— Ήταν νομικά, και πολιτικά, έξυπνη η κίνηση του Τραμπ να προαναγγείλει το Σάββατο τη σύλληψή του;
Ήταν μια κίνηση που φέρνει σε δύσκολη θέση την κυβέρνηση, τους θεσμούς και το ίδιο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα των ΗΠΑ. Αλλά ας τα πάρουμε από την αρχή: το μήνυμα-«προφητεία» του Τραμπ στο Truth Social το Σάββατο ότι θα έχει συλληφθεί μέχρι την Τρίτη για την υπόθεση της Στόρμι Ντάνιελς ήταν κλασική περίπτωση αντιπερισπασμού και αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης, εκμεταλλευόμενος το γεγονός ότι δεν είναι μόνο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ αλλά και υποψήφιος για την προεδρία του 2024.
Έχοντας να αντιμετωπίσει πολλαπλές έρευνες και για την προσπάθειά του να επηρεάσει το εκλογικό αποτέλεσμα των εκλογών του 2020 αλλά και για την «εξαφάνιση» απόρρητων εγγράφων μετά την αποχώρησή του από το αξίωμα, διάλεξε να στείλει στη σέντρα τον εισαγγελέα του Μανχάταν, Άλβιν Μπραγκ, έναν δικαστικό λειτουργό των Δημοκρατικών που, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, θα κινήσει τη διαδικασία απαγγελίας κατηγοριών εναντίον του. Με την κίνησή του να προαναγγείλει αυτές τις διαδικασίες «εναντίον του», ο Τραμπ πρακτικά ξεκίνησε μια επιχείρηση απαξίωσης της νομικής διαδικασίας, εκφοβισμού των εισαγγελέων και κινητοποίησης των υποστηρικτών του από τη βάση, προκειμένου να ασκήσει πιέσεις σε κορυφαίους αξιωματούχους του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος να συνταχθούν με το μέρος του.
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, η πιθανότητα απαγγελίας κατηγορίας στον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ, ακριβώς επειδή θα ήταν κάτι ιστορικά πρωτοφανές, θα σηματοδοτούσε την έναρξη πολέμου με κάποιον ο οποίος προσπάθησε να διακόψει την παράδοση της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας και είπε ψέματα για την ήττα του στις εκλογές του 2020.
— Δεν είχε δικαίωμα να προχωρήσει στη διατύπωση ενός τέτοιου μηνύματος;
Κάθε Αμερικανός έχει συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στη δημόσια διατύπωση των πολιτικών του πεποιθήσεων, ωστόσο το πρόσφατο «κάλεσμα» του πρώην Προέδρου προς τους υποστηρικτές του –«Διαμαρτυρηθείτε! Πάρτε πίσω το έθνος μας»– τρομοκράτησε κόμμα, κυβέρνηση και κοινωνία, καθώς όλοι θυμήθηκαν τα έκτροπα της 6ης Ιανουαρίου του 2021, όταν ο Τραμπ απέδειξε ότι ήταν πρόθυμος να παρακινήσει πολίτες σε βία μόνο και μόνο για να υποστηρίξει τα δικά του μικροπολιτικά συμφέροντα.
— Είναι τόσο σοβαρή η κατηγορία εναντίον του που θα μπορούσε να οδηγήσει στη σύλληψή του;
Η υπόθεση αφορά τον χρηματισμό της Στόρμι Ντάνιελς από τον πρώην δικηγόρο του Τραμπ, Μάικλ Κοέν, με το ποσό των 130.000 δολαρίων προκειμένου να αποσιωπηθεί η σχέση του μαζί της πριν από τις εκλογές του 2016. Η υπόθεση θα αποτελούσε παράβαση του νόμου περί χρηματοδότησης μαρτύρων εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας.
