Αγαπητέ μου Septicius Clarus,
Κοίτα, δέχτηκες την πρόσκλησή μου για δείπνο και δεν εμφανίστηκες. Θα υποστείς το κόστος, μέχρι την τελευταία δεκάρα, και δεν μιλάμε για λίγα λεφτά. Πρέπει να πληρώσεις το λογαριασμό για τις εξής προετοιμασίες: μαρούλι, ένα τεμάχιο ανά κεφάλι, σαλιγκάρια, τρία το κεφάλι, αβγά, δύο έκαστος, ζυμαρικά. Όλα τα παραπάνω σερβιρισμένα με mulsum (μίγμα κρασιού με μέλι) και χιόνι – ναι, θα πληρώσεις και τον λογαριασμό για το χιόνι, για την ακρίβεια, ειδικά για το χιόνι, γιατί πέθανε πάνω στο πιάτο εξαιτίας της αμέλειάς σου. Μετά ελιές, βραστά παντζάρια, κολοκύθες, κρεμμύδια, και χίλια άλλα πράγματα εξίσου κομψά παρασκευασμένα.
Αν ερχόσουν θα είχες δει κωμικά σκετς, ή έναν μουσικό, ή θα είχες ακούσει κάποια αναγνώσματα, ή – στην περίπτωση της δικιάς μου γενναιοδωρίας – και τα τρία. Αλλά προτίμησες στρείδια και αχινούς, σε ποιανού το σπίτι, δε μπορώ να φανταστώ. Αλλά θα το πληρώσεις το χρέος σου… έπραξες με προμελετημένη κακία, όχι προς τον εαυτό σου, αλλά σίγουρα προς εμένα, αλλά ναι, και στον προς τον εαυτό σου επίσης. Πόσο ωραία θα περνούσαμε, πόσο θα γελούσαμε, πόσο σοβαροί θα ήμασταν όμως επίσης. Μπορείς να δειπνήσεις σε πολλά σπίτια με περισσότερη χλιδή και πολυτέλεια, αλλά πουθενά με περισσότερη διασκέδαση, με περισσότερη ειλικρίνεια και ευθύτητα. Με λίγα λόγια: έλα στο επόμενό μου πάρτι, κάνε το πείραμα. Και αν ποτέ στο μέλλον προτιμήσεις κάποιο άλλο σπίτι από το δικό μου, να μην χαρώ ποτέ ξανά την παρέα σου. Ειλικρινά δικός σου,
Γάιος Πλίνιος Καικίλιος
Από τις επιστολές του Γάιου του Νεότερου, βιβλίο Ι
Ο Πλίνιος ο Νεότερος έζησε μεταξύ 61 – 112 μ.Χ. και ήταν δικηγόρος, συγγραφέας. Ήταν ο ανιψιός του Πλίνιου του Πρεσβύτερου, ο οποίος ανέλαβε την ανατροφή του. Είναι γνωστός για τα εκατοντάδες γράμματά του που διασώθηκαν, τα οποία ρίχνουν μοναδική ματιά στις συνθήκες της πολιτικής και της καθημερινότητας. Ο φίλος του, στον οποίο έγραψε το παραπάνω περιπαιχτικό γράμμα, ήταν αυτός που τον έπεισε να κρατήσει και να δημοσιεύσει την αλληλογραφία του.
Αν νιώθεις ότι το δείπνο στο σπίτι σου θα είναι ζοφερό, Toranius, μπορείς να έρθεις να λιμοκτονήσεις μαζί μου. Αν συνηθίζεις να παίρνεις ορεκτικά μαζί με τα ποτά σου, θα έχεις φτηνό μαρούλι της Καππαδοκίας και ζουμερά πράσα, και μια τονοσαλάτα θαμμένη κάτω από αβγά σε φέτες.
Πράσινο λάχανο – τόσο καυτό που θα καίει τα δάχτυλά σου όταν το πιάνεις, αλλά φρέσκο από τον δροσερό κήπο – θα είναι σερβιρισμένο σε ένα μαύρο πιάτο, και ένα λουκάνικο θα αναπαύεται βαρύ πάνω σε λευκό χυλό, και χλωμά φασόλια με κόκκινο μπέικον.
Κι αν επιθυμήσεις επιδόρπιο, θα σου προσφερθούν σταφύλια κι ένα είδος αχλαδιού που λέγεται συριακό, και ψημένα κάστανα σε χαμηλή φωτιά, μεγαλωμένα στη Νάπολη. Το κρασί θα είναι ωραίο επειδή θα το πιεις εσύ. Αν μετά από όλα αυτά ο Βάκχος ανοίξει την όρεξή σου, όπως κάνει συνήθως, ωραίες ελιές θα έρθουν σε βοήθεια, και ψητά ρεβίθια και λούπινα. Το γεύμα μου είναι φτωχικό (ποιός μπορεί να πει το αντίθετο) αλλά θα είναι ήρεμο. Μπορείς να χαλαρώσεις και απλά να είσαι ο εαυτός σου…
Marcus Valerius Martialis
Marcus Valerius Martialis (40-102 μ.Χ., γνωστός στα αγγλικά ως «Martial») ήταν ένας ποιητής με καταγωγή από την ισπανική χερσόνησο. Στα ποιήματά του σατίριζε την ζωή στην πόλη και τα καμώματα των γνωριμιών του.
Οι Ρωμαίοι είναι γνωστοί για τα όργιά τους και την ακατάσχετη κατανάλωση φαγητού, αλλά μάλλον είναι θύματα μάρκετινγκ:
σχόλια