Ο οινολόγος και οινοποιός Γιώργος Σκούρας είναι ένας από τους ανθρώπους που άλλαξαν την εικόνα και την πορεία του σύγχρονου ελληνικού κρασιού, προσδιορίζοντας με σαφήνεια το στίγμα του στον παγκόσμιο οινικό χάρτη. Πρωτοπόρος στην αναγέννηση της ελληνικής οινοποιίας, δημιούργησε στη Νεμέα και στο Άργος αμπελώνες και οινοποιεία που άλλαζαν κάθε φορά τα δεδομένα, έφτιαξε για πρώτη φορά κρασί από ελληνικές και διεθνείς ποικιλίες ‒τον περίφημο «Μέγα Οίνο»‒, έδωσε έμφαση στο μάρκετινγκ του ελληνικού κρασιού, διέδωσε τη φιλοσοφία της οινικής κουλτούρας, πειραματίστηκε και άνοιξε καινούργιους δρόμους.
Όταν τον ρωτήσεις για τη σχέση του με το κρασί, μιλά για έναν κεραυνοβόλο έρωτα που αισθάνθηκε όταν βρέθηκε για πρώτη φορά σε ένα αμπελοοινικό περιβάλλον στη Γαλλία. Τα αποτελέσματα αυτής της ισχυρής σχέσης έχουν αφήσει από το 1986 έντονα τα σημάδια τους στην εξέλιξη του συνόλου της ελληνικής οινοποιίας.
Ο ίδιος, το Κτήμα Σκούρα και τα προϊόντα του, έχουν συγκεντρώσει έναν πολύ μεγάλο αριθμό διεθνών διακρίσεων, κερδίζοντας περίοπτη θέση στη διεθνή αγορά. Ο Γιώργος Σκούρας δεν έδειξε ποτέ να φοβάται τον πειραματισμό και με τις πρόσφατες επιλογές του το επιβεβαιώνει αυτό.
Εδώ και αρκετά χρόνια κάνει δοκιμές με μια παλιά ελληνική ποικιλία αμπέλου, το Μαυρόστυφο Άργους, και τώρα είναι έτοιμος να κυκλοφορήσει στην αγορά ένα γλυκό κρασί παλαίωσης από αυτή την ποικιλία. Είναι, μάλιστα, το πρώτο καινούργιο κρασί που παρουσιάζεται μετά την κρίση του κορωνοϊού. Με αυτήν ακριβώς την αφορμή του θέσαμε μερικές ερωτήσεις για να μάθουμε τι ακριβώς σχεδιάζει.
Θεωρώ ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στο τι παράγει η ελληνική γη, να ισχυροποιήσουμε διεθνώς το ελληνικό brand name και την ονομασία προέλευσης των ελληνικών κρασιών.
— Τι σημαίνει για τον Έλληνα ή τον ξένο καταναλωτή η αναγέννηση μιας σπάνιας ποικιλίας;
Και για τους δύο καταναλωτές, τον Έλληνα και τον ξένο, η αναγέννηση μιας σπάνιας ποικιλίας, που μάλιστα δίνει και πολύ καλό κρασί, είναι ένα παγκόσμιο νέο που δημιουργεί μεγάλη προσμονή. Στην ουσία, πρόκειται για παγκόσμιο πλούτο, ειδικά για τη χώρα μας, προσφέρει στην εικόνα της ακριβώς τη δύναμη που έχει να δείχνει τόσο πολλές αυθεντικές ποικιλίες.
— Πώς και πότε ανακάλυψες την ποικιλία Μαυρόστυφο;
Ήταν τη δεκαετία του '90, όταν ο εκλεκτός μου φίλος, γεωπόνος αλλά και σύμβουλός μου, ο αείμνηστος Αριστείδης Ζούζιας, με πήρε απ' το χέρι και μου έδειξε όλες τις ποικιλίες που καλλιεργούνται στη γη της Αργολίδας. Θυμάμαι ακόμα πόση εντύπωση μου έκανε στο βιβλίο του Οδυσσέα Νταβίδη η ύπαρξη αυτής της ποικιλίας με το όνομα Μαυρόστυφο Άργους.
Πολύ αργότερα η ποικιλία αυτή βρέθηκε μπροστά μου στα φυτώρια Μπακασιέτα. Όμως, με τη δυσκολία λόγω απαγόρευσης της φύτευσης, και μη έχοντας δικαιώματα, ζητήσαμε από τον εκλεκτό μας αμπελουργό Βαγγέλη Δρίτσα να φυτευτεί το Μαυρόστυφο στο Γυμνό, όπου, με την εποπτεία των γεωπόνων μας, φτιάξαμε τον πρώτο αμπελώνα Μαυρόστυφου. Στη συνέχεια, μετά από αναμπέλωση, αποκτήσαμε και έναν δεύτερο αμπελώνα και πλέον θα επεκτείνουμε τη φύτευση του Μαυρόστυφου στο κτήμα μας.
