Σπούδασε Βιοψυχολογία, το επάγγελμα της είναι σεφ και η φωτογραφία με τη μέθοδο των υγρών πλακών κολλοδίου η μεγάλη της αγάπη. H Jenny Sampson είναι μια ιδιαίτερη περίπτωση φωτογράφου. Το Skaters είναι το αποτέλεσμα ενός επταετούς πρότζεκτ κατά την διάρκεια του οποίου η Sampson φωτογράφιζε σκέιτερς με τη συγκεκριμένη μέθοδο.
Η κυκλοφορία του βιβλίου της αυτές τις μέρες μας έδωσε την αφορμή για την συνέντευξη που παραχώρησε στο LIFO.gr. Την ακούμε.
— Πες μας λίγα πράγματα για εσένα και το οικογενειακό σου background;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα με τους γονείς μου, τη μεγαλύτερη αδερφή μου και τον αδερφό μου στο Σαν Φρανσίσκο. Ο πατέρας μου επίσης γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Σαν Φρανσίσκο και η μητέρα μου στο Berkley. Είμαι 5ης γενιάς Καλιφορνέζα! Τώρα ζω στο σπίτι που μεγάλωσε η μητέρα μου, εδώ όπου επισκεπτόμουν τον παππού και την γιαγιά μου όταν ήμουν νεότερη.
Ήμασταν μια δεμένη οικογένεια, πηγαίναμε κάμπινγκ και διακοπές μαζί το καλοκαίρι. Θυμάμαι τον πατέρα μου να μεταφέρει μια κάμερα πάντα μαζί του καταγράφοντας τα πάντα, περνούσαμε νύχτες με οικογενειακές προβολές στις οποίες βλέπαμε τα σλάιντς των εικόνων που είχε τραβήξει στο πανί, αγαπούσα καθετί από εκείνες τις νύχτες, την τοποθέτηση της οθόνης, τη σκόνη πάνω στην λάμπα, τον χειρισμό του προτζέκτορα, το «κλικ» και όλους τους άλλους ήχους που έβγαζε. (Υποθέτω ότι ο λόγος που λατρεύω το «κλικ» που κάνει το κλείστρο της Hasseblad είναι εξαιτίας αυτής της σύνδεσης με το παρελθόν).
Πρώτα έμαθα την επεξεργασία των φιλμ και της εκτύπωσης φωτογραφίας στην τελευταία τάξη του γυμνασίου και συνέχισα να μελετώ στο λύκειο και στο κολέγιο, αν και ειδικεύτηκα στη Βιοψυχολογία, στο Pitzer College της Νότιας Καλιφόρνιας. Όταν ενηλικιωθήκαμε, η αδερφή μου, ο αδερφός μου και εγώ μετακομίσαμε από το Σαν Φρανσίσκο. Μαγειρεύω επαγγελματικά από το 1998 και τώρα προσπαθώ να βρω την ισορροπία ανάμεσα στην επαγγελματική μου ιδιότητα ως σεφ (κέτερινγκ) και τη φωτογραφία. Παρέμενα αυστηρά στην ασπρόμαυρη φωτογραφία μέχρι που έμαθα τη διαδικασία της υγρής πλάκας το 2008.
