ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΝΙΚΟΛΑΚΟΥΛΗ
Το Sofar Sounds είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο καλλιτεχνών, οικοδεσποτών και καλεσμένων που ξεκίνησε στο Λονδίνο το 2010. Μια παρέα φίλων, παρακολουθώντας μια συναυλία σε κάποια παμπ του Λονδίνου, φάνηκαν κάπως δυσαρεστημένοι από τη φασαρία και την κακή ποιότητα ήχου του live και τους ήρθε η ιδέα να φέρουν τις συναυλίες σε δικά τους μέρη. Το Sofar κοντεύει τις 250 πόλεις παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων όλων των ηπείρων, πλην της Ανταρκτικής.
Πίστευα κι εγώ αρχικά ότι το όνομά του γεννήθηκε από το «Sofa», δηλαδή μουσική από τον καναπέ σου. Τελικά, η Ελίνα Μωραϊτοπούλου, μία εκ των διοργανωτών του SofarSound Θεσσαλονίκης, μου επιβεβαίωσε με την παρακάτω συνέντευξη ότι η πραγματική αποκωδικοποίηση του κινήματος είναι «Songs From A Room» και μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η εμπειρία να απολαμβάνεις ζωντανή μουσική σε ένα δωμάτιο που δε γνώριζες την ύπαρξη του, σου προκαλεί το ίδιο σχεδόν δέος με το να βλέπεις την μπάντα των ονείρων σου στο Albert Music Hall του Λονδίνου.
Στην Θεσσαλονίκη, όλα ξεκίνησαν τον Μάρτιο του 2016, όταν έλαβα το περιβόητο “Congratulations, you’re invited to a Sofar show” ύστερα από την αίτησή μου να παραβρεθώ στο πρώτο live της πόλης. Λίγες ημέρες αργότερα μου αποκαλύφθηκε και ο τόπος διεξαγωγής του secret gig κι έτσι ένα βράδυ κατευθύνθηκα σε ένα παλιό κτήριο στην περιοχή των Δικαστηρίων, όπου φιλοξενείται η Μικτή Χορωδία Θεσσαλονίκης. Εκεί γνώρισα τους Balloon Over Glasgow, τους Inner Sail και την Βάσω Βασιλειάδου με τους μουσικούς της. Τρία μουσικά πρότζεκτ τόσο ετερόκλιτα μεταξύ τους, αλλά με το χαρακτηριστικό του δουλεμένου ταλέντου, που στην σκηνή του Sofar αναδεικνύεται ακόμη περισσότερο εξαιτίας της τέλειας ακουστικής του χώρου και του σεβασμού των ακροατών προς τους καλλιτέχνες.
Από τότε διοργανώθηκαν ακόμη δύο Sofar gigs, με το τελευταίο να μας βρίσκει σε μια ταράτσα της Τριανδρίας. Περιμένοντας υπομονετικά να μας εντοπίσουν στην guest list αφουγκράστηκα την αγωνία των συνακροατών μου για τα μουσικά σχήματα που θα ακούγαμε εκείνο το ανοιξιάτικο βράδυ. Ένα μεγαλύτερο σε ηλικία ζευγάρι ακολουθώντας όλες τις οδηγίες των διοργανωτών έφερε μαζί του ένα sleeping bag για να στρώσει στο πάτωμα, ενώ μια παρέα κοριτσιών που εντόπισαν το κίνημα στο Facebook έφεραν τα ποτά από το σπίτι τους με την βεβαιότητα ότι αυτός είναι ο πιο όμορφος τρόπος να διασκεδάσεις το βράδυ της Παρασκευής.
