ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO
2

Μιλήσαμε με τον Pro Olive Oil Expert Γιάννη Καρβέλα της εταιρείας Paratus Europe (που διοργανώνει πιστοποιημένα σεμινάρια ελαιόλαδου) για όλα όσα νομίζαμε ότι ξέραμε για το μοναδικό ελληνικό τρόφιμο, το ελαιόλαδό μας.

Μύθος No 1

Το λάδι του χωριού μου στον τενεκέ είναι το καλύτερο λάδι που υπάρχει.

Αμφίβολο, αν και όλοι πιστεύουμε ακόμα ότι ο «μπάρμπας στο χωριό» βγάζει όχι μόνο το καλύτερο ελαιόλαδο αλλά και το καλύτερο τυρί και τις καλύτερες χυλοπίτες και τα φοβερότερα λουκάνικα. Δεν είναι, όμως, πάντα έτσι, ούτε μπορούμε ό,τι μαγειρεύουμε ή παράγουμε στο σπίτι μας να το διακινούμε ελεύθερα στο εμπόριο, χωρίς ειδικές άδειες, πιστοποιήσεις ασφάλειας και ποιότητας (π.χ. HACCP, ISO κ.λπ.). Συνεπώς, ο δεκαεπτάκιλος τενεκές μπορεί να είναι μία από τις πιο διαδεδομένες συσκευασίες (και παραδόξως η πιο δημοφιλής στη χώρα μας, αφού μέχρι και καλλιτεχνικά έχει αποτυπωθεί σε τσάντες και τουριστικά μπλουζάκια), χωρίς όμως αυτό να εγγυάται τίποτα απολύτως για την ποιότητα του λαδιού. Επιπλέον, ο δεκαεπτάκιλος τενεκές, πέραν του ότι είναι παράνομος (δεν επιτρέπεται από τη νομοθεσία να κυκλοφορεί τυποποιημένο ελαιόλαδο σε συσκευασία άνω των 5 λίτρων), είναι και ο πλέον εύκολος τρόπος να νοθευτεί το ελαιόλαδο λόγω της μεγάλης συσκευασίας.

Το χύμα ανώνυμο προϊόν δεν αναγράφει ημερομηνία λήξης, δεν υπόκειται σε ποιοτικούς ελέγχους, δεν εγγυάται κανείς την ποιότητα και γνησιότητά του και εύκολα μπορεί να πέσει θύμα ανεύθυνων παρεμβάσεων από μεσάζοντες. Επτά στα 10 δείγματα χύμα ελαιόλαδου σε τενεκέ 17 κιλών που εξετάστηκαν (στην Ελλάδα) βρέθηκαν μη κανονικά, ποιοτικά υποβαθμισμένα ή ακατάλληλα, λόγω νοθείας, υψηλής οξύτητας, οξείδωσης ή εκτροπής από τις νόμιμες προδιαγραφές (πηγή ΣΕΒΙΤΕΛ).

Το καλό λάδι, λοιπόν, μπορεί όντως να παράγεται από κάποιον μικρό ελαιοπαραγωγό που γνωρίζετε, αλλά αυτό δεν είναι η μόνη εγγύηση που χρειάζεστε κι αυτό γιατί το ελαιόλαδο περνάει πολλά στάδια μέχρι να φτάσει σ' εσάς ασφαλές και γευστικό. Θα πρέπει ο παραγωγός να έχει εφαρμόσει ορθές πρακτικές σε όλα τα στάδια (συγκομιδή, ελαιοτριβείο, αποθήκευση, τυποποίηση). Μόνο εάν γνωρίζετε αυτές τις πρακτικές που εφάρμοσε ο παραγωγός σε κάθε στάδιο, από τη συγκομιδή μέχρι την επεξεργασία και τη συσκευασία, μπορείτε με σιγουριά να πείτε ότι το λάδι σας είναι καλό.
Είναι λίγοι, πάντως, οι παραγωγοί εκείνοι που κάνουν σωστή δουλειά σε κάθε στάδιο, θυσιάζοντας στο όνομα της ποιότητας και της γεύσης κάποια παραπάνω κιλά ελαιόλαδου που θα έβγαζαν αν έκαναν κάποιους συμβιβασμούς κατά την επεξεργασία του.

Επίσης, το ελαιόλαδο από τον δεκαεπτάκιλο τενεκέ, όταν προορίζεται για οικιακή χρήση και μένει μέσα στον τενεκέ πολύ καιρό, υφίσταται αλλοιώσεις, οξυγονοποίηση κάθε φορά που τρομπάρεται για να μεταγγιστεί.

