Μια σειρά από θεαματικές εικαστικές εκδηλώσεις και εγκαίνια εκθέσεων είχαν προγραμματιστεί για αυτή την εβδομάδα με αφορμή την επέτειο των 20 χρόνων από τα εγκαίνια της Tate Modern που άνοιξε για πρώτη φορά επίσημα τις πόρτες της στις 11 Μαΐου του 2000. Ανάμεσα τους η performance του Lee Mingwei με τίτλο 'Our Labyrinth' και τα εγκαίνια μιας έκθεσης που θα ήταν αφιερωμένη στον Yayoi Kusama και θα διαρκούσε ένα χρόνο, παρουσιάζοντας στο κοινό δύο «δωμάτιά» του από την εντυπωσιακή και ιδιαίτερα δημοφιλή σειρά Infinity Mirror Rooms.
Η πανδημία όμως και το lockdown οδήγησαν στην ματαίωση των φετινών εκδηλώσεων, τουλάχιστον προσωρινά. Ανήμερα της επετείου πάντως, δημοσιεύτηκε στους Financial Times άρθρο της διευθύντριας του μουσείου, Frances Morris στο οποίο καλεί τον κόσμο της τέχνης να επαναπροσδιορίσει τις προτεραιότητες και τις αρχές του και να υιοθετήσει ένα διαφορετικό μοντέλο λειτουργίας.
Καθώς ξεκινάμε τις κινήσεις προς την επαναλειτουργία του χώρου αργότερα το φετινό καλοκαίρι, θεωρούμε, ως εσχάτως ευάλωτος οργανισμός που λειτουργεί πλέον σε συνθήκες εξαιρετικής αστάθειας, ότι τώρα είναι η στιγμή να διασφαλίσουμε τις αξίες μας.
«Τίποτα δεν μας είχε προετοιμάσει για την αρνητική υποδοχή που επιφυλάχτηκε αρχικά τόσο για το κτίριο όσο και για τα εκθέματα του», υπενθυμίζει στο κείμενό της αναφερόμενη στις πρώτες μέρες της Tate Modern, «τα οποία είχαν χαρακτηριστεί τότε από τον ακαδημαϊκό εικαστικό χώρο αλλά και από τους κριτικούς ως η πιο 'υπερβολικά επιμελημένη' συλλογή τέχνης στον κόσμο».
«Παρά την κριτική όμως, οι επισκέπτες συνέρρεαν κατά χιλιάδες. Πέντε εκατομμύρια επισκέφτηκαν τον χώρο την πρώτη χρονιά της λειτουργίας της και πάνω από εκατό εκατομμύρια στο διάστημα αυτής της 20ετίας».
«Καθώς ξεκινάμε τις κινήσεις προς την επαναλειτουργία του χώρου αργότερα το φετινό καλοκαίρι, θεωρούμε, ως εσχάτως ευάλωτος οργανισμός που λειτουργεί πλέον σε συνθήκες εξαιρετικής αστάθειας, ότι τώρα είναι η στιγμή να διασφαλίσουμε τις αξίες μας. Είναι πολλές οι φωνές που μας λένε ότι το lockdown μας δείχνει τα πράγματα μπορούν να γίνουν με διαφορετικό τρόπο, σε κοινωνικό, θεσμικό και ατομικό επίπεδο. Καθώς προχωράμε σταδιακά από την επιβίωση σε κάποιου είδους σταθερότητα, έχουμε τη μοναδική ευκαιρία να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύουμε».
«Τα μουσεία αποτελούν μέρη όπου συχνά μαθαίνουμε για το παρελθόν, μπορούν όμως να μας βοηθήσουν να σκεφτούμε και για το μέλλον. Αποτελούν επίσης σημαντικούς κοινωνικούς χώρους και πλέον μοιάζει ιδιαίτερα πολύτιμη η προοπτική να μπορέσουμε να τους επισκεφτούμε ξανά. Αυτό, ελπίζω, θα είναι το πνεύμα με το οποίο θα γιορτάσουμε την 21η επέτειό μας τον Μάιο του 2021».
Ας θυμηθούμε όμως μερικές από τις πιο εντυπωσιακές εκθέσεις που παρουσιάστηκαν στα είκοσι χρόνια λειτουργίας του μουσείου στον σπηλαιώδη και αχανή χώρο της αίθουσας Turbine Hall η οποία λειτουργεί τόσο ως είσοδος της γκαλερί όσο και ως ένας από τους πιο ιδιαίτερους εκθεσιακούς χώρους της.
Louise Bourgeois, I Do, I Undo, I Redo, 2000
Η Louise Bourgeois ήταν ήδη 89 ετών αλλά εξαιρετικά δημιουργική και ακμαία όταν παρουσιάστηκε στην Tate το διάσημο γιγαντιαίο αραχνοειδές γλυπτό Maman στο πλαίσιο της εναρκτήριας έκθεσης του μουσείου. Ήταν 99 ετών όταν πέθανε τον Μάιο του 2010 κοντά στην επέτειο των δέκα χρόνων από τα εγκαίνια του μουσείου.
Anish Kapoor, Marsyas, 2002
Ο γιγαντιαίος αυλός του Anish Kapoor που κάλυπτε σε μήκος και ύψος ολόκληρη την τεράστια αίθουσα, ήταν εμπνευσμένος από τον μύθο του Απόλλωνα και του σάτυρου Μαρσύα που γδάρθηκε ζωντανός επειδή είχε τολμήσει να συγκρίνει τη μουσική του δεξιότητα με εκείνη του θεού.
Ai Weiwei, Sunflower Seeds, 2010
Για την εγκατάστασή του αυτή, ο διάσημος Κινέζος καλλιτέχνης και ακτιβιστής κάλυψε το πάτωμα της αίθουσας με 100 εκατομμύρια ηλιόσπορους από πορσελάνη, μεταφέροντας ιδέες περί μαζικής παραγωγής και ατομικότητας που επικρατούν στα σύγχρονα κοινωνικά συστήματα.
Tacita Dean, FILM, 2011
Το φιλμ της Tacita Dean που έφερε απλά τον τίτλο FILM, ήταν ένα «σουρεαλιστικό οπτικό ποίημα» διάρκειας 11 λεπτών που προβαλλόταν σε έναν επιβλητικό λευκό μονόλιθο ενώ όλος ο υπόλοιπος χώρος ήταν βυθισμένος στο σκοτάδι.
Kara Walker, Fons Americanus, 2019
Η τελευταία εικαστικός που γέμισε το Turbine Hall ήταν η Kara Walker με το εντυπωσιακό αυτό γλυπτό – σιντριβάνι ύψους 13 μέτρων, το οποίο δημιούργησε ως απόκριση στο εμβληματικό για το Λονδίνο Μνημείο της βασίλισσας Βικτωρίας στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Το έργο βρισκόταν στην Tate Modern μέχρι και τα μέσα του προηγούμενου μήνα.
Με στοιχεία από τους Financial Times και το AnOther