Καρέ μαλλιά. Μαύρα γυαλιά ηλίου. Aμάνικο φόρεμα με print, σε αυστηρή γραμμή και κολιέ από μεγάλες, πολύχρωμες πέτρες. Η φιγούρα της Anna Wintour είναι τόσο αναγνωρίσιμη, όσο και της βασίλισσας Ελισάβετ Β' με την οποία παρακολούθησαν την πασαρέλα του Richard Quinn στο Fashion Week του Λονδίνου την περασμένη χρονιά, σαν δύο παλιές φίλες.
«Πυρηνική Wintour», «Η Wintour της Δυσαρέσκειάς μας», «Η Βασίλισσα του Πάγου της Μόδας», «Ο Διάβολος που Φοράει Prada»: Όλοι οι παραπάνω χαρακτηρισμοί έχουν χρησιμοποιηθεί σε αναφορές για τη θρυλική Εditor-in-Chief της αμερικανικής Vogue, Artistic Director και Global Content Advisor της Condé Nast, η οποία έκλεισε πρόσφατα τα 70 της χρόνια και κυριαρχεί στην παγκόσμια βιομηχανία της μόδας εδώ και τρεις δεκαετίες. Όταν η Wintour ανέλαβε τα ηνία της διεύθυνσης της Αμερικάνικης Vogue το 1988, η μόδα θεωρούταν ακόμα ένας χώρος άμεσα συνδεδεμένος με τις γυναίκες, άρα αυτόματα επιφανειακός και ανόητος, όπως κάθε τι τόσο συνυφασμένο με τη θηλυκότητα. Λίγο πριν το τρίτο κύμα του φεμινισμού που ξεκίνησε με τον ερχομό της δεκαετίας των '90s, η Wintour, με την αυστηρή της μορφή, αποτέλεσε μία από τις πρώτες γυναίκες σε θέση εξουσίας, που υποστήριξαν πως η μόδα μπορεί να είναι συνώνυμη με την εξυπνάδα, τη γνώση, την άποψη και την ενασχόληση με την κοινωνία. Δεν είναι σπάνιο φαινόμενο να θεωρείται μία γυναίκα σε θέση εξουσίας «ψυχρή» και «σκληρή», ούτε τώρα, ούτε τότε – παρότι ένας άντρας στη θέση της θα θεωρούταν ενδεχομένως «ηγετικός» και «αποφασιστικός», αν είχε αντίστοιχη συμπεριφορά.
Παρά το γεγονός πως η ίδια δεν αναφέρεται ποτέ στον εαυτό της ως icon ή ως ισχυρή προσωπικότητα, έχει κερδίσει αυτούς τους τίτλους επάξια, καθώς συνεχίζει να τολμά ακόμα και πάνω από τριάντα χρόνια μετά στην ίδια θέση.
Σε συνδυασμό με το διαχρονικό της στιλ, η ατρόμητη ηγεσία της Wintour άλλαξε τον κόσμο της μόδας από την πρώτη στιγμή. Το πρώτο εξώφυλλο της Wintour για τη Vogue, τον Νοέμβριο του 1988, περιλάμβανε το μοντέλο από το Ισραήλ Michaela Bercu να ποζάρει για τον φακό του Peter Lindbergh, φορώντας ένα σακάκι Christian Lacroix με έναν σταυρό από πολύτιμες πέτρες, αξίας 10.000 δολαρίων και ένα τζιν παντελόνι αξίας 50 δολαρίων. Το συγκεκριμένο look αποτέλεσε ένα σημείο-σταθμό για τον κόσμο της μόδας και προσδιόρισε το casual chic για τις επόμενες δεκαετίες. Όπως είχε αναφέρει η Wintour το 2012, βέβαια, δημιουργήθηκε κατά λάθος. «Το σακάκι ήταν στην πραγματικότητα μέρος ενός ταγέρ, αλλά η φούστα δεν έκανε στη Michaela – είχε πάει διακοπές στην πατρίδα της, το Ισραήλ, και είχε πάρει μερικά κιλά. Όχι ότι είχε σημασία. Βασικά, χρησίμευσε για να ενισχύσει την ιδέα τού να πάρεις το μεγαλοπρεπές στοιχείο της υψηλής μόδας και να το ρίξεις με παιχνιδιάρικο τρόπο κατακόρυφα μέσα στην πραγματική ζωή και να δεις τι θα συμβεί».
