Παρά το γεγονός ότι είχαν περάσει αρκετές ημέρες από την εισβολή Σαββίδη στον αγωνιστικό χώρο, από την πρώτη στιγμή που προσγειωθήκαμε στη Θεσσαλονίκη όλοι μιλούσαν ακόμη για τα γεγονότα της Τούμπας στο ματς με την ΑΕΚ.
Από τον ταξιτζή που μας πήρε από το αεροδρόμιο, μέχρι τον μπαρμπέρη που πήγε ένας από εμάς να κουρεύτει και από τα ραδιόφωνα που ακούγονταν αποσπασματικά από τα ανοιχτά παράθυρα των αυτοκινήτων μέχρι τους μπάρμεν που μας σέρβιραν ποτά το βράδυ, έμοιαζε να μην υπάρχει κανένα άλλο θέμα συζήτησης.
Ψάχνοντας ένα πρόσωπο για να μιλήσουμε γύρω από τα όσα συνέβησαν, και έπειτα από την πρόταση του καλού φίλου Άρη (και φανατικού παοκτσή), έπεσε στο τραπέζι το όνομα του «Ισοβίτη» ή κατά κόσμον Νίκο Ιωαννίδη.
Δεν μπορεί ρε συ μία κοινωνία να μην σοκάρεται από την εικόνα ενός όπλου. Μία κοινωνία που δεν σοκάρεται από ένα όπλο είναι άρρωστη. Τουλάχιστον, όσοι δεν είναι υποκριτές απέδειξαν ότι ως κοινωνία έχουμε αντανακλαστικά.
Αυθεντικός παοκτσής, αθεράπευτα ρομαντικός με τη μπάλα, καλλιεργημένος και βαθιά πολιτικοποιημένος, ήρθε να με συναντήσει ένα βροχερό πρωινό σε ένα καφέ λίγο πιο κάτω από το γήπεδο της Τούμπας, φορώντας ένα μαύρο μπουφάν και από μέσα ένα t-shirt των «System of A Down».
— Το «Ισοβίτης» πώς προέκυψε;
Έχουμε έρθει με τον φίλο μου τον Φώτη στον αγώνα ΠΑΟΚ – Σεβίλλη το 1990. Αποκλειστήκαμε στα πέναλτι. Ήμασταν 15 χρονών. Ήταν η πρώτη φορά που μπαίναμε στη Θύρα 4.
Είχαμε δει 2 ώρες μπάλα και ήμασταν άλλες 3 ώρες στην κερκίδα. Στάζαμε από τον ιδρώτα. Δεν μας ενδιέφερε που χάσαμε και το μόνο που συζητούσαμε ήταν πόσο ωραία νιώθαμε, λέγοντας «ω ρε μαλάκα όλοι μας τη ζωή εδώ μέσα θα τη φάμε».
Κουβέντα, στη κουβέντα, φυλακισμένοι, ισοβίτες, μας ήρθε η ιδέα. Και έτσι φτιάξαμε το πανί «Ισοβίτες». Και επειδή το κουβαλούσα εγώ, ήμουν και ο «Ισοβίτης».
Δεν το επέλεξα δηλαδή. Ακόμη και τη σελίδα μου την έφτιαξε ένας φίλος από την Αθήνα, ο Σωτήρης. Ήξερε ότι γράφω, πήγε και αγόρασε το isovitis.gr, το έστησε, μου έδωσε τους κωδικούς και μου είπε "μπες και γράφε".
— Πόσα χρόνια παρακολουθείς τον ΠΑΟΚ;
Από το 1989. Από 14 ετών. 30 χρόνια μέσα στα γήπεδα.
— Θυμάσαι πότε έγινες παοκτσής;
Με πήγε ο πατέρας μου στο 6-1 με τον Ολυμπιακό. Και έγινα ΠΑΟΚ την ώρα του ματς. Αλλά όχι από το σκορ, αλλά από τους οπαδούς που έβλεπα απέναντι.
— Πού γεννήθηκες;
Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Καβάλα και στη Θεσσαλονίκη ήρθα το 1994, δήθεν για να σπουδάσω. Στο μηχανογραφικό έβαλα ότι σχολή είχε δίπλα στη Θεσσαλονίκη. Για να είμαι κοντά στον ΠΑΟΚ. Ξεκάθαρα.