— Ποια είναι η πιο έντονη ανάμνηση που έχεις από την παιδική σου ηλικία;
Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση γιατί έχω τόσες πολλές. Δεν είμαι από εκείνους που προσπαθούν να ξεχάσουν ή να αποβάλουν την παιδική τους ηλικία, για την ακρίβεια, μου αρέσει να σκέφτομαι πράγματα σχετικά με την παιδική μου ηλικία. Θα σου δώσω την πιο έντονη ανάμνηση μου: Η μητέρα μου δεν χρησιμοποιούσε make up όταν ήμουν μικρή. Η καλύτερη φίλη μου όταν ήμουν παιδί ήταν η Anno (αυτό είναι το παρατσούκλι της, το πραγματικό της όνομα είναι Andrea), ζούσε πολύ κοντά μου. Περνούσαμε χρόνο μαζί, ώρες, μέρες και εβδομάδες για χρόνια. Η μητέρα της Anno, η Linda, ήταν εντυπωσιακή - είχε μαλλιά τα οποία έφτιαχνε με ρόλεϊ κάθε πρωί και φορούσε make up. Μαζί με την Anno καθόμασταν στο μπουντουάρ στο υπνοδωμάτιο της Linda κοιτάζοντας και αγγίζοντας τα πάντα. Ρόλεϊ («Τι ακριβώς κάνει με αυτά;» σκεφτόμουν), μάσκαρα («Τι ακριβώς κάνει με αυτή; Είναι για κάποιο βασανιστήριο;»), σκιές, κραγιόν. Είχε πλάκα να κάθομαι με την Anno στο μπουντουάρ της μητέρας της παίζοντας με το make up.
— Στις φωτογραφίες σου χρησιμοποιείς μια παλιά τεχνική, την υγρή πλάκα κολλοδίου. Θα μπορούσες να μας πεις περισσότερα για το δυσκολότερο μέρος αυτής της διαδικασίας;
Υποθέτω ότι το δυσκολότερο κομμάτι αυτής της τεχνικής έχει να κάνει με τη χημεία. Η θερμοκρασία και η ηλικία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τη χημεία και τη μέθοδο. Αν και μπορώ να κάνω μικροαλλαγές στη χημεία ώστε να δημιουργήσω ιδανικές πλάκες σε υπερβολικά υψηλές θερμοκρασίες, παραμένει μια πρόκληση και δεν μπορώ πάντοτε να λύνω τα θέματα που μπορούν να ανακύψουν ή να έχω τα επιθυμητά αποτελέσματα - επιπλέον ζεσταίνομαι! Η ηλικία της χημείας επηρεάζει τις τελικές πλάκες. Η χημεία όταν είναι σωστή καθορίζει το αποτέλεσμα, που μπορεί να είναι τέλειο. Όταν δεν είναι, μπορώ να καταλήξω σε τελικές πλάκες που μου αρέσουν επειδή έχουν αναπάντεχες ιδιομορφίες και άλλες μοναδικές ποιότητες που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχα τη δυνατότητα να κάνω. Όλες αυτές οι προκλήσεις, φυσικά ενίσχυσαν τις γνώσεις μου γύρω από τη μέθοδο.
— Ποια είναι τα κριτήρια για να επιλέξεις ένα πρόσωπο για το πρότζεκτ σου;
Υπάρχουν τρία βασικά κριτήρια για το «Skaters». Το πρώτο κριτήριο: Κάνεις skateboarding; Το δεύτερο κριτήριο: Μπορώ να σου κερδίσω το ενδιαφέρον; To τρίτο κριτήριο: Να πεις το «ναι». Είναι πιο εύκολο να τα λες παρά να τα κάνεις. Το να πλησιάσεις αυτούς τους τύπους που είναι αφοσιωμένοι σε αυτό που κάνουν είναι πρόκληση. Οι skaters συχνά δεν μου δίνουν καμία σημασία. Προσπαθώ να τους κεντρίσω την προσοχή. Μιλώ με τον καθένα που θα μπορούσε να δείξει μια υποψία ενδιαφέροντος και αυτομάτως αρπάζω την ευκαιρία να κάνω την ερώτηση. Καθένας που είναι πρόθυμος με κάνει να αισθάνομαι αθόρυβα ένα είδος χαράς στο σώμα και την ψυχή μου.
