Με το αεροπορικό εισιτήριο μόλις στα 48 ευρώ μετ' επιστροφής από την Αθήνα, η Σκύρος και μόνον γι' αυτό γίνεται εύκολα πρώτη επιλογή για καλοκαιρινές διακοπές ή σύντομες αποδράσεις. Όμως το νησάκι των Σποράδων, όπως ανακαλύπτεις με το που προσγειώνεσαι στο πιο χαριτωμένο ελληνικό αεροδρόμιο με θέα τα νησάκια Ποδιές, είναι και πανέμορφο!
Η μυρωδιά του φασκόμηλου είναι αυτή που οσφραίνεσαι όσο κατεβαίνεις τη σκάλα του αεροπλάνου, αυτό το λεπτό άρωμα που αναγνωρίζει και ο ψαράς της ταβέρνας «Ασημενός», που, αν και οργώνει όλο το Αιγαίο με το καΐκι του, λέει ότι πουθενά αλλού δεν μοσχοβολάει έτσι ο αέρας. Είναι μάλλον αλήθεια, γιατί η Σκύρος αναπτύσσεται ακόμα αργά, λίγα σπίτια, χαμηλά, λίγοι κάτοικοι και λιγότεροι τουρίστες από τα κοντινά νησιά, λίγες οργανωμένες παραλίες, η φύση σε όλο της το μεγαλείο, κατά το πλείστον ζωντανή και παρθένα. Και τι μεγαλείο: διττό! Το μισό νησί θυμίζει Σποράδες (είναι καταπράσινο και φυτεμένο σπιθαμή προς σπιθαμή) και το άλλο μισό Κυκλάδες (άγονο και τραχύ)! Αν, λοιπόν, οι γνώμες στην παρέα διχάζονται, κανένα πρόβλημα. Η Σκύρος προσφέρει και δάση με πεύκα και θάλασσα και μια καθαρή, όμορφη, ψηλοκρεμαστή Χώρα που την αγναντεύεις από πολλές παραλίες, έτσι ολόλευκη και κυκλικά χτισμένη που είναι.
Ορισμένοι λένε ότι η αστακομακαρονάδα εδώ πρωτομαγειρεύτηκε, ως χορταστική λύση για το οικογενειακό φαΐ των ψαράδων, με βασικό υλικό τους «τρυπημένους» αστακούς.
Στις ταβέρνες του νησιού, ακόμα ανέγγιχτες από «πειραγμένες» συνταγές και σεφ που πειραματίζονται με τις γαστρονομικές παραδόσεις άλλοτε με επιτυχία και άλλοτε με γευστικούς συμβιβασμούς, η Σκύρος ακόμα σερβίρει φαγητό που σε ικανοποιεί, κυρίως επειδή σου θυμίζει σπιτικά μαγειρέματα που έγιναν με φροντίδα και καλά υλικά. Τίμιο φαγητό σε τίμιες τιμές. Ανακουφιστικό κι αυτό για τον αστό επισκέπτη που αναζητά τις λίγες ημέρες των διακοπών του το διαφορετικό, το πιο απλό, το χωριάτικο και καθαρό φαγητό που είναι καταγραμμένο στον σκληρό δίσκο της ελληνικής γευστικής του μνήμης...
Όχι ότι δεν καταφτάνουν κι εδώ λαχανικά, κρεατικά και τυριά από την Εύβοια ή την Αθήνα. Πώς θα γινόταν αλλιώς, όταν ο τουρισμός χτυπάει κόκκινο τον Αύγουστο και η κίνηση απαιτεί ποσότητες και γρήγορη εξυπηρέτηση; Όμως τα εκλεκτά ντόπια προϊόντα καλά κρατούν, όπως ανακαλύψαμε στην τριήμερη «Σκυριανή Βόλτα» (βασισμένη σε μια ιδέα του σεφ Βασίλη Καλλίδη, που ενθουσιάστηκε από το φαγητό στη Σκύρο όταν την επισκέφτηκε για την εκπομπή του «Νόστιμη Γη», και που οργάνωσε ο Δήμος Σκύρου με επικεφαλής τον νεότατο και πανταχού παρόντα δήμαρχο κ. Χατζηγιαννάκη). Η Σκύρος έχει πολλά αγριοκάτσικα, πρόβατα, λίγα πουλερικά και αγελάδες, ένα οργανωμένο και πιστοποιημένο σφαγείο, αλλά όχι ακόμα τυροκομείο, το τοπικό οινοποιείο των αδελφών Πανέρη σε έναν αμπελώνα μόλις 20 στρεμμάτων που παράγει 35.000 φιάλες τον χρόνο από Μαυροκουντούρα, Ασύρτικο, Μαλαγουζιά και Αθήρι σε αμμώδες έδαφος, λαχανικά και φρούτα (νερό υπάρχει άφθονο), ψάρια και θαλασσινά, μια και το νησί βρίσκεται στην καρδιά του Αιγαίου.
