Ο Σαντάμ Χουσεΐν μπορεί να εκτελέστηκε σαν σήμερα το 2006, στην πραγματικότητα όμως πέθανε στις 13 Δεκεμβρίου του 2003. Την ημέρα που βρέθηκε από τις αμερικανικές δυνάμεις, να κρύβεται σε μια τρύπα στο αγρόκτημα ενός συγγενή του έξω από την πατρίδα του, το Τικρίτ.
Κανείς στο Ιράκ δεν τον είχε δει ποτέ πιο ευάλωτο. Βρόμικος, απεριποίητος, με μακριά γενειάδα, πιο παχύς και με μπλεγμένα μαλλιά. Ήταν αυτός ο ίδιος άνθρωπος που εκτόξευσε ρουκέτες στο Ισραήλ και απείλησε τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών; Ο γιος του βοσκού που για 24 χρόνια κινούσε τους μοχλούς της εξουσίας, είχε γίνει κάτι αναπόφευκτο. Ένας φοβισμένος ηλικιωμένος, εντελώς μόνος.
Ο άνθρωπος που είδε τον εαυτό του ως έναν σύγχρονο κληρονόμο της Μεσοποταμίας, όπως ο Ναβουχοδονόσορας και ο Χαμουραμπί, γεννήθηκε στις 28 Απριλίου 1937, στις όχθες του ποταμού Τίγρη στο χωριό Owja, νότια του Τικρίτ.
Ο Σαντάμ δεν γνώρισε ποτέ τον πατέρα του, έναν βοσκό, ο οποίος εξαφανίστηκε έξι μήνες πριν από τη γέννησή του. Ανατράφηκε από τη μητέρα του και το θείο του, έναν ένθερμο εθνικιστή του Ιράκ. Ο θείος του μάλιστα, μπορεί να επηρέασε και την επιλογή της μητέρας του για το όνομα, αφού Σαντάμ σημαίνει «αυτός που αντιμετωπίζει».
Ακόμη και αν το δάχτυλό του δεν τράβηξε τη σκανδάλη, τον κατηγόρησαν για τα πάντα: για κάθε εκτέλεση, κάθε κομμένη γλώσσα κάθε σαδιστική επίθεση και κάθε σώμα που πετάχτηκε σε μαζικούς τάφους στη Hillah τη Hawija και τη Musayeb. Για τα εγκλήματά του, η στιγμή που η καταπακτή άνοιξε κάτω από τα πόδια του, ο Σαντάμ Χουσεΐν υπέστη την απόλυτη τιμωρία. Να πεθάνει μόνος και αδύναμος.
Ο Σαντάμ προσχώρησε στο παν-αραβικό εθνικιστικό κόμμα Μπάαθ το 1957. Δύο χρόνια αργότερα, στην ηλικία των 22, ο Σαντάμ ήταν από τα μέλη του Μπάαθ που θεωρήθηκαν υπεύθυνα για τη δολοφονία του στρατηγού Αμπντούλ Καρίμ Κασέμ, ο οποίος είχε ανατρέψει τον βασιλιά Φαϊζάλ II έναν χρόνο πριν.
Ο Σαντάμ δραπέτευσε από το Ιράκ με ένα τραύμα από σφαίρα στο πόδι και πέρασε τα επόμενα έξι χρόνια εξόριστος στο Κάιρο όπου είχε επαφές με τη CIA. Το αμερικανικό πρακτορείο κατασκοπείας υποστήριζε τους Μπααθιστές εκείνη την εποχή.
Όταν το κόμμα Μπάαθ ανέλαβε την εξουσία στο Ιράκ το 1968, ο Σαντάμ έγινε αντιπρόεδρος και ήταν ο δεύτερος ισχυρός άνδρας, μετά τον ηλικιωμένο στρατηγό Αχμέντ Χασάν αλ-Μπακρ. Πέρασε τα επόμενα 11 χρόνια εδραιώνοντας τη δική του εξουσία και επιζητώντας τη λαϊκή υποστήριξη.
Ο Σαντάμ Χουαεΐν ξεκίνησε μια εκστρατεία κατά του αναλφαβητισμού σε ολόκληρο το Ιράκ και έκανε την εκπαίδευση προσβάσιμη. Εκσυγχρόνισε το σύστημα υγείας και βοήθησε στην εθνικοποίηση των πετρελαϊκών πόρων του Ιράκ, κάνοντας στην άκρη τις διεθνείς εταιρείες. Ήταν ο ενορχηστρωτής ενός δικτύου πληροφοριοδοτών του κόμματος Μπάαθ ώστε να εξασφαλίσει την πίστη και να προλάβει οποιοδήποτε πραξικόπημα.
Ωστόσο, το 1979, όταν ο Αλ Μπακρ πρότεινε μια ομοσπονδία με τη γειτονική Μπάαθ, του καθεστώς της Συρίας (μια συμφωνία με την οποία ο Πρόεδρος της Συρίας Χαφέζ αλ Άσσαντ θα γινόταν ο επικεφαλής της ενωμένης συρο-ιρακινής δημοκρατίας), ο Σαντάμ έλαβε δράση.
