Μια εικόνα από το υπνοδωμάτιο του Καβάφη και άλλα δύο μοναδικά τεκμήρια από την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη

Μια εικόνα από το υπνοδωμάτιο του Καβάφη και άλλα δύο μοναδικά τεκμήρια από την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη Facebook Twitter
Το υπνοδωμάτιο του Κωνσταντίνου Καβάφη με το κρεβάτι του, καρέκλες, γραφείο και άλλα έπιπλα © 2016-2018 Αρχείο Καβάφη, Ίδρυμα Ωνάση
0

Ο Κωνσταντίνος Πέτρου Καβάφης γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 29 Απριλίου 1863. Μετά από εβδομήντα χρόνια ο Κωνσταντίνος Καβάφης αφήνει την τελευταία του πνοή στο Ελληνικό Νοσοκομείο της Αλεξάνδρειας στις 29 Απριλίου 1933. Με αφορμή τη σημερινή επέτειο της ημερομηνίας γέννησης και θανάτου του σπουδαίου Αλεξανδρινού ξεχωρίζουμε στιγμές της ζωής του ανθρώπου και του ποιητή, όπως αυτές αποτυπώνονται μέσα στο αρχείο του.

1.

Το υπνοδωμάτιο, ο προσωπικός χώρος του Κωνσταντίνου Καβάφη

Η εικόνα του υπνοδωματίου του Καβάφη, η εικόνα της οικίας, αποκτά για εμάς άλλο νόημα και δημιουργεί μια επιπλέον σύνδεση με τον ποιητή εν μέσω της πρωτόγνωρης για όλους μας εμπειρίας προσωρινού εγκλεισμού και απομόνωσης.

Η φωτογραφία απεικονίζει το υπνοδωμάτιο του Κωνσταντίνου Καβάφη στο σπίτι του στην οδό Λέψιους 10, η οποία και προ ετών μετονομάστηκε σε οδό Καβάφη. Απεικονίζεται αφενός η δημιουργική ακαταστασία του χώρου του γραφείου του ποιητή, εκεί που θέλουμε να φανταζόμαστε πως άρχισε να διαμορφώνεται και να συγκεντρώνεται αυτό που σήμερα αναφέρουμε ως Αρχείο Καβάφη. Αφετέρου στη φωτογραφία διακρίνονται καθημερινά σκεύη και αντικείμενα, που μας υπενθυμίζουν την ανθρώπινη διάσταση του Κωνσταντίνου Καβάφη.

Το υπνοδωμάτιο του ποιητή απαθανάτισε ο φωτογράφος Απόστολος Βερβέρης (Σμύρνη 1900 – Αθήνα 1980).

Η φωτογραφία απεικονίζει το υπνοδωμάτιο του Κωνσταντίνου Καβάφη στο σπίτι του στην οδό Λέψιους 10, η οποία και προ ετών μετονομάστηκε σε οδό Καβάφη. Απεικονίζεται αφενός η δημιουργική ακαταστασία του χώρου του γραφείου του ποιητή, εκεί που θέλουμε να φανταζόμαστε πως άρχισε να διαμορφώνεται και να συγκεντρώνεται αυτό που σήμερα αναφέρουμε ως Αρχείο Καβάφη. Αφετέρου στη φωτογραφία διακρίνονται καθημερινά σκεύη και αντικείμενα, που μας υπενθυμίζουν την ανθρώπινη διάσταση του Κωνσταντίνου Καβάφη.

2.

"Not for publication but may remain here"

Μια εικόνα από το υπνοδωμάτιο του Καβάφη και άλλα δύο μοναδικά τεκμήρια από την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη Facebook Twitter
Χειρόγραφη σημείωση "Not for publication but may remain here", συνημμένη στο χειρόγραφο του ποιήματος «Στο Σπίτι της Ψυχής» © 2016-2018 Αρχείο Καβάφη, Ίδρυμα Ωνάση

Ο Κ. Π. Καβάφης προσφέρει στον μελλοντικό αναγνώστη του αρχείου και της ποίησής του έναν οδηγό ανάγνωσης, μια κίνηση σπάνια για έναν ποιητή, μια κίνηση που φαίνεται να απευθύνεται στον καθένα από εμάς.