Αν, παρ' όλα αυτά, εξακολουθείτε να αγοράζετε ελαιόλαδο σε τενεκέ, τουλάχιστον μεταγγίστε το αμέσως μόλις το παραλάβετε σε γυάλινα μπουκάλια, γεμίστε κάθε μπουκάλι μέχρι το στόμιο και κρατήστε το καλά κλεισμένο, μακριά από φως και υψηλές θερμοκρασίες και μακριά από σκόρδα ή κρεμμύδια (το ελαιόλαδο εύκολα απορροφά τις μυρωδιές της κουζίνας!), όπως θα κάνατε με πολλά άλλα τρόφιμα που χρησιμοποιείτε καθημερινά.

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μύθος No 2

Ο μικρός παραγωγός βγάζει πάντα πιο γευστικό ελαιόλαδο απ' ό,τι μια μεγάλη εταιρεία τροφίμων.

Η γεύση στο ελαιόλαδο δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το μέγεθος του ελαιοτριβείου ή της επιχείρησης που το συσκευάζει ή το διακινεί. Μάλιστα, σε πρόσφατη διεθνή έκθεση στην Αθήνα, τα 18 από τα 30 ελαιόλαδα που συμμετείχαν χαρακτηρίστηκαν από έμπειρους δοκιμαστές ακατάλληλα να φέρουν τον χαρακτηρισμό «έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Όλα, δε, ήταν από προσπάθειες νέων και μικρών παραγωγών που επέλεξαν, δυστυχώς, να επενδύσουν πολύ περισσότερα σε μια κομψή φιάλη ή μια όμορφη ετικέτα, παρά στην επιμόρφωσή τους και στην προσεκτική επεξεργασία του ελαιόλαδού τους σε όλα τα στάδια.

Οι μεγαλύτερες επιχειρήσεις μπορεί όντως να δίνουν περισσότερη έμφαση στη μακροβιότητα ή στην ασφάλεια του προϊόντος τους, θυσιάζοντας ενίοτε κάποιες ιδιαίτερες γευστικές νότες που εξασφαλίζει ένας μικρότερος παραγωγός, του οποίου όμως το ελαιόλαδο μπορεί να χάσει γρήγορα τα ιδιαίτερα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του, αν δεν έχουν εφαρμοστεί οι ορθές πρακτικές σε όλα τα στάδια παραγωγής και επεξεργασίας.

Ο μεγάλος παραγωγός δεν θα ρισκάρει πρακτικές που θα ταγγίσουν το λάδι του, θα αλλοιώσουν τη γεύση του ή θα απογοητεύσουν τον καταναλωτή που περιμένει μια συγκεκριμένη γεύση από κάθε φίρμα.

Η ποιότητα του ελαιόλαδου έγκειται, τελικά, στο πόσο προσεκτικά μεταχειρίστηκε ο μικρός ή ο μεγάλος παραγωγός τις ελιές του, από το δέντρο μέχρι την εμφιάλωσή του.

Ως καταναλωτές, πάντως, πρέπει να διαβάζουμε την ετικέτα κάθε ελαιόλαδου και να κοιτάμε δύο βασικά πράγματα: πρώτον, την κατηγορία του ελαιόλαδου (επιλέγουμε μόνο έξτρα παρθένο ελαιόλαδο) και, δεύτερον, την ημερομηνία διατήρησής του. Πολλοί κοιτούν μόνον την οξύτητα (όσο πιο χαμηλή, τόσο καλύτερο το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο), αλλά αυτός ίσως είναι ένας ακόμα μύθος, μια και υπάρχουν κι άλλες θετικές ιδιότητες (όπως το φρουτώδες, το πικρό και πικάντικο) που θα έπρεπε να αναζητούμε. Επίσης, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο δεν πρέπει να έχει καμία αρνητική ιδιότητα (μούργα, ταγγό, κρασώδες, μεταλλικό ή μουχλιασμένο). Σύνηθες είναι το φαινόμενο να δοκιμάζουμε, στα σεμινάριά μας ή σε εκθέσεις, αυθαίρετα χαρακτηρισμένα «εξαιρετικά παρθένα» ελαιόλαδα, ενώ, επειδή υπάρχει ανίχνευση αρνητικής ιδιότητας, θα πρέπει να καταταγούν σε άλλη κατηγορία.

Μύθος No 3

Το καλό ελαιόλαδο δεν λήγει ποτέ.

Ναι, δύσκολα θα πάθουμε κάτι από ένα λάδι που έχει συσκευαστεί πέρσι ή πρόπερσι. Άλλωστε, το ελαιόλαδο χρησιμοποιείται και ως συντηρητής τροφίμων. Το θέμα, όμως, είναι να κρατά την ιδιότητα του εξαιρετικά παρθένου, να έχει δηλαδή εξαιρετικό άρωμα και γεύση, να έχει μαζευτεί νωρίς (τον Νοέμβριο, που η ωρίμανση φτάνει έως το 75% του καρπού), να έχει πάει στο ελαιοτριβείο την ίδια ημέρα μέσα σε αεριζόμενα πλαστικά τελάρα (όχι σακιά), να έχει αυθημερόν συνθλιβεί σωστά, πλυθεί και επεξεργαστεί με λίγο καθαρό και κρύο νερό, ώστε να κρατήσει τα ωφέλιμα και οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά ακέραια. Τότε, ναι, το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο (αυτό δηλαδή που δεν έχει κανένα οργανοληπτικό ψεγάδι) μπορεί να διατηρηθεί έως και δύο χρόνια σε σκοτεινό, καλά αεριζόμενο χώρο, σε χαμηλές θερμοκρασίες μέχρι 20 °Κελσίου, μέσα σε ανοξείδωτα δοχεία ή μπουκάλια και μακριά από έντονες οσμές.

