Η Jo-Anne McArthur έχει γυρίσει σχεδόν όλο τον κόσμο. Έχει βρεθεί σε υγρές και απόμακρες ζούγκλες και βρώμικες, σκοτεινές φάρμες που μύριζαν αίμα και θάνατο. Εδώ και δέκα περίπου χρόνια έχει αφιερώσει ένα μεγάλο μέρος της ζωής της στην καταγραφή της ανθρώπινης σκληρότητας και της βάναυσης μεταχείρισης των ζώων σε πάνω από 40 χώρες. Έχει βραβευτεί δεκάδες φορές και η προσφορά της θεωρείται ανεκτίμητη στον αγώνα οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένου και της Peta, που προσπαθούν να αφυπνίσουν την κοινή γνώμη για αυτά που συμβαίνουν πίσω από τα κάγκελα των κλουβιών, μέσα σε ιατρικά εργαστήρια και όταν κανείς δεν ενδιαφέρεται, δεν κοιτάει.
Μια γυναίκα που έχει ζήσει συνταρακτικές εμπειρίες και που αποφάσισε πως δεν μπορούσε να γυρίσει την πλάτη σε όλο αυτό το εφιαλτικό σκηνικό, προσπαθεί να συμπαρασύρει όσο γίνεται περισσότερους, αν όχι στον αγώνα για τα δικαιώματα των ζώων, τουλάχιστον σε ένα δρόμο που θα οδηγήσει στο σεβασμό τους. Για όλα αυτά και για το συγκλονιστικό project "We Animals" μίλησε στο Lifo.gr.
Μου είναι πλέον ευδιάκριτο μετά από τόσα περιστατικά πως όλα τα ζώα έχουν ένα ιδιαίτερο και περίπλοκο πλούσιο κόσμο συναισθημάτων. Έχω υπάρξει μάρτυρας της δυστυχίας, της θλίψης και της απόγνωσής τους.
— Πώς θα περιγράφατε το project We Animals και γιατί αυτή η δουλειά είναι τόσο σημαντική ώστε να της αφιερώσετε 10 χρόνια από τη ζωή σας;
Υπάρχουν ζώα τα οποία είμαστε πρόθυμοι και χαιρόμαστε να έχουμε γύρω μας και να φροντίζουμε. Συνήθως η αγάπη μας για τα ζώα εξαντλείται στα κατοικίδια μας και σε μερικά είδη τα οποία η ανθρωπότητα θεωρεί μεγαλοπρεπή και η ομορφιά τους φαίνεται πως συγκινεί και κερδίζει το ενδιαφέρον. Πολικές αρκούδες, λιοντάρια και ελέφαντες έχουν προικιστεί με φυσικά προσόντα που τα κάνουν πολύ πιο εύκολο να συγκινήσουν και να προκαλέσουν ενδιαφέρον.Τα περισσότερα όμως δεν έχουν δυστυχώς αυτή τη μοίρα. Υπάρχει και μια πλευρά την οποία σχεδόν κανείς δεν θέλει να θυμάται και να βλέπει. Τα ζώα που αόρατα μπλέκονται κάθε μέρα στη ζωή μας, στα δερμάτινα μας παπούτσια, στα γούνινα παλτό μας, στα καλλυντικά μας και στο πιάτο με το μπέργκερ μας. Είναι αυτά που κανένας δεν θέλει να θυμάται και δεν ενδιαφέρεται να μάθει την ιστορία τους. Εκείνα που προσπερνάμε και αποστρέφουμε το βλέμμα μας στις ιστορίες τους. Σε αυτά έχω αφιερώσει το We animals. Όταν αντίκρισα αυτή την πλευρά ήταν αδύνατον να στρέψω μακριά το βλέμμα μου.
— Δεδομένου ότι κάποιος θα πρέπει να έχει ανεπτυγμένη την συναισθηματική νοημοσύνη και την αγάπη για τα ζώα ώστε να τους αφιερώσει μεγάλο μέρος της ζωής του, ποια ήταν εκείνη η συγκεκριμένη στιγμή που πυροδότησε όλη αυτή την προσπάθεια;
Όλα ξεκίνησαν από ένα ταξίδι μου στο Εκουαδόρ το 1998. Υπήρχε ένας αλυσοδεμένος μακάκος σε ένα παράθυρο ενός σπιτιού τον οποίο οι τουρίστες φωτογράφιζαν αφήνοντας λίγα χρήματα. Ήταν ανήμπορος να κουνηθεί και φαινόταν απελπισμένος. Οι περαστικοί έβγαζαν φωτογραφίες μαζί του, γελούσαν και το θεωρούσαν μάλλον φυσιολογικό και χαριτωμένο. Εγώ είχα μείνει άναυδη και τραβούσα φωτογραφίες γιατί αισθανόμουν πως αυτό που αντίκριζα ήταν ένα θέαμα απίστευτης σκληρότητας. Συνειδητοποίησα πως η οπτική μου ήταν πολύ διαφορετική από των υπολοίπων. Από τότε αποφάσισα πως ήθελα να καταγράψω και άλλες εικόνες που μέχρι πριν αγνοούσα και να βοηθήσω ώστε αυτές να γίνουν ευρέως γνωστές και να δείξουν σε περισσότερο κόσμο τη σκληρότητα μέσα από τη ματιά μου.