—Ποιος είχε την ιδέα να φέρει το Sofar Sounds στην Θεσσαλονίκη;
Η ιδέα γεννήθηκε –όπως κι όλες οι όμορφες ιδέες- όταν μια καλή φίλη μου μίλησε πρώτη φορά για το Sofar σαν παγκόσμιο θεσμό! Η πρώτη μου σκέψη ήταν να ψάξω το επόμενο event της Θεσσαλονίκης, όταν προς έκπληξή μου ανακάλυψα πως δεν υπήρχε! Έτσι, ταξίδεψα στην Αθήνα τον Νοέμβρη (όπου το Sofar έκλεισε έναν χρόνο τον Φεβρουάριο), κι όταν είδα όλη αυτή τη μαγεία να ξετυλίγεται μπροστά μου, ήμουν πλέον σίγουρη για το τι έπρεπε να ακολουθήσει...
—Τι θέλετε να πετύχετε;
Αυτό που προσπαθούμε κάθε φορά είναι να οργανώσουμε τα πάντα όσο το δυνατόν καλύτερα κι από εκεί και πέρα όλα συμβαίνουν μόνα τους... Μέσα σε ένα βράδυ, ακούγονται μοναδικές, ιδιαίτερες και διαφορετικές μεταξύ τους μουσικές, από υπέροχα μουσικά σχήματα της πόλης κι όχι μόνο. Ο κόσμος που στην αρχή πιο διστακτικά κι έπειτα πιο έκδηλα παρευρίσκεται στον χώρο, ομορφαίνει και ζεσταίνει καθιστώντας μοναδική την κάθε βραδιά με το χαμόγελο και το χειροκρότημά του. Έτσι, μέσα από έναν υγιή, και προσιτό σε όλους ανεξαιρέτως, τρόπο, προωθείται καινούργια μουσική, οξύνονται τα ερεθίσματα, εμπλουτίζονται οι εμπειρίες.
H «κακή βαβούρα» ενός μαγαζιού όπου ο κόσμος μιλάει δυνατά μη σεβόμενος τους καλλιτέχνες που εκείνη τη στιγμή παίζουν γι αυτόν, δεν έχει καμία σχέση με την ήσυχη κουβέντα που θα πεις στον διπλανό σου την ώρα του Sofar ή το σχόλιο που θα ανταλλάξεις με τον καλλιτέχνη ανάμεσα από τα τραγούδια του
—Γνωρίζοντας ότι το κίνημα ξεκίνησε από κάποιους μουσικόφιλους στο Λονδίνο που ήθελαν να απολαμβάνουν ένα live χωρίς φασαρία και με καλή ακουστική, σκέφτομαι εν μέρει μήπως ένα τέτοιο περιβάλλον και οι περιορισμοί του αποκλείουν αυτομάτως μουσικούς με πιο ηλεκτρονικό ύφος και ανεβασμένα ντεσιμπέλ…
Πράγματι, αυτή ήταν η αφορμή που γέννησε το Sofar. Με τη διαφορά όμως πως η «κακή βαβούρα» ενός μαγαζιού όπου ο κόσμος μιλάει δυνατά μη σεβόμενος τους καλλιτέχνες που εκείνη τη στιγμή παίζουν γι αυτόν, δεν έχει κανένα κοινό με την ήσυχη κουβέντα που θα πεις στον διπλανό σου την ώρα του Sofar ή το σχόλιο που θα ανταλλάξεις με τον καλλιτέχνη ανάμεσα από τα τραγούδια του. Δεν περιορίζουμε κανέναν ως προς την ελεύθερή του έκφραση, αλλιώς θα χανόταν κάθε ουσία σε αυτό που προσπαθούμε να πετύχουμε. Απλώς, εφιστούμε την προσοχή στο κομμάτι πως ο καλλιτέχνης θα παίξει για 25-30 λεπτά μόνο και πως σε έναν μικρό χώρο με λίγα άτομα και μικρή απόσταση από τον διπλανό μας και τον μουσικό, μπορούμε να είμαστε λίγο πιο διακριτικοί. Σίγουρα νιώθουμε την ανάγκη να χορέψουμε και να κινηθούμε σε πολλά μουσικά ακούσματα. Το να καθόμαστε στο πάτωμα ο ένας δίπλα στον άλλον και να απολαμβάνουμε τη μουσική, δίνει απλά ίσως μια άλλη χροιά στην όλη εμπειρία. Παρ’ όλα αυτά, μελλοντικά έχουμε στο νου μας να διαμορφώνουμε κατάλληλα τους χώρους, όταν σε κάποιες μουσικές, το να μη μπορούμε να χορέψουμε ελεύθερα θα μας στερήσει από τη χαρά απόλαυσης της μουσικής που θα ακούμε.