Ορισμένοι, μάλιστα, λένε ότι η αστακομακαρονάδα εδώ πρωτομαγειρεύτηκε, ως χορταστική λύση για το οικογενειακό φαΐ των ψαράδων, με βασικό υλικό τους «τρυπημένους» αστακούς (από τις δαγκάνες των άλλων αστακών που ξεδιαλέγονταν πριν από την αποστολή τους στην πρωτεύουσα). Ο αστακός με σπαγγέτι και σάλτσα ντομάτα σερβίρεται σχεδόν παντού (στα 35 ευρώ το κιλό!), άσχετα από το αν και εδώ κάθε χρόνο λιγοστεύουν λόγω της υπεραλίευσης.
Την καλύτερη αστακομακαρονάδα πάντως τη σερβίρουν στο ξύλινο βαποράκι που καθημερινά αναχωρεί από το λιμάνι του νησιού, τη Λιναριά, και ας μου επιτραπεί η έκφραση «καλύτερη» που τη χρησιμοποιώ για να εκφράσω τη συνολική απολαυστική εμπειρία της ημερήσιας βαρκάδας, που περιλαμβάνει μια εντυπωσιακή ωριαία διαδρομή προς το νησάκι Σαρακήνικο με τις σπηλιές και τους σταλακτίτες, στάση για μπάνιο στις απάτητες νότιες παραλίες του νησιού που δεν έχουν οδική πρόσβαση (όπως η Γλυφάδα και οι Τρεις Μπούκες) και για φαγητό: αστακομακαρονάδα με ντοματοσαλάτα, λαδόπιτες και παγωμένο κρασάκι! Η Χρυσάνθη θα σας δείχνει τα σμήνη των αποδημητικών πτηνών που έρχονται... από τη Μαδαγασκάρη, τις αρτέμιδες, τις αγριελιές και τα σφενδάμια στις άγονες νότιες πλαγιές και οι καπεταναίοι θα ετοιμάζουν το φαγητό σας. Μοναδική εκδρομή ομορφιάς και ασύγκριτα νερά για κολύμπι.
Υδροβάτης, Ευτύχιος και Χρυσάνθη Ζυγογιάννη, 22220 93100, 6945 496000
Αλλά την πιο φρέσκια αστακομακαρονάδα σίγουρα πρέπει να τη σερβίρει ο ασυμβίβαστος στη φρεσκάδα Ασημενός στους Ασπούς. Είναι το μαγαζί που θα επιλέξεις γιατί είναι ίσως η μόνη αιγαιοπελαγίτικη ψαροταβέρνα που δεν θα σερβίρει καθόλου ψάρι αν δεν είναι όντως φρέσκο, της ημέρας. Δεν ξέρω αν στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε θα διαλέξεις αστακομακαρονάδα και εδώ, αλλά καλό είναι να γνωρίζεις ότι οι φρεσκοψαρεμένοι αστακοί, όπως μας είπαν, κρατιούνται ζωντανοί στα σπιτικά ψυγεία μέχρι και πέντε ημέρες. Στον Ασημενό θα εμπιστευτείς θαλασσινά, ψάρια και ό,τι άλλο σου προτείνει ο ίδιος και η μητέρα του Στρατούλα, που μας κέρασε μια δροσερή, πηχτή και γλυκιά σπιτική βυσσινάδα με ανθρακούχα σόδα και πολλά παγάκια στη δροσερή αυλή της ταβέρνας τους όσο συζητούσαμε. Πεντακάθαρη ψαροταβέρνα, σοβαροί επαγγελματίες, η μάνα και ο γιος στην κουζίνα και ο πατέρας στο καΐκι. Μια νησιώτικη οικογένεια με το ψαροκάικο και την ταβέρνα τους και ασυμβίβαστη ποιότητα. Σπαρταριστό ψάρι δεν διαφήμιζαν οι ψαροταβέρνες παλιότερα; Εδώ το εννοούν, αλλιώς δεν το σερβίρουν – ξεκάθαρα πράγματα.
