Τελικά δεν ήταν προφήτης ο Ουελμπέκ – ή ήταν;

Τελικά δεν ήταν προφήτης ο Ουελμπέκ – ή ήταν; Facebook Twitter
Το τεύχος του περιοδικού με την καρικατούρα του Ουελμπέκ στο εξώφυλλο. Η επικεφαλίδα ήταν «Οι προβλέψεις του Μάγου Ουελμπέκ», ο οποίος προέβλεπε: «Το 2015 χάνω τα δόντια μου, το 2022 κάνω Ραμαζάνι». 
0

ΟΣΟ ΠΛΗΣΙΑΖΑΝ ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ στη Γαλλία, μου ερχόταν στο μυαλό η «Υποταγή» του Μισέλ Ουελμπέκ, όπως φαντάζομαι και σε πολύ κόσμο που έχει διαβάσει το «δυστοπικό» (και μέτριο κατά το ταπεινό γούστο μου, ειδικά σε σχέση με τα «παλιά» του) βιβλίο του 2015 με την τρομερή προφητεία για το 2022 στην καρδιά της πλοκής του.

Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε στη Γαλλία τον Ιανουάριο εκείνης της χρονιάς, ανήμερα της σφαγής στο Charlie Hebdo και ενώ μόλις είχε εμφανιστεί στα περίπτερα το τελευταίο τεύχος του περιοδικού με μια καρικατούρα του Ουελμπέκ στο εξώφυλλο. Η επικεφαλίδα ήταν «Οι προβλέψεις του Μάγου Ουελμπέκ», ο οποίος προέβλεπε: «Το 2015 χάνω τα δόντια μου, το 2022 κάνω Ραμαζάνι».

«Ο συγγραφέας –εγώ, ο Όργουελ ή κάποιος άλλος– διαισθάνεται μια σύγχρονη αγωνία και την εκφράζει σ’ ένα βιβλίο», έλεγε τότε ο Ουέλμπεκ, αποτάσσοντας τον ρόλο του προφήτη αλλά και του διανοούμενου.

Ήταν μια αναφορά στο μακράν πιο προβοκατόρικο στοιχείο της πλοκής της «Υποταγής», που είχε γίνει γνωστό πριν κυκλοφορήσει το βιβλίο, απογειώνοντας έτσι τον ντόρο και τις προπωλήσεις του.

Σύμφωνα με την υπόθεση που είχε σκορπίσει τον τρόμο σε πολλούς αναγνώστες, στις προεδρικές εκλογές του 2022 περνάνε στον δεύτερο γύρο η Μαρίν Λεπέν και ένα αουτσάιντερ που κατορθώνει να εκμεταλλευτεί άριστα την παρακμή του παραδοσιακού πολιτικού συστήματος: ο Μοχάμεντ Μπεν Αμπές (φανταστικό, προφανώς, πρόσωπο), ηγέτης της «μετριοπαθούς» Μουσουλμανικής Αδελφότητας.

Και όχι μόνο αυτό. Μετά από διάφορες ζυμώσεις που πείθουν το παρηκμασμένο πολιτικό κατεστημένο ότι «καλύτερα μ’ ένα μετριοπαθές Ισλάμ παρά με μια λαϊκίστικη ακροδεξιά», κατορθώνει στο τέλος να εκλεγεί Πρόεδρος της Γαλλίας.

Γρήγορα όμως, γίνεται οδυνηρά σαφές ότι δεν πρόκειται για μετριοπαθές, αλλά για κανονικό Ισλάμ που δρομολογεί άμεσα τη σταδιακή κατάλυση του κοσμικού κράτους, με πρώτα θύματα φυσικά την εκπαίδευση και τις γυναίκες.  

Τελικά η «προφητεία» του βιβλίου δεν επαληθεύτηκε, παρότι η πρόβλεψη για τη (μη αναστρέψιμη, όπως φαίνεται) δραματική συρρίκνωση των παραδοσιακών πόλων εξουσίας, έπεσε απολύτως μέσα.

Ο Εμανουέλ Μακρόν (υπουργός Οικονομικών τότε) δεν είχε ακόμα ανεξαρτητοποιηθεί και δεν εμφανίζεται στο μελλοντικό σενάριο του βιβλίου, όπως δεν εμφανίζεται και ένας άλλος πολυσυζητημένος υποψήφιος των χθεσινών εκλογών, ο «ευπατρίδης» ακροδεξιός αγκιτάτορας Ερίκ Ζεμούρ, συγγραφέας του μπεστ σέλερ Η γαλλική αυτοκτονία (Τα 40 χρόνια που κατέστρεψαν τη Γαλλία), που είχε κυκλοφορήσει έναν χρόνο πριν από την «Υποταγή». 

«Ο συγγραφέας –εγώ, ο Όργουελ ή κάποιος άλλος– διαισθάνεται μια σύγχρονη αγωνία και την εκφράζει σ’ ένα βιβλίο», έλεγε τότε ο Ουέλμπεκ, αποτάσσοντας τον ρόλο του προφήτη αλλά και του διανοούμενου: «Δεν είμαι διανοούμενος. Δεν παίρνω το μέρος κάποιου, δεν υπερασπίζομαι κανένα καθεστώς. Αρνούμαι οποιαδήποτε ευθύνη. Ασπάζομαι την παντελή ανευθυνότητα…». 

