Τα ψέματα που λέμε για τα βιβλία που δεν διαβάσαμε

Τα ψέματα που λέμε για τα βιβλία που δεν διαβάσαμε Facebook Twitter
48
Τα ψέματα που λέμε για τα βιβλία που δεν διαβάσαμε Facebook Twitter

«Μερικοί λένε ότι η ομορφιά είναι επιφανειακή. Μπορεί να είναι, αλλά τουλάχιστον δεν είναι τόσο επιφανειακή όσο η σκέψη», λέει ο Λόρδος Henry Wotton, ο ηδονιστής ήρωας του μυθιστορήματος «το πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέι». Και συμπληρώνει, λέγοντας «Μόνο οι ρηχοί άνθρωποι δεν κρίνουν με βάση τις εντυπώσεις.»

(To τρέιλερ της ταινίας του 1945)

Ζούμε στην δικτατορία της ομορφιάς, και το επόμενο καταφύγιο είναι η ευφυΐα. Αφού δεν μπορούμε να προσποιηθούμε τους όμορφους – όχι ότι δεν κάνουμε υπεράνθρωπες προσπάθειες, πολλές εκ των οποίων καταλήγουν σε ντιβάνι ψυχιάτρου -προσπαθούμε να υποδυθούμε τους έξυπνους, αφού η εξυπνάδα, σε αντίθεση με την ομορφιά, δεν είναι αυταπόδεικτη.

Το εύκολο διαβατήριο για την ομάδα των έξυπνων είναι η ποσότητα των βιβλίων που έχουμε διαβάσει, ή μπορεί να είναι η υποψία των βιβλίων που μπορεί να έχουμε διαβάσει. Ένα ψεματάκι, μια υπερβολή, δεν είναι και τόσο κατάπτυστη πρακτική, είναι; Ο Στίβεν Φρίαρς, σκηνοθέτης, πιστεύει ότι δεν είναι:

«Το να λες συνέχεια την αλήθεια είναι μεγάλος βραχνάς. Οι άνθρωποι που λένε την αλήθεια όλη την ώρα είναι μεγάλος βραχνάς. Είμαι σίγουρος ότι έχω πει ψέματα για βιβλία που δεν έχω διαβάσει. Γιατί; Γιατί ο χαρακτήρας μου δεν είναι πολύ καλός. Δεν νομίζω ότι διάβασα τον «Οδυσσέα» μέχρι το τέλος, αλλά δεν θυμάμαι αν έχω πει ψέματα γι' αυτό το βιβλίο.»

 

Μια έρευνα που έχει κάνει την εμφάνισή της σε πολλά βρετανικά μέσα, δηλώνει ότι αποκαλύπτει τα πιο συχνά ψέματα για βιβλία που στην πραγματικότητα δεν έχουν διαβαστεί. Η περίφημη λίστα είναι η εξής:

null

Με το χέρι στην καρδιά ομολογώ ότι δεν έχω διαβάσει το 2, το 5 και το 8. Για την ακρίβεια το 'Έγκλημα και Τιμωρία' δεν το τελείωσα γιατί αυτός ο αφελής πρωταγωνιστής μου προκαλούσε τεράστιο στρες. Μπορώ να φανταστώ γιατί λέγονται ψέματα γι' αυτά τα βιβλία, αλλά ακόμη περισσότερο έχω μια ιδέα γιατί το '1984' βρίσκεται πρώτο στη λίστα, και μάλιστα με μεγάλη διαφορά: επειδή αναφέρεται τόσο συχνά ως παράδειγμα της σύγχρονης εποχής, που όλοι έχουν την εντύπωση ότι ξέρουν την υπόθεση. Άλλοι νομίζουν ότι περιγράφει τον καπιταλισμό, άλλοι τον κομμουνισμό, αλλά όλοι ξέρουν κάτι για ένα «ολοκληρωτικό καθεστώς» και για τον «Μεγάλο Αδελφό» που μας παρακολουθεί.

