{και που σαν έφτασες ως τους πυρήνες
δεν είχες άλλη κβάντωση}
Η ποίηση είναι –ή τουλάχιστον οφείλει- να είναι χρήσιμη. Σε διαφορετική περίπτωση δε θα είχε λόγο ύπαρξης και θα είχαμε ξεμπλέξει κι εμείς μαζί της κι αυτή μαζί μας, εδώ και κάτι αιώνες. Η ποίηση του Έκτορα Κακναβάτου, όχι απλά δεν ξεφεύγει απ' τον κανόνα περί χρησιμότητας, αλλά αποτελεί συγκλονιστική και κραυγαλέα πιστοποίησή του.
Ας υποθέσουμε πως όλο το σώμα της ποίησης του Έκτορα Κακναβάτου είναι ένα εγχειρίδιο αγωγής,κάτι σαν σαβουάρ βιβρ που μας διδάσκει πώς να χαιρετούμε, πώς να ντυνόμαστε, πώς να τρώμε, πώς να χορεύουμε, πώς ν' ανταλλάσουμε τις επισκέψεις μας. Είστε ένας νέος ερωτευμένος πλην ντροπαλός, για παράδειγμα, και δεν ξέρετε πώς να πλησιάσετε τη χλωμή δεσποινίδα που κάθεται δίπλα σας στο Μέγαρο Μουσικής. Δεν έχετε παρά ν' ανατρέξετε στον Κακναβάτο. "Περίεργο που τα ζυγωματικά σου παίζουνε τέτοιο ρόλο στην αναψηλάφιση των μυστηρίων",είναι μια αξιοπρεπής αρχή. Αν σας χαμογελάσει κολακευμένη, προχωρείτε πιο δυναμικά "...θα υποβάλλω ένα σχέδιο για την στρογγυλότητα των περιπτώσεων,ας πούμε της κοιλιάς σου γλυκό μου πρόστιμο, τιμάριθμέ μου..." Η πιθανότητα ν' αδιαφορήσει στο φλερτ, είναι σχεδόν μηδενική. Η νέα θα υποταχθεί στις ορέξεις σας, οπότε –χρησιμοποιώντας πάλι τον Κακναβάτο- μπορείτε να αναφωνήσετε εν εξάλλω "σε νίκησα ιουστινιανέ διακοσμητή".
Ας πάρουμε μια άλλη περίπτωση. Είστε καλεσμένοι σ' ένα πάρτυ-κόσμος,μουσική, ποτά. Εσείς, όμως, νιώθετε λίγο άβολα. Θέλετε να κάνετε εντύπωση, αλλά έχετε καταπιεί τον αμίλητο. Ο Κακναβάτος έχει τη λύση. Με σοβαρό ύφος πλησιάζετε το πρώτο πηγαδάκι και αναγγέλετε με στυλ: "...Σκεφτόμουνα πλάι σε ρουμπινέτα το πρόβλημα του Αίγισθου: διαβήτες,Κλυταιμνήστρες,τρίγωνα τα τσιγάρα μου που τελείωσαν το πρόβλημα της αποχέτευσης σε διαμέρισμα Ερινύων..." –δεν υπάρχει περίπτωση να μην αποσπάσετε το αμέριστο ενδιαφέρον και τα ενθουσιώδη σχόλια της ομήγυρης που θα σας ανακηρύξει party emperor.
"...Φοράς το αρχαίο νερό μαχαίρι ντύνεσαι τον πρόγονο γενιά βελανιδιού τις δρασκελιές του τα ποτάμια φυσεκλίκια...", στίχος – ενδυματολογική πρόταση για επίσημο δείπνο ή κοσμική δεξίωση. Δε θα θεωρηθείτε ντεμοντέ, αλλά κι αν κάποιος κακοπροαίρετος τολμήσει να σχολιάσει υποτιμητικά την περιβολή σας, μπορείτε, θαυμάσια, να του αντιγυρίσετε πως "...Έγκλειστος στην κλεψύδρα ο Χρόνος είναι βαρήκοος όλος άμφια πέπλα χαμαλιά γίνεται μπαλαρίνα προωθείται λέκτορας...." Αν δεν ιδρώσει το αυτί του με τους υπαινιγμούς σας, μπορείτε να τον αποκαλέσετε "ένζυμο της διαλεκτικής" και να του πετάξετε κατάμουτρα πως "...φυσικά και δεν καταλαβαίνεις γρυ απ' τους λαρυγγισμούς της εκθετικής συνάρτησης..."
Δεν είναι, όμως, μόνον τα κοσμικά συμβάντα στα οποία ο Κακναβάτος θα σας σταθεί και θα σας ξελασπώσει. Σκεφτείτε την πιθανότητα να συλληφθείτε στα καλά του καθουμένου, χωρίς καν να γνωρίζετε το λόγο. Σας οδηγούν βίαια για ανάκριση. Απαιτούνε τα στοιχεία σας, έχετε ιδρώσει, θέλετε να τελειώνετε μιιαν ώρα αρχύτερα. "...Σχήμα προσώπου; οχτώ. Όνομα;καταρροικός γραμμοσύρτης Θρήσκευμα;εξανθηματικός πλαγίαυλος Επάγγελμα;Πατραικός κόλπος......'', απαντάτε προτού στείλετε όλους αυτούς που ''...το πάνε ξεπιτούτου να πεις απεταξάμην..." στ' ανάθεμα κι ακόμη παραπέρα.