Τέτοιου είδους «αμφίσημες» ατάκες υπάρχουν συγκεντρωμένες στην ανθολογία Interventions με συνεντεύξεις, δοκίμια και άλλα κείμενα του συγγραφέα, ο οποίος έλεγε (το 2015 και πάλι) για τη Ρωσία: «Είναι πατριώτες και αγαπούν πραγματικά τον Πρόεδρό τους. Σε γενικές γραμμές, παύει κανείς να είναι πατριώτης όταν η χώρα του υπερβεί ένα όριο. Στη Γαλλία χρειάστηκε ένας πόλεμος για να συμβεί αυτό. Στη Γερμανία χρειάστηκαν δύο. Ίσως οι Ρώσοι χρειάζονται έναν δεύτερο πόλεμο κι αυτοί για να πάψουν να είναι πατριώτες».

Τα κείμενα της ανθολογίας φτάνουν μέχρι τον Μάιο του 2020 και συνεπώς συμπεριλαμβάνουν την άποψη του Ουελμπέκ για τον Covid-19 («ένας μπανάλ ιός, άλλοτε μοιραίος άλλοτε ήπιος, ένας ιός χωρίς ποιότητες») για το λοκντάουν αλλά και για το μέλλον της ανθρωπότητας μετά την πανδημία και για το αν «θα βγούμε από όλο αυτό καλύτεροι άνθρωποι»: «Δεν θα ξυπνήσουμε, μετά τα λοκντάουν, σε έναν άλλο κόσμο. Θα είναι ο ίδιος, αλλά λίγο χειρότερος».    

Daily
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Daily / Say Nothing: Μια καθηλωτική σειρά με φόντο το βίαιο δράμα της Βόρειας Ιρλανδίας

Η αυτοτελής σειρά κατορθώνει να λειτουργεί συγχρόνως ως ιστορική αναπαράσταση, ως συνταρακτικό δράμα, ως καθηλωτικό θρίλερ, ακόμα και ως δραματοποιημένο true crime, ειδικά για τους θεατές που δεν είναι εξοικειωμένοι με τις πολυσύνθετες πτυχές του ένοπλου αγώνα στη Βόρεια Ιρλανδία.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Daily / Από πού έρχεται και πού πάει η κριτική κινηματογράφου;

Με μεγάλο ενδιαφέρον αναμένεται το πρώτο μεγάλο συνέδριο για την κινηματογραφική κριτική στην Ελλάδα, που θα διεξαχθεί από την Πέμπτη ως και το Σάββατο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο με ελεύθερη είσοδο για το κοινό.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Daily / Παραπονεμένα λόγια: Είναι σκληρό να ζεις καθημερινά στο πετσί σου την «τυραννία της μειοψηφίας» 

Η επανεκλογή του Τραμπ έχει αλλάξει ξαφνικά τον τόνο της δημόσιας συζήτησης, κάνοντάς την πολύ πιο φιλική ως προς τις θέσεις της «λαϊκίστικης δεξιάς».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που την στήριξαν;

Daily / Έκανε τελικά κακό στην Κάμαλα Χάρις η κουστωδία των διάσημων που τη στήριξαν;

Στην Ελλάδα, πάντως, οι διασημότητες συχνά δεν κάνουν τον κόπο καν να δηλώσουν επίσημα την εκλογική στήριξή τους. Απλά, βάζουν υποψηφιότητα οι ίδιοι και οι ίδιες και εκλέγουν απευθείας τους εαυτούς τους σε θέσεις βουλευτών και ευρωβουλευτών.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Daily / Το «πογκρόμ» στο Άμστερνταμ και οι λέξεις που χάνουν το νόημά τους

Μια συντονισμένη απόπειρα να παρουσιαστούν οι φανατικοί οπαδοί της Μακάμπι ως αθώα θύματα ή και ήρωες ακόμα, παρά τις επιθέσεις και τις προκλήσεις στις οποίες προέβησαν πριν και κατά τη διάρκεια του αγώνα της ομάδας τους εναντίον του Άγιαξ.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντος μας

Daily / Bruce Springsteen & the E Street Band: Το ροκ του παρελθόντος και του μέλλοντός μας

«Μετά από 50 χρόνια στον δρόμο, είναι πολύ αργά για να σταματήσουμε τώρα», δηλώνει μ’ ένα διακριτικό μειδίαμα ο 75χρονος ροκ σταρ σ’ ένα νέο ντοκιμαντέρ που παρακολουθεί από απόσταση αναπνοής την πρόσφατη περιοδεία του Μπρους Σπρίνγκστιν και της θρυλικής μπάντας του.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ελληνικές σειρές των 90s: comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Daily / Ελληνικές σειρές των '90s: Comfort zone ή ζώνη του λυκόφωτος;

Οι τηλεοπτικές σειρές της πρώτης δεκαετίας των ιδιωτικών καναλιών φαίνονται να έχουν υποκαταστήσει σ’ ένα μεγάλο κοινό τον ρόλο που έπαιζαν για μισό αιώνα σχεδόν οι ελληνικές ταινίες της ακμής του βιομηχανικού σινεμά.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

Daily / Στο μεταξύ, η Γάζα πεθαίνει 

«Το Ισραήλ πάνω απ' όλα», έγραψε με εθνικοσοσιαλιστικό ρίγος, αν και ιστορικός του Ολοκαυτώματος, ο Αριέλ Λεκαδίτης αμέσως μετά (και παρά) την ανακοίνωση του εκδοτικού του οίκου ότι διακόπτει τη συνεργασία τους εξαιτίας «των χυδαίων αναρτήσεών του».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Daily / Η παλιά παραλιακή και η σύγχρονη «Αθηναϊκή Ριβιέρα»

Μια ονομασία που μοιάζει συγχρόνως νεοπλουτίστικη και φτωχομπινέδικη, ειδικά σε όσους από εμάς μεγαλώσαμε στα Νότια και δεν νιώσαμε ποτέ ότι υπήρχε ανάγκη ούτε για τόσο ισοπεδωτική «ανάπλαση» ούτε και για τέτοιους τουριστικούς ευφημισμούς.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