'Εγκλημα στην Ανταρκτική
Ρώσος επιστήμονας μαχαίρωσε -κοντά στην καρδιά- συναδελφό του στο ερευνητικό σταθμό Bellinghausen αντιδρώντας σε μια προσβολή. Κατ' άλλους επειδή δεν άντεχε το spoiler, να του λένε το τέλος των βιβλίων που διάβαζε!
*
Μία απόπειρα δολοφονίας συνταράζει την Ανταρκτική
Από την Marie Merdrignac
Ouest France, 29.10.2018
Στις αρχές Οκτωβρίου, ένας ρώσος επιστήμονας μαχαίρωσε έναν συναδελφό του στη βάση Bellinghausen, στην Ανταρκτική. Ο δράστης πέρασε δέκα μέρες στην απομόνωση, μέσα σε μια εκκλησία, μέχρι να τον στείλουν πίσω τη Ρωσία.
Τι γίνεται όταν μια απόπειρα ανθρωποκτονίας συμβαίνει σε έναν επιστημονικό σταθμό στην Ανταρκτική, εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από κάθε πολιτισμό; Υπήρξε μια τέτοια περίπτωση στις αρχές Οκτωβρίου στο ρώσικο ερευνητικό σταθμό Bellinghausen, που βρίσκεται νοτιο-δυτικά της νήσου King George και λειτουργεί από το 1968.
Το περιστατικό, όπως αναφέρει το ρωσικό πρακτορείο Interfax, συνέβη στην τραπεζαρία της βάσης. 'Ενας ρώσος επιστήμονας, ο Sergueï Savitsky, μαχαίρωσε έναν συναδελφό του. Οι λεπτομέρειες της υπόθεσης δεν είναι ακόμη όλες γνωστές, αλλά φαίνεται πως οι δύο άνδρες που ζουν στο σταθμό εδώ και έξι μήνες -ξεκομμένοι από τον κόσμο κατά τη διάρκεια του ανταρκτικού χειμώνα και μέσα στο πιο απόλυτο σκοτάδι- είχαν συχνά προστριβές.
Η ένταση κορυφώθηκε στις 9 Οκτωβρίου όταν το θύμα, ο Oleg Beloguzov, φέρεται να πρότεινε στον Savitsky να χορέψει πάνω σ' ένα τραπέζι της κουζίνας έναντι χρημάτων, σύμφωνα με το αμερικανικό σάιτ Motherboard που επικοινώνησε μέσω μέιλ με τον Alexander Klepikov, τον επικεφαλής του σταθμού του ρώσικου Ινστιτούτου για την Ανταρκτική και την Αρκτική. Τότε ο Savitsky, σε κατάσταση προχωρημένης μέθης, μαχαίρωσε με απανωτά χτυπήματα τον συναδελφό του.
Ο τραυματισμένος ερευνητής οδηγήθηκε αμέσως στο πιο κοντινό νοσοκομείο, ένα στρατιωτικό κτήριο στο νότο της Χιλής. Επέζησε των τραυμάτων του. 'Οσο για τον Savitsky, παραδόθηκε ο ίδιος στον αρχηγό του Bellinghausen.
Πως να τεθεί όμως ένας άνθρωπος σε κράτηση σε μια επιστημονική βάση στην άλλη άκρη του κόσμου, και ιδίως στην Ανταρκτική όπου δεν υπάρχει ούτε φυλακή, ούτε δικαστήρια, ούτε αστυνομία; Μετά την υπογραφή της Συνθήκης για την Ανταρκτική το 1959, με πρωτοβουλία μεταξύ άλλων των Ηνωμένων Πολιτείων και της Σοβιετικής Ένωσης, είναι κοινώς αποδεκτό πως όποιος διαπράττει έγκλημα θα πρέπει να υπόκειται στους νόμους που ισχύουν στην χώρα απ' όπου κατάγεται.
Καθώς δεν υπάρχει χώρος απομόνωσης στις επιστημονικές βάσεις της Ανταρκτικής, ο ύποπτος έμεινε δέκα μέρες κλεισμένος μέσα σε μια ορθόδοξη εκκλησία κοντά στη βάση.
