«Είμαστε σε πόλεμο» είπε πρώτος ο πρωθυπουργός της Γαλλίας και έκτοτε όλοι επαναλαμβάνουν τη φράση αυτή. Και πράγματι, οι συνθήκες που ζει η ανθρωπότητα, λόγω της επιδημίας του νέου κορωνοϊού, μοιάζουν με συνθήκες πολέμου. Μόνο που πρόκειται για έναν υγειονομικό πόλεμο.
Κόσμος που κρύβεται στα σπίτια του, αντί για τα καταφύγια, γήπεδα που έχουν γεμίσει –σε πολλές χώρες– με κρεβάτια εκστρατείας για να υποδεχθούν ασθενείς, αντί για τραυματίες, και στην πρώτη γραμμή του «μετώπου», αντί για τους στρατιωτικούς, βρίσκονται οι υγειονομικοί: γιατροί, νοσηλευτές και το υπόλοιπο προσωπικό των νοσοκομείων.
Οι συνθήκες κάτω από τις οποίες ασκούν το λειτούργημα τους δεν διαφέρουν πολύ από τις συνθήκες πολέμου. Δεν είναι μόνο η εξάντληση και η πραγματική έκθεση της ζωής τους σε κίνδυνο. Από τον γιατρό στη Γουχάν της Κίνας, που πρώτος ενημέρωσε την κοινή γνώμη, μέχρι τους –πάνω από 40– γιατρούς στην Ιταλία, που νόσησαν και πέθαναν, οι νοσοκομειακοί γιατροί και οι υπόλοιποι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, αυτές τις μέρες της πανδημίας, δίνουν κυριολεκτικά τη ζωή τους στη μάχη αυτή, καθώς εκτίθενται καθημερινά στον ιό – συχνά χωρίς τον απαραίτητο για την προστασία τους εξοπλισμό.
Τα δημόσια νοσοκομεία λειτουργούσαν επί σειρά ετών με ελλείψεις σε γιατρούς, καθώς τα χρόνια της κρίσης δεν έγιναν προσλήψεις. Η προηγούμενη κυβέρνηση τις εξήγγειλε συνεχώς, αλλά δεν τις έκανε. Η σημερινή κυβέρνηση δεν τις θεώρησε ούτε αυτή προτεραιότητα όταν ανέλαβε, δείχνοντας περισσότερο ενδιαφέρον για τη συνεργασία του δημόσιου συστήματος υγείας με τον ιδιωτικό τομέα.
Πολλές πράξεις ηρωισμού που συμβαίνουν καθημερινά στα νοσοκομεία της χώρας θα τις μάθουμε μετά και κάποιες δεν θα τις μάθουμε ποτέ.
Η ιστοσελίδα της ομοσπονδίας των νοσοκομειακών γιατρών κατακλύζεται καθημερινά από μηνύματα του κόσμου που θέλει να τους πει «ευχαριστώ».
Οι γιατροί της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομείων Ελλάδας πριν από λίγες μέρες κατέθεσαν ξανά τις προτάσεις τους προς την πολιτεία.
Ζητούν:
α) Την «ανάπτυξη όσο το δυνατόν περισσότερων κλινών ΜΕΘ, έστω και τώρα», όπως λένε. Διαχρονικό αίτημα της ΟΕΝΓΕ και πριν από την επιδημία ήταν τουλάχιστον 2.000 κλίνες ΜΕΘ στα δημόσια νοσοκομεία (από 557 που υπήρχαν μέχρι πρότινος) και άλλες 1.500 κλίνες ΜΑΦ (Μονάδες Αυξημένης Φροντίδας, που μπορούν να μετατραπούν ανά πάσα στιγμή σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας).
β) Μαζικές προσλήψεις μόνιμου προσωπικού για να στελεχωθούν τα δημόσια νοσοκομεία και τα κέντρα υγείας.
γ) Μέσα ατομικής προστασίας των υγειονομικών.