Δεν θα μπορούσαμε να μην ξεχωρίσουμε το συγκεκριμένο τεκμήριο ή καλύτερα το μήνυμα του συγκεκριμένου σημειώματος δια χειρός Καβάφη.

Η φράση "Not for publication but may remain here", άλλοτε γραμμένη στα αγγλικά και άλλοτε στα ελληνικά «Όχι για δημοσίευσι. Αλλά μπορεί να μένει εδώ», άλλοτε με μαύρο και άλλοτε με κόκκινο μελάνι, απαντάται συχνά στο αρχείο του ποιητή. Πάντοτε με μορφή συνημμένης σημείωσης πάνω σε καβαφικά ποιήματα, τα οποία σώζονται στο αρχείο και τα οποία παρέμεναν ανέκδοτα μέχρι τον θάνατο του ποιητή.

3.

«Με όλη την καλήν διάθεσι και με τις ευλογίες μου»

Μια εικόνα από το υπνοδωμάτιο του Καβάφη και άλλα δύο μοναδικά τεκμήρια από την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη Facebook Twitter
Χειρόγραφο σημείωμα του Κ. Π. Καβάφη © 2016-2018 Αρχείο Καβάφη, Ίδρυμα Ωνάση

Στο σημείωμα διαβάζουμε «Με όλη την καλήν διάθεσι και με τις ευλογίες μου», ένα μήνυμα που μας γεμίζει αισιοδοξία, 87 χρόνια μετά, που όλοι βιώνουμε μια νέα πραγματικότητα που δοκιμάζει κάποιες στιγμές τις αντοχές μας.

Το 1932 ο ποιητής νοσηλεύεται στο νοσοκομείο του Ερυθρού Σταυρού, όπου υποβλήθηκε σε τραχειοστομία, με αποτέλεσμα να χάσει οριστικά τη φωνή του. Δεν σταμάτησε, όμως, να επικοινωνεί με όσους τον επισκέπτονταν, στους οποίους έγραφε με σύντομα γραπτά σημειώματα.

«Τα τελευταία σημειώματα» του ποιητή, γραμμένα σε κοινό χαρτί σημειωματάριου ή σε επιστολόχαρτα ξενοδοχείων και διαφημιστικά αλεξανδρινά έντυπα, καλύπτουν καθημερινά ζητήματα σχετικά με τη φροντίδα του Καβάφη, αλλά συχνά αναφέρονται και σε ζητήματα της ποίησής του, που τον απασχολούσε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Τα τελευταία γραπτά του ποιητή αποκαλύπτουν μία τρυφερή όψη του Καβάφη, η οποία επιβεβαιώνει ότι ακόμα και σε δύσκολους καιρούς, σημασία έχει να παραμένουμε άνθρωποι.

Το αρχείο του ποιητή περιήλθε στη διαχείριση του Ιδρύματος Ωνάση στα τέλη του 2012. Το 2019 το Ίδρυμα Ωνάση δημοσίευσε την ψηφιακή συλλογή του Αρχείου Καβάφη, καθιστώντας το σύνολο του περιεχομένου του αρχείου ανοικτό και προσβάσιμο σε όλους. Με μια περιήγηση στην ψηφιακή συλλογή ερχόμαστε πιο κοντά στο έργο του και ανακαλύπτουμε στιγμές από τη ζωή του ποιητή.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την αποστολή και τις δράσεις του Αρχείου Καβάφη επισκεφθείτε την επίσημη ιστοσελίδα.

Ανακαλύψτε την Ψηφιακή Συλλογή του Αρχείου Καβάφη εδώ.

Μπορείτε να διαβάσετε το πλήρες βιογραφικό του ποιητή εδώ.

 

Αρχαιολογία & Ιστορία
0

ΑΦΙΕΡΩΜΑ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Ιστορία μιας πόλης / Τι έτρεχε με τους λαγούς στην αρχαία Αθήνα;

Στην αρχαία Αθήνα, ο λαγός δεν ήταν μόνο θήραμα, αλλά και σύμβολο ερωτικής επιθυμίας και γονιμότητας, ενώ χρησιμοποιούνταν επίσης ως προσφορά στους θεούς. Ο Ξενοφών έγραψε για το κυνήγι του, ενώ εμφανίζεται συχνά στην τέχνη - στα αγγεία, στις παραστάσεις συμποσίων, ακόμη και σε ταφικά μνημεία. Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με την Κάτια Μαργαρίτη ρίχνοντας φως στο παρελθόν ενός ζώου που είχε πολύ μεγαλύτερη σημασία απ’ ό,τι ίσως φανταζόμαστε.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Γεννήθηκε σαν σήμερα  / Μιμάρ Σινάν: Ο αρχιτέκτονας που έχτισε τα πιο σημαντικά κτίρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας