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μύθος Νο 4

Ένας τύπος ελαιόλαδου κάνει για όλες τις χρήσεις σε μια κουζίνα.

Αυτό είναι κάτι που πλέον δεν το πιστεύουν ούτε οι νοικοκυρές αλλά ούτε και οι σεφ. Και οι δύο τύποι μαγείρων χρησιμοποιούν διαφορετικό ελαιόλαδο για τις ωμές σαλάτες ή για το τηγάνισμα, διαφορετικό για τα λαδερά ή τα μαγειρέματά τους.

Άλλωστε, νέοι Έλληνες τυποποιητές μάς έχουν εφοδιάσει με εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα με διαφορετικές εντάσεις στο φρουτώδες, στο πικρό ή στο πικάντικό τους.

Για παράδειγμα, το πικάντικο ταιριάζει με λιπαρές γεύσεις, το φρουτώδες με αλμυρές, ενώ το πικρό με ωμά ή βρασμένα γλυκά λαχανικά.

Για το τηγάνισμα πάντα χρησιμοποιούμε έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, που έχει κορεσμένα λίπη σε μικρή δοσολογία και είναι πλούσιο σε μονοακόρεστα οξέα.

Για χρόνια επικρατούσε η άποψη ότι τα σπορέλαια είναι περισσότερο ελαφριά από το ελαιόλαδο και άρα καταλληλότερα για τηγάνισμα, αφού με αυτό τον τρόπο μαγειρέματος τα φαγητά απορροφούν περισσότερες λιπαρές ουσίες.

Στην πραγματικότητα, τα σπορέλαια αντέχουν λιγότερο στο τηγάνισμα, «προσφέρουν» τις ίδιες θερμίδες στον οργανισμό και υπολείπονται σε θρεπτικές ουσίες του ελαιόλαδου.

Η φήμη τους οφείλεται στο ότι είναι φτηνότερα κι έχουν διαφημιστεί πολύ.

Το ελαιόλαδο, όπως και όλα τα έλαια, «δίνει» στον οργανισμό 9 θερμίδες ανά γραμμάριο κι έχει σαφώς μεγαλύτερη διατροφική αξία, καθώς περιέχει μονοακόρεστα λιπαρά οξέα, από τα σπορέλαια που περιέχουν περισσότερα πολυακόρεστα. Βέβαια, όπως είναι φυσικό, και το ελαιόλαδο χάνει το μεγαλύτερο μέρος της διατροφικής του αξίας με το τηγάνισμα.

Ωστόσο, 180 °C είναι η κανονική θερμοκρασία τηγανίσματος, έτσι ώστε τα τρόφιμα να ψήνονται χωρίς να καίγονται εξωτερικά, το ελαιόλαδο να έχει τις μεγαλύτερες αντοχές και να κινδυνεύει λιγότερο από οξείδωση, καθώς, όταν το λάδι δεν «αντέχει» και διασπάται, παράγονται προϊόντα που είναι βλαβερά για την υγεία του ανθρώπου.

Η αντοχή του ελαιόλαδου οφείλεται στην πλούσια περιεκτικότητά του σε μονοακόρεστα οξέα και βιταμίνη Ε.

Είναι, λοιπόν, το μόνο από τα φυτικά λάδια που μπορείτε να τηγανίσετε έως και τρεις φορές, εφόσον βέβαια δεν το αφήσετε να καεί και η θερμοκρασία του δεν ανέβει πάνω από τους 220 °C.

Μύθος Νο 5

Υπάρχει μια περιοχή στην Ελλάδα που βγάζει το καλύτερο ελαιόλαδο!