δ) Άμεση επίταξη του ιδιωτικού τομέα της υγείας. «Η κυβέρνηση αφήνει τα ιδιωτικά μεγαθήρια ανενόχλητα να κερδοσκοπούν ακόμα και τώρα. Τα τακτικά χειρουργεία στον ιδιωτικό τομέα συνεχίζονται κανονικά, παρά την απαγόρευση, ενώ βρισκόμαστε στη δίνη της πανδημίας» καταγγέλλουν.
ε) Διενέργεια τεστ για κορωνοϊό σε όλο το προσωπικό των νοσοκομείων. Απαγόρευση της διενέργειας τεστ στον ιδιωτικό τομέα, επίταξη όλων των αντιδραστηρίων και των kit που διαθέτουν. Διενέργεια των τεστ μόνο βάσει επιστημονικών ενδείξεων, απολύτως δωρεάν και με ευθύνη των κρατικών φορέων σε μεγάλες ομάδες πληθυσμού.
στ) Εξασφάλιση της προστασίας της υγείας των προσφύγων, των μεταναστών, των αστέγων, των τοξικοεξαρτημένων, των φυλακισμένων, των Ρομά και άλλων ειδικών πληθυσμιακών ομάδων.
#COVID19greece pic.twitter.com/XDhMJ7eM2i
— P.G. Papanikolaou (@PGPapanikolaou) 28 Μαρτίου 2020
Ο υπουργός Υγείας χαρακτηρίζει τους γιατρούς και τους νοσηλευτές «σύγχρονους ήρωες» και σε πρόσφατες δηλώσεις του ανέφερε ότι ως τώρα έχουν εγκριθεί πάνω από 4.200 προσλήψεις γιατρών και προσωπικού για τα δημόσια νοσοκομεία, ενώ για τις ΜΕΘ υποστήριξε ότι μαζί με αυτές του ιδιωτικού τομέα, που έχουν στη διάθεση τους, ξεπερνάνε τις 870 και «συνεχίζεται η προσπάθεια απόκτησης και άλλων». Ανέφερε επίσης ότι έχει γίνει παραγγελία 600 αναπνευστήρων.
Επαρκούν αυτά; Για την αντιμετώπιση μιας πανδημίας από ένα υποβαθμισμένο για χρόνια σύστημα υγείας, σίγουρα όχι. Το δημόσιο σύστημα της χώρας είχε ήδη πάρα πολλές ελλείψεις, γι' αυτό οι επιστήμονες που συμβούλευσαν την κυβέρνηση, υπέδειξαν από την αρχή τα αυξημένα μέτρα προστασίας, τον περιορισμό και στη συνέχεια την απαγόρευση της κυκλοφορίας.
Σύμφωνα με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΗΝ) «στη χώρα μας το 2019 λειτουργούσαν 557 κλίνες ΜΕΘ, αντί για τις 3.500 που προβλέπονται από τα διεθνή standards, με το μεγαλύτερο πρόβλημα να εντοπίζεται στα νοσοκομεία του λεκανοπεδίου της Αττικής, που εξυπηρετούν 6 εκατομμύρια πληθυσμό με μόλις 224 κλίνες ΜΕΘ».
«Δεν υπάρχει άλλη εναλλακτική για την Ελλάδα, μόνο το "Delay the peak, till a cure or a vaccine is found"» αναφέρει ιατρός που έχει εργαστεί χρόνια στο εξωτερικό και εργάζεται πλέον στην Ελλάδα, έχοντας διαφορετική άποψη από αυτή των συνδικαλιστών, αλλά και του γιατρού-περιφερειάρχη Αττικής, Γ. Πατούλη, που ζήτησε από την κυβέρνηση να ανοίξουν άμεσα 2.000 ΜΕΘ.