Στις 15 Απριλίου 1489 γεννήθηκε ο αρχιτέκτονας που έφτιαξε από τριακόσια τριάντα έργα. Ανάμεσα σε αυτά, το Τέμενος του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς (1550 -1557) και το Κουρσούμ Τζαμί ή Τζαμί του Οσμάν Σαχ στα Τρίκαλα, το μοναδικό του έργο που σώζεται στην Ελλάδα.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
«Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Ιστορία μιας πόλης / «Η ερωμένη της»: Το πιο τολμηρό αθηναϊκό ρομάντζο του Μεσοπολέμου

Πόσο μπορεί να συμβάλει ένα βιβλίο στη σεξουαλική χειραφέτηση των Ελληνίδων; Η Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με την Παναγιώτα Βογιατζή για την Ντόρα Ρωζέττη και τη γυναικεία ομοφυλοφιλία στην Αθήνα των αρχών του 20ού αώνα.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Close up: Η ψηφιακά αποκατεστημένη τοιχογραφία στον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές

Αρχαιολογία & Ιστορία / Close up: Η ψηφιακά αποκατεστημένη τοιχογραφία στον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές

Το σημαντικότερο σωζόμενο έργο της κλασικής ξαναζωντανεύει 23 αιώνες μετά με τη βοήθεια της αρχαιομετρίας, της τεχνητή νοημοσύνη και της καλλιτεχνικής δημιουργίας σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασή του που ανοίγει νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
THE LIFO TEAM
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT
Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Ιστορία μιας πόλης / Δωσίλογοι: Ποιοι και γιατί συνεργάστηκαν με τους κατακτητές;

Πώς επιχειρήθηκε η αναθεώρηση της εικόνας των δωσιλόγων τις δεκαετίες που ακολούθησαν μετά την Κατοχή και τα Δεκεμβριανά, και ποια ήταν η επίδραση αυτής της αναθεώρησης στη δημόσια ιστορική μνήμη; Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με τον Μενέλαο Χαραλαμπίδη για ένα θέμα ταμπού που ακόμα απασχολεί τους ιστορικούς αλλά και την κοινωνία.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ιστορία μιας πόλης / Από τι πέθαναν δεκάδες χιλιάδες Αθηναίοι το 430 π.Χ.;

Ο Θουκυδίδης ισχυρίζεται ότι ήταν μια ασθένεια εισαγόμενη, η οποία ξεκίνησε από την Αιθιοπία και προτού φθάσει στην Αθήνα, εξαπλώθηκε στην Αίγυπτο και την Περσική αυτοκρατορία. H Αγιάτη Μπενάρδου μιλά με τον Στέφανο Παρασκευαΐδη για τον λοιμό των Αθηνών με την πρωτοφανή θνησιμότητα, καθώς υπολογίζεται ότι χάθηκε το 1/3 του πληθυσμού της πόλης.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Επίσκεψη στον αρχέγονο κόσμο της Σαμοθράκης με σύμμαχο την τεχνολογία

Αρχαιολογία & Ιστορία / Σαμοθράκη: Βλέπουμε την ιστορία του νησιού ξανά με σύμμαχο την τεχνολογία

Η Σαμοθράκη του Νίκης, του Ομήρου, των Καβείρων, των φιλοσόφων, των χαρτογράφων της Αναγέννησης, των αρχαιολόγων, των αρχιτεκτόνων και των φωτογράφων του 20ού αιώνα αλλά και των σύγχρονων μοντελιστών σε μια εμπεριστατωμένη έκθεση της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
ΑΣΚΤ: Η σχολή που «γέννησε» τους μεγαλύτερους Έλληνες καλλιτέχνες