Εξαρτάται από το τι θεωρούμε καλύτερο. Η μελέτη του καθηγητή Μαγιάτη έδειξε ότι η κορωνέικη ποικιλία είναι ευλογημένη όσον αφορά τις πολυφαινόλες. Όμως και εδώ ισχύει αυτό που συνέχεια τονίζουμε, ότι δηλαδή περισσότερη σημασία έχουν οι καλές πρακτικές κατά την επεξεργασία (παρά η προέλευση από μία συγκεκριμένη περιοχή), που, αν εφαρμοστούν στην καλλιέργεια, στη συγκομιδή, στην ελαιοποίηση, στην αποθήκευση και στην τυποποίηση, μπορούμε να έχουμε υψηλής ποιότητος έξτρα παρθένο ελαιόλαδο. Έτσι, περιοχές που μέχρι τώρα δεν φημιζόντουσαν για τις ποικιλίες της ελιάς τους, τώρα, με τις σωστές πρακτικές, σαρώνουν τα βραβεία και την προτίμηση των καταναλωτών. Τέτοιες περιοχές είναι η Αλεξανδρούπολη με την ποικιλία μαρώνεια (Μάκρης), η Μυτιλήνη με την κολοβή και την αδραμυτινή, η Χαλκιδική με τη γαλανή και η Αργολίδα με το μανάκι. Γνώμη των ειδικών είναι ότι το μέλλον ανήκει στα blends ελαιόλαδων, τη μείξη δηλαδή περισσοτέρων της μιας ποικιλίας, για να επιτευχθεί η επιθυμητή γεύση, κάτι παρόμοιο με αυτό που γίνεται με τα κρασιά δηλαδή, όπου δύο και τρεις ποικιλίες μαζί δίνουν ένα γευστικότερο αποτέλεσμα.

Μύθος Νο 6

Η Ελλάδα βγάζει το καλύτερο ελαιόλαδο στον κόσμο.

Σίγουρα ένα από τα καλύτερα, όταν προσέχουμε την επεξεργασία της ελιάς. Όμως, όσο τρανό λάδι κι αν παράγει μια χώρα, το στοίχημα πάντα θα παίζεται στη σωστή επεξεργασία. Σημασία έχει, πάντως, να αναφέρουμε ότι από τους περίπου 300.000 τόνους που παράγουμε κάθε χρόνο, το 1/3 τουλάχιστον φεύγει χύμα για τυποποίηση στις γειτονικές χώρες. Το 2012 (που θεωρείται μια καλή χρονιά για το ελληνικό ελαιόλαδο) στους διεθνείς διαγωνισμούς η Ελλάδα πήρε μόνο το 8% των βραβείων. Οι Ισπανοί και η περιοχή της Τοσκάνης στην Ιταλία είναι πλέον σοβαροί ανταγωνιστές μας στα βραβεία, αλλά ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής (Αργεντινή, Περού και Χιλή) παράγουν και διοχετεύουν στις διεθνείς αγορές το φρέσκο ελαιόλαδό τους πριν από εμάς, όταν εμείς έχουμε ακόμα καλοκαίρι.

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Μύθος Νο 7

Το έντονο πράσινο χρώμα και μόνο λέει πολλά για το λάδι...

Δεν λέει απολύτως τίποτα. Λίγα φύλλα ελιάς και μόνο προσδίδουν σε ένα ελαιόλαδο ένα παραπλανητικό βαθύτερο πράσινο χρώμα που οι πιο πολλοί νομίζουμε ότι είναι ένδειξη υψηλότερης ποιότητας! Ακόμα και οι έμπειροι δοκιμαστές και γευσιγνώστες ελαιόλαδου υποχρεωτικά δοκιμάζουν τα δείγματά τους σε μπλε σκούρα γυάλινα ποτηράκια για να μην επηρεάζονται καθόλου από το χρώμα του κάθε ελαιόλαδου.

Μύθος Νο 8

Ο Έλληνας γνωρίζει τα πάντα για το ελαιόλαδο και ξέρει να ξεχωρίζει το καλό και το κακό λάδι γιατί μεγάλωσε μ' αυτό.

Δυστυχώς, γνωρίζει πολύ λίγα, και ο μεν Έλληνας καταναλωτής φέρει την ευθύνη που του αναλογεί, αλλά ο Έλληνας ελαιοπαραγωγός, μικρός ή μεγάλος, είναι κρίμα να μη γνωρίζει τα πάντα γύρω από το ελαιόλαδο και να τρέχει κάθε τόσο να διορθώσει τα κακώς κείμενα εκ των υστέρων, όταν κάτι πάει στραβά με το λάδι του. Το ελαιόλαδο, όπως και το κρασί και όλα τα αγροτικά προϊόντα, έχει τα μυστικά του που μπορούν να το καταβαραθρώσουν σε ένα μέτριο λιπαντικό προϊόν ή να το αναβαθμίσουν σε ένα εξαιρετικό τρόφιμο.

