Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια

Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Πλέον, με την επιτυχημένη ολοκλήρωση των εργασιών, το έργο είναι και πάλι στη θέση του, συνοδεύοντας την καθημερινή μετακίνηση χιλιάδων Αθηναίων. Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
1

Η τέχνη ως μέσο έκφρασης στον δημόσιο χώρο είναι συνυφασμένη με την ταυτότητα των σύγχρονων ευρωπαϊκών πόλεων. Μια πολύ καλή γεύση της παίρνουμε κατά τη διάρκεια των διαδρομών μας στο αθηναϊκό μετρό, όπου εκτίθεται μια μεγάλη συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων και σύγχρονων έργων τέχνης.


Έναν από τους πιο κεντρικούς σταθμούς του, εκείνον της Ομόνοιας, κοσμεί τα τελευταία δεκαεννιά χρόνια η εικαστική δημιουργία του πρωτοπόρου καλλιτέχνη Νίκου Κεσσανλή με τίτλο «Ουρά».


Ωστόσο, κατόπιν αυτοψίας που πραγματοποίησαν στον σταθμό υπεύθυνοι της Αττικό Μετρό και ειδικοί συντηρητές έργων τέχνης, διαπιστώθηκε ότι το έργο παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα.


«Παρατηρήθηκε χαλάρωση των υφασμάτινων υποστηριγμάτων από το τελάρο τους, αποχρωματισμός των επιφανειών, έντονη ρηγμάτωση στις φωτοευαίσθητες επιστρώσεις και σημαντική αισθητική αλλοίωση που οφείλεται κυρίως στους επιφανειακούς ρύπους, στην κάπνα και στην αιθάλη. Το έργο έχρηζε άμεσης προστασίας και σωστικών επεμβάσεων συντήρησης, τουλάχιστον για τη στερέωση των απολεπίσεων των επιστρώσεων. Επιπλέον, επειδή το έργο είναι ιδιαίτερα ευαίσθητο στο φως και ήδη παρουσίασε μη αντιστρεπτές οξειδώσεις που οφείλονται στο μικρο-περιβάλλον της προθήκης στο οποίο αναρτάται, προτάθηκε η αλλαγή των λαμπτήρων φθορισμού με λαμπτήρες που δεν παράγουν θερμότητα και υπεριώδη (UV) ακτινοβολία» λέει στη LiFO η συντηρήτρια έργων τέχνης Φωτεινή Κουσιάκη.

Σήμερα, ο επιβάτης που διασχίζει τον χώρο μετεπιβίβασης βλέπει ξανά τη δημιουργία του Νίκου Κεσσανλή. Αντικρίζει ξανά τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά να περιμένουν, να κινούνται ή να φωνάζουν. Ουσιαστικά, διακρίνει ένα έργο που έχει στο επίκεντρό του τον άνθρωπο και το φευγαλέο είδωλό του.


Αποτέλεσμα αυτής της διαπίστωσης ήταν η άμεση δρομολόγηση της συντήρησής του. Πλέον, με την επιτυχημένη ολοκλήρωση των εργασιών, το έργο είναι και πάλι στη θέση του, συνοδεύοντας την καθημερινή μετακίνηση χιλιάδων Αθηναίων.

Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Kατόπιν αυτοψίας που πραγματοποίησαν στον σταθμό υπεύθυνοι της Αττικό Μετρό και ειδικοί συντηρητές έργων τέχνης, διαπιστώθηκε ότι το έργο παρουσιάζει σημαντικά προβλήματα.


Να θυμίσουμε ότι ο καλλιτέχνης, δάσκαλος και πρύτανης της ΑΣΚΤ Νίκος Κεσσανλής (1930-2004) υπήρξε μία από τις πιο δραστήριες φυσιογνωμίες της ελληνικής τέχνης, με σημαντική διεθνή πορεία. Ακαταπόνητος πρεσβευτής της καλλιτεχνικής δημιουργίας, σπούδασε στην ΑΣΚΤ στο εργαστήριο του Γ. Μόραλη, μαθήτευσε στους Γ. Σπυρόπουλο και Γ. Τσαρούχη και έκανε τη μετεκπαίδευσή του σε Ρώμη και Παρίσι. Παρουσίασε το έργο του σε εκθέσεις στο εξωτερικό και στην Ελλάδα και τιμήθηκε με σημαντικά βραβεία. Έργα του βρίσκονται σε μεγάλα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο. Πρωτοπορώντας, χρησιμοποίησε ως πρώτη ύλη μια σειρά από ανορθόδοξα ζωγραφικά υλικά (τσιμέντο, γύψο, ύφασμα, σύρματα, καλώδια) και ήταν από τους πρώτους διεθνώς καλλιτέχνες που οικειοποιήθηκαν το μέσο της φωτογραφίας.