Ασημενός, Ασπούς, 22220 93007
Η Σκύρος ανασυντάσσεται και εμπνέεται από συλλογικές προσπάθειες άλλων νησιών, όπως η Σαντορίνη, η Μύκονος και η Τήνος, όπου τοπικές ομάδες γαστρονομίας αναβιώνουν τις παραδοσιακές γεύσεις με προϊόντα από μικρές παραγωγικές μονάδες. Το μέλλον της Σκύρου διαφαίνεται πιο τουριστικό τώρα με τις νέες πτήσεις charter από την Ευρώπη, αλλά ας ευχηθούμε ότι καφενεία όπως αυτό της Μαρίτσας στη Χώρα δεν θα βιαστούν να προσθέσουν στον κατάλογό τους καρμπονάρες και πίτσες αλλά θα τον διατηρήσουν ελληνικότατο και καλομαγειρεμένο, όπως τώρα, με σκορδάτες μελιτζάνες ιμάμ μπαϊλντί, τραγανά κεφτεδάκια, ωραία ντόπια φέτα και γραβιέρα, σκυριανές λαδόπιτες, λεμονάτο κατσικάκι και φάβα... Σκύρου. Ναι, φάβα Σκύρου, όπως φάβα Σαντορίνης και φάβα Σχοινούσας, μια και εδώ ένας μικρός συνεταιρισμός προσπαθεί να παράγει τη δική τους φάβα από μείξη μικρασιάτικου σπόρου και ντόπιου, όπως λένε οι ίδιοι. Συμβουλή: στη Μαρίτσα πάμε πεινασμένοι!
Μπαρμπα Γιάννης και Μαρίτσα, Χώρα Σκύρου, 22220 91276
Λένε ότι στη Σκύρο έχει το πιο μεγάλο αυγουστιάτικο φεγγάρι και αν αυτό είναι αλήθεια, τότε εκείνη την ημερομηνία θα πρέπει να βρίσκεστε στις ανατολικές παραλίες του νησιού, που είναι και οι πιο οργανωμένες. Δύο χιλιόμετρα παραλία έχει η περιοχή «Μαγαζιά», που πήρε το όνομά της από τα αγγειοπλαστεία που υπήρχαν παλιά εκεί, αλλά πλέον μόνο ένα συνεχίζει να τα φτιάχνει παραδοσιακά, της οικογένειας Φτούλη, δίπλα στην ταβέρνα του Στέφανου. Την αυγουστιάτικη πανσέληνο, λοιπόν, τρώμε λαδερά, τηγανητά μπαρμπουνάκια ή μαγειρευτά στον Στέφανο (το όνομα είναι του πατέρα του σημερινού ιδιοκτήτη, του Πολύβιου), χαζεύοντας την ανατολή της πανσελήνου από την τεράστια βεράντα της ταβέρνας πάνω από την αμμουδιά – από τη μια το φεγγάρι και από την άλλη η Χώρα. Εκεί πιο δίπλα θα αγοράσετε από τον Φτούλη κι ένα αναμνηστικό κεραμικό με επιρροές στα σχέδια από την Ιταλία ή τη Μικρά Ασία, μικρό μεν, πανέμορφο δε.