Αν δεχτούμε, δε, ότι είμαστε και η μόνη χώρα στον κόσμο που έχουμε ειδική κατηγορία φαγητών (τα λαδερά!), τότε όλοι μας, επαγγελματίες και απλοί καταναλωτές, θα έπρεπε να γνωρίζουμε ακόμα περισσότερα! Επίσης, το ελληνικό κράτος πρέπει να θεσπίσει μια εθνική νομοθεσία για την απαγόρευση του ελαιόλαδου σε μπουκαλάκι σε εστιατόρια. Η Πορτογαλία πρώτη και μετά η Ισπανία τα απαγόρευσαν με εθνική νομοθεσία, όταν είδαν την Ε.Ε. να μην περνά τον νόμο. Η Ελλάδα ακόμα σερβίρει στις ταβέρνες ελαιόλαδο που απλώς συμπληρώνεται στο ίδιο μπουκαλάκι από τον Μάιο μέχρι τον Οκτώβριο. Απαράδεκτο (και ιδιαίτερα επικίνδυνο) για μια σοβαρή ελαιοπαραγωγό χώρα. Θέλετε επιπλέον λαδάκι στη σαλάτα σας; Ζητήστε να σας βάλουν από την κουζίνα τους!

Μύθος Νο 9

Το βιολογικό ελαιόλαδο είναι το καλύτερο λάδι.

Στατιστικά, τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (φρουτώδες, πικρό, πικάντικο) των βιολογικών ελαιολάδων είναι χαμηλότερα από τα αντίστοιχα των συμβατικών. Η καταπολέμηση των ασθενειών με φυτοφάρμακα, η προσθήκη λιπασμάτων κ.λπ. παράγουν πιο υγιή καρπό, που οδηγεί σε καλύτερο τελικό προϊόν.

Όμως η βιολογική γεωργία και τα προϊόντα αυτής απευθύνονται στους καταναλωτές που βάζουν πρώτα απ' όλα την αειφορία και την κατανάλωση προϊόντων χωρίς καθόλου φυτοφάρμακα.

Μύθος Νο 10

Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι πανάκριβο.

Το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο είναι χυμός ελιάς που, αν έχει παραχθεί με ορθές πρακτικές σε όλα τα στάδια, μας εξασφαλίζει πολλά οφέλη, σε αντίθεση με το ελαιόλαδο που είναι προϊόν χημικής επεξεργασίας και είναι απλώς μια ασφαλής λιπαρή ουσία, χωρίς κάποιο επιπλέον όφελος.

Τα υψηλής ποιότητας παρθένα ελαιόλαδα έχουν ευχάριστα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά που εξαρτώνται από την ποικιλία, το στάδιο ωρίμανσης, το έδαφος, το κλίμα, τη μεταχείριση του καρπού μέχρι να φτάσει στο ελαιοτριβείο, τη διαδικασία παραγωγής και τον τρόπο συντήρησης.

Αγοράζουμε τυποποιημένο ελαιόλαδο αντί για χύμα, διότι το τυποποιημένο ελέγχεται αυστηρά από τους αρμόδιους φορείς βάσει των προδιαγραφών που έχουν οριστεί από την Ε.Ε. και ο καταναλωτής μπορεί να διεκδικήσει τα δικαιώματά του σε περίπτωση υποβάθμισης ή νοθείας.

Επιλέγουμε μικρή συσκευασία και κατά προτίμηση σκουρόχρωμη γυάλινη φιάλη, της οποίας το πώμα να είναι σφραγισμένο.

Γνωρίζουμε ότι η διατηρησιμότητα του ελαιόλαδου είναι 12-18 μήνες από την ημερομηνία τυποποίησης.

Διατηρούμε το ελαιόλαδο σε σκιερό και δροσερό μέρος (ιδανικά στους 16 °C), χωρίς οσμές, μακριά από θερμότητα και φως.
Είναι το καλύτερο δώρο που μπορείς να προσφέρεις στον εαυτό σου σε καθημερινή βάση, η τιμή του είναι ιδιαίτερα προσιτή και θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και φτηνή, αν συγκριθεί με του απλού ελαιόλαδου.

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Κι άλλα ερωτήματα για το ελαιόλαδο

1. Τι είναι τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του ελαιόλαδου; Τί είναι οι περίφημες πολυφαινόλες και οι φαινόλες;

Τι είναι η οργανοληπτική αξιολόγηση; Είναι η ανίχνευση και περιγραφή των ποιοτικών και ποσοτικών οσφραντικο-γευστικών χαρακτηριστικών του παρθένου ελαιόλαδου, χρησιμοποιώντας τις ανθρώπινες αισθήσεις, και η ταξινόμηση αυτού σύμφωνα με τα οργανοληπτικά του χαρακτηριστικά. Μια ομάδα επιλεγμένων κι εκπαιδευμένων δοκιμαστών ταξινομεί με ειδικές μεθόδους τα παρθένα ελαιόλαδα, σύμφωνα με την αντιλαμβανόμενη ένταση του ελαττώματος, που γίνεται αντιληπτό με τη μεγαλύτερη ένταση και την παρουσία ή όχι του φρουτώδους.