— Ποια είναι τα βασικά χαρακτηριστικά του Μαυρόστυφου; Πιστεύεις ότι μπορεί να δώσει κρασιά κορυφαίας ποιότητας;
Όπως μου τόνισε η μεγάλη κυρία του ελληνικού κρασιού, η κ. Σταυρούλα Κουράκου, σε μια κουβέντα που είχαμε για το Μαυρόστυφο, το λέει μόνο του, μαύρο και στυφό. Είναι μια ποικιλία που εύκολα δίνει πολύ έντονο χρώμα, πραγματικά αδιαπέραστο, και πολύ μεγάλη συγκέντρωση τανινών, γι' αυτό ενδείκνυται για γλυκά κρασιά. Το νεαρό κρασί είναι δραματικά στυφό. Αυτές τις ποικιλίες οι παλιοί αμπελουργοί τις ονόμαζαν «στύφακες».
— Πόσα χρόνια δουλεύεις πάνω στην ποικιλία Μαυρόστυφο; Τι καινούργιο ετοιμάζεις;
Δουλεύουμε στο Μαυρόστυφο πάνω από 10 χρόνια, όσα χρειάζονται για να κατανοήσει κανείς αμπελουργικά τις ιδιαιτερότητες, τις τυχόν ευαισθησίες, τις ασθένειες, τις αποδόσεις και τόσα άλλα μυστικά που κρύβει κάθε ποικιλία. Τα πρώτα χρόνια οινοποιήσεων κάναμε πολλές και διαφορετικές οινοποιήσεις, άλλες για ξηρά κρασιά, άλλες για γλυκά. Δουλέψαμε με δεξαμενές, δρύινα βαρέλια, αμφορείς, και τι δεν κάναμε! Μπορώ να κάθομαι εδώ ώρες να σας μιλώ για τις αγωνίες και τις ατέλειωτες ώρες προσπαθειών των οινολόγων του κτήματος.
Μόλις τα τελευταία χρόνια πήραμε τις αποφάσεις μας, ότι είναι μια ποικιλία που μας ενδιαφέρει πολύ, και προχωρήσαμε σε επενδύσεις νέων αμπελώνων. Το Κτήμα Σκούρα θα δεθεί στο μέλλον με αυτή την ποικιλία. Ακούραστα και κυρίως χωρίς το άγχος του χρόνου βρήκαμε τα πατήματά μας, μιλήσαμε με το κρασί, το αναδείξαμε, το εμφιαλώσαμε και το ονοματίσαμε. Λέγεται Τιτάνας, είναι το καινούργιο «διαμαντάκι» μας, το νέο μας απόκτημα που θα συγκινήσει, θα δώσει συγκλονιστικές εμπειρίες και θα εμπλουτίσει το ελληνικό κρασί. Θα φτάσει σύντομα στα ποτήρια των οινόφιλων.
— Το καινούργιο κρασί Τιτάνας 2013 είναι ένα κρασί με 7 χρόνια παλαίωσης. Θεωρείς ότι η ποικιλία δίνει κρασιά για μακρόχρονη παλαίωση;
Το κρασί Τιτάνας απεικονίζει την τιτάνια πράγματι προσπάθεια που κατεβλήθη όλα αυτά τα χρόνια για να φτιαχτεί. Άγνωστη ποικιλία, πειράματα, έξοδα, χρόνος, απογοητεύσεις, χαμόγελα. Πρώτη επιτυχημένη οινοποίηση το 2013. Τα σταφύλια στέγνωσαν στον ήλιο για 8 ημέρες και στη συνέχεια παρέμειναν 38 ημέρες στη σκιά. Ύστερα πιέστηκαν και ο λιγοστός χυμός τους ‒χρυσάφι σκέτο‒ ζύμωσε σε βαρέλια για πολλούς μήνες. Ακολούθησε ωρίμανση για 5 χρόνια στα βαρέλια. Δουλειά πολύ σκληρή και αφιερωμένη.
— Ποια είναι τα γευσιγνωστικά χαρακτηριστικά του;
Το χρώμα του είναι βαθύ, αδιαπέραστο κόκκινο ρουμπινί, βάφει το ποτήρι στην ανακίνηση. Στη μύτη αποκαλύπτει τεράστιο πλούτο, μαύρα φρούτα ώριμα, μαρμελαδένια, όπως δαμάσκηνο, κεράσι βατόμουρο αλλά και κακάο, σοκολάτα, κόκκους καφέ, υγρά φύλλα καπνού. Πλούτος και στο στόμα, έρχεται η γλύκα και μια απίθανη έκπληξη στη συνέχεια, καθώς το κρασί γίνεται έντονα όξινο, ώστε οι τανίνες λιώνουν και μένει στο στόμα απίθανη δροσιά. Ένα γλυκό κρασί, μια μαγεία που θα μπορούσε να συνοδεύσει και γεύμα με κρέας, όπως ελάφι και ζαρκάδι τις κρύες μέρες του χειμώνα.
— Πειραματίζεσαι με άλλα στυλ κρασιών της ποικιλίας του Μαυρόστυφου;
Ναι, εννοείται, σύντομα θα δείξουμε και ένα Μαυρόστυφο ερυθρό ξηρό, επίσης μεγάλης παλαίωσης.