Ο ποιητής που δεν ακούει στο όνομα Έκτορας,αλλά στο Ορείχαλκος –ο ίδιος που διδάσκει ουρανοπληξίαν και απαλοιφήν παρανομαστών, αυτός που το αριστερό του ημιθωράκιο εντοπιζότανε στην Αστυπάλαια και για μιαν αχτίνα λέηζερ έχανε τον νεοσύλλεκτο πευκώνα, αυτός για τον οποίο "...η μεγάλη Σαρακοστή παραμένει το μόνον ευλαβές αλίπαστον...", έφερε με τον ευφυή αντιστικτικό του σχολιασμό τα πάνω κάτω στην ποιητική εικόνα, τραβώντας την έξοχα στην περιοχή του σουρεαλισμού, ενώ η λογική συνοχή της αφήγησης και ο εσωτερικός ρεαλισμός εξακολουθούν να υπάρχουν. Ο Κακναβάτος μας αφήνει αμήχανους μπροστά στα κουλουβάχατα της Ιστορίας, στις προδοσίες, στην ηλιθιότητα αρχόντων και λακέδων, στην οσφυοκαμψία, στην ταπεινωτική υποταγή. Χωρίς διδακτισμό, αλλά με μια βαθύτατη αίσθηση ηθικής. Χωρίς την ευκολία της αναπαραγωγής ιδεολογικών σχημάτων, χωρίς γραμμικές αλληλουχίες. Mε όπλο την πιο σκληρή ειρωνεία, την πιο άγρια ευθυμία, το πιο αλλόκοτο χιούμορ. Η φόρμα του Κακναβάτου διασκεδάζει μέσα στο παραλήρημά της, προϊόν ειλικρινούς ανάγκης, που δεν απαιτεί, ούτε αγωνιά για την επικοινωνία. Μιας ανάγκης φιλόδοξης, αλλά ποτέ ματαιόδοξης, γι' αυτό και χρήσιμης- ένα σαβουάρ βιβρ που μπορεί να μας αλλάξει τη ζωή.
"..ΜΗ ΦΥΛΑΓΕΣΑΙ από την αταξία είναι ευφυής Η τάξη είναι αγκύλωση Φυλάξου Η τάξη στο ανατομείο....." θα μπορούσε εκτός από συγκλονιστικός στίχος, να είναι και η εισαγωγή στο ιδιότυπο αυτό ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟΝ ΚΟΣΜΙΟΤΗΤΟΣ, ΥΠΟ ΕΚΤΟΡΟΣ ΚΑΚΝΑΒΑΤΟΥ.
"That's all και thanks που σιωπώντες συμφωνείτε"
(Διαβάστηκε στις 19/3/2001,σε βραδιά ποίησης αφιερωμένη στον ΄Εκτορα Κακναβάτο,στην αίθουσα τέχνης ''ΚΙΝΗΣΗ''.,παρουσία του ποιητή/πρώτη δημοσίευση Bibliotheque,2012)
extra bonus#
Perfecta
Φιγούρα πλάι στον άνεμο με δυο θανάσιμα φεγγάρια.
Το που στέγαζες πράγματα
υστέρα που πάλι πράγματα
κ' υστέρα που προχώρησες μέσα στα πράγματα
και που σαν έφτασες ως τους πυρήνες
δεν είχες άλλη κβάντωση.
Θυμόσουν μόνο τα χειρόκτια τα Επιφάνεια
την παρθένο αντιλόπη χαμένη μες στους πάγους
κ' εκείνο το χαμόγελο στο φεγγίτη του μουσείου
σαν ειρωνική ημισέληνος, ποτέ αφή.
Ύστερα –είναι κι αυτός ό χρόνος βλέπεις
που χώνεται στα πόδια μας–
άνοιξε ή τρύπα στα ύφαλα
το μέγιστο ναυάγιο πολτώδες
σαν το εδώ και σαν το τώρα των αρχιερέων.
Πότε με τέτοια τελειότητα και πού
δοθήκανε στις μνήμες οι λεμβούχοι;
Έκτωρ Κακναβάτος, 1972
------------------------------------
Ο Έκτωρ Κακναβάτος γεννήθηκε το 1920 και πέθανε τον Νοέμβρη του 2010. Από τους σημαντικότερους-και λιγότερο προβεβλημένους- Έλληνες υπερρεαλιστές. Με την αναγγελία του θανάτου του η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού και Τουρισμού εξέδωσε αυτή την ανακοίνωση:
"Η ποίηση έγινε ο δίαυλος μέσα από τον οποίο εξέφραζε τη σκέψη, τα συναισθήματα και τις αντιλήψεις του, έγινε ο τρόπος με τον οποίο επέλεξε να αποτυπώσει το πνευματικό του μανιφέστο. Ο θάνατος του ποιητή Έκτορα Κακναβάτου αποτελεί για την ελληνική ποίηση απώλεια μεγέθους ανάλογου του πνευματικού αναστήματος του εκλιπόντος''.
(Η γραφή του, προφανέστατα,διάβρωσε και τη γραφειοκρατία.)
σχόλια