Πήρε με τη βία την εξουσία από τον Αλ Μπακρ και ανέλαβε την προεδρία. Σε μία μόνο ημέρα, 68 μέλη του κόμματος Μπάαθ συνελήφθησαν για απιστία, 22 από τα οποία αργότερα κρεμάστηκαν για προδοσία.
Όσο όμως και να γνώριζε πώς να χειραγωγήσει το Ιράκ μέσω της προπαγάνδας και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ο Ιρακινός δικτάτορας ήταν πάρα πολύ κακός στις διεθνείς σχέσεις και τη διπλωματία.
Οι εχθροί του στο εξωτερικό ήταν δεκάδες χιλιάδες. Εκτός από το καθεστώς Άσαντ στη Δαμασκό, έβλεπε με πολύ κακό μάτι τον Αγιατολάχ Χομεϊνί, τον Ιρανό θρησκευτικό ηγέτη ο οποίος είχε διαφύγει τη δίωξη του Σάχη και αναζήτησε καταφύγιο στην ιερή πόλη των σιιτών του Ιράκ Νατζάφ, το 1965.
Ο Σαντάμ φυσικά δεν του εξασφάλισε μια άνετη διαμονή, οδηγώντας τον ουσιαστικά να αυτοεξοριστεί στην Ευρώπη. Όταν ο Αγιατολάχ έγινε ο ανώτατος ηγέτης της Ισλαμικής Επαναστατικής κυβέρνησης του Ιράν το 1979, η σύγκρουση ήταν αναπόφευκτη.
Το 1980, ο Σαντάμ διέταξε την εισβολή στη νότια επαρχία του Ιράν, πυροδοτώντας έναν οκταετή πόλεμο που οδήγησε στο θάνατο πάνω από ένα εκατομμύριο ανθρώπων και από τις δύο πλευρές.
Μετά την εκεχειρία με το Ιράν, ο Ιρακινός ηγέτης έπρεπε να βρει έναν νέο λόγο, ώστε να καταφέρει να κυριαρχήσει στη περιοχή. Σκέφτηκε λοιπόν την ανάπτυξη ισχυρών συμβατικών οπλικών συστημάτων, ενδεχομένως και χημικών, πυρηνικών και βιολογικών όπλων.
Τον Αύγουστο του 1990 επιτέθηκε στο Κουβέιτ, κατηγορώντας το ότι ρίχνει τις τιμές του «μαύρου χρυσού», στο οποίο άλλωστε στηριζόταν και η οικονομία του Ιράκ.
Ακολούθησαν εβδομάδες αμερικανικών βομβαρδισμών που ισοπέδωσαν τις εγκαταστάσεις του Ιράκ και η Επιχείρηση: Καταιγίδα της Ερήμου που εκδίωξε τους Ιρακινούς στρατιώτες από το Κουβέιτ. Από το 1991 μέχρι την εισβολή των ΗΠΑ το Μάρτιο του 2003, το Ιράκ ήταν στο στόχαστρο των διεθνών οργανισμών με κυρώσεις και περιπολίες αμερικανικών F-16.
Ο δεύτερος πόλεμος του Κόλπου σήμανε και το τέλος του Σαντάμ. Ο στρατός του εξαρθρώθηκε, η οικογένειά του διαλύθηκε και οι κληρονόμοι του σκοτώθηκαν ενώ προσπάθησαν να διαφύγουν από το Ιράκ.
Δύο χρόνια μετά τη σύλληψή του, τον Ιούλιο του 2005, ο Σαντάμ δικάστηκε για εγκλήματα πολέμου. Λίγο αργότερα καταδικάστηκε και για γενοκτονία αφού είχε διατάξει τις εκτελέσεις 148 ανδρών και αγοριών ως απάντηση σε μια απόπειρα δολοφονίας του το 1982 στην πόλη του Ντουτζαΐλ.
Για πολλούς που την παρακολούθησαν, η εκτέλεση του Σαντάμ Χουσεΐν ήταν μια δικαίωση. Σκότωσε τα αδέλφια τους και άλλους συγγενείς, διέλυσε τις οικογένειές τους και τους έκανε να κρύβονται στην ίδια τους τη χώρα. Ακόμη και αν το δάχτυλό του δεν τράβηξε τη σκανδάλη, τον κατηγόρησαν για τα πάντα: για κάθε εκτέλεση, κάθε κομμένη γλώσσα κάθε σαδιστική επίθεση και κάθε σώμα που πετάχτηκε σε μαζικούς τάφους στο Hillah τη Hawija και τη Musayeb.
Για τα εγκλήματά του, η στιγμή που η καταπακτή άνοιξε κάτω από τα πόδια του, ο Σαντάμ Χουσεΐν υπέστη την απόλυτη τιμωρία. Να πεθάνει μόνος και αδύναμος.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε πρώτη φορά από την Ανδρονίκη Κολοβού στο LIFO.gr τo 2014.
σχόλια