«Η ονομασία του έργου παραπέμπει στην "ουρά" που περιμένεις στον μπακάλη ή για να αγοράσεις το εισιτήριό σου στο μετρό. Αποτελείται από έντεκα ξεχωριστούς πίνακες του ίδιου μεγέθους. Για να τους φτιάξω μου χρησίμευσαν άνθρωποι κοντινοί μου, φίλοι μου. Μπορεί να είναι και κανένας εχθρός μέσα, δεν ξέρω. Με έπιασε μανία με αυτό το έργο. Δεν είναι τα έντεκα ή δώδεκα τελάρα που θα πάνε στο μετρό, είναι τα άλλα τριάντα ή σαράντα που έχω δημιουργήσει παράλληλα. Η σειρά έχει συνοχή. Είναι άνθρωποι που περιμένουν» είχε δηλώσει γι' αυτό ο δημιουργός του.


«Ένα έργο αποτελούμενο από έντεκα ξεχωριστούς πίνακες του ίδιου μεγέθους, τοποθετημένους σε σειρά, στους οποίους απεικονίζονται σκιές ανθρώπινων μορφών σε κίνηση. Η τεχνική κατασκευής των πινάκων έγκειται σε "τελαρωμένο" ύφασμα πολλαπλών επιστρώσεων, με την τελευταία επίστρωση να είναι από ευαισθητοποιημένο χρώμα φωτοχρωμίας, ικανό να αποτυπώνει με την κλασική μέθοδο της φωτογραφίας μορφές και σχήματα» αναφέρει η αρχιτέκτονας της Αττικό Μετρό Πολυξένη Αντωνίου.

Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Καθαρίστηκε η πίσω πλευρά των υφασμάτινων επιφανειών, αφαιρέθηκαν οι ρύποι, επισκευάστηκαν σχισίματα και ενισχύθηκαν αδύναμα σημεία του υφάσματος, κυρίως στις ακμές του τελάρου.
Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Η όψη κάθε πίνακα από τους έντεκα συντηρήθηκε ανάλογα με τα προβλήματα που εμφάνιζε λόγω του διαφορετικού τρόπου προετοιμασίας που είχε ακολουθηθεί κατά τη φιλοτέχνησή του.


«Το έργο "Ουρά", κυριότητας της Αττικό Μετρό, μήκους περίπου 11 μέτρων, εκτίθεται μόνιμα στο επίπεδο μετεπιβίβασης, προστατευμένο σε γυάλινη προθήκη και διαθέτει θυρίδα πρόσβασης στο πλάι, προκειμένου να είναι δυνατή η επισκεψιμότητά του για λόγους συντήρησης» επισημαίνει η κ. Αντωνίου. «Στο πλαίσιο υλοποίησης της Β' φάσης της ένταξης έργων εικαστικών τεχνών στους σταθμούς του μετρό της Αθήνας, σύμφωνα με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της Αττικό Μετρό /1998, η Συμβουλευτική Επιτροπή Αισθητικής Πλαισίωσης εισηγήθηκε την ανάθεση φιλοτέχνησης έργου προορισμένου για τον σταθμό Ομόνοια στον Ν. Κεσσανλή, ο οποίος και διένυε εκείνη την εποχή την όψιμη καλλιτεχνική του περίοδο. Με την υπογραφή της σχετικής σύμβασης στις 25 Νοεμβρίου 2000 ολοκληρώθηκε από τον καλλιτέχνη και εγκαταστάθηκε στον σταθμό Ομόνοια».

Όσον αφορά τη διαδικασία της παραγωγής, συμμετείχαν φίλοι και παλιοί σπουδαστές του Κεσσανλή στην ΑΣΚΤ, κινούμενοι ως σκιές πίσω από τα πανιά που εκείνος φώτιζε κατάλληλα, πετυχαίνοντας έτσι τις φωτοσκιάσεις και τα περιγράμματα που επιδίωκε και φωτογραφίζοντάς τα.


«Αργότερα, επάνω σε "τελαρωμένο" ύφασμα, άλλοτε χωρίς προετοιμασία και άλλοτε καλυμμένο με μία έως τρεις επιστρώσεις, και μία τελευταία από ευαισθητοποιημένο χρώμα φωτοχρωμίας, δημιούργησε ένα φωτοευαίσθητο πανί, όπου με την κλασική μέθοδο της φωτογραφίας έχουν απεικονιστεί οι φωτοσκιάσεις από ανθρώπινες φιγούρες και σχήματα σε φυσικό μέγεθος» εξηγεί η κ. Φωτεινή Κουσιάκη.


