ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΙΩΡΓΟ-ΙΚΑΡΟ ΜΠΑΜΠΑΣΑΚΗ
Αρχή / Απόσπασμα: «Άμα μιλάτε σοβαρά πως θέλετε να σας τα πω, εντάξει τώρα, εσείς θα περιμένετε μήπως αρχίσω να σας λέω έτσι κάνα πού γεννήθηκα, και τι σκατά που θα ’τανε τα παιδικά μου χρόνια, κι όσα ξερωγώ τι άλλα είχανε κάνει οι δικοί μου πριν με κάνουνε κι εμένα, κι ένα κάρο μαβλακείες, που ούτε Δαβίδ Κόπερφιλντ – μόνο που, για να πω και την αλήθεια αλήθεια μου άμα θέλετε, εγώ δεν έχω όρεξη για τέτοια. Πρώτο και κύριο, είναι βαρεμάρα, και δεύτερο είναι κι οι δικοί μου, που θα κόβανε από καναδυοτρείς φορές τις φλέβες τους άμα θα πήγαινα να μπω στα πιο προσωπικά τους. Παρεξηγιούνται και με το παραμικρό αυτοί, κι ακόμα πιο ειδικότερα ο πατέρας μου. Καλοί είναι ξερωγώ οι άνθρωποι, δε λέω, αλλά έχουνε κι ένα παρεξηγησιάρικο, που άσ’ το να πάει στο διάολο. Κι εντάξει πάντως, δε θα κάτσω να σας πω και τίποτα αυτοκωλοβιογραφίες και δε συμμαζεύεται. Θα πω, έτσι σκέτα, τι τρελοκομείο που έγινε κοντά στα περσινά Χριστούγεννα, κι ύστερα κλάταρα και κάπως αρκετά, κι έπρεπε να ’ρθω εδώ για να κουλάρω. Λέω, ας πούμε, τα ίδια έχω πει και του Ντι Μπι, που είναι κι αδερφός μου ξερωγώ. Και μένει και στο Χόλιγουντ. Δεν είναι και πολύ μακριά απ’ αυτή την ξεφτιλοκατάσταση εδωπέρα, και βασικά πετιέται και με βλέπει κάθε Σαββατοκύριακο, στο πιο σχεδόν. Και θα με πάει και σπίτι με το αμάξι του, άμα θα είναι για να πάω σπίτι μου, μπορεί τον άλλο μήνα. Ολόκληρη Τζάγκουαρ έχει πάρει. Εγγλέζικο εργαλείο, θα πιάνει και διακόσα μίλια την ώρα. Το πλήρωσε κι έναν σκασμό, στο παραλίγο τέσσερα χιλιάρικα. Αλλά τώρα βγάζει χοντρά λεφτά. Που πριν, δεν έβγαζε. Πιο πριν, τότε που έμενε σ’ εμάς, ήτανε νορμάλ συγγραφέας. Είχε γράψει και κάτι διηγήματα, ένα πολύ φοβερό βιβλίο, το Απόρρητο Χρυσόψαρο, άμα δεν τον έχετε υπόψη σας. Το πιο καλύτερό μου εκειπέρα μέσα ήτανε το Απόρρητο Χρυσόψαρο. Με τον πιτσιρικά που, λέει, δεν άφηνε τους άλλους ούτε να κοιτάνε το χρυσόψαρό του, γιατί το ’χε αγοράσει με τελείως δικά του λεφτά. Μιλάμε, λιώμα μ’ έκανε. Και τώρα πάει, αυτός ο Ντι Μπι: πόρνη στο Χόλιγουντ. Εγώ, αν έχω ένα που σιχαίνομαι, είναι το σινεμά. Ούτε να μου το αναφέρετε ποτέ».
Μέγκλα / Μεγαλείο: Διαβάζω και ξαναδιαβάζω τούτο το εναρκτήριο λάκτισμα του θρυλικού μυθιστορήματος (και: μεθιστορήματος – από τη μέθη και από το μετα-ιστορήματος και από το μεθ’ ημών) TheCatcherintheRye που μας δώρισε στα ελληνικά (ναι, περί δώρου, μεγάλου δώρου πρόκειται!) η ποιήτρια Τζένη Μαστοράκη. Και επειδή οι ποιητές είναι γενναιόψυχοι και γενναιόδωροι, μας το δώρισε για δεύτερη φορά. Στρώθηκε, η Τζένη Μαστοράκη, και το μετέφρασε ξανά, κοντά σαράντα χρόνια μετά την πρώτη της αναμέτρηση με τα λεγόμενα του Χόλντεν Κόλφιλντ. Και μας το δώρισε ξανά. Ακόμα και τον τίτλο μετέφρασε εκ νέου, από Φύλακας στη Σίκαλη (όπως τον θυμόμαστε στο γκρι ασημί εξώφυλλο των εκδόσεων Επίκουρος, τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα) έγινε Στη σίκαλη, στα στάχια, ο πιάστης (στο τωρινό εξώφυλλο των εκδόσεων Γράμματα). Μεγαλείο! Μέγκλα, που λέμε! Μέγκλα!
Ευλαλία / Ευγνωμοσύνη: Θυμάμαι το γύρισμα στα ελληνικά του AsIlaydown του Ουίλιαμ Φώκνερ, το συνταρακτικό Καθώς ψυχορραγώ (εκδ. Κέδρος) που μας πρόσφερε ο συγγραφέας Μένης Κουμανταρέας. Θυμάμαι το Voyageauboutdelanuit του Σελίν που εκθαμβωτικά μετέφρασε η Σεσίλ Ιγγλέση Μαργέλλου και εξέδωσε ως Ταξίδι στην άκρη της νύχτας η Εστία. Θυμάμαι το Mason & Dixon του Τόμας Πίντσον που το εξελλήνισε με λογισμό και μ’ όνειρο ο Γιώργος Κυριαζής (εκδ. Χατζηνικολή). Και όλο τον Μπόρχες που μας κέρασαν ο Αχιλλέας Κυριακίδης και ο Δημήτρης Καλοκύρης (εκδ. Πατάκη). Και άλλα. Η ευλαλία των μεταφραστών αυτών, ο γλωσσικός πλούτος που αφειδώς χρησιμοποίησαν για να γλεντήσουν τα ξένα κείμενα μεταφέροντάς τα στα ελληνικά, πλούτισαν ακόμα περισσότερο τη γλώσσα που μιλάμε. Δεν είναι παράδοξο, είναι αυτό που συμβαίνει: αγγλικά, γαλλικά γερμανικά, ισπανικά και λοιπά λογοτεχνήματα, όταν τα αναλαμβάνουν έμπειροι και μερακλήδες μεταφραστές, μπαίνουν στο θησαυροφυλάκιο της ελληνικής γλώσσας και μας ωθούν να δούμε με άλλο μάτι δικά μας, ελληνικά λογοτεχνήματα. Εύγε, λοιπόν, πάλι και ξανά στους έξοχους μεταφραστές, εύγε πάλι και ξανά στην Τζένη Μαστοράκη!
σχόλια