Η Wintour ήταν η πρώτη που εισήγαγε τους celebrities στα εξώφυλλα της Vogue, αλλάζοντας για πάντα τη σχέση της βιομηχανίας της μόδας με αυτή του Χόλιγουντ. Η πρώτη celebrity που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο της Vogue ήταν η Madonna, λίγο πριν κυκλοφορήσει το Like a Prayer. Από τότε, στο εξώφυλλο της Vogue έχουν εμφανιστεί οι μεγαλύτεροι celebrities του 21ου αιώνα, ανάμεσά τους και η Kim Kardashian με τον Kanye West τo 2014 – μία από τις πιο αμφιλεγόμενες κινήσεις της Wintour. Πρόσφατα, σε ένα trailer για τα διαδικτυακά της σεμινάρια, εξήγησε τον λόγο που επέλεξε το μόλις αρραβωνιασμένο ζευγάρι τότε: «Το εξώφυλλο αυτό ήταν βαθιά αμφιλεγόμενο. Αλλά η Kim και ο Kanye ήταν μέρος της συζήτησης τότε. Και το να μην το αναγνωρίσει αυτό η Vogue θα ήταν ένα μεγάλο παραπάτημα. Ηγείσαι, δεν ακολουθείς – κι αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό μάθημα που χρειάζεται να θυμάσαι πάντα».
Λίγο αφού κυκλοφόρησε το τεύχος, η Anna Wintour σε μία συζήτηση με τη δημοσιογράφο Alina Cho, στο πλαίσιο του Met Gala, φάνηκε σαν να μην θεωρεί το ζευγάρι ιδιαίτερα καλαίσθητο, εξηγώντας παράλληλα την απόφασή της: «Θεωρώ πως ο ρόλος της Vogue είναι να αντικατοπτρίζει το τι συμβαίνει στον πολιτισμό. Η πρώτη celebrity που έβαλα στο εξώφυλλο της Vogue ήταν η Madonna και αυτό θεωρήθηκε επίσης αμφιλεγόμενο εκεί την εποχή. Έχει περάσει τόσος καιρός που κανείς δεν θυμάται πιθανόν, αλλά ήταν μία πολύ αμφιλεγόμενη φιγούρα. Πλέον είναι κομμάτι του συστήματος. Πιστεύω πως αν παραμείνουμε βαθιά καλαίσθητοι και βάζουμε μόνο βαθιά καλαίσθητους ανθρώπους στο εξώφυλλο, θα ήταν ένα ιδιαίτερα βαρετό περιοδικό! Κανείς δεν θα μιλούσε για εμάς. Είναι πολύ σημαντικό ο κόσμος να μιλά για εμάς».
Η πολιτικοποιημένη στάση της Wintour έχει αποτελέσει επίσης θέμα συζήτησης κατά καιρούς και ειδικότερα από το 2016, όταν η Vogue υποστήριξε για πρώτη φορά μία πολιτική υποψήφια, την Hillary Clinton. Η Vogue είχε συμπεριλάβει αρκετές Πρώτες Κυρίες στις σελίδες της ως τότε –η Michelle Obama εμφανίστηκε τρεις φορές στο εξώφυλλο– και παρότι η Clinton είχε εμφανιστεί στο περιοδικό ως Πρώτη Κυρία, ήταν η πρώτη φορά που εμφανίστηκε στο εξώφυλλο όσο βρισκόταν σε αντιπαλότητα με τον Donald Trump για τις εκλογές του 2016. Η Wintour είχε δείξει την υποστήριξή της και για τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ Barack Obama –διοργανώνοντας μάλιστα ένα φιλανθρωπικό δείπνο στο σπίτι της για τη Δημοκρατική Εθνική Επιτροπή και εκείνον ως επίτιμο καλεσμένο– όπως και για τη σύζυγό του Michelle, την οποία έχει χαρακτηρίσει «ατρόμητη». «Η Mrs. Obama επαναπροσδιόρισε τον ρόλο της Πρώτης Κυρίας. Ήταν τόσο ανοιχτή σε όλους. Έκανε τον Λευκό Οίκο ένα μέρος για όλους και ήταν τόσο μεγάλη έμπνευση για τόσες πολλές γυναίκες» έχει δηλώσει για την πρώην Πρώτη Κυρία.