Ιστορία μιας πόλης / ΑΣΚΤ: Εδώ γεννήθηκαν οι μεγαλύτεροι Έλληνες καλλιτέχνες

H Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών υπήρξε θεμέλιος λίθος για την ελληνική τέχνη, με σημαντικούς δασκάλους όπως ο Παρθένης και ο Μόραλης να συμβάλλουν στην ανάπτυξή της. Η Αγιάτη Μπενάρδου συζητά με την ιστορικό τέχνης Χριστίνα Δημακοπούλου για την καθοριστική τους επιρροή.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Πώς βρέθηκαν οι πρόσφυγες από τη Μ. Ασία στη Νέα Μάκρη;

Ιστορία μιας πόλης / Νέα Μάκρη: Ο προσφυγικός συνοικισμός που εξελίχθηκε σε λουτρόπολη

Από τις ιωνικές κωμοπόλεις Μάκρη και Λιβίσι, στα παράλια της Λυκίας στη νοτιοδυτική Μικρά Ασία, οι πρόσφυγες από αυτές τις περιοχές εγκαταστάθηκαν στη βορειοανατολική Αττική, ιδρύοντας τη Νέα Μάκρη, το 1924. Η Ευαγγελία Αχλάδη μιλά στην Αγιάτη Μπενάρδου για τη νεότερη και τη σύγχρονη ιστορία της περιοχής.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Στο φθισιατρείο «Σωτηρία» το 1927: Μια κάθοδος στην αληθινή κόλαση των μελλοθάνατων

Αρχαιολογία & Ιστορία / Φθισιατρείο «Σωτηρία», 1927: Μια κάθοδος στην αληθινή κόλαση των μελλοθανάτων

Έπειτα από επιστολές και καταγγελίες, τον Ιούλιο του 1927, ένας ρεπόρτερ της εφημερίδας «Εσπερινή» επισκέπτεται το φθισιατρείο για να καταγράψει τις συνθήκες ζωής των ασθενών. Η ομάδα των dirty ’30s & late ’20s «αναπαλαιώνει» και διασώζει τη μαρτυρία του για λογαριασμό της LiFO.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ιστορία μιας πόλης / Γιατί ήταν γαλάζιοι οι πίθηκοι στις τοιχογραφίες της Σαντορίνης;

Ποια τα νοήματα πίσω από τις ζωγραφισμένες μορφές και τα ζωντανά χρώματα των θηραϊκών τοιχογραφιών; Πώς συνδέονται με τον μινωικό πολιτισμό και τι μας αποκαλύπτουν για τον αρχαίο κόσμο; Η Αγιάτη Μπενάρδου συνομιλεί με τον Ανδρέα Βλαχόπουλο.
ΑΓΙΑΤΗ ΜΠΕΝΑΡΔΟΥ
Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Άκου την επιστήμη / Τάσος Σακελλαρόπουλος: «Ο στρατός και ο θρόνος ήταν οι ρίζες του κακού της Δικτατορίας»

Η εποχή μας και τα «φαντάσματα» του Μεσοπολέμου. Ο ιστορικός και υπεύθυνος των Ιστορικών Αρχείων του Μουσείου Μπενάκη, Τάσος Σακελλαρόπουλος μιλά στον Γιάννη Πανταζόπουλο.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μια έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης πριν από έναν αιώνα

Αρχαιολογία & Ιστορία / «Εγώ κουνιέμαι από τη θέση μου, η Σαντορίνη μόνον να μην κουνηθεί!»

Τον Αύγουστο του 1925 στα γραφεία των αθηναϊκών εφημερίδων καταφθάνουν τηλεγραφήματα που ανακοινώνουν έκρηξη στο ηφαίστειο της Σαντορίνης και περιγράφουν την αναστάτωση των κατοίκων του νησιού. Η ομάδα των dirty ’30s & late ’20s φέρνει στο σήμερα κάποια από τα ρεπορτάζ της εποχής.
DIRTY ‘30S & LATE ‘20S
Κωστής Τσικλητήρας

Σαν σήμερα / Κωστής Τσικλητήρας: Αυτή είναι η ζωή του κορυφαίου Ολυμπιονίκη

Σαν σήμερα, στις 10 Φεβρουαρίου 1913, πεθαίνει στην Αθήνα από «κεραυνοβόλο μηνιγγίτιδα» ο κορυφαίος, μαζί με τον Πύρρο Δήμα, Έλληνας Ολυμπιονίκης Κωστής Τσικλητήρας, κάτοχος τεσσάρων ολυμπιακών μεταλλίων.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