—Πώς βρίσκετε τους καλλιτέχνες που εμφανίζονται στα secret gigs;
Άλλοτε τους βρίσκουμε, κι άλλοτε μας βρίσκουν αυτοί. Στην ουσία ακολουθούμε τις παλιές παλιές μουσικές μας συνήθειες, δηλαδή παρακολουθούμε τις συναυλίες της πόλης και ό,τι καινούργιο τρέχει, με τη διαφορά ότι πλέον μετά το live μπορούμε να απευθυνθούμε στον μουσικό να έρθει σε κάποιο επόμενο Sofar. Συχνά επίσης, επικοινωνούν μαζί μας οι ίδιοι οι μουσικοί ή ακόμη πολλοί από αυτούς έχοντας ζήσει την εμπειρία του Sofar ως ακροατές, σε δεύτερη φάση βρίσκονται “on stage”. Τέλος, πολλές φορές ο κόσμος που παρευρίσκεται στα live μας προτείνει κάποιο μουσικό σχήμα που θα ‘θελε να ακούσει σε κάποιο επόμενο live! Γενικά όμως είμαστε παραπάνω από ανοιχτοί (και μάλιστα το επιζητούμε) να μας προτείνει ο κόσμος μουσικούς, περισσότερο ή λιγότερο «γνωστούς».
—Aυτό σημαίνει ότι αποκλείονται από αυτή την διαδικασία καλλιτέχνες γνωστοί με κάποια δισκογραφία στο βιογραφικό τους;
Για κανέναν λόγο. Δεν υπάρχει κανένας τέτοιος περιορισμός, αλλά αντίστοιχα και καμία διάκριση. Με άλλα λόγια, αν στο ίδιο live συνυπάρξουν ένας περισσότερο με έναν λιγότερο γνωστό στο ευρύ κοινό καλλιτέχνη, δεν θα κάνει ο δεύτερος «opening»στον πρώτο. Είναι όλοι ισότιμοι και η σειρά εμφάνισής τους καθορίζεται από πρακτικούς ή «αισθητικούς» λόγους, δηλαδή πιο μουσικό ύφος μπορεί να διαδεχθεί πιο «ομαλά» το προηγούμενο. Πιο συγκεκριμένα, έχουν ήδη εμφανιστεί στα προηγούμενα Sofar μουσικοί με μεγαλύτερη δισκογραφία και όσον αφορά μελλοντικά live είμαστε σε επαφή και με κάποιους πιο «γνωστούς» καλλιτέχνες.
—Οι μέχρι τώρα συναυλίες έχουν δείξει μεγάλη διαφορετικότητα στο είδος της μουσικής, άρα πόσο διαφορετικά προβλέπετε να είναι αυτά που θα δούμε στο μέλλον;
Νομίζω πως ήδη έχουμε συνδυάσει στο ίδιο live αρκετά φαινομενικά έντονα «ετερόκλητα» μουσικά ηχοχρώματα. Δούλεψε καλά για τον κόσμο! Δένουν με έναν μαγικό τρόπο όλα μεταξύ τους, αποδεικνύοντας πως η μουσική είναι πολλά διαφορετικά πράγματα κι ένα ενιαίο. Θα προσπαθήσουμε να κινηθούμε λοιπόν σε αυτό το μήκος κύματος, τόσο για να ικανοποιούμε τις διαφορετικές προτιμήσεις των διαφορετικών ανθρώπων που έρχονται σε ένα live «στα τυφλά», όσο και για να εμπλουτίσουμε τα μουσικά ακούσματα –ίσως με κάτι πρωτόγνωρο για το αυτί- του κόσμου που παρευρίσκεται.