Τι είναι οι περίφημες φαινόλες; Φαινόλες ονομάζονται οι ενώσεις που περιέχουν τουλάχιστον έναν βενζολικό δακτύλιο και ένα ή περισσότερα υδροξύλια στον βενζολικό δακτύλιο.
Οι φαινόλες παρουσιάζουν έντονη αντιοξειδωτική δράση. Λόγω της αντιοξειδωτικής τους δράσης συμβάλλουν στην παρεμπόδιση ή στην επιβράδυνση της οξείδωσης των ελαίων.
Η υψηλή αντιοξειδωτική σταθερότητα των παρθένων ελαιολάδων, σε σύγκριση με άλλα έλαια, οφείλεται στην υψηλή συγκέντρωση ελαϊκού οξέος και στη χαμηλή περιεκτικότητα των τριγλυκεριδίων σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα, καθώς και στα επίπεδα των φαινολικών συστατικών με αντιοξειδωτική δράση.
Να τι κάνουν:
Φαινόλες: αυξάνουν την αντίσταση στην οξείδωση.
Στερόλες: εμποδίζουν την απορρόφηση της χοληστερόλης από το έντερο.
Καροτένια: βοηθούν την ανάπτυξη του κυττάρου και την αιμοποίηση και επιταχύνουν τη διαδικασία της επούλωσης.
Τερπενικές αλκοόλες: βοηθούν στην αποβολή της χοληστερόλης.
Τοκοφερόλες: εμποδίζουν την αυτο-οξείδωση.
Β-καροτίνη: αντιοξειδωτική και απαραίτητη για την όραση.

2. Τι θα πει ελαιόλαδο, παρθένο ελαιόλαδο, έξτρα παρθένο ελαιόλαδο και πυρηνέλαιο;

1. Εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο: Είναι παρθένο ελαιόλαδο, δηλαδή ελαιόλαδο που έχει παραχθεί μόνο με φυσικές και μηχανικές διαδικασίες, με τέλειο άρωμα και γεύση, με ελεύθερη οξύτητα, όχι μεγαλύτερη από 0,8% και με άλλα χαρακτηριστικά σύμφωνα με αυτά που προβλέπονται στον Κανονισμό 2568/91 της Κοινότητας.

2. Παρθένο ελαιόλαδο: Είναι παρθένο ελαιόλαδο, δηλαδή ελαιόλαδο που έχει παραχθεί μόνο με φυσικές και μηχανικές διαδικασίες, με καλά οργανοληπτικά χαρακτηριστικά, με ελεύθερη οξύτητα όχι μεγαλύτερη από 2,0% και με άλλα χαρακτηριστικά σύμφωνα με αυτά που προβλέπονται στον Κανονισμό 2568/91 της Κοινότητας.

3. Ελαιόλαδο: Είναι το μείγμα εξευγενισμένου ελαιόλαδου και βρώσιμου παρθένου ελαιόλαδου με οξύτητα όχι μεγαλύτερη από 1%.
Το εξευγενισμένο ελαιόλαδο παραλαμβάνεται με εξευγενισμό (εξουδετέρωση, απόσμηση, αποχρωματισμό) του μειονεκτικού παρθένου ελαιόλαδου.

4. Πυρηνέλαιο: Είναι το μείγμα εξευγενισμένου πυρηνέλαιου και βρώσιμου παρθένου ελαιόλαδου με οξύτητα όχι μεγαλύτερη από 1%.
Το εξευγενισμένο πυρηνέλαιο παραλαμβάνεται με εξευγενισμό του ακατέργαστου πυρηνέλαιου.

Μύθοι και αλήθειες για το ελαιόλαδο Facebook Twitter
Φωτο: Πάρις Ταβιτιάν/LIFO

Info:
Η Paratus Hellas προσφέρει ολοκληρωμένες υπηρεσίες γύρω από το ελαιόλαδο για foodies, σεφ, επιχειρηματίες από τον χώρο των τροφίμων και ελαιοπαραγωγούς [όπως πιστοποιημένα εκπαιδευτικά προγράμματα ελαιόλαδου, συμβουλευτικές υπηρεσίες για την εφαρμογή ορθών πρακτικών και οδηγιών του Διεθνούς Συμβουλίου Ελαιόλαδου στην καλλιέργεια, συγκομιδή, ελαιοποίηση, αποθήκευση και τυποποίηση του εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου, υπηρεσίες Τεχνικού Συμβούλου για τον σχεδιασμό, την εφαρμογή και την πιστοποίηση όλων των Συστημάτων Διαχείρισης. (ISO 9001, ISO 22000-HACCP, BRC, ISO 17025, ISO 14001, ΕΛΟΤ 1801-OHSAS, κ.λπ.), πιστοποιημένα εκπαιδευτικά προγράμματα (ISO 9001, ISO 22000-HACCP, BRC, ISO 17025, ISO 14001, ΕΛΟΤ 1801-OHSAS κ.λπ.), καθώς και διοργάνωση γευσιγνωσιών ελαιόλαδου για πελάτες και συνεργάτες εταιρειών ελαιόλαδου].

