Πολύ πριν ταπρόσφατα έντονα -και τραυματικά σε τόσοπολλά επίπεδα- γεγονότα, έρευνες τουευρωβαρόμετρου και άλλων αντίστοιχωνφορέων κατατάσσουν κατ' επανάληψη τουςΈλληνες στην κορυφή των πλέον απαισιόδοξωνλαών της Ευρώπης.
Ασχέτως τηςεμπιστοσύνης που μπορεί να έχει κάποιοςσε τέτοιου τύπου γενικά και αφαιρετικάπορίσματα, αποτελούν πάντως ενδεικτικάτάσεων και συμπεριφορών. Αν διεξαγόταναυτές τις μέρες μια παρόμοια έρευνα,πιθανότατα θα μας έβγαζε βαριάκαταθλιπτικούς, ενδεχομένως σε μηαναστρέψιμη κατάσταση. Εξάλλου, ωςγνωστόν, η κατάθλιψη συχνά δεν είναιπαρά αντεστραμμένη οργή. Κι όμως, η δικήμου αίσθηση είναι ότι οι άνθρωποι τριγύρωείναι αν όχι πιο αισιόδοξοι, τουλάχιστονπιο ψύχραιμοι, πιο πρόθυμοι να δουν τιςλιγότερο προφανείς διαστάσεις τωνπραγμάτων, λιγότερο δέσμιοι του θυμικού.Πιθανότατα αυτό έχει να κάνει με τογεγονός ότι αναφέρομαι σε ανθρώπους-ανεξαρτήτως «φάσης», ιδεολογίας καιοικονομικής κατάστασης- που λόγω ηλικίαςέχουν εγκαταλείψει (αργά και διστακτικάέστω) παλαιότερες νεανικές και απόλυτεςθέσεις, ανθρώπους που αποφάσισαν νααποκηρύξουν το μοιρολατρικό βόλεμα καιτον παραλυτικό κυνισμό, ανθρώπους πουκουράστηκαν να κοιτάζουν άβουλοι πόρτεςπου έχουν κλείσει οριστικά και αποφάσισαννα ανοίξουν κάποιες άλλες, έστω και γιανα δουν απλά σε ποια δωμάτια θα τουςοδηγήσουν.
Όχι ότι δεν άκουγεκανείς αυτές τις μέρες κάθε είδουςισοπεδωτικές ευκολίες και ζεμπεκιέςεντυπωσιασμού (από το «μακάρι να τακάψουν όλα» μέχρι το «κι εγώ αν είχασκοτώσει, στον Κούγια θα πήγαινα»), απλάέβλεπες και πολύ κόσμο να αναζητά τιςευρύτερες διαστάσεις των γεγονότων: ναμην παρασυρόμαστε ούτε από προοδευτικοφανήπυροτεχνήματα ούτε από τις συντηρητικέςεσωστρέφειες που τόσο μας έχουν διαβρώσει.Να μην επιτρέπουμε να μας καθοδηγούνοι πάσης φύσεως μικροπολιτικάντηδεςινστρούχτορες. Να το συζητήσουμε τοπράγμα, βρε αδελφέ.
Και οπωσδήποτεέβλεπες αυτό που αποκαλούμε «ο απλόςκόσμος» να δείχνει σαφώς μεγαλύτερηδιάθεση ανάλυσης των πραγμάτων και απότους πολιτικούς αλλά και από τουςδημοσιογράφους. Είναι κάτι αυτό. Είναιμια ένδειξη ότι αλλάζουν κάποιεςαπολιθωμένες αντιλήψεις -έστω και μεαφορμή πολύ δυσάρεστων εξελίξεων, αλλάπάντα έτσι δεν γίνεται;- και ελπίζεικανείς τη νέα χρονιά να ενισχυθούντέτοιες τάσεις. Ελπίζει κανείς να γίνουμε(πόσο νόημα βέβαια έχει το «συλλογικό»πρώτο πληθυντικό σε μια χώρα που δενμοιάζει να πιστεύει και πολύ στην ιδέατης κοινότητας είναι μια άλλη κουβέντα)πιο ψύχραιμοι στις διατυπώσεις και στιςεπισημάνσεις μας, λιγότερο συναισθηματικοίκαι αμφιθυμικοί, λιγότερο μοιρολάτρες,λιγότερο εθνοκεντρικοί, λιγότεροξενομανείς, λιγότερο απαξιωτικοί,λιγότερο αυτάρεσκοι, λιγότερο επιρρεπείςσε κάθε είδους βόλεμα, περισσότεροανοιχτοί, περισσότερο παρατηρητικοί,περισσότερο εκλεκτικοί τελικά ακόμακαι στις εμμονές που αποφασίζουμε ναυιοθετήσουμε.