— Μπορείς να μου σχολιάσεις όσα συνέβησαν στον αγώνα ΠΑΟΚ – ΑΕΚ. Καταρχάς, ήσουν μέσα;
Όχι, ήταν η σειρά της γυναίκας μου να πάει. Πηγαίνουμε εναλλάξ. Ένας κρατάει τα παιδιά και ο άλλος πάει στο γήπεδο. Φέτος έχει τύχει να είναι σε όλα τα ντέρμπι. Είναι μεγάλη αδικία και θέλω να το καταθέσω (γέλια).
— Στο γήπεδο γνωριστήκατε;
Είμαστε από το σχολείο μαζί. Της άρεσε αυτό το πράγμα από μικρή. Ερχόταν εκδρομές μαζί, στο γήπεδο. Όσο αφορά αυτό που με ρώτησες δεν χρειάζεται να έχεις δει τον αγώνα. Είναι μια ιστορία που κάνει κύκλο.
Είναι ο παοκτσής που αδικείται και μετά από τρία δευτερόλεπτα χάνει το δίκιο του λόγω της αντίδρασής του. Είναι το πιο διαχρονικό φαινόμενο ως προς το πως βλέπει παοκτσής το ποδόσφαιρο μέσα από την κερκίδα.
— Δηλαδή ο Ιβάν Σαββίδης αντέδρασε σαν Παοκτσής;
Δεν ξέρω πως αντέδρασε o Ιβάν. Θα έπρεπε να ξέρω πιο πολλά για τον ίδιο τον Ιβάν για να μπορέσω να το απαντήσω.
Αλλά όταν ένας άνθρωπος έχει τόσα λεφτά και ασχολείται με κάτι τόσο λαϊκό όσο το ποδόσφαιρο, μου αφήνει μία υποψία ότι μπορεί και να έχει ερωτευτεί αυτή την κατάσταση. Δεν είμαι σίγουρος. Μου φαίνεται δύσκολο να συμβαίνει αλλά μπορεί.
— Θεωρείς ότι μπήκε στο γήπεδο επειδή ένιωσε ότι αδικήθηκε από τον διαιτητή ή επειδή είπε από μέσα του «κοίτα να δεις, μου ακυρώνουν γκολ μέσα στο γήπεδό μου στο 90'»;
Μπήκε στο γήπεδο επειδή ένιωσε παραιτημένος. Σε πρώτη φάση μπήκε για να πάρει την ομάδα και να φύγει.
Έχει δηλώσει και στο παρελθόν ότι δεν θέλει να ρίχνει τα λεφτά του στη λεκάνη. Δεν ξέρω αν τον επηρέασαν ή ήταν δική του αντίδραση.
Όλη η ιστορία είναι το πιστόλι, αν δεν υπήρχε το πιστόλι, το αφήγημα θα ήταν διαφορετικό.
— Δεν θα έπρεπε να μας σοκάρει ως κοινωνία η εικόνα ενός όπλου μέσα σ' ένα γήπεδο;
Δεν μπορεί ρε συ μία κοινωνία να μην σοκάρεται από την εικόνα ενός όπλου. Μία κοινωνία που δεν σοκάρεται από ένα όπλο είναι άρρωστη. Τουλάχιστον, όσοι δεν είναι υποκριτές απέδειξαν ότι ως κοινωνία έχουμε αντανακλαστικά.
Δεν αφήνουμε να μας τρομάξει αυτή η εικόνα. Αντιδρούμε. Κάποιοι άλλοι νιώθουν ηττημένοι και το δείχνουν. Λένε: "εντάξει, ένα όπλο είναι".
Το "εντάξει ένα όπλο είναι", όμως, μπορεί να είναι η αρχή για να δεχτείς και άλλα πράγματα μετά. Ή να είναι ένας κρίκος σε αυτά που έχουν ήδη γίνει. Εγώ μεγάλωσα σε σπίτι με όπλα. Ο πατέρας μου είναι κυνηγός. Σοκάρομαι πάντα στη θέα ενός όπλου.
— Τα επιχείρηματα περί του ότι «όλοι αυτοί οι τύποι κουβαλάνε όπλα» ή οι αναφορές σε παλαιότερα περιστατικά οπλοκατοχής που έχουν παρατηρηθεί στο ελληνικό ποδόσφαιρο πώς τα βλέπεις;
Tέτοιου είδους επιχειρήματα τα έχουν ξεπεράσει μέχρι και οι κόρες μου. Η μία είναι οχτώ ετών, η άλλη τεσσάρων. Γι' αυτό αναφέρθηκα σε όσους δεν είναι υποκριτές. Επικοινωνιακό είναι το παιχνίδι.
