Οι πέντε εταιρείες πετρελαίου και χημικών που ίδρυσαν την υψηλού προφίλ Συμμαχία για τον τερματισμό της ρύπανσης από πλαστικό, έχουν παραγάγει 1.000 φορές περισσότερο νέο πλαστικό σε πέντε χρόνια από τα απόβλητα που εκτρέπουν από το περιβάλλον, σύμφωνα με νέα στοιχεία της Greenpeace.
Η Συμμαχία για το τέλος των πλαστικών αποβλήτων (Alliance to End Plastic Waste - AEPW) ιδρύθηκε το 2019 από τις εταιρείες ExxonMobil, Dow, Shell, TotalEnergies και ChevronPhillips - που θεωρούνται μερικοί από τους μεγαλύτερους παραγωγούς πλαστικού στον κόσμο. Οι εταιρείες αυτές υποσχέθηκαν να εκτρέψουν 15 εκατομμύρια τόνους πλαστικών απορριμμάτων από το περιβάλλον σε πέντε χρόνια έως το τέλος του 2023, βελτιώνοντας τη συλλογή και την ανακύκλωση και εφαρμόζοντας την κυκλική οικονομία. Τελικά, παρήγαγαν 1000 φορές περισσότερο νέο πλαστικό, από αυτό που πράγματι «καθάρισαν» από τον πλανήτη.
Έγγραφα από μια εταιρεία δημοσίων σχέσεων που έχει ο Guardian υποδηλώνουν ότι βασικός στόχος της AEPW ήταν να «αλλάξει τη συζήτηση» από τις «απλοποιητικές απαγορεύσεις του πλαστικού» που προτάθηκαν σε όλο τον κόσμο το 2019, εν μέσω κατακραυγής για την πλαστική ρύπανση που καταλήγει στους υδάτινους πόρους και βλάπτει τη δημόσια υγεία.
Στις αρχές του 2023, ο στόχος της συμμαχίας για εκκαθάριση 15 εκατομμυρίων τόνων απορριμμάτων πλαστικού καταργήθηκε αθόρυβα ως «πολύ φιλόδοξος». Νέα ανάλυση από τους συμβούλους ενέργειας, την εταιρεία, Wood Mackenzie, που έχει στα χέρια της η ομάδα Unearthed της Greenpeace και κοινοποιήθηκε στη βρετανική εφημερίδα The Guardian, εξέτασε την παραγωγή πλαστικών των πέντε εταιρειών συμμαχίας: Της χημικής εταιρείας Dow, η οποία έχει την προεδρία της συμμαχίας AEPW, των εταιρειών πετρελαίου ExxonMobil, Shell και TotalEnergies και της ChevronPhillips, μιας κοινοπραξίας των αμερικανικών πετρελαϊκών κολοσσών Chevron και Phillips 66.
Τα στοιχεία αποκαλύπτουν ότι μόνο οι πέντε αυτές εταιρείες παρήγαγαν 132 εκατομμύρια τόνους δύο τύπων πλαστικού: πολυαιθυλένιο (PE) και PP (πολυπροπυλένιο) σε πέντε χρόνια – περισσότερο από 1.000 φορές το βάρος των 118.500 τόνων απορριμμάτων πλαστικού που η συμμαχία έχει αφαιρέσει από το περιβάλλον την ίδια περίοδο. Τα απόβλητα πλαστικού εκτρέπονταν κυρίως με μηχανική ή χημική ανακύκλωση, χρήση χωματερών ή ως απόβλητα για καύσιμο, αναφέρουν τα έγγραφα της AEPW.
Μάλιστα, επισημαίνει ο Guardian, η ποσότητα του πλαστικού που παρήγαγαν οι εταιρείες είναι πιθανό να είναι υποτιμημένη καθώς καλύπτει μόνο δύο από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα πολυμερή: Το πολυαιθυλένιο που χρησιμοποιείται για πλαστικά μπουκάλια και σακούλες και το πολυπροπυλένιο που χρησιμοποιείται για συσκευασίες τροφίμων. Δεν περιλαμβάνει, όμως, άλλα κύρια πλαστικά όπως το πολυστυρένιο.
Τα νέα δεδομένα αποκαλύφθηκαν καθώς οι εκπρόσωποι της συμμαχίας ετοιμάζονταν να συναντηθούν στο Μπουσάν της Νότιας Κορέας για να υπογράψουν την πρώτη συνθήκη στον κόσμο για τη μείωση της ρύπανσης από πλαστικό. Η συνθήκη θα πρέπει να αποτελεί ουσιαστικά μια νομικά δεσμευτική παγκόσμια συμφωνία για την αντιμετώπιση της πλαστικής ρύπανσης σε ολόκληρο τον κύκλο ζωής των πλαστικών. Οι συνομιλίες όμως βρίσκονται σε τέλμα: Η κυριότερη διαμάχη είναι για το εάν τα ανώτατα όρια για την παγκόσμια παραγωγή πλαστικών θα συμπεριληφθούν στο τελικό κείμενο.
Ο Will McCallum, από τη Greenpeace UK, είπε: «Τα προγράμματα ανακύκλωσης που προωθούν, μετά βίας μπορούν καλύπτουν ένα ελάχιστο μέρος από όλο το πλαστικό που παράγουν αυτές οι εταιρείες», είπε. «Αφήνουν τη βρύση να πλημμυρίσει το σπίτι ενώ προσπαθούν να μαζέψουν νερό με ένα κουταλάκι του γλυκού. Η μόνη λύση είναι να μειώσουμε την ποσότητα του πλαστικού που παράγεται εξαρχής».
«Είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ένα πιο ξεκάθαρο παράδειγμα πράσινου "ξεπλύματος" σε αυτόν τον κόσμο. Η βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου – η οποία είναι σχεδόν το ίδιο πράγμα με τη βιομηχανία πλαστικών – το κάνει αυτό εδώ και δεκαετίες», δήλωσε ο Μπιλ ΜακΚίμπεν, Αμερικανός περιβαλλοντολόγος.
Απαντώντας στους ισχυρισμούς, ένας εκπρόσωπος της AEPW είπε ότι «διαφωνεί με σεβασμό με τους ισχυρισμούς και τα συμπεράσματα, συμπεριλαμβανομένου ότι σκοπός της οργάνωσης είναι να καθαρίσει τη φήμη των μελών της… Η συμμαχία στοχεύει να επιταχύνει την καινοτομία και να διοχετεύσει το κεφάλαιο στην ανάπτυξη αποτελεσματικών κλιμακωτών λύσεων για τον τερματισμό των πλαστικών απορριμμάτων και της ρύπανσης».
Η AEPW είχε σημαντική παρουσία λόμπι στις συνομιλίες του ΟΗΕ για τα πλαστικά απόβλητα, οι οποίες εισέρχονται στο τελικό τους στάδιο την ερχόμενη Δευτέρα. Οι εκπρόσωποί της υποστήριξαν επανειλημμένα ότι οι μειώσεις στην παραγωγή πλαστικών δεν πρέπει να περιλαμβάνονται στη συνθήκη.
Με πληροφορίες από The Guardian