Στις 28.04 στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος διοργανώνεται ένα αφιέρωμα στην ελιά και το ελαιόλαδο με τίτλο:

«Το μέλλον της ελιάς, η ελιά του μέλλοντος»

Μια βραδιά συζήτησης σε τρεις πτυχές:

Μύθος και ιστορία
André Bervillé, πρώην Διευθυντής Ερευνών στο Ερευνητικό Κέντρο INRA
Αικατερίνη Πολυμέρου-Καμηλάκη, πρώην Διευθύντρια του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών

Η ελιά απέναντι στην κλιματική αλλαγή
Stéphane Angles, Γεωγράφος, Επίκουρος Καθηγητής, Πανεπιστήμιο Paris Diderot Χρήστος Ζερεφός, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, Πρόεδρος του Μαριολοπούλειου-Καναγκίνειου Ιδρύματος Επιστημών Περιβάλλοντος
Ανδρέας Καραμάνος, τέως Πρύτανης του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών

Αναγέννηση της ελιάς: από τις βιοτεχνολογίες στη γαστρονομία
Λέανδρος Σκαλτσούνης, Διευθυντής του τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αντωνία Τριχοπούλου, Πρόεδρος Ελληνικού Ιδρύματος Υγείας
Ηλίας Μαμαλάκης, Δημοσιογράφος και Συγγραφέας

Συντονισμός:
Περικλής Βασιλόπουλος, Δημοσιογράφος, Αντιπρόεδρος της Ένωσης Πολιτών για την Παρέμβαση
Sylvie Gruszow, Επιστημονική Δημοσιογράφος, Conférences sans frontiéres

Εισαγωγή στη γευσιγνωσία ελαιόλαδου:
Η γεύση της ελιάς
Ξεναγός: Γιάννης Καρβέλας, Ρro olive oil expert

ifg.gr

Γεύση
2

ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΤΩΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ντρόμ(ι)σες: Ένα ξεχασμένο αρβανίτικο πιάτο και η ιστορία ενός απαγορευμένου έρωτα

Ηχητικά Άρθρα / Ντρόμ(ι)σες: Ένα ξεχασμένο αρβανίτικο πιάτο και η ιστορία ενός απαγορευμένου έρωτα

Φτιαγμένο με τα πιο απλά υλικά, αλεύρι, νερό και λάδι, συνδέθηκε, μαζί με την μπομπότα, με την Κατοχή. Ο M. Hulot περιγράφει τις αναμνήσεις που του φέρνει στο μυαλό αυτό το πολύ απλό «φαγητό των γιαγιάδων».
M. HULOT
Συνταγές με κουνουπίδι

Γεύση / Συνταγές με κουνουπίδι, με ένα από τα «δώρα» της χειμωνιάτικης κουζίνας

Ο σεφ Άγγελος Μπακόπουλος μοιράζεται ιδέες που έχουν το κουνουπίδι για πρωταγωνιστή, πιάτα που μπορούν να σταθούν τόσο στο καθημερινό όσο και σε ένα κυριακάτικο τραπέζι με φίλους.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Μουσουρλού μου η γλυκιά σου κουζίνα ανάβει φωτιές!

Γεύση / Ένα νέο γαστροκαφενείο στον Βύρωνα σερβίρει τη μικρασιατική παράδοση

Στη Μουσουρλού για τραγανά μύδια Κωνσταντινουπόλεως, τηγανητές πατάτες με κιμά και κασέρι, τυροκαυτερή «χτυπητή», κεμπάπ και ένα πιάτο εμπνευσμένο από τα παλιά Λαδάδικα της δεκαετίας του ’70.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Η τιμή του κρασιού και οι παράγοντες που την επηρεάζουν

Γεύση / Γιατί έχει ακριβύνει τόσο το κρασί;

Πόσο μπορεί να αντέξει στις αυξήσεις το πορτοφόλι του Έλληνα καταναλωτή; Αν πρόκειται για είδη πρώτης ανάγκης, δυστυχώς είμαστε δέσμιοι του «νόμου της αγοράς»· το κρασί όμως είναι προϊόν απόλαυσης, όχι πρώτης ανάγκης.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΟΥΜΑΝΗΣ
Συνταγές με φιστίκι

Γεύση / Ευέλικτο, πλούσιο και τραγανό, το φιστίκι Αιγίνης πρωταγωνιστεί σε αυτές τις έξι αλμυρές και γλυκές συνταγές

Τα αδέλφια Δημήτρης και Θανάσης Σταμούδης προτείνουν ριγκατόνι με πέστο φιστικιού, cookies φιστίκι και άλλες πρωτότυπες ιδέες που αξιοποιούν τον αγαπημένο ξηρό καρπό.
ΝΙΚΗ ΜΗΤΑΡΕΑ
Τι κάνει το Prosecco το πιο δημοφιλές αφρώδες κρασί στον κόσμο;

