Πίστη, ελπίδα, μακελειό: Το Κατά Nick Cave Ευαγγέλιο και οι μηχανισμοί του πένθους

Πίστη, ελπίδα, μακελειό: Το Κατά Nick Cave Ευαγγέλιο και οι μηχανισμοί του πένθους Facebook Twitter
«Μετά τον θάνατο του Άρθουρ, ο κόσμος έμοιαζε να δονείται από μια αλλόκοτη πνευματική ενέργεια».
0

«ΠΙΣΤΗ, ΕΛΠΙΔΑ, ΜΑΚΕΛΕΙΟ» (Faith, Hope, Carnage) λέγεται το βιβλίο που θα κυκλοφορήσει στα τέλη αυτού του μήνα και αποτελεί το απαύγασμα των σαράντα ηχογραφημένων ωρών που κράτησαν οι τηλεφωνικές συνομιλίες ανάμεσα στον Nick Cave και τον Βρετανό αρθρογράφο και συγγραφέα Sean O’ Hagan στο διάστημα ανάμεσα στα καλοκαίρια του 2020 και του 2021.

Όπως είναι γνωστό, ο αγαπητός μας Αυστραλός έχασε το 2015 τον Άρθουρ, τον έναν από τους δίδυμους μικρότερους γιους του σ’ ένα τραγικό ατύχημα κοντά στο σπίτι τους στο Μπράιτον.

Το υλικό του βιβλίου ήταν ήδη έτοιμο προς έκδοση όταν τον περασμένο Μάιο ο 63χρονος Cave δέχτηκε και δεύτερο ανείπωτο πλήγμα μαθαίνοντας ότι έχασε ξαφνικά τη ζωή του υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες και ο (αποξενωμένος από τον ίδιο) Τζέθρο, ο μεγαλύτερος από τους τέσσερις γιους του, τα αποσπάσματα όμως που προδημοσιεύτηκαν πριν από μερικές μέρες στον Guardian είναι αποκαλυπτικά για τους τρόπους με τους οποίους προσπαθεί κάποιος να διαχειριστεί το πιο βαρύ πένθος:   

«Μετά τον θάνατο του Άρθουρ, ο κόσμος έμοιαζε να δονείται από μια αλλόκοτη πνευματική ενέργεια. Εξέπληξε και μένα τον ίδιο το πόσο επιδεκτικός έγινα σε ένα είδος μαγικής σκέψης. Πόσο πρόθυμα εγκατέλειψα το ορθολογικό κομμάτι της αντίληψής μου και πόσο αυτό με ανακούφιζε. Μπορεί να πει κανείς ότι πρόκειται για μια τυπική στρατηγική επιβίωσης, μέρος του μηχανισμού του πένθους, είναι όμως κάτι που επιμένει μέσα μου μέχρι σήμερα. Αν πρόκειται για κάποιο είδος ψευδαίσθησης, τότε είναι μια σωτήρια ψευδαίσθηση...»  

Ο Θεός να μας λυπηθεί αν η τέχνη δημιουργείται μόνο από ανθρώπους ενάρετους και γεμάτους ενσυναίσθηση. Όταν κάνουμε λόγο για ενσυναίσθηση στην τέχνη, δεν μιλάμε γι’  αυτό. Μιλάμε για την προσπάθεια να κατανοήσουμε τη φύση του εαυτού μας ως ανθρώπινα όντα.

«Είναι φορές που η ύπαρξη ή όχι του Θεού μού φαίνεται ως μια ασήμαντη, τεχνική λεπτομέρεια. Τα ελέη μιας ζωής που περιλαμβάνει την πίστη είναι τόσο πλούσια, έτσι κι αλλιώς. Το να μπαίνεις σε μια εκκλησία, να ακούς θρησκευτικούς στοχασμούς, να διαβάζεις τις γραφές, ο διαλογισμός, η προσευχή – όλες αυτές οι θρησκευτικές δραστηριότητες με βοήθησαν να ξαναβγώ πίσω στον κόσμο. Και όσοι τα θεωρούν αυτά ανόητες δεισιδαιμονίες ή, ακόμα χειρότερα, ένα είδος συλλογικής νοητικής υστέρησης, διαθέτουν πιο αυστηρή στόφα από μένα... Το να πας σε μια εκκλησία και να ανάψεις ένα κερί είναι μια έμπρακτη δήλωση προσμονής και λαχτάρας. Είναι μια ιδιωτική χειρονομία που σηματοδοτεί μια προθυμία να παραχωρήσεις ένα κομμάτι του εαυτού στο μυστήριο. Το ίδιο ισχύει και για την προσευχή, αλλά και για τη μουσική δημιουργία εν τέλει. Η προσευχή για μένα έχει να κάνει με τη δημιουργία ενός χώρου εντός μας όπου αφουγκραζόμαστε τα πιο βαθιά και τα πιο μυστηριώδη στοιχεία της φύσης μας».  

«Αυτό που λαχταράς στο πένθος είναι η ακινησία. Όταν πέθανε ο Άρθουρ ήμουν πλημμυρισμένος μ' ένα εσωτερικό χάος, έναν σωματικό πόνο βαθιά μέσα μου που έμοιαζε με βρυχηθμό, μια τρομακτική αίσθηση ζόφου και τέλους. Το ένιωθα να διατρέχει το σώμα μου και να σκάει στις άκρες των δαχτύλων μου. Ήταν βαθιά σωματικό βασανιστήριο, ένα είδος αφανισμού του εαυτού – ένα εσωτερικό ουρλιαχτό».