— Δεν είναι κάπως τραγελαφικό να έχει υποκινήσει τόσα άλλα σοβαρά αδικήματα και να παραπεμφθεί για κάτι τέτοιο;
Αυτό ακριβώς δήλωσε στο CNN την Κυριακή και η δικηγόρος του, Αλίνα Χάμπα, ότι δηλαδή θα προέκυπταν σοβαρές συνέπειες εάν ο Τραμπ παραπεμπόταν σε δίκη για ένα απλό πλημμέλημα. «Αυτό θα προκαλέσει χάος. Θέλω να πω, θα είναι απλώς μια πολύ τρομακτική στιγμή για τη χώρα μας», δήλωσε η Χάμπα. Επίσης, βιάστηκε να προσθέσει πως ό,τι κι αν συμβεί «δεν πρέπει να πάθει κανείς κακό» και ότι οι υποστηρικτές του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ θα πρέπει να διαμαρτυρηθούν... «ειρηνικά», αν κινηθούν νομικές διαδικασίες εναντίον του Τραμπ.
— Πώς αντέδρασε το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα σ’ αυτόν τον ελιγμό του Τραμπ;
Η αλήθεια είναι ότι μια ενδεχόμενη παραπομπή θα δοκίμαζε τις αντοχές του κόμματος. Ωστόσο, η επιρροή του Τραμπ στο GOP παραμένει μεγάλη, τόσο που οι περισσότεροι νομοθέτες και αξιωματούχοι του αισθάνονται υποχρεωμένοι να παρέχουν στήριξη και διευκολύνσεις στον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ, αν θέλουν να διατηρήσουν την πολιτική τους καριέρα.
Η προσπάθεια του Τραμπ να πολιτικοποιήσει την υπόθεση και να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη, δε, έχει αποδώσει ήδη, καθώς οι κορυφαίοι σύμμαχοί του στην ηγεσία της Ρεπουμπλικανικής Βουλής των Αντιπροσώπων επιτίθενται στον Μπραγκ. Κάπως έτσι, ο πρόεδρος της Βουλής Κέβιν Μακάρθι την Κυριακή χαρακτήρισε την υπόθεση εναντίον του Τραμπ ως «την πιο αδύναμη που υπάρχει», ενώ ο Μάικ Πενς χαρακτήρισε μια πιθανή παραπομπή Τραμπ ως κάτι «που δεν θέλει να δει ο αμερικανικός λαός». Και ο Μακάρθι, πάντως, φρόντισε να... συμβουλεύσει τους ψηφοφόρους του Τραμπ να «διαμαρτυρηθούν ειρηνικά». Όπως είπε, «αν πρόκειται να συμβεί κάτι τέτοιο, θέλουμε ηρεμία εκεί έξω... όχι βία ή ζημιές».
— Γιατί μια ενδεχόμενη απαγγελία κατηγοριών στον Τραμπ θα μπορούσε να δοκιμάσει τα όρια του έθνους και της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας;
Σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές, η πιθανότητα απαγγελίας κατηγορίας στον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ, ακριβώς επειδή θα ήταν κάτι ιστορικά πρωτοφανές, θα σηματοδοτούσε την έναρξη πολέμου με κάποιον ο οποίος προσπάθησε να διακόψει την παράδοση της ειρηνικής μεταβίβασης της εξουσίας και είπε ψέματα για την ήττα του στις εκλογές του 2020. Δεν υπάρχει ιστορικό δίωξης πρώην ηγετών των ΗΠΑ από τις διάδοχες κυβερνήσεις. Έτσι, ακόμη και αν οι καταγγελίες κατά του Τραμπ είναι νομικά «δεμένες», οι εισαγγελείς στη Νέα Υόρκη αλλά και το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης αντιμετωπίζουν μια επικίνδυνη και ολοκαίνουργια κατάσταση και όχι απλώς άλλη μια υπόθεση.
Η κατάσταση αυτή επιβαρύνεται ακόμα περισσότερο, ακριβώς επειδή ο Τραμπ είναι ήδη υποψήφιος για το χρίσμα των Ρεπουμπλικανών εν όψει των αμερικανικών εκλογών του 2024 και έχει ήδη «χτίσει» την προεκλογική του εκστρατεία πάνω στο αφήγημα των εναντίον του διώξεων και στον... ρατσισμό που βίωσε λόγω της συμπεριφοράς του. Επίσης, ο Τραμπ υπόσχεται μια «προεδρία τιμωρητική» για όσους έβλαψαν το έθνος, κι αυτή η προοπτική είναι καλοδεχούμενη από τους υποστηρικτές του.