Ο #ΙΣΑ ζητά από το Υπουργείο Υγείας να ανοίξουν άμεσα τουλάχιστον 2.000 κλίνες ΜΕΘ και να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι αναπνευστήρες και διαγνωστικά τεστ
— Giorgos Patoulis (@gpatoulis) 23 Μαρτίου 2020
Οι ενστάσεις και ο αντίλογος
«Δεν μπορείς να σχεδιάζεις ένα σύστημα υγείας για την πιθανότητα της πανδημίας, που συμβαίνει μία φορά στα εκατό χρόνια» υποστηρίζει ο συγκεκριμένος γιατρός. «Ο Ιατρικός Σύλλογος Αθήνας ζήτησε από το υπουργείο Υγείας να ανοίξουν άμεσα τουλάχιστον 2.000 κλίνες ΜΕΘ και να εξασφαλιστούν όσο το δυνατόν περισσότεροι αναπνευστήρες και διαγνωστικά τεστ. Η χώρα είχε 557 κλίνες ΜΕΘ για τις ανάγκες της μέχρι τώρα. Με τις δωρεές αναπνευστήρων, φτάσαμε 700-800. Αν ανοίξουμε 2.000 ΜΕΘ, ποιος θα τις λειτουργήσει; Γιατί δεν έχουμε 6.000 εντατικολόγους οι οποίοι να κάθονται. Η εντατικολογία είναι μετεκπαίδευση μετά από πνευμονολογία, αναισθησιολογία, χειρουργική και παθολογία. Υπάρχουν 4-5 προγράμματα εξειδίκευσης στη χώρα. Με λίγες θέσεις ετησίως. Μπορείς να κάνεις fast track εκπαίδευση σε κάποιους πιο σχετικούς (πνευμονολόγους, παθολόγους, μετά καρδιολόγους κ.ο.κ). Αλλά δεν είναι κάτι το οποίο ευχόμαστε. Το βασικότερο είναι το εξειδικευμένο προσωπικό. Το οποίο δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Όσοι υπάρχουν, θα προσληφθούν, αλλά δεν επαρκούν. Οι συνδικαλιστές ζητούν να προσληφθούν και ειδικότητες οι οποίες δεν έχουν σχέση με την αντιμετώπιση της πανδημίας».
Σχετικά με το αίτημα Πατούλη και ΙΣΑ για 2.000 ΜΕΘ, κι άλλοι γιατροί εκφράζουν παρόμοιους προβληματισμούς και ενστάσεις: «Οι ενώσεις των γιατρών δεν λένε τι είδους προσλήψεις και τι ειδικότητας γιατρούς χρειαζόμαστε για την αντιμετώπιση της πανδημίας, αλλά απαιτούν να γίνουν γενικώς μαζικές προσλήψεις. Χρειαζόμαστε μήπως δερματολόγους και ορθοπεδικούς για τον κορωνοϊό; Αν η η χώρα μας χρειάζεται άλλες 100 ΜΕΘ, δηλαδή κάπου 2.000 κλίνες, χρειάζεται ακόμα 300-400 εντατικολόγους. Πόσοι είναι σήμερα οι εντατικολόγοι στην Ελλάδα; 250 το πολύ, χωρίς να υπολογίζουμε όσους έφυγαν στο εξωτερικό. Αυτοί που είναι στη χώρα, οι περισσότεροι εργάζονται ήδη στις ΜΕΘ. Άρα αν λειτουργήσουν οι νέες ΜΕΘ, θα υπάρχει πλημμελές προσωπικό, και όχι τόσο εξειδικευμένο, γεγονός που σε μια πανδημία δεν είναι το καλύτερο».
Οι συνδικαλιστές ωστόσο, υποστηρίζουν ότι η κρίση της πανδημίας έφερε στο προσκήνιο όλες τις αδυναμίες του δημόσιου συστήματος υγείας και είναι εύλογο τα αιτήματα τους να περιλαμβάνουν συνολικά τα προβλήματα του κλάδου και της υγείας και όχι μόνο όσα αφορούν στην αντιμετώπιση της πανδημίας.