Ωστόσο, η νυν Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, Melania Trump, δεν έχει κάνει καμία εμφάνιση στο εξώφυλλο της Vogue μέχρι σήμερα και όταν η δημοσιογράφος του CNN, Christiane Amanpour, ρώτησε την Wintour σχετικά με την προτίμησή της σε γυναίκες του Δημοκρατικού παρά του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, η Wintour δεν το αρνήθηκε, ούτε και δικαιολογήθηκε: «Δεν πιστεύω πως είναι μία στιγμή να μην πάρουμε θέση... Πιστεύω, όπως νομίζω ότι πιστεύουν κι αυτοί που εργαζόμαστε στην Condé Nast, πως χρειάζεται να υποστηρίξεις αυτά που πιστεύεις και να έχεις άποψη. Θεωρώ πως είναι πολύ-πολύ σημαντικό να έχει κανείς άποψη και παρουσιάζουμε γυναίκες στις οποίες πιστεύουμε στο περιοδικό. Μετά την ήττα της Γενικής Γραμματέα Clinton το 2016, πιστεύουμε πως οι γυναίκες χρειάζεται να έχουν μία ηγετική θέση και τείνουμε να τις υποστηρίζουμε».
Παρότι η πολιτική στάση της Wintour και της αμερικανικής Vogue δείχνει σαφής ως τώρα και ενώ πολλοί δεν συμφωνούν, η ιδέα πως ένα περιοδικό μόδας παίρνει στάση εξαρχής σε ότι αφορά τα πολιτικά δρώμενα αποτελεί ακόμα μία αφορμή για την κατάρριψη στερεοτύπων που θέλουν αυτούς που ασχολούνται με τον χώρο να θεωρούνται αδαείς σε σχέση με οτιδήποτε κοινωνικοπολιτικό. Επιπλέον, να σημειώσουμε πως το 2016 ήταν η χρονιά που και η Teen Vogue παρουσίασε μία νέα, πιο πολιτικοποιημένη εποχή για το έφηβο κοινό, όσο βρισκόταν στα ηνία η Elaine Welteroth, η νεότερη editor-in-chief στην ιστορία της Condé Nast. Με άρθρα για τη μεταναστευτική κρίση και την κλιματική αλλαγή, ξεκίνησε μία πιο δυναμική και πολιτικοποιημένη εποχή και για την εφηβική εκδοχή της Vogue.
Όσο για το προσωπικό της στιλ, η Anna Wintour είναι εκείνη που όρισε την έννοιά του. Η σταθερότητα των στιλιστικών της επιλογών αποτελεί την βασική πηγή της δημιουργίας του όρου «uniform» – δηλαδή, το να έχει χτίσει κανείς ένα τόσο συγκεκριμένο προσωπικό στιλ που να μοιάζει με «στολή». Σπάνια τη βλέπουμε με παντελόνι, ενώ η σιλουέτα της είναι κάτι παραπάνω από χαρακτηριστική: Έμφαση στη μέση, μήκος μέχρι το γόνατο ή λίγο πιο κάτω, συντηρητική λαιμόκοψη, συνήθως συνδυασμένη με ένα oversized κολιέ με πέτρες. Επιλέγει χρωματιστά prints και ποτέ μαύρα, ενώ τα Manolo Blahnik παπούτσια της σε κρεμ αποχρώσεις και minimal σχέδια συμπληρώνουν τις περισσότερες εμφανίσεις της. Η αγάπη της για σχεδιαστές όπως οι Ralph Lauren και Michael Kors είναι εμφανής, ενώ κρατά τις αγαπημένες της Chanel δημιουργίες για το παλάτι του Buckingham (όταν χρίστηκε Dame από τη βασίλισσα) και το κόκκινο χαλί του Met Gala. Όσο για τα διαβόητα μαύρα γυαλιά ηλίου της, εξήγησε μετά από χρόνια στην ίδια συνέντευξη με την Christiane Amanpour, πως τα βρίσκει «εξαιρετικά χρήσιμα γιατί αποφεύγεις το να ξέρει ο κόσμος τι σκέφτεσαι». Πρόσθεσε επίσης πως «τη βοηθούν όταν νιώθει λίγο κουρασμένη ή νυσταγμένη», ενώ τα θεωρεί πλέον «ένα δεκανίκι του ποια είναι».