Περιμένοντας να μπορέσει να επιστρέψει στη Ρωσία, ο Savitsky πέρασε έτσι δέκα μέρες στην εκκλησία της Αγίας Τριάδας, μια μικρή ξύλινη εκκλησία που χτίστηκε το 2004 στην κορυφή ενός λόφου της νήσου King George, κοντά στη βάση Bellinghausen. "Κανένας από τους σταθμούς της Ανταρκτικής δεν διαθέτει χώρους απομόνωσης και δεν είμαστε αστυνομικοί, γράφει ο Alexander Klepikov στο Motherboard. Ο Savitsky πέρασε έτσι δέκα μέρες μαζί με τους κληρικούς της εκκλησίας πριν επιβιβαστεί σε μια πτήση για την Αγία Πετρούπολη."
Κατά την επιστροφή του στη Ρωσία στις 20 Οκτωβρίου, τέθηκε υπό κατ' οίκον περιορισμό και κρίθηκε ένοχος για απόπειρα ανθρωποκτονίας από ένα τοπικό δικαστήριο.
Αν και τα εγκλήματα σπανίζουν στην Ανταρκτική, η περιοχή γνώρισε ωστόσο κάποια σοβαρά περιστατικά. Η απομόνωση και οι ακραίες συνθήκες διαβίωσης μπορούν να προκαλέσουν ένα ορισμένο στρες στις ομάδες, παρότι υποβάλλονται σε ψυχολογικά τεστ προτού ξεκινήσουν τέτοιου είδους αποστολές.
Το Μαή του 2000, ένας αυστραλός ερευνητής, ο Rodney Marks, παραπονέθηκε για αναπνευστικά προβλήματα στον ιατρό της βάσης Amundsen-Scott. Λίγο καιρό αργότερα πέθανε ξαφνικά από καρδιακή ανακοπή. Η αυτοψία αποκάλυψε πως αιτία του θανάτου του ήταν μια δηλητηρίαση από μεθανόλη. Ατύχημα ή έγκλημα; Η έρευνα δεν μπόρεσε να το απαντήσει.
Το 1996, το FBI κλήθηκε να στείλει πράκτορες στη βάση McMurdo (για πρώτη φορά!) εξαιτίας ενός καυγά μεταξύ μαγείρων. Δύο άνδρες είχαν παλέψει με σφυριά και είχαν τραυματίσει έναν τρίτο. Την ίδια χρονιά, 15 άτομα στασίασαν στον αυστραλιακό σταθμό Casey. 'Ενας μεσολαβητής στάλθηκε εκεί εσπευσμένα ώσπου να φτάσει η επόμενη ομάδα.
Το 1984, ο γιατρός του αργεντίνικου σταθμού Almirante Brown, έχοντας εξοργιστεί από την συνεχόμενη παράταση των αποστολών του και μην υποφέροντας άλλο την απομόνωση στη διάρκεια του χειμώνα, προκάλεσε την αναγκαστική εκκένωση όλης της ομάδας του μαζί και του ίδιου... πυρπολώντας τη βάση. 'Εκτοτε, ο σταθμός χρησιμοποιείται μόνο κατά το καλοκαίρι.
Κυκλοφορούν κι άλλες ακόμη ιστορίες, πιο παλιές. Στη δεκαετία του '50, στην αυστραλιανή βάση Mawson, ένας ερευνητής είχε γίνει τόσο βίαιος και επιθετικός, που χρειάστηκε να τον κλείσουν για μήνες μέσα σε μια αποθήκη. Μόνο ο γιατρός του σταθμού μπορούσε να τον πλησιάσει χωρίς να κινδυνεύει.
Και μια τελευταία ιστορία: ο Peter Suedfeld, ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, που έγραψε μελέτες για το στρες σε ακραίες συνθήκες, διηγείται πως στη δεκαετία του '60, στο ρώσικο σταθμό Vostok, μία παρτίδα σκάκι ξέφυγε τελείως. Αρνούμενος να δεχτεί την ήττα του, ένας ρώσος επιστήμονας φέρεται να σκότωσε τον αντιπαλό του με τσεκούρι.
Marie Merdrignac
Μτφρ. Σ.Σ.