Σύμφωνα με την ΠΟΕΔΗΝ, που επικαλείται τα διεθνή standards, για κάθε ΜΕΘ 6 κλινών η στελέχωση πρέπει να διαθέτει: έναν γιατρό ανά κλίνη συν τον διευθυντή, τέσσερις έως έξι νοσηλευτές ανά κλίνη, έναν τραυματιοφορέα, έναν βοηθό θαλάμου, έναν φυσικοθεραπευτή, προσωπικό καθαριότητας και 24ωρη λειτουργία του νοσοκομείου για διενέργεια διαγνωστικών εξετάσεων. Σύμφωνα επίσης με την ΠΟΕΔΗΝ, αυτήν τη στελέχωση δεν την διέθετε καμία ΜΕΘ στην Ελλάδα μέχρι πρότινος.
Όπως επισημαίνουν οι εργαζόμενοι στα δημόσια νοσοκομεία «η υποστελέχωση σε γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό στις ΜΕΘ είναι και μία από τις αιτίες της αύξησης των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, οι οποίες έχουν πολύ σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών». Σοβαρό πρόβλημα είναι και ότι πολλές ΜΕΘ έχουν απαρχαιωμένο ιατρικό και τεχνολογικό εξοπλισμό, ενώ στα νησιά δεν υπάρχουν καθόλου (γι' αυτό και η αποτροπή της κυβέρνησης και των ειδικών να πάει στα νησιά ο κόσμος).
Το πρόβλημα με τις ελλείψεις εντάθηκε κυρίως όταν χώρες της ΕΕ άρχισαν να απαγορεύουν τις εξαγωγές αυτών των υλικών και η Ελλάδα είναι μια χώρα που όλα αυτά τα εισάγει, καθώς δεν έχει δική της παραγωγή και είναι εξαρτημένη. Υπήρχαν προμήθειες από τη Γερμανία που –σύμφωνα με πληροφορίες– εμποδίστηκαν, με τις γερμανικές αρχές να μην απαντούν ούτε στις τηλεφωνικές κλήσεις των Ελλήνων αρμοδίων όταν ζήτησαν εξηγήσεις, όπως έκαναν και για άλλους εκπροσώπους χωρών που διαμαρτύρονταν.
Τα δημόσια νοσοκομεία λειτουργούσαν επί σειρά ετών με ελλείψεις σε γιατρούς, καθώς τα χρόνια της κρίσης δεν έγιναν προσλήψεις. Η προηγούμενη κυβέρνηση τις εξήγγειλε συνεχώς, αλλά δεν τις έκανε. Η σημερινή κυβέρνηση δεν τις θεώρησε ούτε αυτή προτεραιότητα όταν ανέλαβε, δείχνοντας περισσότερο ενδιαφέρον για τη συνεργασία του δημόσιου συστήματος υγείας με τον ιδιωτικό τομέα. Τις τελευταίες μέρες ωστόσο, έχει προχωρήσει σε μαζικές προσλήψεις, αν και η ομοσπονδία των νοσοκομειακών γιατρών ζητάει και άλλες, προφανώς πολύ περισσότερες από όσες θα γίνουν εν τέλει.
Άλλο ένα αίτημα των υγειονομικών, απολύτως εύλογο, είναι να καλυφθούν οι ελλείψεις σε όποια νοσοκομεία παρατηρούνται. Ελλείψεις σε μάσκες, γάντια, στολές κ.λπ., που η κυβέρνηση οφείλει να εξασφαλίσει την επάρκεια τους.
Το πρόβλημα με τις ελλείψεις εντάθηκε κυρίως όταν χώρες της ΕΕ άρχισαν να απαγορεύουν τις εξαγωγές αυτών των υλικών και η Ελλάδα είναι μια χώρα που όλα αυτά τα εισάγει, καθώς δεν έχει δική της παραγωγή και είναι εξαρτημένη. Υπήρχαν προμήθειες από τη Γερμανία που –σύμφωνα με πληροφορίες– εμποδίστηκαν, με τις γερμανικές αρχές να μην απαντούν ούτε στις τηλεφωνικές κλήσεις των Ελλήνων αρμοδίων όταν ζήτησαν εξηγήσεις, όπως έκαναν και για άλλους εκπροσώπους χωρών που διαμαρτύρονταν.
