O εξαίρετος κύριος Γιαννίδης

Η ζωή του Γιάννη Κωνσταντινίδη (Κώστα Γιαννίδη) με αφορμή μια παράσταση στο Μέγαρο Μουσικής

ΜΟΥΣΙΚΗ / ΘΕΜΑΤΑ 24.11.2014 | 09:14

24.11.2014 | 09:14

«Όταν γεννήθηκα, η γιαγιά μου έβαλε πλάι στην κούνια μου τρία πιατάκια με γλυκό του κουταλιού, βύσσινο, νεράντζι, καρυδάκι. Για να φάνε οι μοίρες και να γλυκαθούνε και να είναι καλές μαζί μου. Το άλλο πρωί τα πιατάκια ήταν άδεια. Εγώ πιστεύω πως ο χρόνος ήρθε κι έφαγε και από τα τρία. Είναι καλός μαζί μου ο χρόνος...» γράφει ο Γιάννης Κωνσταντινίδης στην αυτοβιογραφία του.

Σαν κι απόψε, Σοφία Βέμπο

Στις 3 και 4 Δεκεμβρίου, στο Μέγαρο, θα ακουστεί μια επιλογή από τα πιο όμορφα και αγαπημένα τραγούδια του Κώστα Γιαννίδη, με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Δαυίδ Ναχμία. Καλλιτέχνες όπως η Γιώτα Νέγκα, ο Γιάννης Κότσιρας, η Ανδριάνα Μπάμπαλη, ο Χάρης Ανδριανός και ο Άγγελος Παπαδημητρίου υπόσχονται ερμηνείες ξεχωριστές. Από την κοσμοπολίτικη Σμύρνη, αυτή την ανοιχτόκαρδη κοινωνία όπου πριν από τη Μικρασιατική τραγωδία συνυπήρχαν τόσες διαφορετικές εθνότητες, προέρχεται ο σπουδαίος συνθέτης Γιάννης Κωνσταντινίδης.

«Μέσα από τα τραγούδια του αναγνωρίζεις έναν καλλιτέχνη με βαθύ λυρισμό, μελωδίες σχεδόν οπερετικές, τραγούδια με ερμηνευτική γκάμα»

Πολύπλευρη προσωπικότητα και με βαθιά μόρφωση, στα τραγούδια του – τα υπέγραφε ως Κώστας Γιαννίδης – αποτυπώνονται τόσο η χαρά της ζωής όσο και η νοσταλγία. Στη χώρα όπου το τραγούδι ήταν πάντα πρωταρχική ανάγκη και πηγαία έκφραση, ο Κώστας Γιαννίδης υπηρέτησε την υψηλότερη τέχνη, και μάλιστα στο δυσκολότατο είδος της μικρής φόρμας, και την έφερε στα χείλη ενός ολόκληρου λαού. Αν στα χρόνια που πέρασαν καμιά φορά τον ξεχάσαμε ή τον βάλαμε στην άκρη, αυτός ξανάρχεται σήμερα με όλη τη δύναμη της τέχνης του και μας παρασύρει και πάλι στο ρυθμό της μουσικής του.

Πόσο λυπάμαι- Μαργαρίτα Ζορμπαλά

Ο πολύπλευρος συνθέτης ήταν γόνος εύπορης οικογένειας με καταγωγή από τη Ζαγορά Πηλίου. Πήρε τα πρώτα μαθήματα πιάνου και αρμονίας στη Σμύρνη από τον Δημοσθένη Μιλανάκη. Τις παραμονές της καταστροφής του 1922 κατέφυγε με σύμφωνη γνώμη των οικονομικά κατεστραμένων γονιών του στη Γερμανία όπου για αρκετά χρόνια σπούδασε μουσική, αρχικά στη Δρέσδη με τον Γ.Γ. Μράσζεκ και μετά στο Βερολίνο (στην Ανώτατη Μουσική Ακαδημία και στο Ωδείο "Στερν") . Στο Βερολίνο συνδέεται φιλικά με τον Ν. Σκαλκώτα, ενώ αναγκάζεται για λόγους βιοπορισμού να παίζει πιάνο σε καμπαρέ, θέατρα, "ντάνσιγκ", κινηματογράφους (εποχή "βωβού") και ραδιόφωνο. Αξίζει να αναφερθεί ότι υπήρξε και ζωγράφος, ή μάλλον σκιτσογράφος, επηρεασμένος από τη γερμανική καρικατούρα του Gross που αποτελούσε χαρακτηριστικό στυλ της εποχής εκείνης.

Θα ξανάρθεις - Δανάη

Πρωτοεμφανίζεται ως συνθέτης στο Θέατρο του Στράλσουντ (Βόρεια Γερμανία) με την οπερέτα "Το μικρόβιο της αγάπης" (1927). Το φθινόπωρο του 1931 έπειτα από σπουδές στην Δρέσδη και το Βερολίνο, επέστρεψε στην Ελλάδα, όπου υπό το ψευδώνυμο Κώστας Γιαννίδης (παίρνοντας αυτό το ψευδώνυμο, για να μην συγχέεται με τον συνθέτη Γρηγόρη Κωνσταντινίδη, που ήδη είχε καθιερωθεί στον ίδιο χώρο), έκανε την εμφάνισή του στον χώρο του ελαφρού τραγουδιού, της οπερέττας, της μουσικής για τον κινηματογράφο και της επιθεώρησης με μεγάλη επιτυχία. Παράλληλα όμως δραστηριοποιήθηκε και στον τομέα της έντεχνης δημιουργίας, με μια σειρά έργων που βασίζονται αποκλειστικώς σε παραδοσιακό μουσικό υλικό.