Στέφανος, Μαγαζιά, 22220 91272
Φτούλης, Χώρα Σκύρου και Μαγαζιά, 22220 92220
Εκεί στα Μαγαζιά βρίσκονται τα πιο κομψά ξενοδοχεία, που σερβίρουν πλούσιο ελληνικό πρωινό με πίτες και ντόπια τυράκια, και εκεί βρίσκονται οργανωμένες παραλίες και ομπρέλες που σερβίρουν... club sandwich και Σαλάτα του Καίσαρα, πλην όμως καλοφτιαγμένα και με σπιτική τηγανητή πατατούλα δίπλα! Το Thalassa είναι μια χαρά, αν θελήσετε ένα περιποιημένο σνακ και μια παγωμένη μπίρα στην παραλία.
Thalassa Beach Bar, Μώλος, 22220 92044
Αν αντί για σνακ τη μέρα ψάχνετε ένα καλό σουβλάκι το βράδυ, θα πάτε στης Πόπης, στη Χώρα, κάτω ακριβώς από την πλατεία του Δημαρχείου, που καθημερινά ετοιμάζει και ψήνει έναν μικρό γύρο και ψήνει ολόσωστα τις πίτες της.
Σουβλάκια Πόπη, Χώρα Σκύρου, 22220 91118 & 6974 802346
Στη Χώρα με τα συμπαθητικά μαγαζιά που πουλάνε όμορφα καλοκαιρινά αξεσουάρ και που στα σκαλοπάτια τους κεντάνε ακόμα τα φημισμένα υφαντά τους λίγες ακόμα Σκυριανές θα φάμε καλά και στο «Ο παππούς κι εγώ» του Γιάννη Τραχανά, το μεζεδοπωλείο με τις ελληνικές γεύσεις: γιαπράτσα (γιαπράκια, μικρά ντολμαδάκια με ρύζι ή ρύζι και τραχανά), τραχανάς, τυροπιτάρια και κατσικάκι και όλα τα συνήθη, με έμφαση όμως στο κρέας. Λειτουργεί μόνο το βράδυ, ενώ το εστιατόριο του αδελφού του Μάκη, η Ακαμάτρα στην Καλαμίτσα, μετά τις Μουριές, είναι ανοιχτό όλη μέρα και σερβίρει μεγάλη ποικιλία από σούβλα και μαγειρευτά, μέχρι ριζότο και ψάρια. Ο παππούς ήταν κτηνοτρόφος, βλέπετε...
Ο Παππούς κι εγώ, Χώρα Σκύρου, 22220 93200
Ακαμάτρα, 22220 29029
Ένα στοίχημα παίζεται στον Άγιο Πέτρο. Ένα στοίχημα αν θα καταφέρουν οι ιδιοκτήτες Τάκος και Πόπη Μαυρίκου να συνεχίσουν να σερβίρουν στο μεγάλο μαγαζί τους ντόπια προϊόντα, δικά τους τυριά και κατσίκια, στους πολλούς πιστούς επισκέπτες, ντόπιους και τουρίστες. Η μεγάλη βεράντα της ομώνυμης εξοχικής ταβέρνας του νησιού βλέπει στο πευκόδασος Μερσινιές, προς την παραλία του Αγίου Πέτρου. Οι ίδιοι βόσκουν τα ζώα τους και τυροκομούν τα δικά τους τυριά και τόσο η σούβλα τους όσο και τα μαγειρευτά κρεατικά τους είναι πεντανόστιμα. Αρνάκι με λεμονόφυλλα, κατσικάκι στη σούβλα, κλέφτικο ή κοκκινιστό με τραγανή τηγανητή πατάτα, γαλάντερα (εντεράκια σαν αυτά που φτιάχνουμε το κοκορέτσι, μαγειρεμένα με αυγά και φρέσκια φέτα, το απάλι όπως το λένε, ένα πρωτότυπο πιάτο απίστευτης νοστιμιάς), γραβιέρα ωριμασμένη ενάμιση χρόνο σε κιούπια με στρώσεις θυμαριού ανάμεσα, παραδοσιακές λαδόπιτες, σαλατικά με ό,τι έχει ο λαχανόκηπός τους και κρασί δικό τους που βλέπεις να το τρυγάνε για την επόμενη χρονιά ακριβώς κάτω από τη βεράντα που τρως! Μέλι δικό τους που πωλείται στην ταβέρνα, όπως και τα περίφημα τυριά τους που έχουν βραβευτεί από ειδικούς της ελληνικής γαστρονομίας, όπως ο Ηλίας Μαμαλάκης. Τον χειμώνα, οι ίδιοι λειτουργούν τη ταβέρνα Αμάλθεια, στη Χώρα Σκύρου.