—Ενδέχεται να φιλοξενήσετε κι άλλες μορφές τέχνης;
Είναι μια ιδέα που την είχαμε έντονη από το πρώτο κιόλας live. Προσπαθούμε όμως να κάνουμε σταθερά βήματα. Σε κάθε περίπτωση όμως, έχουμε ήδη κάποιες ιδέες για συνδυασμό δύο μορφών τέχνης «επί σκηνής» ή ακόμη για την εμφάνιση διαφορετικών τύπων performanceμε τις οποίες δεν είμαστε τόσο εξοικειωμένοι στην Ελλάδα.
—Τελικά ήταν εύκολο ή όχι να υλοποιηθεί όλο αυτό;
Οποιοσδήποτε έχει προσπαθήσει να στήσει κάτι από την αρχή, γνωρίζει ήδη τις απρόσμενες κι έντονες δυσκολίες που πολλές φορές θα αντιμετωπίσει, αλλά και τη χαρά και την ικανοποίηση που κάθε φορά στο τέλος έρχονται να σβήσουν τελείως τα προηγούμενα. Για εμάς, η διεξαγωγή και ο συντονισμός μιας διοργάνωσης ήταν κάτι τελείως καινούργιο. Παρόλο αυτά ξέραμε πόσο πολύ πιστεύαμε σε όλο αυτό και πόσο διατεθειμένοι ήμασταν να το προσπαθήσουμε όσο πάει. Κι έτσι και κάναμε. Πολλές φορές είναι δύσκολο να συντονιστούμε πολλοί άνθρωποι μαζί, αλλά όταν αυτοί με τους οποίους συνεργάζεσαι είναι πρόθυμοι να βοηθήσουν με κάθε τρόπο, στο τέλος πάντα όλα γίνονται.
—Είστε ευχαριστημένοι με την μέχρι στιγμής ανταπόκριση; Η Θεσσαλονίκη είναι ανοιχτή σε τέτοιου είδους πολιτιστικά εγχειρήματα;
Γενικά αυτός ήταν κι ο βασικός λόγος που ξεκινήσαμε και πιστέψαμε σε όλο αυτό το project. Βλέπουμε πως η Θεσσαλονίκη έχει πρόσφορο έδαφος για πολλά όμορφα και καινούργια πράγματα. Έχει πολλούς και καλούς μουσικούς κι άλλους τόσους μουσικόφιλους! Γενικά ανθρώπους της τέχνης και φίλων της τέχνης. Και το σημαντικότερο, σαν πόλη έχει το ιδανικό μέγεθος για να μαθαίνονται αστραπιαία τα δρώμενα (ακόμη κι από στόμα σε στόμα) όταν έχουν κάτι να πουν και να προσφέρουν! Δοκιμάζοντας νέους τρόπους καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργίας, που δεν κοστίζουν, και δε μοιάζουνε με προηγούμενους, ουσιαστικά είναι σα να δοκιμάζουμε μία καινούργια εμπειρία. Σκοπός είναι μέσα από όλο αυτό να καλλιεργούμε την καλλιτεχνική μας κουλτούρα και συνείδηση.
—Πώς μπορεί να συμμετέχει κάποιος στο Sofar Sounds; Μπορεί να το κάνει ακόμη και με την παραχώρηση σπιτιού ή στούντιο;
Δεν υπάρχουν προϋποθέσεις, ούτε δεσμεύσεις. Αρκεί κάποιος να συμφωνεί με όλη αυτήν την ιδέα και τα ευγενή κίνητρα που την στηρίζουν. Συνεπώς, οποιοσδήποτε επιθυμεί να βοηθήσει με οποιονδήποτε τρόπο, είναι παραπάνω από ευπρόσδεκτος να το κάνει. Προτείνοντας μουσικούς, χώρους, ακόμη και βοηθώντας στο στήσιμο του event αν κι όπου αυτό χρειαστεί. Ιδιαίτερα χρήσιμη, μας είναι η βοήθεια που αφορά τους χώρους. Δηλαδή, κάποιος ο οποίος έχει έναν όμορφο κι ασφαλή χώρο που μπορεί να στεγάσει μίνιμουμ 35 άτομα (από στούντιο φωτογραφίας, μέχρι σαλόνι, ταράτσα, αυλή...) ή έχει να μας προτείνει κάποιον χώρο, η βοήθειά του θα ήταν πολύτιμη. Ψάχνουμε χώρους να στεγάσουν αυτό το μοναδικό event, ώστε να είμαστε σε θέση να το συνεχίζουμε κάθε μήνα.
—Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερες συμμετοχές από την χωρητικότητα του χώρου που φιλοξενεί το live πως γίνεται η επιλογή του κοινού που θα αποδεχτείτε;
Αυτό ήταν κάτι το οποίο περιμέναμε να συμβεί και είναι υγιές να συμβεί όταν όλο και περισσότερος κόσμος μαθαίνει για το Sofar Sounds Thessaloniki. Με έναν μαγικό τρόπο, μακάρι να χωρούσε όλος ο κόσμος που κάνει αίτηση κάθε φορά. Παρόλo αυτά, τόσο για λόγους πρακτικούς, όσο και για λειτουργικούς, το Sofar σαν κεντρική ιδέα ορίζει ανώτατο όριο τα 100 περίπου άτομα ανά live. Σε κάθε άλλη περίπτωση (εκτός από το ότι είναι ακόμη δυσκολότερο να βρεθούν χώροι), αλλάζει και ο χαρακτήρας του όταν τα άτομα υπερβαίνουν έναν αριθμό. Η επιλογή του κοινού γίνεται κυρίως βάση της χρονικής σειράς προτεραιότητας, δηλαδή του πόσο νωρίς κάποιος δήλωσε συμμετοχή από τη στιγμή που άνοιξαν οι αιτήσεις. Προσπαθούμε επίσης να εναλλάσσουμε τον κόσμο από live σε live. Προσπαθούμε να κρατάμε ένα αρχείο με τον κόσμο που δεν μπόρεσε να παρευρεθεί κι εξέφρασε την επιθυμία να μπει σε waiting list σε περίπτωση ακύρωσης, ούτως ώστε αν κάνει αίτηση και την επόμενη φορά να του δώσουμε προτεραιότητα. Παρόλα αυτά, πολλές φορές δεν μπορούμε ούτε έτσι να ικανοποιήσουμε όλον τον κόσμο. Γι' αυτό ζητάμε την κατανόησή του κι αν μπορεί να συνεχίσει να κάνει αιτήσεις και σίγουρα θα τον γνωρίσουμε σε κάποιο επόμενο live.
—Μπορείς να μας δώσεις κάποια στοιχεία για το κίνημα παγκοσμίως;
Σύμφωνα με την κεντρική διοργάνωση του Sofar Sounds στο Λονδίνο, υπάρχουν 177.000 εγγραφές στο κανάλι του Sofar στο YouTube, 5.000 δημοσιευμένα μουσικά βίντεο μέχρι σήμερα και η επισκεψιμότητα καναλιού φθάνει τους 2.000 επισκέπτες/μήνα. Τον τελευταίο μήνα, διοργανώθηκαν συνολικά 259 συναυλίες σε όλες τις χώρες.
*Το επόμενο Sofar secret gig της Θεσσαλονίκης θα πραγματοποιηθεί στις 24 Ιουνίου. Δηλώστε συμμετοχή εδώ.
Την ομάδα Sofar Sounds Thessaloniki αποτελούν οι:
- Μωραϊτοπούλου Ελίνα, city leader
- Τσιρακίδης Γιώργος, booking acts – A/R
- Μωραϊτοπούλου Γεωργιάννα, guestlist/ fan communication
- Ζέρβα Λίλα, φωτογράφος
- Βασιλείου Μηνάς και Καραλανίδης Γιώργος, sound engineer and sound technician team
- MoCreative (Αμαλία, Νικόλας, Αντώνης&Γρηγόρης), filming/editing crew (Μάρτιος – Μάιος 2016)
- Paul Papadopoulos, video filming/editing (από Ιούνιο 2016)
σχόλια