Ο καφές είναι το ποτό με την μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο, κι έχει παρουσία 1500 χρόνια. Κι όμως- η επιστήμη δεν έχει αποφασίσει ακόμα αν είναι καλός ή κακός για την υγεία, με μελέτες και κόντρα μελέτες να αλληλοδιαψεύδονται.
Με το απλό μου μυαλό θα έλεγα ότι κάτι που καταναλώνεται τόσο ευρέως για πάνω από μία χιλιετία, αν υπήρχε απ’ ευθείας σύνδεση του καφέ με θανατηφόρες ή επικίνδυνες ασθένειες, θα είχε ανακαλυφθεί. Κι όμως- για τον καφέ υπάρχουν περισσότερες έρευνες απ’ό,τι για τα αντιβιοτικά. Προσπαθώ να καταλάβω τι είναι αυτό που προκαλεί τόσο αλλοπρόσαλλα αποτελέσματα για κάτι πασίγνωστο όσο ο καφές. Οι εντελώς αντίθετες απόψεις μοιάζουν με προσπάθειες διαφορετικών ανθρώπων να βρουν αναγνωρίσιμα σχήματα στα σύννεφα.
Έχει καρκινογόνα συστατικά, αλλά βοηθάει και ορισμένες περιπτώσεις καρκίνου. Μειώνει τις πιθανότητες Αλτσχάιμερ και προκαλεί καρδιακά επεισόδια. Μπορεί να οδηγήσει σε αποβολή αλλά βοηθάει και την χαμηλή πίεση της εγκύου. Είναι διουρητικός αλλά τώρα μετράει και στην κατανάλωση υγρών. Και οι μελέτες μαζί με τις χρηματοδοτήσεις συνεχίζονται…
Κάτι που σίγουρα βελτιώνει ο καφές, είναι οι πωλήσεις εφημερίδων και περιοδικών. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην διαβαστεί νέα θεωρία περί καφέ (μυστικά ελπίζω το ίδιο και για το παρόν άρθρο). Οι μαρτυρίες χρηστών και πρώην χρηστών στο ίντερνετ είναι μερικές φορές ξεκαρδιστκές. «Πήρα αύξηση όταν έκοψα τον καφέ, γιατί σταμάτησαν να τρέμουν τα χέρια μου», «τα θετικά αποτελέσματα του καφέ προωθούνται γιατί οι άνθρωποι θέλουν να ευλογούν τις κακές τους συνήθειες» (αν και δεν έχω διαβάσει για τις θετικές επιδράσεις της κοκαΐνης), «σας ικετεύω, κόψτε τον καφέ και μην τον ξαναρχίσετε ΠΟΤΕ ΠΟΤΕ ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ», «πίνω 5 κούπες καφέ την ημέρα και δε μπορείτε να πιστέψετε πόσο ωραίο είναι το δέρμα μου και το πόσο αδύνατη είμαι.»
Η δαιμονοποίηση του καφέ δεν είναι καινούριο φαινόμενο, όσο κι αν μοιάζει με αμερικανική υστερία. Από τότε που ο άνθρωπος τον ανακάλυψε –κατά πάσα πιθανότητα στην Αιθιοπία- έχει χαρακτηριστεί ταυτόχρονα «το κρασί του κόκκου» και «το κάτουρο του Διαβόλου».
Στις αρχές τις ιστορίας του, ο καφές χρησιμοποιούνταν σε θρησκευτικές τελετουργίες στην Αφρική. Κατά συνέπεια, η ιταλική εκκλησία θεώρησε ότι ήταν έργο του Σατανά και απαγόρεψε την κατανάλωσή του και τον αφόρισε. Ευτυχώς ο πάπας Clemens VII, ο οποίος λάτρευε τον καφέ, μας έσωσε βαφτίζοντας τον καφέ χριστιανό.
Όμως στους ευσεβείς κύκλους της Ευρώπης ο καφές αντιμετωπίζονταν ακόμα με καχυποψία. Αυτή τη φορά η θεωρία έλεγε ότι η κατανάλωση καφέ κάνει τις γυναίκες σεξουαλικά αχόρταγες οπότε φυσικά απαγορευόταν. Μάλιστα ήταν θεμιτό ένας άντρας να ξυλοφορτώσει τη γυναίκα του αν την έπιανε να πίνει καφέ. Για να τις προστατέψουν από τις ορέξεις που δε θα μπορούσαν να ελέγξουν, η είσοδος γυναικών σε καφενεία απαγορευόταν εντελώς.
Οπότε τι άλλαξε; Αρχικά ο μπαμπούλας ήταν ο Θεός, τώρα είναι η Υγεία. Για κάποιο λόγο δεν κάνει να πιεις καφέ. Επίσης, όλοι όσοι πίνουν καφέ έχουν να πουν τα πιο αλλοπρόσαλλα αποτελέσματα. Πως γίνεται ο ένας να πίνει μία γουλιά και να μην κοιμάται για 12 ώρες και ο άλλος να πίνει σκέτο εσπρέσσο και μετά να πηγαίνει για έναν υπνάκο; Σίγουρα παίζει ρόλο η ηλικία και το φύλο αλλά αυτό ισχύει με όλες τις ουσίες- καμία άλλη δεν έχει τόσο ακραία αποτελέσματα. Ίσως επειδή δεν λαμβάνεται υπόψη η ψυχολογία, που είναι ένα μεγάλο μυστήριο.
Ίσως –λέω ίσως- η παραδοσιακή επιφύλαξη απέναντι στον καφέ, που έχει ξεκινήσει εδώ και τόσους αιώνες, κληροδοτήθηκε και σε μας με το μανδύα της επιστήμης. Πέρα από τις προφανείς του ιδιότητες (εντάξει, προκαλεί τρέμουλο και ταχυκαρδία), οι υπόλοιπες που συνδέονται με καρκίνους, καρδιοπάθειες και τα λοιπά ίσως να υπάρχουν από λίγο σε ό,τι τρώμε και πίνουμε. Πρόκειται για δική μου άποψη που δεν έχει χρηματοδοτηθεί από μεγάλο ινστιτούτο και δεν έχει ανακοινωθεί σε ιατρικό περιοδικό. Θα ήθελα όμως όλα αυτά τα λεφτά που πετιούνται για κάτι που σίγουρα, δεν θα αφανίσει τον ανθρώπινο πληθυσμό, να πήγαιναν σε κάτι που όντως αφανίζει τον ανθρώπινο πληθυσμό, όπως στην έρευνα κανονικών ασθενειών.
σχόλια