Στο ενεργητικό του περιλαμβάνονται ολιγάριθμες συνθέσεις για ορχήστρα, μουσική δωματίου, έργα για πιάνο, τραγούδια σολιστικά και χορωδιακά. Πίσω από αυτή τη «διχασμένη» καλλιτεχνικά προσωπικότητα υπάρχει ένας καλλιτέχνης πρώτου μεγέθους. Ως Κώστας Γιαννίδης υπογράφει περίπου πενήντα οπερέτες, κάνει πανελλήνιες επιτυχίες, αποσπά πολλά διεθνή βραβεία ελαφρού τραγουδιού και γράφει μουσική για το θέατρο και για πολυάριθμες επιθεωρήσεις. Στις ολιγάριθμες κλασικές του συνθέσεις αποκαλύπτεται ως συνθέτης με μελωδικότητα, κυρίαρχος των εκφραστικών του μέσων, με μεγάλη κατάρτιση και ευαισθησία.

Ξύπνα αγάπη μου - Νάνα Μούσχουρη

«Μέσα από τα τραγούδια του αναγνωρίζεις έναν καλλιτέχνη με βαθύ λυρισμό, μελωδίες σχεδόν οπερετικές, τραγούδια με ερμηνευτική γκάμα», λέει ο βαρύτονος Χάρης Ανδριανός, ο οποίος τραγουδά στο Μέγαρο στις 3 και 4 Δεκεμβρίου. Προσωπικά η εποχή της μπελ επόκ, η μνήμη και η εποχή με κεντρίζουν. Γιατί μπορεί κάποιος ακούγοντας τα τραγούδια του Γιαννίδη να ακούσει καλή μουσική, πράγμα που δεν είναι λίγο σήμερα. Ιστορίες, θέματα, λυρισμός, μελωδίες. Ο Γιαννίδης γράφει τραγούδια καλού γούστου με ωραίο στίχο και ακόμα και μέσα στην πιο απλή ιστορία δείχνει ότι κατέχει την τέχνη του, επίσης ακούς εξαιρετικές ενορχηστρώσεις. Έχει επηρεαστεί από την Ευρώπη και την εποχή του, είναι η τέχνη ενός μεγάλου Έλληνα που φέρνει τον αέρα της γνώσης και των σπουδών του στα δικά μας μέτρα».

Τα μάτια, τα δικά σου τα μάτια - Δανάη

Έγραψε πλήθος έργων ελαφράς μουσικής, 100 τραγούδια, επιθεωρήσεις, οπερέτες, κ.λπ., παίρνοντας βραβεία σε Διαγωνισμούς Μεσογειακού τραγουδιού Βαρκελώνης (Α' βραβείο 1960, για το "Ξύπνα αγάπη μου" που ερμήνευσε η Νάνα Μούσχουρη και Γ' βραβείο 1961 για το "Τα δυό σου γκρίζα ματάκια" που ερμήνευσε η Άντζελα Ζήλεια). Το 1962 τιμήθηκε με το Α΄ βραβείο στο Α΄ Φεστιβάλ Ελληνικού Τραγουδιού Θεσ/νίκης για τις "Αλυσίδες", που ερμήνευσε η Καίτη Μπελίντα.

Πάμε σαν άλλοτε - Κούλα Ευστρατοπούλου

Εκτός από τις ελαφρές συνθέσεις του επιθεωρησιακού είδους, ο Γιαννίδης έχει να παρουσιάσει και ανάλογες επιτυχίες στο μουσικό θέατρο. Οι οπερέτες του: "Κουμπάρα" (1932), "Έτσι είναι η Ζωή" (λιμπρέτο Δ. Ευαγγελίδη), "Κορίτσια της Παντρειάς" (λιμπρέτο Δ. Ευαγγελίδη – Αλ. Σακελλάριου), "Ρεπορτάζ" (λιμπρέτο Δ. Γιαννουκάκη), κ.ο.κ., έμειναν ονομαστές στο ρεπερτόριο του είδους. Συνέθεσε επίσης και μουσικές κωμωδίες-επιθεωρήσεις, όπως: "Αλεπού", "Παναθήναια 1940″, "Κολοκυθιά" (του Δ. Γιαννουκάκη, 1933), "Κεραμίδα", "Μασκώτ", "Κοκέττα", "Σιλουέττα" (1938), "Απεργία" (1936), "Περιπέτειες στην επαρχία" (των Αλ. Σακελλάριου-Χρ. Γιαννακόπουλου), "Αλήθειες και ψευτιές" (Δ. Γιαννουκάκη), "Ζήτω ο Ρωμηός" (Μ. Τραϊφόρου, 1947), κ.λπ. Ήταν επίσης ο δημιουργός της Ορχήστρας Ελαφράς Μουσικής της ΕΡΤ. Το 1962 αποσύρθηκε οριστικά από τον ελαφρό χώρο και ασχολήθηκε με το κλασικό του έργο που, βασισμένο στο δημοτικό τραγούδι. Το 1984 έφυγε από τη ζωή σεμνά και αθόρυβα, όπως είχε ζήσει.