Άγιος Πέτρος, Τραχύ Σκύρος, 6972 842116
Αμάλθεια, Χώρα Σκύρου, 22220 92389
Και ακόμα...
Αν βρεθείτε στο Πεύκο, θα ξεδιψάσετε με μια σπιτική λεμονάδα και θα φάτε νόστιμα μαγειρευτά φαγητά στη Σταματίνα.
Στις Μουριές ειδικεύονται σε ψητά κρέατα, γιαπράκια και λαδόπιτα με ξυνοτύρι και δίπλα στο εστιατόριο βρίσκεται το κτήμα με τα μικρόσωμα σκυριανά αλογάκια. Στις Ιστορίες του Μπάρμπα ειδικεύονται στο ριζότο με αστακό.
Μουριές, Καλικρί (στον δρόμο προς το λιμάνι), 22220 93555
Ουζερί «Ιστορίες του Μπάρμπα», Χώρα Σκύρου, 22220 91453
Ο Στέλιος στα Γυρίσματα σερβίρει κι αυτός αστακομακαρονάδα και κατσικάκι (που μάλλον πρέπει να του το παραγγείλετε γιατί δεν το εμφανίζει, το κρατά μυστικό για τους λίγους...).
Ψαροταβέρνα «Στέλιος», Γυρίσματα, 22220 91385
Μη φύγετε από τη Σκύρο χωρίς να έχετε επισκεφθεί το Μουσείο Μάνου και Αναστασίας Φαλτάιτς. Αξίζει να επιλέξετε έναν ξεναγό, το μουσείο είναι μικρό αλλά δαιδαλώδες και υπερφορτωμένο με ιστορικά ντοκουμέντα, πίνακες, συγγράμματα, πίνακες, κειμήλια από εκκλησίες, κεραμικά και υφαντά που χρειάζονται επεξήγηση για μια καλύτερη εισαγωγή στην ιστορία και στη λαογραφία της Σκύρου. Προγραμματίστε μια επίσκεψη εκεί τις πρώτες μέρες της παραμονής σας στο νησί, είναι η καλύτερη εισαγωγή για ό,τι θα ακολουθήσει στους κατοπινούς σας περιπάτους. Το μουσείο βρίσκεται στη Χώρα της Σκύρου και το μικρό καφενείο του σερβίρει καφέ και αναψυκτικά στο ψιλοκρεμαστό μπαλκόνι του που βλέπει προς τις ανατολικές παραλίες του νησιού και την περιοχή «Μαγαζιά». Στο πωλητήριο του Μουσείου Φαλτάιτς θα βρείτε όμορφα κεραμικά, υφαντά και πίνακες.
Μουσείο Μάνου και Αναστασίας Φαλτάιτς, Χώρα Σκύρου, 22220-91232 , www.faltaits.gr
Ένα ακόμα ψηλοκρεμαστό μπαλκόνι, το ψηλότερο στη Χώρα με πανοραμική θέα, ακριβώς κάτω από το Κάστρο, είναι και ο Ανατολικός Άνεμος, ένα καφενείο που σερβίρει το πρωί παραδοσιακό πρωινό και αργότερα πολύ καλό κοκκινιστό με χοντρά μακαρόνια. Όλα τα εστιατόρια σερβίρουν δική τους γραβιέρα, πολύ καλή φέτα και ξινοτύρι που θα συνοδέψουν το ποτό σας.
Ανατολικός Άνεμος, πλατεία Μπρουκ, Χώρα Σκύρου, 22220 93622
Από 19 ως 21 Ιουνίου οργανώνεται στη Σκύρο μια γιορτή για το σκυριανό αλογάκι, το μικρόσωμο πόνι που δεν ξεπερνά το ένα μέτρο σε ύψος και κυκλοφορεί ελεύθερο στο νησί αλλά και σε επισκέψιμους στάβλους. Περισσότερες πληροφορίες στο 6945 496000 και [email protected].
σχόλια