Κλινικές Επιζώντων Καρκίνου: Ένα πρωτοποριακό εγχείρημα, μία πρωτοβουλία ζωής

Η αφοσίωση της επιστημονικής κοινότητας και της φαρμακευτικής βιομηχανίας στην έρευνα για την αντιμετώπιση του καρκίνου και οι σύγχρονες τεχνολογίες υγείας έχουν οδηγήσει στην ανάπτυξη αποτελεσματικών καινοτόμων θεραπειών, στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής και σε μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Ωστόσο, όταν ένας ασθενής διαγιγνώσκεται με καρκίνο, θεωρείται ως επιζών καθόλη τη διάρκεια της ζωής του, αντιμετωπίζοντας προκλήσεις στην υγεία του και μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας.

Οι προκλήσεις αυτές δεν εξαντλούνται στην αγωνία για την αύξηση του προσδόκιμου επιβίωσής του· είναι και άλλες που σχετίζονται με τη διαχείριση των σωματικών και συναισθηματικών αλλαγών αλλά και του πόνου, με την επιβάρυνση των φροντιστών και του δικτύου του, με την πλοήγηση ανάμεσα σε διαδικασίες που σχετίζονται με τη νοσηλεία ή τη λήψη της θεραπείας του, πολλές φορές ακόμα και με το κοινωνικό στίγμα. Στην πραγματικότητα, ένας επιζών από τον καρκίνο καλείται να αποδεχτεί μια νέα εκδοχή του εαυτού του και τις απαραίτητες αλλαγές που πρέπει να κάνει για να έχει μια καλύτερη ζωή: αποκατάσταση της υγείας του, ενσωμάτωση στην κοινωνία και επιστροφή σε μια φυσιολογική καθημερινότητα. Όλα αυτά απαιτούν χρόνο, μέθοδο και πολύπλευρη υποστήριξη. 

Κυρίως απαιτείται η πολιτεία να θέσει ως αναπόσπαστη προτεραιότητα την ολιστική ογκολογική φροντίδα, θεμελιώνοντας ένα πρωτόκολλο δράσης. 

Η εμπειρία από το οικοσύστημα φροντίδας των ογκολογικών ασθενών παγκοσμίως εντοπίζει και αναδεικνύει πλέον μια νέα πραγματικότητα που δεν αποτελείται μόνο από τη λήψη της φαρμακευτικής αγωγής αλλά θέτει νέες προτεραιότητες που σχετίζονται με την πολύπλευρη και μακροχρόνια ογκολογική φροντίδα σε όλα τα στάδια της ζωής των ασθενών. Μία από τις καίριες πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί είναι η δημιουργία των Κλινικών Επιζώντων Καρκίνου, όπου οι ασθενείς λαμβάνουν διά βίου φροντίδα. Στο εξωτερικό λειτουργούν πολλές αντίστοιχες κλινικές, με ορατά οφέλη για τους ασθενείς και το σύστημα υγείας. 

Στην Ελλάδα, από το 2023, λειτουργεί πιλοτικά η Κλινική Επιζώντων Καρκίνου στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο «Αττικόν», εξασφαλίζοντας υπηρεσίες υψηλού επιστημονικού περιεχομένου για τη δευτερογενή πρόληψη, τη συμβουλευτική στον τρόπο ζωής και την παρακολούθηση για την ανίχνευση πρώιμων και όψιμων ψυχοκοινωνικών επιπλοκών της νόσου. Το ιατρείο αναλαμβάνει την ψυχολογική υποστήριξη και παραπομπή σε ψυχιάτρους, εφόσον απαιτείται, όπως και τη συνταγογράφηση θεραπευτικής άσκησης. Παράλληλα, αναλαμβάνει την εκπαίδευση στη διατροφή, σε τεχνικές διαχείρισης του άγχους και του ύπνου, ενώ παραπέμπει σε ιατρεία για τη διακοπή του αλκοόλ ή του καπνίσματος.