Μια πολύ δύσκολη κατάσταση παρουσιάζουν και οι νοσοκομειακοί γιατροί στην Ιταλία, στην Ισπανία, στη Γαλλία, ακόμα και στη Νέα Υόρκη.
«Στα νοσοκομεία της Γαλλίας οι μάσκες δεν επαρκούν και βλέπεις άλλους γιατρούς να μη χρησιμοποιούν μάσκες για να τις κρατήσουν για τους γιατρούς που είναι στις ΜΕΘ, στην πρώτη γραμμή» ανέφερε ο Γρηγόρης Γεροτζιάφας, Έλληνας καθηγητής Αιματολογίας στην πανεπιστημιακή σχολή της Σορβόνης και επικεφαλής του τμήματος θρόμβωσης στο νοσοκομείο Τενόν, που έχει μετατραπεί σε νοσοκομείο για τον νέο κορωνοϊό. «Το προσωπικό της Assistence Publique Hôpitaux de Paris έχει μολυνθεί κατά εκατοντάδες. Γιατροί, νοσηλευτές, τεχνολόγοι εργαστηρίων, βοηθοί νοσηλείας και υπόλοιπο νοσοκομειακό προσωπικό, κατά 34% αναγκάζονται να βγουν εκτός μάχης».
«Οι ΜΕΘ έχουν κορεστεί και σε λίγο θα εφαρμόζουμε πρωτόκολλο διαλογής ασθενών, γι' αυτό να πείτε στην Ελλάδα να μείνουν μέσα», λέει. «Στη Γαλλία, αυτήν τη στιγμή αντιμετωπίζουμε και πρόβλημα επάρκειας φαρμάκων, καθώς πολλά από αυτά που χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση του Covid παράγονται στις ΗΠΑ, οι οποίες τα κρατάνε για αυτούς. Δεν έχουμε ιατρικό εξοπλισμό, τελειώνει και το στοκ. Τα νοσοκομεία ζητάνε από τα ερευνητικά κέντρα υλικά και μηχανήματα για να κάνουν τεστ, για τους ασθενείς που νοσηλεύονται, γιατί δεν έχουν. Δεν υπάρχουν υλικά και αντιδραστήρια για τεστ, ούτε για όλους τους ασθενείς που νοσηλεύονται».
Για ελλείψεις όμως, μιλάνε πολλά δημοσιεύματα ακόμα και στα νοσοκομεία της Γερμανίας, τα αρτιότερα εξοπλισμένα νοσοκομεία σε όλη την ΕΕ και ένα σύστημα Υγείας με τις περισσότερες Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Όπως αναφέρουν τα γερμανικά ΜΜΕ, ούτε οι μάσκες, ούτε οι αναπνευστήρες είναι σε επάρκεια, ενώ οι ειδικοί προειδοποιούν ότι το επόμενο διάστημα –που αναμένεται η κορύφωση της πανδημίας– υπάρχει ο κίνδυνος ακόμα και το γερμανικό σύστημα υγείας να μην αντέξει.