Το κρασί με απλά λόγια / Τι κάνει το Prosecco το πιο δημοφιλές αφρώδες κρασί στον κόσμο;

Η Υρώ Κολιακουδάκη Dip WSET και ο Παναγιώτης Ορφανίδης μάς ταξιδεύουν στη βορειοανατολική Ιταλία με οδηγό τον σύμβουλο οινολόγο Stefano Ferrantes, ειδικό στην παραγωγή Prosecco, που εργάζεται στα μεγαλύτερα και γνωστότερα οινοποιεία της περιοχής.
THE LIFO TEAM
Βιωσιμότητα και συλλογικές φαντασιώσεις 

Γεύση / Μπορεί η υψηλή γαστρονομία να είναι πράγματι βιώσιμη;

Βραβευμένα εστιατόρια, που αποτελούν το όνειρο πολλών foodies, καυχιούνται για τις βιώσιμες πρακτικές τους, την ίδια στιγμή που κάποιες «λεπτομέρειες» για τη λειτουργία τους τείνουν να αποσιωπούνται από τη βιομηχανία της εστίασης.
ΒΑΣΙΛΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΔΗΣ
Instant noodles: Tο πιο viral φαγητό στον κόσμο τώρα

Γεύση / Instant noodles: Tο πιο viral φαγητό στον κόσμο τώρα

Η συναρπαστική ιστορία του πιο εύκολου φαγητού ξεκινά από την αρχαία Κίνα και τη δυναστεία Τσινγκ. Σύμφωνα με έναν τριάστερο σεφ, υπάρχει τρόπος να κάνουμε τα συσκευασμένα noodles γκουρμέ. Δοκιμάσαμε όσα βρήκαμε στην Αθήνα και προτείνουμε τα καλύτερα.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
Ο Dr. George Soleas εξηγεί πώς έγινε ο κορυφαίος αγοραστής κρασιών στον κόσμο

Το κρασί με απλά λόγια / Πώς έγινα ο κορυφαίος αγοραστής κρασιών στον κόσμο

O Dr. George Soleas, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του LCBO, του μεγαλύτερου εισαγωγέα κρασιών και οινοπνευματωδών ποτών στον κόσμο, αφηγείται στην Υρώ Κολιακουδάκη (Dip WSET) και τον Παναγιώτη Ορφανίδη την κινηματογραφική ζωή του.
THE LIFO TEAM
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
Proveleggios

Γεύση / Ο Αλέξανδρος Καρακάτσανης έχασε πολλά σε μια νύχτα, αλλά επιστρέφει δυναμικά στο Proveleggios

Ο νεαρός και ταλαντούχος σεφ που είδε το πρώτο του μαγαζί στην Αθήνα να καίγεται ολοσχερώς δεν το έβαλε κάτω στιγμή. Πρόσφατα ανέλαβε να αλλάξει την κουζίνα του δημοφιλούς εστιατορίου και θέλει να αφηγηθεί τις αναμνήσεις όλης της ομάδας που τον υποδέχτηκε μέσα από τα πιάτα του.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ

σχόλια

1 σχόλια
Πολύ ενδιαφέρον άρθρο! Το προϊόν αυτό είναι το καμάρι των οικογενειών που έχουν κάποιες γραμμές με την ύπαιθρο. Όλοι οι Έλληνες χρησιμοποιούν το ελαιόλαδο αλλά ναι, δεν χρειάζετε να πάρουμε όλοι πτυχίο πάνω στο ελαιόλαδο. Ωστόσο, γνωρίζω με σιγουριά οτι το ελαιόλαδο, ειδικά το έξτρα παρθένο κατα το τηγάνισμα καταστρέφεται. Αυτό επειδή έχει χαμηλό σημείο καπνισμού (καίγεται) σε αντίθεση με άλλα έλαια όπως το καλαμποκέλαιο ή το ηλιέλαιο, αν έχω άδικο διαψεύστε με...Μπράβο στις ελληνικές συμμετοχές! Και του χρόνου!
το σημείο καπνού του εξαιρετικού παρθένου ελαιόλαδου ειναι περίπου στους 210 βαθμούς σε αντίθεση με το καλαμποκέλαιο και το ηλιέλαιο που αρχιζουν να καίγονται μετα τους 130/135. ενώ σογιέλαιο, φοινικέλαιο και φυστικέλαιο έχουν σημείο καπνού γύρω στους 190/200 βαθμούς. άρα το πιο ανθεκτικό ειναι το ελαιόλαδο, αλλά αν σου φαίνεται βαριά η γευση του το αμέσως επομενο καταλληλότερο για τηγάνι ειναι το φυστικέλαιο, όλα τα υπόλοιπα έχουν πολύ αυξημένα ποσοστά κορεσμένων λιπών.