Σούπερ-τρόφιμα, σύμμαχοι στην ενίσχυση του οργανισμού μας

Του Γιάννη Χρύσου 
Κλινικός Διαιτολόγος – Διατροφολόγος

Ζούμε στην εποχή της απόδειξης. Τίποτα δεν ισχύει αν δεν αποδειχθεί επιστημονικά. Μετά λοιπόν από δεκαετίες παρατήρησης και έρευνας, καταφέραμε να καταλήξουμε στις αναφορές του Ιπποκράτη, που έκανε 2,5 χιλιάδες χρόνια πριν. Σύμφωνα με αυτές, η τροφή μπορεί και πρέπει να είναι το φάρμακό μας. Η σωστή επιλογή και ο κατάλληλος συνδυασμός τροφίμων, συμβάλλουν στην προαγωγή της υγείας και υποστηρίζουν τις καθημερινές ανάγκες του οργανισμού μας.

Ο τίτλος «σούπερ-τρόφιμα» αναφέρεται σε τρόφιμα που μπορούν, όταν αποτελούν μέρος ενός ισορροπημένου διαιτολογίου, να επηρεάσουν θετικά την υγεία μας, χάρη στην ποικιλία βιταμινών και μετάλλων που περιέχουν και κυρίως, των φυτοσυστατικών τους. Τέτοια τρόφιμα είναι συνήθως φυτικής προέλευσης, τα οποία υπόκεινται σε μικρή έως και μηδενική επεξεργασία. Υπάρχουν όμως και ζωικής προέλευσης τρόφιμα, τα οποία διαδραματίζουν καθοριστικό ρόλο στη συνολική υγεία. 

Από τη λίστα των σούπερ-τροφίμων δεν θα μπορούσε να λείπει το ταχίνι, που είναι 100% αλεσμένο σουσάμι. Πρόκειται για ένα τρόφιμο φυτικής προέλευσης, ιδιαίτερα πλούσιο σε πρωτεΐνη, πολυακόρεστα λιπαρά οξέα και φυτοσυστατικά με αποδεδειγμένη ευεργετική επίδραση στην προστασία του οργανισμού.  

Μελέτες από ερευνητικά κέντρα από όλον τον κόσμο έχουν αποδείξει τα σημαντικά οφέλη της τακτικής κατανάλωσης ταχινιού στην προστασία της καρδιάς, την ενίσχυση της οστικής πυκνότητας, την προστασία της επιδερμίδας και τη συνολική του δράση στην υποστήριξη της θρέψης. 

Το γεγονός αυτό πιθανότατα ώθησε και το τμήμα Χημείας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης στο να προσδιορίσει τα συστατικά του σουσαμιού και κατ΄ επέκταση του ταχινιού και να αξιολογήσει τις δράσεις του. Η έρευνα αυτή πιστοποίησε την υψηλή περιεκτικότητα σε λιγνάνες και φαινολικές ενώσεις. Η τακτική και επαρκής πρόσληψή τους έχει συσχετισθεί με τον μειωμένο βαθμό οξείδωσης των μορίων της LDL χοληστερόλης, με ταυτόχρονο περιορισμό του κινδύνου δημιουργίας στενώσεων στα αγγεία. Παράλληλα, προστατεύουν την επιδερμίδα και καθυστερούν τη γήρανση, ενώ συμβάλλουν και στην αντιμετώπιση κάθε φλεγμονής.

Για τους παραπάνω λόγους, λοιπόν, το ταχίνι αποτελεί ένα διατροφικό θησαυρό και πρέπει να έχει σταθερή θέση στην καθημερινή μας διατροφή. Σε αυτό διευκολύνει και η ευρεία εφαρμογή που έχει στη μαγειρική, καθώς το ταχίνι ταιριάζει σε κάθε περίσταση και οι συνταγές που το περιλαμβάνουν είναι αναρίθμητες.

Μπορείτε να το χρησιμοποιήσετε τόσο σε γλυκιές όσο και αλμυρές δημιουργίες, στα κυρίως γεύματα ή στα σνακ, στις σαλάτες ή τα κυρίως πιάτα. Κάποιες προτάσεις είναι οι εξής:

•    Προσθέστε ταχίνι στο ψωμί ή τις φρυγανιές σας, στη συνέχεια βάλτε από πάνω και λίγο μέλι και θα απογειώσετε  τη γεύση.
•    Προσθέστε το ταχίνι στο γιαούρτι, μαζί με βρώμη ή/και φρούτο.
•    Χρησιμοποιήστε το ταχίνι για τη δημιουργία ενός γευστικού dressing, μαζί με λεμόνι, ελαιόλαδο και νερό. Βάλτε το στις σαλάτες ή σε βραστά όσπρια. 
•    Προσθέστε το ταχίνι σε σούπες ή σε «κινέζικες» συνταγές.
•    Επιλέξτε σαν γλυκό σνακ το χαλβά από ταχίνι. Θα σας προσφέρει εξαιρετική γεύση και απόλαυση, ενώ παράλληλα περιέχει και το σύνολο των θρεπτικών συστατικών από το ταχίνι. Αν επιλέξετε να αγοράσετε τη συσκευασία της μπάρας που κυκλοφορεί, θα είστε σίγουροί ότι καταναλώνετε την ποσότητα μίας μερίδας. Αν έχετε μεγαλύτερη ποσότητα στο ψυγείο σας, προσέξτε μην υπερβάλετε. 

Στην κατηγορία των σούπερ-τροφίμων θα πρέπει να συμπεριληφθούν ακόμα οι ξηροί καρποί, τα όσπρια, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα ζυμωμένα γαλακτοκομικά, όπως το κεφίρ  και το αριάνι, καθώς και το αυγό. Δεν χρειάζεται να θεωρούμε ότι τα σούπερ-τρόφιμα είναι μόνο ορισμένα εξωτικά προϊόντα. Σε παλαιότερη σύγκριση της αντιοξειδωτικής ικανότητας συγκεκριμένων μούρων από την Νότια Αμερική με τον χυμό ενός απλού μήλου, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά. Ο χυμός μήλου παρουσίασε εντονότερη αντιοξείδωση από το σούπερ και θαυματουργό μούρο. Δεν χρειάζεται να κυνηγάτε, λοιπόν, τα περίεργα σούπερ τρόφιμα - προσπαθήστε να οργανώσετε τη διατροφή σας με βασικούς στόχους: 

•    την επιλογή πρωτογενών τροφίμων και υγιεινών πρώτων υλών,
•    τη σωστή κατανομή γευμάτων κατά τη διάρκεια της ημέρας και σύμφωνα με το προσωπικό σας ημερήσιο πρόγραμμα,
•    την κατανάλωση κατάλληλων ποσοτήτων ανά γεύμα, χωρίς να υπερβάλλετε τις ώρες πριν τη νυχτερινή κατάκλιση και φυσικά, 
•    να διατηρείτε ένα καλό επίπεδο φυσικής δραστηριότητας και ευχάριστης καθημερινότητας, με την οικογένεια και τους φίλους σας. 

Επιμέλεια Αλεξία Σβώλου