Όταν κάποιος συμφωνήσει να καθίσει μαζί μου, αισθάνομαι σαν να κέρδισα τον πρώτο αριθμό του λαχείου. Είναι πρόθυμοι, υπομονετικοί, ανοιχτοί, συχνά περίεργοι, συχνά ενθουσιασμένοι σχετικά με τη διαδικασία που ακολουθώ, από τη στιγμή που η μόνη φωτογραφία που γνωρίζουν είναι η ψηφιακή (υπάρχουν και αυτοί που δέχονται να καθίσουν αλλά δεν τους ενδιαφέρει να δουν το τελικό αποτέλεσμα και επιστρέφουν στο skate).
Κάθε skater έχει φωτογραφίσει τους φίλους του ή έχει φωτογραφηθεί από αυτούς. Γενικά, τους αρέσει να φωτογραφίζονται και καταλαβαίνουν ότι είναι μέρος του παιχνιδιού. Όμως για τα πορτρέτα μου χρειάζεται να καθίσουν μερικά λεπτά, μπροστά σε μια τεράστια κάμερα, που είναι το ακριβώς αντίθετο, ως εμπειρία, στο στυλ φωτογραφίας που έχουν συνηθίσει. Και όπως οι περισσότεροι άνθρωποι που ποτέ δεν έχουν ξαναδεί σιδηροτυπία, μένουν άφωνοι με αυτό που αντικρίζουν και μετά επιστρέφουν στη ράμπα.
— Ποια είναι η σχέση σου με την κουλτούρα του skate σήμερα;
Δεν ήμουν ποτέ skater, όμως τρέφω αγάπη για την κουλτούρα τους και νοιάζομαι αρκετά για όσους συνάντησα όλα αυτά τα χρόνια. Όταν βλέπω κάποιον να κάνει skateboarding στους δρόμους ή στο πεζοδρόμιο, σκέφτομαι πόση πειθαρχία χρειάζεται για να κάνεις κάτι τέτοιο, και είναι κάτι που σέβομαι. Συνεχίζω να φωτογραφίζω skaters και τοπικά events. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι στην κοινότητα (Local Bay Area) που προσφέρουν αίθουσες, στηρίζουν τέτοιες εκδηλώσεις και διαγωνισμούς καθώς επίσης δημιουργούν skate parks, όπως οι Kristen Ebeling και Ashley Masters του Skate Like a Girl και του K-DUB του Town Park στο Δυτικό Oakland.
— Διάβασα ότι είσαι επίσης και σεφ. Υπάρχει κάποιο κοινό σημείο ανάμεσα στη φωτογραφία και τη μαγειρική;
Υπάρχει οπωσδήποτε μια σύνδεση ανάμεσα σε αυτά τα δύο, ιδιαίτερα με τις υγρές πλάκες κολλοδίου και τη μαγειρική. Και τα δυο είναι αλχημεία - τόσο η προετοιμασία της τροφής όσο και η προετοιμασία της χημείας. Η μαγική διαδικασία και οι μετατροπές, η δημιουργία και οι συνδυασμοί. Συχνά ο σεφ όσο και ο φωτογράφος χρειάζεται να διορθώσουν προβλήματα εν κινήσει, ή να είναι σε θέση να το κάνουν.
Πάντοτε εμπνέομαι από το φαγητό που δημιουργώ και τραβάω φωτογραφίες στην κουζίνα. Ζω στο Μπέρκλεϊ στην Καλιφόρνια όπου υπάρχει ατελείωτη, μοναδική και όμορφη παραγωγή προϊόντων διαθέσιμη. Η πρόσβαση σε τροφές, η προετοιμασία και το μαγείρεμα για εκατοντάδες ανθρώπους συνεχώς μου δίνουν ιδέες για τη φωτογραφία. Φωτογραφίζω συχνά την τροφή όταν είναι ωμή. Μου προσφέρει ικανοποίηση το ότι μέσα από την φωτογραφία με τις υγρές πλάκες κολλοδίου μπορείς να δεις, εξαιτίας της χημείας, τα χρώματα διαφορετικά και τα κοινά φρούτα και λαχανικά τα οποία είναι τόσο διαδεδομένα να μοιάζουν νέα και διαφορετικά όπως μια σιδηροτυπία.
