Πραγματικά, μου είναι δύσκολο να ξεχωρίσω μόνο ένα από τα 45.000 αντικείμενα των συλλογών του Πελοποννησιακού Λαογραφικού Ιδρύματος (ΠΛΙ) για να το παρουσιάσω. Όταν, όμως, μου έγινε η πρόταση από τη LiFO για το αφιέρωμα «Το μεγάλο ελληνικό μουσείο», αμέσως σκέφτηκα αυτή την παράξενη ζακέτα της Jeanette Kastenberg και τον τρόπο που την απέκτησα.
Επισκέφτηκα το κατάστημα Walt Disney στην Oxford Street του Λονδίνου τον χειμώνα του 1994. Μπαίνοντας, είδα μια ζακέτα που μου έκοψε την ανάσα. Η πρώτη μου σκέψη ήταν ότι έπρεπε να την αγοράσω για την ενδυματολογική συλλογή του ΠΛΙ. Όταν ζήτησα να μάθω την τιμή πώλησης, τα ’χασα. Εκείνη τη στιγμή έτυχε να έχω στο πορτοφόλι μου 500 λίρες απ’ τη θεατρική μου συνεργασία με το Royal Exchange Theatre του Μάντσεστερ. Αποφάσισα, χωρίς δεύτερη σκέψη, να συμπληρώσω τα υπόλοιπο ποσό με την κάρτα μου για να την αποκτήσω. Δήλωσα την πρόθεσή μου στην πωλήτρια και αμέσως έγινε μεγάλο σούσουρο στο κατάστημα. Όλο το προσωπικό μαζεύτηκε για να δει την παράξενη κυρία που θα αγόραζε αυτό το πανάκριβο και ξεχωριστό ένδυμα.
Απεικονίζει στην πλάτη, κάτω από έναν μπλε ρουά ουρανό με κατάλευκα συννεφάκια, τη Βενετία και σε γόνδολα τον Bugs Bunny με τη Honey Bunny. Αντίστοιχα, στο μπροστινό μέρος, με φόντο το Παρίσι και τον Πύργο του Άιφελ, αριστερά ο Bugs Bunny με βοηθό τον Tweety σερβίρει τον Pepé Le Pew και την αγαπημένη του Penelope Pussycat, ενώ δεξιά ο Daffy Duck ζωγραφίζει τον Πύργο του Άιφελ.
Ενθουσιάστηκαν ακόμα περισσότερο όταν έμαθαν ότι αυτή η ζακέτα προοριζόταν για τη μουσειακή μας συλλογή. Μόλις επέστρεψα από το ταξίδι, αμέσως δώρισα τη ζακέτα στο ΠΛΙ.
Πρόκειται για δημιουργία της Jeanette Kastenberg, διάσημης σχεδιάστριας του Χόλιγουντ για χειροποίητα ενδύματα κεντημένα με παγέτες. Το 1993 της ανατέθηκε από την Disney η δημιουργία ενός μικρού αριθμού από συλλεκτικές ζακέτες με τη φίρμα «Jeanette PLATINUM».
Η ζακέτα, που ανήκει πλέον στο ΠΛΙ με αριθμό εισαγωγής 1995.06.0010, είναι κεντημένη σε όλη της την επιφάνεια με μεταξωτές χρωματιστές κλωστές και πούλιες και έχει μέγεθος XL. Απεικονίζει στην πλάτη, κάτω από έναν μπλε ρουά ουρανό με κατάλευκα συννεφάκια, τη Βενετία και σε γόνδολα τον Bugs Bunny με τη Honey Bunny. Αντίστοιχα, στο μπροστινό μέρος, με φόντο το Παρίσι και τον Πύργο του Άιφελ, αριστερά ο Bugs Bunny με βοηθό τον Tweety σερβίρει τον Pepé Le Pew και την αγαπημένη του Penelope Pussycat, ενώ δεξιά ο Daffy Duck ζωγραφίζει τον Πύργο του Άιφελ.