Μάλιστα, τα τελάρα αποσπάστηκαν από τον μεταλλικό σκελετό στο πρώτο επίπεδο του σταθμού Ομόνοια και μεταφέρθηκαν στο εργαστήριο της κ. Κουσιάκη για συντήρηση. Εκεί αφαιρέθηκαν όλα τα έργα από τα τελάρα τους, ελέγχθηκε η λειτουργικότητα των τελάρων και παραγγέλθηκαν καινούργια, όπου ήταν απαραίτητο.

Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Η όψη κάθε πίνακα από τους έντεκα συντηρήθηκε ανάλογα με τα προβλήματα που εμφάνιζε λόγω του διαφορετικού τρόπου προετοιμασίας που είχε ακολουθηθεί κατά τη φιλοτέχνησή του.


«Καθαρίστηκε η πίσω πλευρά των υφασμάτινων επιφανειών, αφαιρέθηκαν οι ρύποι, επισκευάστηκαν σχισίματα και ενισχύθηκαν αδύναμα σημεία του υφάσματος, κυρίως στις ακμές του τελάρου. Η όψη κάθε πίνακα από τους έντεκα συντηρήθηκε ανάλογα με τα προβλήματα που εμφάνιζε λόγω του διαφορετικού τρόπου προετοιμασίας που είχε ακολουθηθεί κατά τη φιλοτέχνησή του. Για τον σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν αναλύσεις σε δείγματα που αποσπάστηκαν από τα υλικά κατασκευής και από περιοχές παλαιότερων επεμβάσεων και αποφασίστηκε, μετά τον στεγνό καθαρισμό, να εφαρμοστούν υδρογέλες, ενώ έγινε αποκατάσταση με μεθυλοκυτταρίνη και ζελατίνη» διευκρινίζει η κ. Κουσιάκη.


Ουσιαστικά, στον πολυπληθή σταθμό του μετρό Ομόνοια οι ανθρώπινες φιγούρες αντανακλούν τους επιβάτες του μετρό και τους χιλιάδες διερχόμενους που σχηματίζουν ουρές καθημερινά στους σταθμούς της Αθήνας και του κόσμου.


Σήμερα, ο επιβάτης που διασχίζει τον χώρο μετεπιβίβασης βλέπει ξανά τη δημιουργία του Νίκου Κεσσανλή. Αντικρίζει ξανά τους άνδρες, τις γυναίκες και τα παιδιά να περιμένουν, να κινούνται ή να φωνάζουν. Ουσιαστικά, διακρίνει ένα έργο που έχει στο επίκεντρό του τον άνθρωπο και το φευγαλέο είδωλό του.


Η «Ουρά», με την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης, εκτός της αισθητικής αναβάθμισης, έρχεται να λειτουργήσει ως μια μορφή επικοινωνίας που συνομιλεί με το παρόν και το μέλλον.

Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Όσον αφορά τη διαδικασία της παραγωγής, συμμετείχαν φίλοι και παλιοί σπουδαστές του Κεσσανλή στην ΑΣΚΤ, κινούμενοι ως σκιές πίσω από τα πανιά που εκείνος φώτιζε κατάλληλα, πετυχαίνοντας έτσι τις φωτοσκιάσεις και τα περιγράμματα που επιδίωκε και φωτογραφίζοντάς τα.
Ολοκληρώθηκε η συντήρηση της «Ουράς» του Ν. Κεσσανλή στον σταθμό του μετρό Ομόνοια Facebook Twitter
Η «Ουρά», με την ολοκλήρωση των εργασιών συντήρησης, εκτός της αισθητικής αναβάθμισης, έρχεται να λειτουργήσει ως μια μορφή επικοινωνίας που συνομιλεί με το παρόν και το μέλλον.
Εικαστικά
1

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

Αφιέρωμα: Νίκος Κεσσανλής, 11 χρόνια από το θάνατό του

Εικαστικά / Νίκος Κεσσανλής: Ένας ακτιβιστής, σχολιαστής, ακαταπόνητος πρεσβευτής της καλλιτεχνικής δημιουργίας

«Καλλιτέχνης ανήσυχος, που δεν έπαψε να πειραματίζεται με τεχνικές και μεθόδους, κατόρθωσε να υπερβεί τα παραδοσιακά ζωγραφικά μέσα και να βρίσκεται στο προσκήνιο της πρωτοπορίας καθ' όλη την πορεία του, από το informel και τη mec art έως τα φωτομηχανικά του έργα σε ευαισθητοποιημένο πανί ή τσιμέντο»
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Εικαστικά / Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Tο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο 30 χρόνων από τον θάνατό του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη, διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στο ταξίδι του από τη Δύση στην Ανατολή το 1958. Ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