Το ιατρείο στο «Αττικόν» αποτελεί ένα πρωτοποριακό εγχείρημα για τα ελληνικά δεδομένα, ένα πρότυπο λειτουργίας εμπνευσμένο από καλές πρακτικές άλλων χωρών, το οποίο υλοποιήθηκε χάρη στο όραμα της Αμάντας Ψυρρή, καθηγήτριας Ογκολογίας, του καθηγητή Χειρουργικής και προέδρου της Ιατρικής Σχολής, Νικόλαου Αρκαδόπουλου, και της ακαδημαϊκής υποτρόφου Καλλιόπης Καλαϊτζή, γιατρού Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης.

Αυτό το όραμα μάς εμπνέει ώστε να συμβάλλουμε κι εμείς στην προσπάθεια. 

Τώρα είναι η κατάλληλη συγκυρία, καθώς η πολιτεία έχει δεσμευτεί και επεξεργάζεται ένα Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για τον Καρκίνο, το οποίο σαφώς αφορά την ολιστική διαχείριση του καρκίνου ώστε να επισπευσθούν οι διαδικασίες και να ξεπεραστούν τα εμπόδια. Το παράδειγμα στο «Αττικόν» μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς για τη λειτουργία αντίστοιχων κλινικών πανελλαδικά.

Στην BMS γινόμαστε αρωγοί σε πρωτοβουλίες επιτάχυνσης μιας ολιστικής προσέγγισης στη φροντίδα των ογκολογικών ασθενών, όπως με τη δημιουργία Κλινικών Επιζώντων, και συμμετέχουμε ενεργά σε μια συμμαχία φορέων μαζί με την πολιτεία, την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, την Ελληνική Ομοσπονδία Καρκίνου, την Εταιρεία Ογκολόγων-Παθολόγων Ελλάδας, τον Οργανισμό Διασφάλισης της Ποιότητας στην Υγεία και την Ernst & Young (ΕΥ). 

Είμαστε αισιόδοξοι. Κυρίως, είμαστε προσηλωμένοι ώστε το όραμα να γίνει πραγματικότητα. 

Η αρχή έγινε στο πρόσφατο ειδικό workshop με τη συμμετοχή όλων των φορέων. Η ομόφωνη δέσμευση για τη διερεύνηση των προϋποθέσεων καθιέρωσης ως κέντρου αριστείας της Κλινικής Επιζώντων στο «Αττικόν» και η σκιαγράφηση των στόχων για την επόμενη ημέρα, για ένα πανελλαδικό δίκτυο κλινικών, μας κινητοποιεί ώστε να προχωρήσουμε άμεσα στα επόμενα βήματα: στην καταγραφή και προτυποποίηση ενός οργανωτικού μοντέλου βάσει της εμπειρίας της Κλινικής Επιζώντων στο «Αττικόν»· στην ανάπτυξη ενός μοντέλου αναπαραγωγής σε άλλες δομές υγείας· στη διερεύνηση χρηματοδοτικών εργαλείων και στην αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας. 

Ως μια ηγέτιδα βιοφαρμακευτική εταιρεία με διαχρονική αφοσίωση στην ογκολογία, έχουμε συμβάλει σε μια επαναστατική αλλαγή στη θεραπεία του καρκίνου μέσω της Ανοσοογκολογίας. 

Ο ρόλος μας δεν είναι μονοδιάστατος. Στην ΒMS αναλαμβάνουμε την ευθύνη που μας αναλογεί ώστε να δημιουργήσουμε τις συνθήκες και τις συνέργειες προκειμένου, τελικά, να συνδιαμορφώσουμε με τους κοινωνικούς μας εταίρους πολιτικές βελτιστοποίησης της ογκολογικής φροντίδας διευρυμένα, στρατηγικά και με το βλέμμα στραμμένο στην ποιότητα ζωής των ασθενών, πέρα και πάνω από την έρευνα, την ανάπτυξη και την πρόσβαση σε καινοτόμες θεραπείες. Σε αυτό το ταξίδι δεσμευόμαστε να συμπορευτούμε με την πολιτεία και την επιστημονική κοινότητα με μοναδικό όραμα τη βέλτιστη ογκολογική φροντίδα για τους ασθενείς.