Με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου, ο Nick Cave παραχώρησε και μια συνέντευξη που δημοσιεύτηκε χθες στο Περιοδικό των New York Times, όπου, μεταξύ άλλων, καλείται να πάρει θέση για τις σχέσεις που μπορεί να υπάρχουν ανάμεσα στη δημιουργία και στη χρήση (σκληρών) ναρκωτικών ουσιών, με τις οποίες όπως είναι γνωστό ο ίδιος έχει κόψει τις σχέσεις εδώ και καμιά 25αριά χρόνια σχεδόν:   

«Αν το ζητούμενο είναι μια παθολογική αφοσίωση στη δουλειά, οι αμφεταμίνες είναι εκπληκτικές. Συχνά όμως σε κάνουν να υπερεκτιμάς το προϊόν της δημιουργικότητάς σου. Δεν νομίζω ότι η ηρωίνη έχει κάποια δημιουργική αξία. Αντιθέτως, σε εμποδίζει, μετά από λίγο, από το να είσαι δημιουργικά υπεύθυνος, καθώς η ζωή σου ορίζεται από τα καπρίτσια της πρέζας. Αυτό που θα έλεγα ότι μου άρεσε στην ηρωίνη ήταν η δομή που, σε κάποιο βαθμό, επέβαλλε στη ζωή σου. Οι επιλογές είναι πολύ περιορισμένες. Ξυπνάς, πρέπει να γίνεις, αλλιώς θα αρρωστήσεις, γίνεσαι, και το βράδυ πάλι απ’ την αρχή. Είναι μια δομημένη ύπαρξη, υπό την προϋπόθεση ότι έχεις λεφτά και άκρη. Αν δεν έχεις, είναι σκέτο χάος και δεν το συστήνω καθόλου».  

«Είμαι πολιτισμικά συντηρητικός», δηλώνει σε κάποιο άλλο σημείο της συνέντευξης, «υπό την έννοια ότι εκτιμώ αφάνταστα τη σοφία των αιώνων που πρέπει να κρίνεται αλλά και να συντηρείται… Ο Θεός να μας λυπηθεί αν η τέχνη δημιουργείται μόνο από ανθρώπους ενάρετους και γεμάτους ενσυναίσθηση. Όταν κάνουμε λόγο για ενσυναίσθηση στην τέχνη, δεν μιλάμε γι’  αυτό. Μιλάμε για την προσπάθεια να κατανοήσουμε τη φύση του εαυτού μας ως ανθρώπινα όντα. Αυτή η κατανόηση –ακόμα και η κατανόηση των χειρότερων στοιχείων της φύσης μας– είναι αρετή. Υπάρχει ομορφιά σ’ αυτή τη διαδικασία, και η ομορφιά έχει ηθική αξία από μόνη της».  


 

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

«Αυτή η τραγωδία με ωρίμασε απότομα»: Ο γιος του Nick Cave μιλάει για την καριέρα του στην οθόνη και για το νεκρό αδελφό του

Οθόνες / «Αυτή η τραγωδία με ωρίμασε απότομα»: Ο γιος του Nick Cave μιλάει για την καριέρα του στην οθόνη και για το νεκρό αδελφό του

Ο 19χρονος Earl Cave μίλησε στον Guardian με αφορμή την ανερχόμενη καριέρα του ως ηθοποιός, που ξεκίνησε με τον χαρακτηριστικό ρόλο του στη σειρά “The End of the F***ing World”

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που την στήριξαν;

Daily / Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που τη στήριξαν;

Στην Ελλάδα, πάντως, οι διασημότητες συχνά δεν κάνουν τον κόπο καν να δηλώσουν επίσημα την εκλογική στήριξή τους. Απλά, βάζουν υποψηφιότητα οι ίδιοι και οι ίδιες και εκλέγουν απευθείας τους εαυτούς τους σε θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Daily / Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Μια συντονισμένη απόπειρα να παρουσιαστούν οι φανατικοί οπαδοί της Μακάμπι ως αθώα θύματα ή και ήρωες ακόμα, παρά τις επιθέσεις και τις προκλήσεις στις οποίες προέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας τους εναντίον του Άγιαξ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ελληνικές σειρές των 90s: comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Daily / Ελληνικές σειρές των '90s: Comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Οι τηλεοπτικές σειρές της πρώτης δεκαετίας των ιδιωτικών καναλιών φαίνονται να έχουν υποκαταστήσει σ’ ένα μεγάλο κοινό τον ρόλο που έπαιζαν για μισό αιώνα σχεδόν οι ελληνικές ταινίες της ακμής του βιομηχανικού σινεμά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

Daily / Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

«Το Ισραήλ πάνω απ' όλα», έγραψε με εθνικοσοσιαλιστικό ρίγος, αν και ιστορικός του Ολοκαυτώματος, ο Αριέλ Λεκαδίτης αμέσως μετά (και παρά) την ανακοίνωση του εκδοτικού του οίκου ότι διακόπτει τη συνεργασία τους εξαιτίας «των χυδαίων αναρτήσεών του».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Daily / Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Μια ονομασία που μοιάζει συγχρόνως νεοπλουτίστικη και φτωχομπινέδικη, ειδικά σε όσους από εμάς μεγαλώσαμε στα Νότια και δεν νιώσαμε ποτέ ότι υπήρχε ανάγκη ούτε για τόσο ισοπεδωτική «ανάπλαση» ούτε και για τέτοιους τουριστικούς ευφημισμούς.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