— Ποια είναι η κληρονομιά που θα θέλατε το project να αφήσει και που στρέφεται αυτή η προσπάθεια;
Σκοπός μου είναι να παρακινήσω όσο το δυνατόν περισσότερους να ξανασκεφτούν και να επαναπροσδιορίσουν τη σχέση τους με τα ζώα, το πως τα χρησιμοποιούμε, το πόσο τα εκμεταλλευόμαστε και το τι συμβαίνει καθημερινά σε όλο τον κόσμο. Εφόσον είμαστε κάτοικοι αυτού του πλανήτη είμαστε όλοι υπεύθυνοι για αυτόν αλλά και όλες τις μορφές ζωής που τον μοιράζονται μαζί μας. Αν ρωτήσεις κάποιον αν θα έκανε κακό σε κάποιο ζώο, νομίζω κανένας δεν θα εξέφραζε τέτοια πρόθεση αλλά άθελα μας ή λόγω άγνοιας, όλοι το κάνουμε χωρίς να το βλέπουμε μπροστά μας να συμβαίνει. Το ότι δεν συμβαίνει μπροστά μας δεν μας κάνει λιγότερο συνένοχους. Θα χρησιμοποιήσουμε καλλυντικά για τα οποία κάποια ζώα έχουν βασανιστεί φριχτά, θα τα βάλουμε στο πιάτο μας χωρίς να έχουμε ενδιαφερθεί το πως έφτασαν εκεί και θα τα δούμε σαν άψυχα αντικείμενα όταν θα τραβήξουμε τις φωτογραφίες που θέλουμε σε έναν ζωολογικό κήπο και μετά απλά φύγουμε για να επιστρέψουμε σπίτι μας. Τα ζώα όμως δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Δεν μπορούν να φύγουν.
— Μετά από όλες αυτές τις εμπειρίες και την επαφή σας με τόσα ζώα ποια συμπεράσματα και ποιες προτάσεις έχετε να καταθέσετε; Τι θα αποτελούσε μια καλή αρχή;
Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να απομονώσω μέσα από τις φωτογραφίες μου τις ιστορίες των ζώων ξεχωριστά. Δεν μπορούμε να τα βάζουμε όλα σε ένα τσουβάλι και να λέμε ότι είναι ιστορίες ζώων γενικά. Μου είναι πλέον ευδιάκριτο μετά από τόσα περιστατικά πως όλα τα ζώα έχουν ένα ιδιαίτερο και περίπλοκο πλούσιο κόσμο συναισθημάτων. Έχω υπάρξει μάρτυρας της δυστυχίας, της θλίψης και της απόγνωσής τους. Αν καταφέρω μέσα από τη δουλειά μου να μεταφέρω αυτό σε όσο γίνεται περισσότερους που θα αποφασίσουν να πάρουν λίγο πιο ευγενικές προς τα ζώα αποφάσεις τότε θα είναι μια καλή αρχή. Μικρά έστω βήματα. Δεν είναι εύκολο να αλλάξεις ριζικά πολλούς και να τους βάλεις να αναιρέσουν ότι συνδέεται με τα ζώα στην καθημερινότητα τους. Πιστεύω όμως ότι είναι εύκολο να αφιερώσουν όλοι λίγη σκέψη που θα κάνει τα πράγματα πολύ καλύτερα. Το κλειδί είναι η υπερκατανάλωση. Είναι αδύνατον να πάψει αλλά αν περιοριστεί έστω και λίγο, τότε αυτό που έχω αντιληφθεί είναι πως θα ακολουθήσουν σημαντικές αλλαγές και στα ζώα. Λιγότερο κρέας, λιγότερα ρούχα και λίγο πιο σκεπτόμενη επιλογή στις αγορές μας. Δεν είναι τόσο δύσκολο.
— Μοιραστείτε μαζί μας μια ιστορία ενός ζώου που δεν θα ξεχάσετε ποτέ και που σας συγκλόνισε.
Είναι σίγουρα αυτή που είναι και ο επίλογος του βιβλίου μου. Η ιστορία του Ron. Mια μάλλον αισιόδοξη ιστορία ενός χιμπαντζή που είχε περάσει τριάντα χρόνια φυλακισμένος σε ένα μικρό κλουβί και είχε υποστεί μαρτύρια και κακομεταχείριση. Όταν ο Ron διασώθηκε από τη φυλακή του και μεταφέρθηκε στο κέντρο περίθαλψης Save the Chimps της Φλόριντα, παρέμεινε ένα εκπληκτικό ζώο το οποίο ξεχώρισε για την αγάπη τους στους ανθρώπους, το δέσιμο μαζί τους και την ευγνωμοσύνη που έδειχνε σε όσους τον φρόντιζαν. Είχε καταφέρει να γοητεύσει και να συγκινήσει τους πάντες. Στον Ron έχω αφιερώσει και το εξώφυλλο του βιβλίου μου. Στο βλέμμα του που σε καρφώνει και σου ζητάει να μην του γυρίσεις την πλάτη. Νομίζω αυτό αξίζουν όλα τα ζώα του βιβλίου και των ντοκουμέντων που είναι καταγεγραμμένα στο project. Eίναι καιρός πια να κοιτάξουμε κατάματα αυτό που συμβαίνει.
*Όλα τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου και των φωτογραφιών της Jo-Anne McArthur ενισχύουν οργανισμούς, ομάδες και επιχειρήσεις διάσωσης που μάχονται για τα ζώα σε όλο τον πλανήτη.
Μπορείτε να αγοράσετε αντίτυπο εδώ και να συμβάλλετε και εσείς στην μεγάλη αυτή προσπάθεια εδώ.
Για περισσότερες πληροφορίες και λεπτομέρειες του σημαντικού έργου της Jo-Anne McArthur μπορείτε να επισκεφτείτε την ιστοσελίδα We Animals.
*Όλο το υλικό παραχωρήθηκε αποκλειστικά για χρήση στo LIFO.gr κατόπιν έγκρισης της δημιουργού Jo-Anne McArthur την οποία και ευχαριστούμε θερμά.