Έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 85 ετών ο Θεόδωρος Πάγκαλος, ιδρυτικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ και πρώην υπουργός. Υπήρξε μια από τις σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες της μεταπολίτευσης και στα χρόνια της σαρανταετούς και πλέον συμμετοχής του στην πολιτική, είχε αποκτήσει φανατικούς φίλους και εχθρούς. Την τελευταία δεκαετία είχε αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική δράση, η οποία ξεκίνησε το μακρινό 1968, όταν κατέβηκε για πρώτη φορά ως υποψήφιος δήμαρχος στη γενέτειρά του, την Ελευσίνα.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος γεννήθηκε το 1938 και ήταν γόνος της γνωστής στρατιωτικής και πολιτικής οικογένειας. Γιος του αντιπτέραρχου της Πολεμικής Αεροπορίας Γεωργίου Πάγκαλου, ο οποίος διετέλεσε υπαρχηγός ΓΕΑ, ανιψιός του αντιναυάρχου του Πολεμικού Ναυτικού Θησέα Πάγκαλου και εγγονός του στρατηγού και δικτάτορα Θεόδωρου Δ. Πάγκαλου.
Σπούδασε νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και οικονομικά στο Πανεπιστήμιο του Παρισιού με υποτροφία της γαλλικής κυβέρνησης.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος είχε αναπτύξει έντονη πολιτική δράση από τα φοιτητικά χρόνια και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Νεολαίας Λαμπράκη, ενώ για κάποια χρόνια ήταν και στέλεχος του ΚΚΕ. Διαδραμάτισε επίσης ενεργό ρόλο στον αντιδικτατορικό αγώνα, κάτι που είχε ως συνέπεια να του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια από τη χούντα το 1968.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος είχε αναπτύξει έντονη πολιτική δράση από τα φοιτητικά χρόνια και υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Νεολαίας Λαμπράκη, ενώ για κάποια χρόνια ήταν και στέλεχος του ΚΚΕ. Διαδραμάτισε επίσης ενεργό ρόλο στον αντιδικτατορικό αγώνα, κάτι που είχε ως συνέπεια να του αφαιρεθεί η ελληνική ιθαγένεια από τη χούντα το 1968.
Από το 1969 μέχρι το 1978 εργάστηκε στη Σορβόνη ως εντεταλμένος διδάσκαλος και ερευνητής σε θέματα οικονομικής ανάπτυξης, προγραμματισμού και χωροταξίας. Διετέλεσε επίσης διευθυντής του Ινστιτούτου Οικονομικής Ανάπτυξης του ίδιου πανεπιστημίου.
Η πολιτική καριέρα
Το 1981 εκλέχθηκε για πρώτη φορά βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ, ιδιότητα την οποία κατείχε αδιάλειπτα μέχρι το 2011, περνώντας ως υπουργός από διάφορα υπουργεία και νευραλγικές θέσεις του ΠΑΣΟΚ επί προεδρίας Ανδρέα Παπανδρέου αλλά και στη συνέχεια, επί Κώστα Σημίτη και Γιώργου Παπανδρέου.
Εξελέγη βουλευτής Αττικής για πρώτη φορά το 1981. Το 1982 ο Ανδρέας Παπανδρέου τον έκανε υπουργό Εμπορίου. Τον Ιούνιο του 1985 υφυπουργό Εξωτερικών για να τον αναβαθμίσει, έναν μήνα μετά, σε αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών. Το 1994 έγινε για λίγους μήνες υπουργός Μεταφορών. Από το 1996 ως το 1999 ήταν ο υπουργός Εξωτερικών της κυβέρνησης Σημίτη. Το 2000 έγινε υπουργός Πολιτισμού για λίγους μήνες και το 2009 ως το 2011 ήταν ο αντιπρόεδρος της κυβέρνηση Παπανδρέου, της τελευταίας κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, που έφερε στην Ελλάδα το ΔΝΤ και τον μηχανισμό εποπτείας.
