Υπάρχουν κάποια κακοτράχαλα σημεία στον προφορικό λόγο και κυρίως στον τρόπο που επικοινωνούμε με τους άλλους, που ακόμη κι όταν δεν το θέλουμε, «παγώνουμε» τις σχέσεις μας, εμποδίζουμε τη φυσική τους ροή, δίνουμε αφορμή για την εξαγωγή συμπερασμάτων, ίσως απολύτως στρεβλών σε ό,τι έχει να κάνει με τον χαρακτήρα και την προσωπικότητά μας.
Και ενώ συνηθίζουμε να προσπερνάμε σιωπηλοί αυτά τα λεκτικά ολισθήματα, αλλά πάντα με κάποια πίκρα να εξετάζουμε «τι ακριβώς μάς είπαν» μετά, ο Travis Bradberry, κλινικός ψυχολόγος με ειδικότητα στη συμβουλευτική επιχειρήσεων και οργανισμών, επιμένει ότι υπάρχουν 6 φράσεις που καλό είναι να μην αναφέρονται ποτέ κατά τη διάρκεια καμίας συζήτησης, είτε αυτή είναι επαγγελματική είτε προσωπική.
Ο ίδιος συνιστά να αποφεύγονται όχι απλώς γιατί δημιουργούν κλίμα και προηγούμενο για αντιπαραθέσεις, αλλά γιατί επηρεάζουν την ψυχολογία και κατ' επέκταση την απόδοση των εργαζομένων ή των μελών μίας οποιασδήποτε ομάδας με κοινό στόχο. Και να ποιες είναι αυτές, αλλά και με ποιες κουβέντες μπορείτε να τις αντικαταστήσετε.
Κανείς δεν κάνει ή λέει για πάντα κάτι λάθος. Ή ποτέ. Είναι λέξεις που ακυρώνουν αυτομάτως την καλή πρόθεση και την προσπάθεια του οποιουδήποτε να βελτιωθεί σε οτιδήποτε.
1.
«Δείχνεις κουρασμένος/-η»
Λέγοντας σε έναν άνθρωπο ότι φαίνεται κουρασμένος μπορεί να μην εννοείτε τίποτα κακό. Το αντίθετο. Μπορεί να θέλετε να του δείξετε ότι συναισθάνεστε την κούρασή του. Δυστυχώς, όμως, οι κουρασμένοι αυτού του κόσμου συνήθως δεν έχουν την καλύτερη δυνατή εξωτερική εμφάνιση, δεν συγκεντρώνονται εύκολα σ' αυτό που κάνουν και ενδεχομένως δεν αποδίδουν όπως θα έπρεπε. Επισημαίνοντας το περί κούρασης, πρακτικά υπονοείτε όλα τα παραπάνω. Προτιμήστε το «είναι όλα καλά; Μήπως χρειάζεσαι λίγη βοήθεια;». Είναι πιο ανθρώπινο και δείχνει ότι πραγματικά νοιάζεστε.
2.
«Πάντα κάνεις ή λες αυτό...» και «ποτέ δεν...»
Κανείς δεν κάνει ή λέει για πάντα κάτι λάθος. Ή ποτέ. Είναι λέξεις που ακυρώνουν αυτομάτως την καλή πρόθεση και την προσπάθεια του οποιουδήποτε να βελτιωθεί σε οτιδήποτε. Είναι φράση που προεξοφλεί το αποτέλεσμα μίας κατάστασης και μπορεί να αποβεί καταστροφικό. Αν όντως πρέπει να επισημάνετε την επανάληψη ενός λάθους, προτιμήστε το «φαίνεται ότι σου συμβαίνει συχνά αυτό». Είναι λιγότερο επιθετικό και αφήνει περιθώρια βελτίωσης.
3.
«Σου έχω ξαναπεί»
Όντως, μπορεί να το έχετε πει αρκετές φορές αυτό το κάτι που δεν εισακούστηκε. Μόνο που επισημαίνοντας το έτσι, σχεδόν υπονοείτε πρόβλημα στην αντίληψη ή απλώς ανυπακοή. Βρείτε έναν ενδιαφέροντα τρόπο, ακόμη και παραστατικό για να θυμάται πάντα ο άλλος τι ακριβώς του ζητήσατε να κάνει ή να μην κάνει.
4.
«Καλή τύχη»
Πρακτικά είναι σα να υπονοείτε ότι για να τα καταφέρει κάποιος σε μια δοκιμασία, μία επαγγελματική πρόκληση ή οτιδήποτε άλλο απαιτεί σθένος και ικανότητες, θα πρέπει απλά να είναι τυχερός. Ότι δηλαδή μόνο η τύχη τον σώζει... Όχι πολύ ενθαρρυντικό, ακόμη κι αν το εκστομίζετε για να ευχηθείτε από καρδιάς σε κάποιον. Προτιμήστε το «καλή επιτυχία» ή το ακόμη πιο αλληλέγγυο «ξέρω ότι έχεις όλα όσα χρειάζονται για να τα καταφέρεις / για να πετύχεις».
5.
«Τουλάχιστον, εγώ ποτέ δεν θα...»
Είναι το σημείο που όλες οι αντιπαραθέσεις θυμίζουν παιδικό καβγά. Η χρήση του «εγώ» σε αντίστιξη με την κατάσταση που περιγράφετε, απλώς εκπέμπει αλαζονεία. «Εγώ είμαι ανώτερος από εσένα / εγώ είχα σκεφτεί κάτι που εσύ ποτέ σου γιατί δεν είσαι έξυπνος / αλτρουϊστής», προσθέστε ό,τι θέλετε. Προτιμήσετε το «δεν θα ήταν καλύτερα αν είχαμε κάνει αυτό ή το άλλο». Είναι ένας τρόπος να μη χαθεί το ομαδικό πνεύμα και να διατηρηθεί η ισότητα σε μια ομάδα.
6.
«Ποιος/-α νομίζεις πως είσαι;»
Φράση που έχει γίνει τραγούδι, αλλά μέχρι εκεί. Ο καθένας μπορεί να νομίζει ό,τι θέλει για τον εαυτό του και τις ικανότητες του, οι οποίες κρίνονται πάντοτε εκ του αποτελέσματος. Εσείς δεν έχετε καμία απολύτως δικαιοδοσία σε αυτό το σημείο, ακόμη κι αν είστε προϊστάμενος κάποιου. Το προσωπικό όραμα του καθενός κινητοποιεί τα θέλω και τους στόχους του και εσάς δεν σας περιλαμβάνει όλο αυτό. Προτιμήσετε το «είσαι μέλος μιας ομάδας με τα ίδια δικαιώματα και υποχρεώσεις». Ωστόσο, αν πείτε κάτι τέτοιο, σιγουρευτείτε ότι τα πράγματα έχουν έτσι ακριβώς και δεν υπάρχουν μέλη πολλών ταχυτήτων, κάποια υπερπρονομιούχα και κάποια εξόχως αδικημένα.
Με στοιχεία από το "Emotional Intelligence 2.0" του Travis Bradberry
σχόλια