Τα ψέματα που λέμε για τα βιβλία που δεν διαβάσαμε Facebook Twitter
 

Εσείς, για ποια βιβλία έχετε πει ψέματα;

ΥΓ 1 : Η ίδια έρευνα αναφέρει ότι οι γυναίκες λένε περισσότερα ψέματα για βιβλία, αλλά οι άντρες περισσότερα για τις σπουδές τους και τις επιδόσεις τους στη δουλειά. Επίσης, οι άντρες παραθέτουν συχνότερα αποφθέγματα και αποσπάσματα για να κάνουν εντύπωση, όπως έκανα εγώ στην πρώτη παράγραφο αυτού του ποστ.

ΥΓ 2 : Το βιβλίο που παραλίγο δεν μπήκε στην δεκάδα είναι η Βίβλος. Πολύ ενδιαφέρον...

Βιβλίο
48

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ο Γκάρι Ιντιάνα δεν μένει πια εδώ 

Απώλειες / Γκάρι Ιντιάνα (1950-2024): Ένας queer ήρωας του νεοϋορκέζικου underground

Συγγραφέας, ηθοποιός, πολυτάλαντος καλλιτέχνης, κριτικός τέχνης, ονομαστός και συχνά καυστικός ακόμα και με προσωπικούς του φίλους, o Γκάρι Ιντιάνα πέθανε τον περασμένο μήνα από καρκίνο σε ηλικία 74 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Τζούλια Τσιακίρη

Οι Αθηναίοι / Τζούλια Τσιακίρη: «Οι ταβερνιάρηδες είναι ευεργέτες του γένους»

Με διαλείμματα στο Παρίσι και τη Νέα Υόρκη, έχει περάσει όλη της τη ζωή στο κέντρο της Αθήνας - το ξέρει σαν την παλάμη της. Έχει συνομιλήσει και συνεργαστεί με την αθηναϊκη ιντελεγκέντσια, είναι άλλωστε κομμάτι της. Εδώ και 60 χρόνια, με τη χειροποίητη, λεπτολόγα δουλειά της στον χώρο του βιβλίου και με τις εκδόσεις «Το Ροδακιό» ήξερε ότι δεν πάει για τα πολλά. Αλλά δεν μετανιώνει για τίποτα απ’ όσα της επιφύλαξε η μοίρα «εις τον ρουν της τρικυμιώδους ζωής της».
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
«H woke ατζέντα του Μεσοπολέμου», μια έκδοση-ντοκουμέντο

Βιβλίο / Woke ατζέντα είχαμε ήδη από τον Μεσοπόλεμο

Μέσα από τις «12 queer ιστορίες που απασχόλησαν τις αθηναϊκές εφημερίδες πριν από έναν αιώνα», όπως αναφέρει ο υπότιτλος του εν λόγω βιβλίου που έχει τη μορφή ημερολογιακής ατζέντας, αποκαλύπτεται ένας ολόκληρος κόσμος βαμμένος στα χρώματα ενός πρώιμου ουράνιου τόξου.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Βιβλίο / Αθηναϊκές πολυκατοικίες: Η πιο ζωντανή ιστορία της πρωτεύουσας

Μια νέα ερευνητική έκδοση του Ιδρύματος Ωνάση, ευχάριστη και ζωντανή, αφηγείται την ιστορία της πολυκατοικίας αλλά και της πόλης μας με τις μεγάλες και τις μικρότερες αλλαγές της, μέσα από 37 ιστορίες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της νεωτερικότητας

Βιβλίο / Χυδαιότητα, ένα ελάττωμα της εποχής μας

Το δοκίμιο «Νεωτερικότητα και χυδαιότητα» του Γάλλου συγγραφέα Μπερτράν Μπιφόν εξετάζει το φαινόμενο της εξάπλωσης της χυδαιότητας στην εποχή της νεωτερικότητας και διερευνά τη φύση, τα αίτια και το αντίδοτό της.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
«Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Βιβλίο / «Μαθαίνεις να υπάρχεις μέσα στο γράψιμο και αυτό είναι επικίνδυνο»