— Πιστεύεις ότι οι Έλληνες οινοπαραγωγοί αξίζει να ψάξουν στα παλιά αμπέλια, ακόμη και στα ερημωμένα, για να βρουν ελληνικές ποικιλίες που μπορούν να διασωθούν;
Έχω πει ότι είναι τιμή μας και καμάρι μας που συναντηθήκαμε με αυτή την ξεχασμένη ελληνική ποικιλία και εννοείται πως δεν είμαι ο μόνος, προηγούνται άλλοι συνάδελφοι, με άλλες ποικιλίες, πριν από μένα, και είμαι σίγουρος ότι πολλοί ακόμη αμπελουργοί και οινοποιοί της χώρας θα δείξουν στο μέλλον ιστορικές ξεχασμένες ποικιλίες.
— Υπάρχουν Έλληνες οινοπαραγωγοί που έχουν συνδέσει το όνομά τους με την αναγέννηση μιας ποικιλίας. Κάποιες από αυτές τις ποικιλίες δεν αναπτύχθηκαν και κάποιες άλλες έγιναν γνωστές σε όλη την Ελλάδα. Εσύ θα ήθελες το Μαυρόστυφο να καλλιεργηθεί σε όλη την Ελλάδα ή να μείνει «προνόμιο» της βορειοανατολικής Πελοποννήσου;
Μακάρι να έβλεπα την ποικιλία αυτή να φυτεύεται σε όλο τον κόσμο.
— Πότε θα κυκλοφορήσει το νέο κρασί «Τιτάνας 2013»;
Είναι από τα κρασιά-θύματα του κορωνοϊού, αποφασίσαμε όμως να το λανσάρουμε τις επόμενες μέρες ως ένδειξη αισιοδοξίας για το μέλλον. Θα είναι μάλλον το πρώτο καινούργιο κρασί παγκοσμίως που βγαίνει στην αγορά. Τις επόμενες μέρες θα είναι διαθέσιμο.
— Από τις ελληνικές ποικιλίες, γενικότερα, τι έχουμε να περιμένουμε;
Τα τελευταία 30-35 χρόνια είναι απίστευτο πόσο δρόμο διανύσαμε και πού φτάσαμε. Από δω και πέρα, όμως, τα πράγματα είναι λίγο πιο δύσκολα. Θα χρειαστούμε χρόνο για να δουλέψουμε στις ελληνικές ποικιλίες. Αυτό είναι το μόνο που θα μας ενδιαφέρει σε λίγα χρόνια, χωρίς να είμαι απαξιωτικός για τις άλλες, τις κοσμοπολίτικες ποικιλίες, τις οποίες, άλλωστε, είμαι ο πρώτος που χρησιμοποίησε. Πρέπει να προσπαθήσουμε να δώσουμε ιστορία στα κρασιά μας, να επιμηκύνουμε τη ζωή τους, όπως γίνεται με όλα τα ποιοτικά κρασιά ανά τον κόσμο.
— Κάποιοι υποστηρίζουν ότι οι κλασικές διεθνείς ποικιλίες δεν αποτελούν το κατάλληλο όχημα για το ελληνικό κρασί, καθώς ο ανταγωνισμός στο πεδίο της σχέσης τιμής-ποιότητας αποβαίνει εις βάρος του. Ποια είναι η δική σου άποψη;
Διαφωνώ πλήρως. Πριν από μερικά χρόνια χρησιμοποιήσαμε τις διεθνείς ποικιλίες ως διαβατήριο για τις ελληνικές. Σήμερα δεν τις χρειαζόμαστε γι' αυτόν τον λόγο. Όμως το Καμπερνέ, το Μερλό, το Σαρντονέ, είναι οι βασιλιάδες της κατανάλωσης σε όλο τον κόσμο. Αν βάλουμε έναν παγκόσμιο καταναλωτή να διαλέξει ανάμεσα σε ποικιλίες όπως το Μοσχοφίλερο, το Αγιωργίτικο, το Καμπερνέ και το Σαρντονέ, είναι βέβαιο ότι θα επιλέξει τα δύο τελευταία, γιατί αυτά γνωρίζει καλά.
Εμείς, λοιπόν, αν θέλουμε να απευθυνόμαστε στη διεθνή αγορά, δεν έχουμε την πολυτέλεια να στερήσουμε το οπλοστάσιό μας από αυτά τα ισχυρά όπλα. Βεβαίως, οι δικές μας ποικιλίες είναι ο εθνικός μας οινικός πλούτος και το μέλλον. Αλλά αυτό δεν μας εμποδίζει να αναπτύσσουμε και τις διεθνείς. Δεν υπάρχουν συνταγές. Κάθε παραγωγός εκφράζεται με τον τρόπο που εκείνος πιστεύει. Θεωρώ ότι πρέπει να δώσουμε έμφαση στο τι παράγει η ελληνική γη, να ισχυροποιήσουμε διεθνώς το ελληνικό brand name και την ονομασία προέλευσης των ελληνικών κρασιών.
σχόλια