«Κάθε άνθρωπος είναι ένα μοναδικό θαύμα»
Οι πρώτες γραμμές από το βιβλίο του Νίτσε «Ο Σοπεγχάουερ ως παιδαγωγός», που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Printa
Ρώτησαν έναν ταξιδευτή που είχε δει πολλές χώρες και λαούς και κάμποσες ηπείρους ποια ιδιότητα συναντούσε στους ανθρώπους όπου κι αν πήγαινε, κι εκείνος είπε: «Έχουν ροπή προς την οκνηρία». Ορισμένοι θα θεωρήσουν πως θα ήταν πιο ορθό και πιο έγκυρο αν είχε πει: «Είναι όλοι τους λιπόψυχοι. Κρύβονται πίσω από ήθη και δοξασίες».
Κατ' ουσίαν, κάθε άνθρωπος γνωρίζει πολύ καλά πως ο ίδιος υπάρχει στον κόσμο μονάχα μία φορά -ως unicum [μοναδικότητα]- και πως καμία άλλη σύμπτωση, όσο ασυνήθιστη κι αν είναι, δεν θα συνταιριάζει για δεύτερη φορά τα κομμάτια προκειμένου να προκύψει από μια τόσο αλλόκοτα ποικιλόχρωμη πολλαπλότητα μια ενότητα σαν τη δική του το ξέρει αυτό, αλλά το κρύβει σαν βεβαρυμένη συνείδηση - και για ποιον λόγο; Από φόβο τού πλησίον, ο οποίος απαιτεί να τηρούνται οι συμβάσεις και κρύβεται ο ίδιος πίσω απ' αυτές.
Τι είναι όμως αυτό που αναγκάζει το άτομο να φοβάται τον πλησίον, να σκέφτεται και να πράττει αγελαία και να μην είναι ευχαριστημένος με τον ίδιο του τον εαυτό;
Για μερικούς και σπάνιους ανθρώπους, είναι ίσως η αιδημοσύνη. Για τους περισσότερους όμως, είναι το ότι βολεύονται, αδρανούν, εν ολίγοις η ροπή εκείνη προς την οκνηρία για την οποία έκανε λόγο ο ταξιδευτής.
Έχει δίκιο: Οι άνθρωποι είναι πιο οκνηροί παρά λιπόψυχοι, περισσότερο δε απ' όλα φοβούνται τον μόχθο με τον οποίο θα τους επιβάρυνε η επιλογή τής άνευ όρων εντιμότητας και γυμνότητας.
Μόνο οι καλλιτέχνες απεχθάνονται το να διάγεται η ανθρώπινη ύπαρξη χαλαρά με συμπεριφορές δανεικές και τις κοινές δοξασίες σαν πανωφόρι, και αποκαλύπτουν το μυστικό, τη βεβαρυμένη συνείδηση του καθενός, την αρχή πως κάθε άνθρωπος είναι ένα μοναδικό θαύμα τολμούν να μας δείξουν τον άνθρωπο, τον τρόπο με τον οποίο αυτός, έως την παραμικρή κίνηση των μυών του, είναι ο εαυτός του, είναι μοναδικός και, μάλιστα, το ότι αυτός, με τούτη την αυστηρή εσωτερική συνέπεια της μοναδικότητάς του, είναι όμορφος και άξιος θεώρησης, πρωτοφανής και απίστευτος όπως κάθε έργο της φύσης, και επουδενί ανιαρός.
Όταν ο μεγάλος στοχαστής περιφρονεί τους ανθρώπους, περιφρονεί την οκνηρία τους διότι αυτή είναι που τους κάνει να μοιάζουν με προϊόντα μαζικής παραγωγής, με κάτι το αδιάφορο, το ανάξιο συναναστροφής και νουθεσίας.
Ο άνθρωπος που δεν θέλει να αποτελεί μέρος της μάζας χρειάζεται μόνο να πάψει να αντιμετωπίζει τον εαυτό του κατά πώς τον βολεύει οφείλει να ακολουθεί τη συνείδησή του, η οποία του φωνάζει: «Να είσαι ο εαυτός σου! Δεν είσαι εσύ όλα αυτά που τώρα πράττεις, πιστεύεις, ποθείς».
___________
Ο ΣΟΠΕΓΧΑΟΥΕΡ ΩΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ
ΠΑΡΑΚΑΙΡΟΙ ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ Γ'
NIETZSCHE FRIEDRICH
Τιμή Έκδοσης
€14.84
Στο σύγγραμμα "Ο Σοπεγχάουερ ως παιδαγωγός", ο Νίτσε αποτίει φόρο τιμής στον Σοπεγχάουερ παρουσιάζοντάς τον ως τον κατ' εξοχήν παιδαγωγό-φιλόσοφο και φιλόσοφο-γιατρό του πολιτισμού τη σύγχρονη εποχή - εποχή, κατ' αυτόν, μαρασμού της παιδείας και του πολιτισμού. Επιχειρώντας, μέσα και από τη δική του προσωπική εμπειρία, να αναδείξει τη σημασία της προσωπικότητας και του στοχασμού του Σοπεγχάουερ, ο Νίτσε πραγματεύεται εδώ διεξοδικά και βαθυστόχαστα την ανθρώπινη ύπαρξη και τον πνευματικό πολιτισμό, την αγωγή και την παιδεία, την επιστήμη και τη διδασκόμενη στα πανεπιστήμια φιλοσοφία, τις ολέθριες συνέπειες που έχουν για τον ελεύθερο στοχασμό η παρεμβατικότητα του κράτους, η φιλοκέρδεια που χαρακτηρίζει την οικονομία της αγοράς, η επίφαση καλλιέργειας που εκφράζουν οι συμβάσεις της καλής κοινωνίας κ.λπ.
Το πρώιμο αυτό σύγγραμμα του Νίτσε παρουσιάζει ενδιαφέρον από πολλές απόψεις: Εκθέτει απλά και γλαφυρά βασικές πτυχές της σκέψης του φιλοσόφου κατά την περίοδο της Βασιλείας· φανερώνει το πώς προέκυψε και διαμορφώθηκε η πορεία που επρόκειτο να ακολουθήσει ο μετέπειτα νιτσεϊκός στοχασμός· αποτελεί, τέλος, εύγλωττη μαρτυρία για την επίδραση που δέχθηκε ο Νίτσε από τον Σοπεγχάουερ, αλλά και για την απομάκρυνσή του απ' αυτόν, τον αληθινό παιδαγωγό-στοχαστή που τον βοήθησε να βρει τον δικό του φιλοσοφικό δρόμο.
― Από την παρουσίαση στο οπισθόφυλλο του βιβλίου