Μια κουβέντα με τη Δανάη Σιώζιου, μία από τις πιο σημαντικές ποιήτριες της νέας γενιάς, που την έχουν καθορίσει ιστορίες δυσκολιών και φτώχειας και της οποίας το έργο έχει μεταφραστεί σε πάνω από 20 γλώσσες.
M. HULOT
«Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Βιβλίο / «Τα περισσότερα περιστατικά αστυνομικής βίας εκδηλώνονται σε βάρος ειρηνικών διαδηλωτών»  

Μια επίκαιρη συζήτηση με την εγκληματολόγο Αναστασία Τσουκαλά για ένα πρόβλημα που θεωρεί «πρωτίστως αξιακό», με αφορμή την κυκλοφορία του τελευταίου της βιβλίου της το οποίο αφιερώνει «στα θύματα, που μάταια αναζήτησαν δικαιοσύνη».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Η διαμάχη ανάμεσα στην Τζόαν Ντίντιον και την Ιβ Μπάμπιτζ συνεχίζεται και μετά θάνατον σε μια «διπλή» βιογραφία

Βιβλίο / Τζόαν Ντίντιον vs. Iβ Μπάμπιτζ: Μια διαμάχη που συνεχίζεται και μετά θάνατον

Η Ντίντιον και η Μπάμπιτζ πέθαναν με διαφορά έξι ημερών τον Δεκέμβριο του 2021: «Θέλω να πιστεύω ότι η Τζόαν Ντίντιον έζησε μια επιπλέον εβδομάδα από κακία», είχε γράψει τότε μια δημοσιογράφος σε ένα tweet που έγινε viral.
THE LIFO TEAM