— Ένα top5 με τους αγαπημένους σου φωτογράφους και ένα σύντομο σχόλιο για τον καθένα;
Θεέ μου, είναι πολύ δύσκολο. Αυτοί οι πέντε δεν είναι απαραίτητα το αγαπημένο μου top5, αλλά ανάμεσα στους 10-15 αγαπημένους μου. Εξαρτάται από την ημέρα και από τη διάθεσή μου η δημιουργία της λίστας. Και αυτή η λίστα σε τυχαία σειρά είναι μια «ομάδα» αγαπημένων.
1.
Diane Arbus
2.
Eugene Meatyard
3.
Gary Winogrand
4.
ChrisMc Caw
5.
Alma Lavenson
— Πιστεύεις ότι ένας φωτογράφος έχει κάποια υποχρέωση απέναντι στην κοινωνία;
Τι είδους φωτογράφος είσαι; Καταγράφεις με τον φακό σου αυτό που συμβαίνει στον έξω κόσμο; Κάνεις τέχνη (και για τι είδους τέχνη μιλάμε;). Δουλεύεις για ειδησεογραφική πλατφόρμα; Εάν ένας φωτογράφος δουλεύει ως ντοκιμενταρίστας, πιστεύω ότι έχει υποχρέωση να καταγράψει με ειλικρίνεια αυτό που βλέπει. Έχοντας στο μυαλό του αυτό, κάθε πληροφορία που θα αφήσει απ' έξω ή μέσα στο κάδρο μπορεί να στρέψει τον θεατή προς διαφορετικές κατευθύνσεις κάθε φορά.
Το πώς οι θεατές βλέπουν τις φωτογραφίες είναι μια άλλη κουβέντα και κανένας δεν μπορεί να το ελέγξει. Γνωρίζω ότι μπορούν να ακούγονται οι ίδιες λέξεις διαφορετικά στον καθένα και πιστεύω ότι ο καθένας από εμάς βλέπει διαφορετικά. Οι λεζάντες βοηθούν, αν και αυτό που πάντοτε θα δούμε με τα δικά μας μάτια οδηγεί σε διαφορετικά συμπεράσματα που βασίζονται στις εμπειρίες μας και τις ιστορίες μας. Οι φωτογράφοι ως καλλιτέχνες; Έχουν τόση υποχρέωση στην κοινωνία όσο έχουν άλλοι καλλιτέχνες, είναι η υποχρέωση που έχουν απέναντι στον εαυτό τους. Εάν θέλουν οι άνθρωποι να δουν τη δουλειά τους με ένα ιδιαίτερο τρόπο, τότε χρειάζεται να παρέχουν την πληροφορία στο θεατή - τώρα εάν ο θεατής δει, διαβάσει και/ή την αποδεχθεί είναι ένας άλλος θέμα για το οποίο χρειάζεται χρόνος.
— Τι είναι δυστυχία για εσένα;
Δυστυχία είναι να είσαι αντιπαραγωγικός και αποκομμένος από τους άλλους.
— Στείλε ένα μήνυμα στον δεκαεξάχρονο εαυτό σου.
Μείνε στο τώρα, άκου τον εαυτό σου και άρπαξε τις ευκαιρίες.
— Τα μελλοντικά σου σχέδια;
Να δημιουργώ λιγότερο άχρηστο υλικό. Να είμαι φωτογραφικά περισσότερο παραγωγική.
— Θα μπορούσες να μας στείλεις μια φωτογραφία με κάτι που αγαπάς;
Όλες οι φωτογραφίες παραχωρήθηκαν για αποκλειστική χρήση στο LIFO.gr από τον εκδοτικό οίκο του Skaters. Δεν επιτρέπεται η αναδημοσίευσή τους χωρίς την άδεια του και την άδεια της φωτογράφου
Info
Το Skaters της Jenny Sampson κυκλοφορεί από την Daylight Books.