Ένα από τα μαθητικάπανό στις πρόσφατες διαδηλώσεις έγραφε:«Η παιδεία είναι το παν, δεν τοκαταλαβαίνετε;». Έτσι ακριβώς είναι.Και όχι φυσικά με τον εξοργιστικάκοντόφθαλμο και μονοδιάστατο τρόπο πουαντιλαμβάνεται το θέμα της παιδείαςτόσο η εκάστοτε κυβέρνηση όσο και οιεπαγγελματίες αγωνιστές που κινούνταιστο κέντρο και την περιφέρεια τωνεκπαιδευτικών συνδικάτων, αλλά με τηνευρύτερη δυνατή έννοια. Θετικό είναιακόμα το γεγονός ότι για πρώτη φοράακούγονται φωνές (έντονοι ψίθυροι γιατην ακρίβεια) που μιλάνε για «συγκυβέρνηση»,«οικουμενικούς υπουργούς» και άλλατέτοια βαριά ταμπού της ελληνικήςπολιτικής σκηνής. Δεν έχει σημασία ανείναι σε κάποιες περιπτώσεις εκ τουπονηρού ή αν όντως είναι εφικτή ήεπιθυμητή ακόμα η μίμηση του «γερμανικούμοντέλου» σ' αυτή (ή και σε οποιαδήποτεάλλη εδώ που τα λέμε) την περίπτωση.Σημασία έχει ότι αμφισβητείται πιοέντονα από ποτέ η ικανότητα αποτελεσματικήςδιαχείρισης ακόμα και στοιχειωδώνυποχρεώσεων από το κουρασμένο υπαλληλικόσύστημα του δικομματισμού. Παρήγοροείναι, τέλος, να βλέπεις τους ανθρώπουςνα εγκαταλείπουν (αναγκαστικά έστω) τοφιξάκι του βουλιμικού καταναλωτισμούκαι τις πιο χυδαίες εκδοχές τουνεοπλουτισμού, που είχαν ξεφύγει τατελευταία χρόνια πέρα από κάθε αποδεκτόόριο κακογουστιάς.
Είχαν ρωτήσεικάποτε τον Κασσαβέτη ποια θεωρεί τηναφετηρία μιας ενδιαφέρουσας κινηματογραφικήςαφήγησης κι αυτός είχε απαντήσει ωςεξής: «Νηφάλιος ή μεθυσμένος, βρίσκειςτελικά το δρόμο για το σπίτι - ώσπουέρχεται μια μέρα που δεν μπορείς να τονβρεις πια. Τότε ακριβώς είναι που αποκτάενδιαφέρον η ιστορία». Όταν φτάσεις σεαδιέξοδο, πρέπει να βρεις άλλους δρόμουςκαι άλλους προορισμούς. Ας ελπίσουμεότι με αφορμή τα αδιέξοδα που αντιμετωπίζουμεαυτό τον καιρό, θα οδηγηθούμε σε νέεςαντιλήψεις, συμπεριφορές και νοοτροπίες.Η συνέχεια θα έχει ενδιαφέρον και όχινοσηρού τύπου εύχεται κανείς. Η ζωήάλλωστε συχνά επιστρέφει (από) εκεί πουδεν το περιμένεις. Όπως λέμε κατ'αντιστοιχία κι εμείς οι Ενωσίτες, παράτις κρίσεις, τα αδιέξοδα, τα ψυχοδράματα,τις συγκρούσεις και τη μόνιμη συναισθηματικήφόρτιση που συνοδεύουν κατά κανόνα τηνoμάδα μας (ή μάλλον εξαιτίαςόλων αυτών), «με την ΑΕΚ δε βαριέσαιποτέ».
σχόλια