σχόλια

7 σχόλια
Η συζήτηση περί διαβάσματος πρέπει να λειτουργεί ως πυξίδα στον απέραντο κόσμο των βιβλίων και έναυσμα για ευρύτερες πνευματικές αναζητήσεις. Όταν γίνεται απλά γιατί είναι trendy, τότε πίνουμε γρήγορα τον καφέ ή το ποτό μας και αποχαιρετάμε ευγενικά, καθότι μετά θα ακολουθήσει η μόδα και η μπάλα... Το διάβασμα παίζει βασικό ρόλο στον ειρμό της σκέψης, τον τρόπο έκφρασης, την αντιληψη, το χιούμορ, την επιχειρηματολογία και την ικανότητα επεξεργασίας απόψεων και σύνθεσης ιδεών ενός ανθρώπου. Από αυτά τα χαρακτηριστικά μπορεί κάποιος να καταλάβει το επίπεδο του συνομιλητή του και δε χρειάζεται να ακούει λίστες με διαβασμένα (ή μη) βιβλία. Αν χρειάζεται, τότε μάλλον πρέπει να διαβάσει ο ίδιος περισσότερο.
Tώρα επεμβαίνω για κάτι όχι τόσο σχετικό, αλλά μίλησες για το πεδίο μου και θα το υπερασπιστώ. Η έκφραση "αποχαιρετάμε ευγενικά, καθότι μετά θα ακολουθήσει η μόδα και η μπάλα..." είναι υποτιμητική για ένα τόσο καλλιτεχνικά σφαιρικό πεδίο σαν τη μόδα. Θα ήταν σωστότερο ίσως αν έλεγες "βιτρίνες", όπως είπες "μπάλα" και όχι "αθλητισμός". Γενικά είναι εξοργιστικό να υποτιμούμε κλάδους όταν δεν τους γνωρίζουμε ή επειδή πήραμε τα λάθος μηνύματα γι' αυτούς εξαιτίας της χώρας στην οποία ζούμε. Η μόδα δεν είναι αυτό που προβάλλουν τα trash πρωινά ή τα κίτρινα περιοδικά, ας προσέχουμε λίγο πριν τσουβαλιάσουμε. Σαφώς "πιάνω" το τι θέλεις να πεις, αλλά μου ακούστηκε τόσο άσχημα/περίεργα όσο αν ελεγες "αρχιτετονική και μπάλα".
Ειλικρινά λυπάμαι nope που έθιξα το πεδίο σου και ευχαριστώ που μου υπέδειξες την ευρύτερη έννοια της μόδας. Έχεις δίκιο, η λέξη "βιτρίνες" είναι σαφώς ακριβέστερη για αυτό που εννοούσα, όπως και ο ίδιος αντιλήφθηκες. Ευχαριστώ και συγγνώμη για το τσουβάλιασμα.
Εξαιρετικό άρθρο πάνω σε ένα θέμα για το οποίο όλοι έχουμε μια εντικτώδη διαίσθηση αλλά τώρα επαληθεύεται με έρευνα. Στην Ελλάδα, μια κοινωνία στην οποία το εξυπνακισμός είναι της μόδας πιθανόν να λέγονται ακόμα περισσότερα ψέματα για το θέμα της ανάγνωσης των βιβλίων. Από την άλλη ο ακόμα σταθερός αν και αποδυναμωμένος παραδοσιακός χαρακτήρας της πολιτικής νομιμοποίησης της εξουσίας στην Ελλάδα, δεν απαιτούσε από τους προύχοντες να είναι ιδιαίτερα μορφωμένοι και σε ορισμένες περιπτώσεις η υπερβολική μόρφωση μπορούσε να εκληφθεί ως έλλειψη ανδρισμού ή υιοθέτηση αντεθνικών φρονημάτων(με τη Χρυσή Αυγή η λογική αυτή επανέρχεται στο προσκήνιο απενοχοποιημένα), ωστόσο είναι πάρα πολύ ζωντανή στο παραδοσιακό πολιτικό προσωπικό της Νέας Δημοκρατίας και του πατριωτικού Πασοκ. Οπότε διστάζω να εκφέρω άποψη-από τη μια ως εξυπνάκηδες οι Έλληνες πιθανόν να λένε ψέματα για τα βιβλία που έχουν να διαβάσει από την άλλη ως ακόμα παραδοσιακή κοινωνία στερούμενη αστικού διαφωτισμού, η μόρφωση δεν παίζει κανένα τρομακτικό ρόλο στη διαμόρφωση ηγετικού προφίλ οπότε γιατί να υποκριθείς ότι την έχεις αφού δεν θα αποκομίσεις απτά κοινωνικά οφέλη. Άλλωστε οι άνθρωποι που κέρδισαν την καρδιά του ελληνικού