Λόγω των τεράστιων ελλείψεων πλέον και σε γερμαν. νοσοκομεία, εταιρίες ρούχων φτιάχνουν τώρα μάσκες, εταιρίες καλλυντικών παρασκευάζουν αντισηπτικά, ζυθοποιίες δωρίζουν αλκοόλη σε φαρμακεία κ νοσοκομεία. Σύντομα και εξαρτήματα αναπνευστήρων από 3D εκτυπωτές αυτοκινητοβιομηχανιών;
— Kostas Simeonidis (@simeonidisk) 28 Μαρτίου 2020
Ελληνίδα γιατρός που εργάζεται στη Γερμανία, σε πρόσφατο άρθρο της στην εφημερίδα «Ριζοσπάστης» έγραφε ότι: «Με βάση το Ινστιτούτο Υγείας της Γερμανίας, Robert Koch, καλείται το κάθε νοσοκομείο να διπλασιάσει τις κλίνες στην Εντατική. Κάτι που οι περισσότεροι νοσοκομειακοί γιατροί θεωρούν μη ρεαλιστικό. Αλλά ακόμα και να πραγματοποιηθεί αυτό, δεν λύνεται το πρόβλημα, αφού υπάρχει μεγάλη έλλειψη σε αναπνευστήρες. Αντίστοιχα, έρχονται συνέχεια στο φως σοβαρές ελλείψεις σε μάσκες, γάντια και αντισηπτικά, τα οποία είναι πλέον κλειδωμένα σε ειδικά δωμάτια φύλαξης και βγαίνουν μόνο με ειδική εντολή. Ελλείψεις εντοπίζονταν ήδη πριν από το ξέσπασμα της επιδημίας και στο αναισθητικό παρασκεύασμα Προποφόλ, του οποίου η τιμή μέσα σε λίγες μέρες εικοσαπλασιάστηκε».
Όπως αναφέρεται στο άρθρο αυτό, «Γιατροί εκτιμούν ότι με την πανδημία του κορωνοϊού η Εντατική Ιατρική στη Γερμανία θα φτάσει μέσα σε λίγες μόνο μέρες στα όριά της. Ο εκπρόσωπος της Γερμανικής Εταιρείας Αναισθησιολογίας και Εντατικής Ιατρικής υποστήριξε ότι η καμπύλη του αριθμού των ασθενών τις επόμενες μέρες θα συνεχίσει να ανεβαίνει βαθμιαία, αλλά πολύ σύντομα η άνοδος θα είναι αλματώδης».
«Ιδιαίτερα οι μεγάλες κλινικές είναι ήδη από τώρα πολύ επιβαρυμένες και στις αμέσως επόμενες εβδομάδες θα φτάσουν στα ανώτατα όριά τους. Μάλιστα, υπάρχουν διευθυντές κλινικών και νοσοκομείων που μπροστά στη μεγάλη έλλειψη προσωπικού που αντιμετωπίζουν, έχουν απαγορεύσει στους γιατρούς τους να κάνουν το τεστ, σε υποψία αναπνευστικής λοίμωξης, και τους καλούν σε περίπτωση πυρετού και βήχα να μείνουν σπίτι μέχρι να περάσει ο πυρετός! Και μετά να επιστρέψουν στην εργασία τους. Ενώ κάποια νοσοκομεία, προκειμένου να αντιμετωπίσουν το οξυμένο πρόβλημα του προσωπικού, αποφάσισαν να κληθούν συνταξιούχοι γιατροί και νοσηλευτές, οι οποίοι όμως αντικειμενικά, λόγω ηλικίας, ανήκουν και οι ίδιοι στις ευπαθείς ομάδες».
Στη Νέα Υόρκη οι νοσοκομειακοί γιατροί που δίνουν τη μάχη για την αντιμετώπιση του Covid-19 αναφέρουν ότι ζουν «σκηνές Αποκάλυψης». «Δεν υπάρχουν πλέον κρεβάτια για όλους τους ασθενείς και ο αναγκαίος εξοπλισμός τελειώνει» λένε στα αμερικανικά ΜΜΕ, επισημαίνοντας ότι για πρώτη φορά εργάζονται σε τέτοιες συνθήκες που μοιάζουν με πόλεμο, ζητώντας απεγνωσμένα ιατρικό εξοπλισμό, αναπνευστήρες, και νέο προσωπικό, προκειμένου να αντέξουν.