Όποιος έχει να κερδίσει κάτι από την κουβέντα θα βασιστεί σε άλλα κίνητρα για να εκφράσει την άποψή του.
— Ο Σαββίδης γιατί δεν ανέφερε τη λέξη «όπλο» στην ανακοίνωση που εξέδωσε και ζήτησε συγγνώμη;
Αυτό το απαντάει κάθε ταινία του Χόλιγουντ που έχει γυριστεί. Έχει να κάνει με τον τρόπο που χειρίζεται κανείς τα μέσα. Είναι αμερικανική συνταγή αυτή. Δεν επικεντρώνεσαι ποτέ στο πρόβλημα. Μιλάς πάντα πλαγίως.
Ο Σαββίδης δεν θεωρεί ότι θα έπρεπε αποτελεί κύριο θέμα συζήτησης το όπλο αλλά την αιτία για την αντίδρασή του. Η αντίδραση είναι κακή, έτσι και αλλιώς. Αλλά πάντα το είχαμε αυτό. Δεν έχουμε κουλτούρα αντίδρασης εδώ πάνω. Πάντα αντιδρούμε λάθος.
— Το αίσθημα της αγανάκτησης για μία διαιτητική αδικία ή για αυτή την πολυσυζητημένη πρωτοκαθεδρία του λεγόμενου «κράτους των Αθηνών» δικαιολογεί οποιαδήποτε αντίδραση; Σαν οπαδό σε ρωτάω.
Και ναι και όχι. Κοίτα να σου πω. Το πρόβλημα μου σχετικά με το πως μας αντιμετωπίζουν οι διαιτητές ή τα «κέντρα αποφάσεων», όλα σε εισαγωγικά, ήταν ότι ήθελα έναν άνθρωπο που καταφέρει να αλλάξει το πλαίσιο ώστε να μη χρειαστεί να αντιδράσω ξανά.
Θα έπρεπε δηλαδή ο Σαββίδης να έχει διαμορφώσει έτσι την κατάσταση ώστε να μη χρειαστεί ποτέ να αντιδράσει κατ αυτό τον τρόπο.
Να ξέρουμε δηλαδή ότι όταν γίνεται ένα λάθος, είναι λάθος. Κατανοητό, αποδεκτό και πάμε παρακάτω.
Επιμένω ότι αν ο επόπτης είχε σηκώσει τη σημαία του αρχικά ως offside αρχικά, δεν θα είχε συμβεί τίποτα.
Θα μας ενδιέφερε να συνεχιστεί το παιχνίδι για να έχουμε το χρόνο να βάλουμε άλλο γκολ. Εκεί χάθηκε το παιχνίδι.
— Συμφωνείς ότι υπάρχει μία μεγάλη μερίδα του κόσμου εδώ στη Θεσσαλονίκη που συσπειρώνεται γύρω από τον Σαββίδη; Μια «ιδεολογία Σαββίδη» ας πούμε;
Υπάρχει μία πάρα πολύ μικρή ομάδα που δεν συσπειρώνεται γύρω από τον Σαββίδη πλέον στη Θεσσαλονίκη. Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, δηλαδή, που συσπειρώνονται γύρω από τον ΠΑΟΚ.
— Και αυτοί που συσπειρώνονται γύρω από τον Σαββίδη;
Έχει να κάνει με αυτή την κουλτούρα του υπερήρωα. Όλοι ψάχνουν τον σούπερμαν που θα τους σώσει από τα κακά του κόσμου και τον βρήκαν. Είναι αυτοί που δεν μπορούν να κάνουν κάτι με τον εαυτό τους ή με τον κοινωνικό τους κύκλο. Αυτοί είναι λίγοι, εντάξει.
Οι περισσότεροι βλέπουν έναν επιχειρηματία που ρίχνει χρήματα στην πόλη, στην ουσία εκεί είναι το ζήτημα. Το πρόβλημα της ανεργίας και της κακοπληρωμένης ή μη πληρωμένης εργασίας στη Θεσσαλονίκη είναι μεγαλύτερο απ' ότι στην Αθήνα.