Διάσημες Ατάκες: Η Γερμανία ως γίγαντας με μυαλό μικρού παιδιού
Μερικά από εκείνα για τα οποία πολλοί θυμούνται τον Θεόδωρο Πάγκαλο είναι κάποιες ατάκες που έγραψαν μια μικρή ή μεγαλύτερη ιστορία. Μια τέτοια αφορά και στο γνωστό επεισόδιο με τους Γερμανούς. Ο Θεόδωρος Πάγκαλος μιλώντας πριν από χρόνια για τον ρόλο της Γερμανίας στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας είχε αναφερθεί στον Γαργαντούα, έναν γίγαντα με κτηνώδη δύναμη και μυαλό μικρού παιδιού που καταβρόχθιζε τα πάντα. Οι δημοσιογράφοι μετέφεραν την ιστορία αυτή, η οποία έλαβε μεγάλη δημοσιότητα, φέροντας τον ίδιο αλλά και την κυβέρνησή του σε δύσκολη θέση. Ο Θ. Πάγκαλος δικαιολογήθηκε τότε υποστηρίζοντας ότι οι δημοσιογράφοι είχαν διαστρεβλώσει εκείνο που είπε, γράφοντας ότι είχε βρίσει ως γίγαντα με μυαλό μικρού παιδιού τον καγκελάριο Κολ, ενώ αυτός είχε απλώς παρομοιάσει τη Γερμανία με τον λογοτεχνικό ήρωα Γαργαντούα.
Ο Θεόδωρος Πάγκαλος στη συνέχεια, μετά τον θόρυβο που ξέσπασε και την ενόχληση που προκάλεσε στους Γερμανούς, αναγκάστηκε να ζητήσει συγγνώμη. Στην Ελλάδα όμως οι περισσότεροι το είχαν ευχαριστηθεί και η συγγνώμη του απογοήτευσε κάποιους. Πολλοί ήταν αυτοί πάντως που για πολλά χρόνια, όταν τον συναντούσαν, του έλεγαν ότι «τα είπε καλά στους Γερμανούς».
Ο κ. Τίποτα
Το 1994 όταν ο Θεόδωρος Πάγκαλος διεκδίκησε τη δημαρχία της Αθήνας απέναντι στον Δημήτρη Αβραμόπουλο, τον είχε αποκαλέσει «κύριο Τίποτα», κάνοντας τον συμπαθή εξαιτίας της προσβλητικής επίθεσης. Και ενώ εκείνος ήταν το μεγάλο φαβορί, ο αγαπημένος του Ανδρέα Παπανδρέου, ο ευφυής πολιτικός, τελικά τον κέρδισε ο «κ. Τίποτα».
Το 2014 μιλώντας σε μια ραδιοφωνική εκπομπή ανέφερε ότι δεν μετάνιωσε ποτέ για εκείνο που είπε τότε στον πολιτικό του αντίπαλο. «Η πολιτική είναι άγριο σπορ» είπε. «Δεν είναι μπάσκετ. Είναι ράγκμπι ή, για να πω κάτι χειρότερο, χόκεϊ επί πάγου. Πρέπει να παίξεις πολύ ξύλο για να κερδίσεις και να φέρεις τον άλλο τη συγκεκριμένη χρονική στιγμή στη μεγαλύτερη δυνατή δυσχέρεια».
«Μαζί τα φάγαμε»
Το 2010, όταν η Ελλάδα έπεφτε στα βράχια, ο –αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Γιώργου Παπανδρέου τότε– Θεόδωρος Πάγκαλος μιλώντας στη Βουλή είπε τη φράση που μεταφέρθηκε από τα ΜΜΕ ως «μαζί τα φάγαμε» ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων.
«Η απάντηση εις την κατακραυγή που υπάρχει εναντίον του πολιτικού προσωπικού της χώρας "πώς τα φάγατε τα λεφτά", που μας ρωτάει ο κόσμος, είναι αυτή: Σας διορίσαμε. Τα φάγαμε όλοι μαζί. Μέσα στα πλαίσια μιας σχέσης πολιτικής πελατείας, διαφθοράς, εξαγοράς και εξευτελισμού της έννοιας της ίδιας της πολιτικής».
Η δήλωση αυτή θεωρήθηκε ως ένδειξη ακραίου πολιτικού κυνισμού που επιχειρούσε να ρίξει την ευθύνη στον λαό, αν και κάποιοι άλλοι θεώρησαν ότι ο Πάγκαλος απλώς «είπε τη σκληρή αλήθεια».