λαού- ο Καραμανλής ο πρεσβύτερος για παράδειγμα, δεν ήταν και τέρατα μόρφωσης. Ο Σημίτης που ήταν μορφωμένος με την κλασική δυτική έννοια δεν υπήρξε δημοφιλής. Σε ευρεία χρήση στην πιάτσα από τους παλαιότερους είναι ακόμα ο υποτιμητικός όρος "καλαμαράς" για τους μορφωμένους. Συνεπώς για να κλείσω, η πεποίθηση μου είναι ότι άλλο Ελλάδα και άλλο Αγγλία και ότι στην παραδοσιακή Ελλάδα δεν είναι ανάγκη να υποκριθείς ότι είσαι έξυπνος γιατί αυτό που μετράει είναι αν είσαι γενναίος, τι προγόνους είχες και πόσα χρήματα έχεις. Συνεπώς γιατί να υποκριθείς μια ιδιότητα που δεν σε "ανεβάζει" κοινωνικά- εκτός αν είσαι ΔΗΜΑΡ αλλά τα ποσοστά είναι μικρά....
Συμφωνώ απόλυτα με το θέμα του μοδάτου "εξυπνακισμού" αλλά θα διαφωνήσω με το μέγεθος της επιρροής της πολιτικοκοινωνικής "διαμόρφωσης ηγετικού προφίλ" που δίνεις, στο θέμα του "δείχνεσθαι" ενός ατόμου - όσον αφορά την εξυπνάδα και τη μόρφωση.Μπορεί "η μόρφωση να μην παίζει κανένα τρομακτικό ρόλο στη διαμόρφωση ηγετικού προφίλ" αλλά, σύμφωνα πάντα με την "εξυπνάκειο" θεωρία, αν υποκριθείς ότι την έχεις, θα αποκομίσεις απτά - καθημερινά - κοινωνικά οφέλη: αποδοχή, σεβασμό, ευυποληψία και ναι, κοινωνική "άνοδο". Τώρα το πόσοι γύρω μας ασπάζονται τη θεωρία αυτή και το κατά πόσο αυτό λειτουργεί και μας επηρρεάζει, είναι πάντα σχετικό με τον κοινωνικό κύκλο που επιλέγουμε και την ιδέα που ο καθένας έχει για τον εαυτό του.Η άποψή σου περί "διαμόρφωσης ηγετικού προφίλ" από πετυχημένες πολιτικοκοινωνικές μετριότητες, έχει μία σωστή βάση και σίγουρα επιδρά στην ψυχοσύνθεση όλων. Κατά τη γνώμη μου όμως δεν επηρρεάζει και πολύ τους πολλούς, στο θέμα της μόρφωσης/εξυπνάδας. Οι περισσότεροι θέλουμε να δείχνουμε έξυπνοι. Επίσης θεωρώ υπερβολικό τον περιορισμό που κάνεις, του φαινομένου του "εξυπνακισμού" και της στέρησης αστικού διαφωτισμού μόνο στην Ελλάδα. Και χωρίς να είμαι ειδήμων, δεν έχω προσέξει σε χώρες του εξωτερικού τίποτα εξέχουσες λογοτεχνικές μορφές, σοβαρούς φιλοσόφους και νομπελίστες επιστήμονες να είναι οι προύχοντες ή να ηγούνται των μεγάλων πολιτικών κομμάτων.
Θα συμφωνήσω με την τελευταία σου παράγραφο. Είπα για την Ελλάδα γιατί την Ελλάδα ξέρω. Η ιδέα που κυκλοφορεί είναι ότι στη Δυτική Ευρώπη και τη Βόρειο Αμερική η μόρφωση έχει κάποια μεγαλύτερη κοινωνική βαρύτητα αλλά πάλι μπορεί να μην είναι και έτσι.....
Προτείνεις μία γενίκευση (στην Ελλάδα η μόρφωση δεν είναι προσόν) η οποία δεν νομίζω ότι έχει ισχύ στην περίπτωσή μας. Αυτές οι κουβέντες είναι πιθανότερο να γίνονται μεταξύ ανθρώπων μέσου μορφωτικού επιπέδου και πάνω. Τέτοιοι όμως υπάρχουν σε όλες τις χώρες, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης. Και οι μορφωμένοι θέλουν να είναι αρεστοί στους μορφωμένους (και με κριτήρια μορφωμένων, όχι γενικά).Από την άλλη δεν είμαι σίγουρος καν ότι στην Ελλάδα δεν εκτιμάται η μόρφωση. Σε ποια Ελλάδα; Διαχρονικά η ιδέα της μόρφωσης και της επιστημοσύνης έχουν πέραση, βλ. λογουχάρη τη λόξα με τις ανώτατες σπουδές. Η βελτίωση του μορφωτικού επιπέδου και οι σπουδές ήταν τρόπος να αλλάξεις κοινωνικό στάτους και να ξεφύγεις από τη φτώχια.Δεν είναι αστικό το ζήτημα. Παλιά στα χωριά ο δάσκαλος ήταν εξέχουσα προσωπικότητα (κατ' αναλογία συμβαίνει ακόμη).Είναι πολύ πιο σύνθετο το πράγμα, γιατί η (ελληνική) κοινωνία δεν είναι κάτι ομοιογενές, ούτε συγχρονικά ούτε διαχρονικά.