Και στο λέω επειδή έχω ζήσει και στις δύο πόλεις. Ο Σαββίδης είναι ο πρώτος που «αιμοδοτεί» την πόλη και το κάνει πολλούς τρόπους. Αυτό είναι κάτι που δεν θέλουμε να χάσουμε ως κάτοικοι της Θεσσαλονίκης.
Φοβούνται όλοι ότι αν στεναχωρηθεί ο μεγάλος μας ηγέτης θα πάρει τις επενδύσεις του και θα φύγει. Οπότε τους παρακινούν πολλά πράγματα για να κρατήσουν τον Σαββίδη εδώ. Δεν είναι μόνο ο ΠΑΟΚ.
— Σε ένα πρόσφατο κείμενό του στη LiFO ο Νικόλας Σεβαστάκης έγραψε: «Αυτό που σκοτεινιάζει τον ουρανό της Θεσσαλονίκης είναι ένας οπαδικός μεσσιανισμός που ενώνεται με τον τοπικισμό του παράπονου και μία διάχυτη ρωσόφιλη δεισιδαιμονία». Συμφωνείς με την άποψή του;
Ο οπαδικός μεσσιανισμός με την κουλτούρα του σούπερ ήρωα δεν απέχουν πολύ. Η διαφορά είναι ότι δεν πρόκειται να τον ακολουθήσουν μέχρι το τέλος, έτσι τυφλά.
— Για να το συμπληρώσω. Πόσο κοντά είμαστε στο να μετατραπεί αυτή η πλειοψηφία σε ένα είδος «τυρρανίας» που δεν θα δέχεται διαφορετική άποψη;
Επικοινωνιακά ισχύει αυτό. Ήδη γίνεται. Δεν υπάρχουν πολλές φωνές που να τους επιτρέπεται η αντίθετη άποψη. Ντάξει, σε μένα επιτρέπεται επειδή είμαι ΠΑΟΚ, ΠΑΟΚ. Αν δεν ήμουν, ίσως, υπήρχε πρόβλημα.
— Πες μου την άποψή σου για τον Σαββίδη. Την έχεις γράψει πολλές φορές αλλά δεν τη γνωρίζει ο πολύς κόσμος.
Νομίζω ότι η άποψη που έχουμε όλοι μας για τον Σαββίδη αλλοιώνεται από την άποψη που οι γύρω του θέλουν να μας επιβάλλουν για τον ίδιο. Το πρόβλημα είναι οι αυτόκλητοι υπερασπιστές του, όχι ο Σαββίδης.
Η άποψη που μπορείς να έχεις για τον Σαββίδη είναι μόνο αν λάβεις υπόψην όσα λέει. Ντάξει, μέσες άκρες «καλά τα λέει» όπως λέει και ο πατέρας μου.
Εμένα δεν μου αρέσει αισθητικά όλο αυτό με τον Σαββίδη. Αισθητικά λέγοντας ως κουλτούρα. Όλο αυτό το πατρίς, θρησκεία, οικογένεια. Αλλά το ξεπερνάω. Δεν κολλάω σε αυτό.
— Σε ποιο σημείο θα πεις «δεν θέλω ο Σαββίδης να είναι πρόεδρος της ομάδας μου»;
Αυτό θα το πω την πρώτη μέρα που θα καταλάβω ότι θέλει να με χρησιμοποιήσει. Δεν το έχει κάνει ακόμα. Όσοι τον υπερασπίζονται δεν τους έχει ζητηθεί να το κάνουν. Είναι αυτόκλητοι όλοι.
Ακόμα και όλοι αυτοί οι σύνδεσμοι οπαδών που βγάζουν ανακοινώσεις δεν έχουν πάρει εντολή από κανέναν. Έχω μιλήσει με τα παιδιά αυτά και ξέρω ότι τον στηρίζουν από μόνοι τους. Δεν έχουν δεχτεί πίεση από πάνω αυτά τα πέντε χρόνια. Παρότι έχει συμβεί με προκατόχους του που ήταν ντροπή να τους στηρίξεις.
Την πρώτη μέρα που θα καταλάβω ότι αυτός ο άνθρωπος θέλει να με χρησιμοποιήσει για κάτι, είτε ως ασπίδα, είτε ως εκτελεστικό όργανο, τελείωσε.
