Επιστήμονες στη Βρετανία έλυσαν ένα από τα μυστήρια του Στόουνχεντζ καθώς- χάρη σε ένα δείγμα που είχε φυλαχτεί στις ΗΠΑ για δεκαετίες- καθόρισαν την προέλευση πολλών εκ των μεγάλιθων του φημισμένου μνημείου.
Από τη γεωχημική μελέτη διαπιστώθηκε ότι οι 50 από τους 52 γκρίζους ψαμμιτικούς ογκόλιθους του Στόουνχεντζ προέρχονται από το ίδιο σημείο: μια τοποθεσία που αποκαλείται Γουέστ Γουντς και απέχει περίπου 25 χιλιόμετρα.
Οι ψαμμιτικοί ογκόλιθοι τοποθετήθηκαν στο μνημείο γύρω στο 2500 π.Χ. Ο μεγαλύτερος έχει ύψος 9,1 μέτρα και ο βαρύτερος ζυγίζει περίπου 30 τόνους. «Οι ψαμμιτικοί ογκόλιθοι αποτελούν τον εξωτερικό κύκλο και το κεντρικό τρίλιθο (δύο κάθετοι μεγάλιθοι που στηρίζουν έναν οριζόντιο). Είναι πελώριοι», εξήγησε ο γεωμορφολόγος Ντέιβιντ Νας, του Πανεπιστημίου του Μπράιτον, επικεφαλής της έρευνας η οποία δημοσιεύτηκε στην επιστημονική επιθεώρηση Science Advances.
«Το πώς μεταφέρθηκαν στο σημείο είναι αντικείμενο εικασιών. Δεδομένου του μεγέθους τους, είτε τους έσυραν, είτε τους μετακίνησαν με κυλινδρικές ράβδους μέχρι το Στόουνχεντζ. Δεν γνωρίζουμε την ακριβή διαδρομή, όμως τουλάχιστον τώρα έχουμε μια αφετηρία και έναν τερματισμό», συμπλήρωσε.
Το δείγμα από το '50
Καθοριστικό ρόλο στην έρευνα έπαιξε ένα δείγμα ψαμμιτικού ογκόλιθου, το οποίο είχε αφαιρεθεί από το μνημείο στα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν είχαν τοποθετηθεί μεταλλικές ράβδοι για να σταθεροποιήσουν έναν ραγισμένο μεγάλιθο.
Το δείγμα είχε δοθεί ως αναμνηστικό στον Ρόμπερτ Φίλιπς, ο οποίος εργαζόταν στην εταιρεία που είχε αναλάβει τα έργα συντήρησης. Ο Φίλιπς το πήρε μαζί του- με τη σχετική άδεια εξαγωγής- όταν μετανάστευσε στις ΗΠΑ, το 1977. Το 2018 αποφάσισε να επιστρέψει το δείγμα στη Βρετανία το 2018.
Οι ερευνητές ανέλυσαν αυτό το δείγμα –με μια διαδικασία που καταστρέφει την πέτρα και επομένως δεν ήταν δυνατόν να εφαρμοστεί στους μεγάλιθους– και καθόρισαν το γεωχημικό αποτύπωμα του ψαμμιτικού ογκόλιθου από τον οποίο προήλθε. Αυτό το αποτύπωμα ταίριαζε με τους ψαμμόλιθους του Γουέστ Γουντς και με όλους τους μεγάλιθους του Στόουνχεντζ, εκτός από δύο.
«Ελπίζω, αυτό που ανακαλύψαμε να βοηθήσει τον κόσμο να καταλάβει περισσότερα για την τεράστια προσπάθεια που καταβλήθηκε για την κατασκευή του Στόουνχεντζ», δήλωσε ο Νας. Παλιότερα, επιστήμονες είχαν διαπιστώσει ότι οι μικρότεροι μονόλιθοι του μνημείου προέρχονται από το Πέμπροκσιρ της Ουαλίας, που απέχει 250 χιλιόμετρα από το Στόουνχεντζ.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ/ Reuters