«Και στη Γουχάν και στη Λομβαρδία ένα μέρος του υγειονομικού προσωπικού βγήκε εκτός μάχης, το σύστημα κατέρρευσε κι εκτοξεύθηκε η θνητότητα» λέει ο νοσοκομειακός γιατρός-νευροχειρουργός Πάνος Παπανικολάου, γενικός γραμματέας της Ομοσπονδίας Νοσοκομειακών Γιατρών (ΟΕΝΓΕ) και στέλεχος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ. «Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας άργησε να αντιδράσει με τον Covid-19, ενώ είχε υπεραντιδράσει με τον Η1Ν1» επισημαίνει και τονίζει επίσης ότι ο ΠΟΥ «δεν ξεμπρόστιασε την Τουρκία που δεν δήλωνε κρούσματα για καιρό, ενώ πίστευε για μέρες την Αίγυπτο, το Ισραήλ, όπως και την Τουρκία, ότι ήταν ασφαλείς χώρες».
Ο Πάνος Παπανικολάου εξηγεί πως από τα δεδομένα που υπάρχουν ως τώρα, προκύπτει ότι η θνητότητα σχετίζεται με την ηλικία, το φύλο και τη διαθεσιμότητα υπηρεσιών υγείας στον πληθυσμό. Αναφέρει το παράδειγμα της Γερμανίας με 0,27 θνητότητα, επί των καταγεγραμμένων κρουσμάτων, η οποία είναι μακράν η πρώτη χώρα της ΕΕ σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. «Σύμφωνα με τις διεθνείς ιατρικές οδηγίες, το 10% των κλινών πρέπει να είναι ΜΕΘ» αναφέρει. «Υπάρχουν αναπνευστήρες που κάθονται. Να ανοίξουν κλίνες στο ΕΣΥ με κάθε θυσία και να γίνει επίταξη των ιδιωτικών κλινικών».
Ο γραμματέας της ΟΕΝΓΕ υποστηρίζει ότι ακόμα και με βάση το οργανόγραμμα που είχε φτιάξει ο Ανδρέας Λοβέρδος όταν ήταν υπουργός Υγείας, οι ελλείψεις των γιατρών ξεπερνούσαν τις 5.000. Σύμφωνα με τον ίδιο, ξεπερνούσαν τις 8.500 πριν από την πανδημία.
«Σήμερα υπάρχουν 2.500 γιατροί υποψήφιοι για 950 μόνιμες θέσεις επιμελητών στο ΕΣΥ. Να διοριστούν όλοι, χωρίς κρίση» προτείνει.
Ο γιατρός αναφέρεται κι εκείνος στη μη επάρκεια των μέσων ατομικής προστασίας των υγειονομικών, στηλιτεύοντας και αυτό που είδαμε πρόσφατα «τα ευρωπαϊκά κράτη να τσακώνονται ποιο θα κατασχέσει τους αναπνευστήρες του άλλου».
«Η προστασία των υγειονομικών είναι πρώτη προτεραιότητα. Αν δεν στηριχθούν οι υγειονομικοί και το εθνικό σύστημα υγείας, η κρίση θα εξελιχθεί σε υγειονομική κρίση, το σύστημα θα καταρρεύσει και η θνητότητα θα εκτιναχθεί».
Ως τώρα πάντως, τα εθνικά συστήματος υγείας που δοκιμάστηκαν αποδείχθηκαν ανεπαρκή για να αντιμετωπίσουν μια τέτοια πανδημία. Η προστασία των υγειονομικών και ο εξοπλισμός τους, καθώς και η –με κάθε τρόπο– ενίσχυση τους, είναι εκ των ων ουκ άνευ σε αυτήν τη μάχη, αλλά και για την επόμενη μέρα. Κανένας ωστόσο δεν αμφιβάλλει για τα όρια του ελληνικού συστήματος υγείας, όσα και αν γίνουν την ενδεκάτη ώρα. Γι' αυτό και από τα πολλά που οφείλουμε στους υγειονομικούς, το πρώτο που ζητάνε και οι ίδιοι είναι να «μείνουμε σπίτι» όλοι οι υπόλοιποι. Όπως λέει και ο γιατρός Γρ. Γεροτζιάφας: «Τα μέτρα απαγόρευσης της κυκλοφορίας δεν είναι μία ατομική υπόθεση, είναι μία υπόθεση κοινωνικής αλληλεγγύης και προστασίας της δημόσιας υγείας».