— Διαβάζοντας τα κείμενά σου έχω την εντύπωση οτι αντιμετωπίζεις ακόμη τη μπάλα με μία ρομαντική διάθεση. Έχει θέση ο ρομαντισμός στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο;
Ρομαντισμός είναι ο τρόπος που εξηγείς αυτό που νιώθεις. Όταν βλέπω κάτι και αναστατώνομαι, και νιώθω χίλια συναισθήματα, αυτό είναι υπέρ μου. Με κάνει να ζω πιο όμορφα.
Το να ξεκινήσω Σάββατο βράδυ, μετά τη δουλειά, με άλλους δέκα με ένα βανάκι, να πάω στην Τρίπολη και μετά να γυρίσω είναι τριάντα ώρες ιστορία.
Από αυτές, οι δύο είναι η μπάλα. Ε μείον δύο ώρες βάλε. Το υπόλοιπο δεν άλλαξε ποτέ.
— Μιας και μίλησες για εκδρομές. Ναρκωτικά παίζουν εκεί;
Έ, όσα παίζουν στις καφετέριες, στα στέκια, στα σπίτια. Δεν παίρνει κανείς ναρκωτικά επειδή πάει εκδρομές. Παίρνει έτσι κι αλλιώς, αλλά όλοι αυτοί είναι μια υποομάδα.
— Επειδή γίνεται μια κουβέντα το τελευταίο διάστημα περί του περίφημου «no politica» στο ποδόσφαιρο, θέλεις να μου κάνεις ένα σχόλιο;
Ο κόσμος δεν αντιλαμβάνεται τι σημαίνει αυτό το «no politica». Νομίζουν πως είναι κάτι θετικό, ότι δεν μιλάμε για πολιτικά. Αλλά αυτό το πράγμα είναι άριστα στημένο από την κερκίδα του Ολυμπιακού, από την οποία ξεπήδησε.
Κοίτα, εμείς έχουμε ένα δικό μας «no politica», αν μπορείς να το πεις έτσι, το οποίο έχει να κάνει με τις βασικές αρχές πάνω στις οποίες ιδρύθηκε ο ΠΑΟΚ το 1926.
Αυτές είναι, δηλαδή, και δεν το συζητάμε. Ο ΠΑΟΚ είναι ένας σύλλογος που ιδρύθηκε από μετανάστες και ξεριζωμένους πρόσφυγες. Δέχτηκε στους κόλπους του όποιον καταραμένο δεν έβρισκε μέρος να τον δεχτεί.
Πάνω σε αυτες τις αρχές, ναι, «no politica». Ο ΠΑΟΚ είναι αυτό που είναι, 92 χρόνια τώρα. Το «no politica» σημαίνει πως είμαστε το κέντρο του κόσμου για όποιον δεν έχει κόσμο.
Τώρα, όσον αφορά το πραγματικό «no politica», όταν λες ο ΠΑΟΚ ή ο Ολυμπιακός πάνω απ΄ όλα, σημαίνει πως παραμένεις ο εαυτός σου. Πως είσαι αυτός που είσαι.
Κάποιος μπορεί να πιστεύει σε δέκα πράγματα, αλλά με βάση το «no politica» πιστεύει ότι η ομάδα του είναι πάνω απ' όλα. Μια ομάδα δεν μπορεί να είναι πάνω από τα κοινωνικά σου πιστεύω. Αυτά τα έχεις ενσωματωμένα. Την ομάδα σου τη διαλέγεις.
Το «no politica» του Ολυμπιακού σημαίνει ότι υπάρχει μια κατάσταση διαμορφωμένη που βολεύει αυτούς που κάνουν κουμάντο, γιατί η λέξη αυτή παίζει και σ' εμάς τελευταία.
Πάνω σ' αυτήν την κατάσταση, «no politica» παιδιά. Αλλά το έχει μόνο ο Ολυμπιακός αυτό. Δεν το 'χει ούτε η ΑΕΚ, ούτε ο Παναθηναϊκός. Δεν το χω 'δει αλλού το «no politica».
— Το ποδόσφαιρο μπορεί να γίνει ιδεολογία;
Η μπάλα είναι Τέχνη, ρε συ, δεν μπορεί να γίνει ιδεολογία.
Το βιβλίο του Νίκου Ιωαννίδη «Μια Εποχή στο Τσιμέντο» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Τόπος. Κείμενά του μπορείτε να διαβάσετε στο isovitis.gr