Τα όσα λες έχουν βάση από την άλλη αναπόφευκτα όταν μιλάμε κάνουμε γενικεύσεις-έχεις δίκιο ότι η ελληνική κοινωνία δεν είναι κάτι ομοιογενές ωστόσο ίσως υπάρχει ένας ελάχιστος κοινός παρονομαστής που της προσδίδει μία κάποια ταυτότητα. Γενικά μιλώντας όταν μιλάμε για μεγάλους κοινωνικούς σχηματισμούς σε βάθος χρόνου υπάρχει μεγάλη ετερογένεια π.χ. άλλη η Γαλλία των Καθολικών άλλη η Γαλλία της Δημοκρατίας, άλλη η Γαλλία των εργατών άλλη η Γαλλία των αστών, αλλά όταν λέμε γαλλική κοινωνία συνειδητοποιούμε ότι εννοούμε κατι διαφορετικό από την Ινδική κοινωνία. Έτσι και με την Ελλάδα. Από την άλλη η μόρφωση ως μηχανισμός αλλαγής της μοίρας κάποιου ή κάποιων είναι σημαντική αλλά δεν ξέρω αν είναι εξίσου σημαντική με τον πλούτο ή την καταγωγή στην Ελλάδα τουλάχιστον, πολλές από τις μεγάλες μορφές του Γένους ήταν περισσότερο προύχοντες, πλούσιοι και ευεργέτες ή πολέμαρχοι παρά λόγιοι και διανοούμενοι-κατά την αξιολόγηση του στίχου για τα Γιάννενα, που είναι πρώτα στα άρματα, τα γρόσσια και τα γράμματα/τα γράμματα έρχονται τρίτα ως κριτήριο κοινωνικού κύρους αλλά πάλι αυτή είναι μία άποψη δεν επιμένω φανατικά απλώς θέλω να διατυπώσω την παρατήρηση ότι διαχρονικά, ιστορικά και στο πλαίσιο της όποιας εθνικής ζωής η μόρφωση-εξυπνάδα δεν είναι το παν, όπως μπορεί να διαπιστώσει κανείς εμπειρικά επισκοπώντας τον πάνθεον των πετυχημένων συμπατριωτών μας, πετυχημένων με συμβατικά όχι προσωπικά ή ηθικά κριτήρια-αυτά...
Δεν έχω πει ψέμματα για βιβλία που δεν διάβασα, έχω όμως... χμμμ... υπερβάλει κάπως για τις εντυπώσεις μου σχετικά με βιβλία που θεωρούνται ιερά τέρατα, καθώς δε θέλω να δώσω την εντύπωση ρηχού και επιπόλαιου πλάσματος σε συγκεκρμένους συν-αναγνώστες. (Το πέπλο της ανωνυμίας με καλύπτει, ορίστε λοιπόν: το "The catcher in the rye" με άφησε παγερά αδιάφορη, για να αναφέρω ένα παράδειγμα.)
Εμένα μου άρεσε μεν αλλά δε μπορώ να μη συμφωνήσω ότι... πώς να το πω, δεν ανταποκρινόταν στο hype που το περιέβαλε. Και πάλι πάντως, κρατάω μια πισινή. Μπορούν να υπάρχουν επίπεδα που εγώ απλώς αδυνατώ να διακρίνω.
"Το κοιμητήριο της Πράγας" του Εκο. Έκανα φιλότιμες προσπάθειες να το τελειώσω αλλα δεν "τσούλαγε" κ το παράτησα.(ποτέ δεν το παραδέχτηκα στο άτομο που μου το δάνεισε). Επίσης "Η μάσκα της Τροίας" του Gibbins.Το εκθείαζε ένας φίλος μου ,μου πρότεινε να το διαβάσω.Ποτε δεν το ολοκλήρωσα παρά τις ουκ ολίγες φορές που το πιάνα ξανά κ ξανά στα χέρια μου με σκοπό να καταλάβω μέσω της αναγνωσης τι ακριβώς τον είχε συνεπάρει σ'αυτο το βιβλιο τον φίλο μου..Φυσικά ποτέ δεν του το πα ότι δεν το διαβασα τελικά!