Επίσης, εάν του απαγγελθούν κατηγορίες τελικά, ο Τραμπ θα εξακολουθεί να έχει συνταγματική προστασία και το τεκμήριο αθωότητας πριν από οποιαδήποτε δίκη. Σε μια εύθραυστη εθνικά στιγμή, άλλα πολιτικά πρόσωπα, όπως και τα ΜΜΕ, θα πιεστούν πολύ ώστε να μην αντιδράσουν στις προσπάθειές του να πυροδοτήσει την κατάσταση. Ο Τραμπ γνωρίζει πολύ καλά πώς λειτουργεί η ενημέρωση, πώς κερδίζονται οι εντυπώσεις και φυσικά ήδη επιχειρεί να παρουσιάσει τις νομικές κινήσεις εναντίον του ως υποκινούμενες από τους πολιτικούς του αντιπάλους που τρέμουν την επιστροφή του. Κάτι τέτοιο αποτελεί πρόκληση για τον Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και το επιτελείο του στην παρούσα χρονική στιγμή.
— Τι πιστεύουν οι Δημοκρατικοί γι’ αυτές τις εξελίξεις; Ασπάζονται τη θεωρία που προοικονομεί νέα έκτροπα, αν παραπεμφθεί ο Τραμπ;
Σύμφωνα με όσα καταγράφονται από την Κυριακή στον αμερικανικό Τύπο, επισημαίνεται μια σειρά κινδύνων, ακριβώς επειδή πρόκειται για μια πρωτόγνωρη στιγμή στην ιστορία των ΗΠΑ. Μερικοί από αυτούς είναι οι εξής, πάντα σύμφωνα με το στρατόπεδο των Δημοκρατικών:
• Οποιοδήποτε κατηγορητήριο κατά του Τραμπ θα στοιχειοθετείται πάνω στο αξίωμα ότι κανείς, ούτε καν ένας πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ, δεν είναι υπεράνω του νόμου. Όμως, δεδομένης της ασυνήθιστης φύσης, της περιπλοκότητας της υπόθεσης και της άποψης ορισμένων νομικών εμπειρογνωμόνων ότι η καταδίκη θα μπορούσε να αποτελέσει πολιτική πρόκληση, θα υπάρξουν επίσης ερωτήματα σχετικά με το κατά πόσο η φήμη του πρώην Προέδρου θα αποτελούσε παράγοντα για την απαγγελία κατηγοριών εναντίον του. Οι δικηγόροι του μπορεί να υποστηρίξουν ότι κάποιος λιγότερο διάσημος ή πολιτικά ενεργός θα είχε διαφορετική αντιμετώπιση.
• Υπάρχει, επίσης, το ζήτημα του κατά πόσο ο πολιτικός διχασμός και ο θόρυβος από την παραπομπή του Τραμπ σε δίκη θα ήταν προς το ευρύτερο εθνικό συμφέρον, τουλάχιστον σε μια υπόθεση που δεν φαίνεται να έχει τις συνταγματικές επιπτώσεις που προκύπτουν από τις έρευνες της 6ης Ιανουαρίου. Οποιαδήποτε αποτυχημένη δίωξη θα δημιουργούσε κακό προηγούμενο, σχολίαζε χθες, αρκετά εύστοχα, Δημοκρατικός γερουσιαστής.
Και για να μιλήσουμε πιο απλά, ας δανειστούμε τα λόγια ενός άλλου γερουσιαστή των Δημοκρατικών, του Μαρκ Κέλι, που έθεσε το ζήτημα ως εξής: «Θα ήθελα να ελπίζω ότι σε περίπτωση που απαγγελθούν κατηγορίες, θα είναι βάσιμες, διότι αυτό είναι... πρωτοφανές. Και σίγουρα επικίνδυνο».
Με στοιχεία από CNN.com, «Politico», «Guardian»