Μπορεί η Anna Wintour να μην επηρεάζει τα συνεχώς εναλλασσόμενα trends του κόσμου της σύγχρονης μόδας μέσω του ντυσίματός της, αλλά έχει καταφέρει να επηρεάσει τον τρόπο που θα συνδυάσει μία γυναίκα τα ρούχα της, είτε αυτή είναι η Πρώτη Κυρία των ΗΠΑ, είτε μία εργαζόμενη μητέρα. Από τα εμβληματικά ταγέρ σε έντονα χρώματα, μέχρι τα αμάνικα midi φορέματα, το λεγόμενο «power dressing» έχει αποκτήσει μία άλλη έννοια τα τελευταία τριάντα χρόνια. Αυτό που κατάφερε να κάνει η Wintour είναι να αλλάξει το πώς θεωρείται ότι πρέπει να ντύνεται μία γυναίκα για να δείχνει δυναμική, κάτι το οποίο υπήρξε άμεσα συνδεδεμένο με τον τρόπο που ντύνονταν οι άντρες σε θέσεις εξουσίας (δηλαδή με αυστηρά κοστούμια). Το καρέ της κούρεμα, τα μεγάλα γυαλιά, τα αυστηρά αλλά πολύχρωμα φορέματα, τα κλασικά τακούνια, τα κομψά σακάκια, οι μπότες μέχρι το γόνατο: Ρούχα και αξεσουάρ που βλέπουμε συνεχώς να φορούν διάσημες γυναίκες, από ηθοποιούς, μέχρι παρουσιάστριες, από την Amal Clooney, μέχρι τη Sarah Jessica Parker.
Με την αποχή της από τα social media και διατηρώντας την προσωπική της ζωή όσο πιο ιδιωτική γίνεται, η Anna Wintour έχει δημιουργήσει έναν μύθο γύρω απ' το όνομά της, μην αφήνοντας τον οποιονδήποτε να ταυτιστεί μαζί της σε κανένα επίπεδο. Αυτό, φυσικά, δεν έχει πάντα θετική κατάληξη, καθώς οι φήμες για εκείνη δεν σταματούν ποτέ και σχεδόν όλες την παρουσιάζουν ως σκληρή, απότομη, σχεδόν αναίσθητη. Ντοκιμαντέρ όπως το September Issue και το The First Monday in May έχουν αποτελέσει έμπνευση όχι μόνο για αμέτρητες ιστορίες, αλλά και για βιβλία, όπως το The Devil Wears Prada. Το μυθιστόρημα της Lauren Weisberger του 2003 γυρίστηκε αργότερα και σε ταινία με τον ίδιο τίτλο, ενώ βασίζεται στις εμπειρίες της συγγραφέα ως προσωπικής βοηθού στη Vogue. Στην ταινία, η Vogue λέγεται Runway και τον ρόλο της Miranda Priestly έχει η Meryl Streep, ως μία άλλη Anna Wintour – ένας χαρακτήρας φτιαγμένος με βάση όλες τις φήμες που κυκλοφορούν για το όνομά της.
Όποια κι αν είναι η αλήθεια για την Anna (που μόνο ο στενός της κύκλος την αποκαλεί με το μικρό της όνομα), μάλλον δεν θα τη μάθουμε ποτέ. Η Anna Wintour είναι από τους ανθρώπους που προκαλούν αρκετά διφορούμενες γνώμες, κυρίως επειδή επί χρόνια όλοι πασχίζουν να ανακαλύψουν το ποια πραγματικά είναι η γυναίκα πίσω από τα μεγάλα μαύρα γυαλιά. Παρά το γεγονός πως η ίδια δεν αναφέρεται ποτέ στον εαυτό της ως icon ή ως ισχυρή προσωπικότητα, έχει κερδίσει αυτούς τους τίτλους επάξια, καθώς συνεχίζει να τολμά ακόμα και πάνω από τριάντα χρόνια μετά στην ίδια θέση. Η Anna Wintour δεν είναι αλάνθαστη –όπως κανείς άλλωστε– αλλά έχει αποδείξει έμπρακτα πως καλύτερα να κάνεις λάθος, παρά να παραμένεις αδρανής για να μην κριθείς. Κι αυτός είναι ακριβώς ο λόγος που έχει αλλάξει για πάντα τον κόσμο της μόδας όπως τον ξέρουμε.