Η ζακέτα, όπως όλες της ίδιας σειράς, είναι κοντή, σε ίσια γραμμή, με βάτες στους ώμους, έχει επένδυση με μαύρη φόδρα και στην πλάτη επίρραφη ετικέτα με ενυφασμένα στοιχεία: Jeanette PLATINUM. ©All rights reserved, DRY CLEAN ONLY, MADE IN USA. Στη δεξιά εσωτερική ραφή υπάρχει χειρόγραφη ετικέτα με υπογραφή της σχεδιάστριας, την ημερομηνία, September 22-1993, και τον αριθμό #18. Συνοδεύεται από μαύρη πλαστική θήκη φύλαξης, διάφανη κρεμάστρα με αλουμινένιο κρεμαστάρι, σακουλάκι με ανταλλακτικές πούλιες και γκρι ετικέτα με πληροφορίες στα αγγλικά.
Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο κοινό το 1999 στην έκθεση «Τα καλύτερα του ΠΛΙ», στο ανανεωμένο τότε κτίριο του Μουσείου «Βασίλειος Παπαντωνίου». Στη συνέχεια, το 2006 έλαβε μέρος στην έκθεση «32 χρόνια ΠΛΙ» που φιλοξενήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη, στην Πειραιώς 138, και το 2007 στο Λεβέντειο Δημοτικό Μουσείο Λευκωσίας. Το 2010 συμμετείχε στην έκθεση «Ενδύεσθαι. Για ένα Μουσείο Πολιτισμού του Ενδύματος» στο Μουσείο Μπενάκη, στην Πειραιώς 138. Σήμερα οι επισκέπτες του ΠΛΙ μπορούν να τη θαυμάσουν στο ισόγειο του Μουσείου «Β. Παπαντωνίου» όπου εκτίθενται ετερόκλητα μουσειακά αντικείμενα σε μια τολμηρή ελεύθερη εγκατάσταση, που τονίζουν το πλήθος και την πολυμορφία των συλλογών του ΠΛΙ.
Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Το Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα «Βασίλειος Παπαντωνίου» είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου, με έδρα το Ναύπλιο. Ιδρύθηκε το 1974 από την Ιωάννα Παπαντωνίου στη μνήμη του πατέρα της Βασιλείου Παπαντωνίου, με στόχο την καταγραφή, μελέτη, διάσωση και διάδοση του νεότερου ελληνικού πολιτισμού. Οι συλλογές του Ιδρύματος συγκροτούνται το 1974 με την αρχική δωρεά 6.000 αντικειμένων από την Ιωάννα Παπαντωνίου και σήμερα αριθμούν 45.000 αντικείμενα άμεσα συνδεδεμένα με τον λαϊκό και τον νεότερο ελληνικό πολιτισμό. Τα περισσότερα αντικείμενα χρονολογούνται στα τέλη του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ού, ενώ υπάρχουν και αρκετά παλαιότερα, όπως για παράδειγμα τα "κοπτικά", με «σημεία» και «κλαβία» από αιγυπτιακές τουνίκες του 6ου μ.Χ. αιώνα. Η ενδυματολογική συλλογή, η συλλογή παιχνιδιών από όλο τον κόσμο, τα κοσμήματα, η ζωγραφική, τα σχέδια και τα χαρακτικά ξεχωρίζουν, ενώ σημαντική διαμορφώνεται και η συλλογή των ενδυμάτων μόδας και των εξαρτημάτων τους. Στο ΠΛΙ έχει δωρηθεί το σύνολο των συλλογών μόδας του Γιάννη Τσεκλένη, η συλλογή με κούκλες με τοπικές ενδυμασίες της Φανής Καζές, το αρχείο Γιάννη Μέτση και το ιστορικό αρχείο Τάκη Μαύρου.
Επιμέλεια: Χρήστος Παρίδης