Θα σου πάρει περίπου ένα λεπτό για να διαβάσεις τα εκπαιδευτικά ποστ του «Trivialist», αλλά μια μικρή αιωνιότητα για να αποστηθίσεις το σχολικό βιβλίο της Ιστορίας, από το οποίο δεν ξέρω τι του μένει τελικά. Μπορεί να πρόκειται για διαφορετικά πράγματα, όμως είναι τρομερό το πώς ένα λεπτό σήμερα, την εποχή των social media, είναι αρκετό για να σου περάσει μια συγκεκριμένη ιστορική πληροφορία με διασκεδαστικό, εύληπτο και καθαρό τρόπο ή να σου προσφέρει ένα ερέθισμα για να αναζητήσεις περισσότερα.
Η σελίδα του Γιώργου (aka The Trivialist) μοιάζει με μια μικρή όαση ποιοτικού περιεχομένου στα social media των ασταμάτητων clickbaits και των ατελείωτων διαξιφισμών. Σήμερα αριθμεί πάνω από 75.000 likes στο Facebook και πάνω από 9.000 follows στο Instagram και αποτελεί μία ακόμη από τις εκπαιδευτικές κοινότητες που βλέπουμε να κάνουν θραύση στον κόσμο των social, καθιστώντας την ιστορία πίσω από trivial θέματα ελκυστική σε νέο κόσμο. Και γιατί όχι; Σε αυτή μπορεί κανείς να μάθει για τα πάντα. Για πινακίδες ερωτικού περιεχομένου από τη Μεσοποταμία και για τον θεό Πάνα, για το τι κρύβεται σε μια μπάμπουσκα και για διάσημες φράσεις τη σημασία των οποίων νομίζαμε ότι ξέραμε. Και, φυσικά, για κάθε λογής διάσημες μορφές της ελληνικής και παγκόσμιας ιστορίας. Αυτό που κάνει τις μικρές, περιποιημένες εκπαιδευτικές δόσεις αξιαγάπητες στο φανατικό κοινό των social είναι η φαντασία στον τρόπο που δομούνται, ντύνονται και μας σερβίρονται για να τις συναντήσουμε απρόσμενα κάποια στιγμή μέσα στη μέρα.
Οι εκπαιδευτικές σελίδες είναι μια παγκόσμια τάση που αυτήν τη στιγμή δείχνει να έχει τρομερή άνθιση και στην Ελλάδα. Θεωρώ πως τέτοιες σελίδες αποτελούν όαση μέσα στο χάος των αρνητικών ειδήσεων και των hoaxes. Όλοι μας έχουμε ανάγκη από λίγη χαλάρωση και διασκέδαση. Στο χέρι μας είναι, λοιπόν, να γεμίσουμε το newsfeed μας με ωραίες και ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
— Πες μας λίγα λόγια για εσένα. Πότε γεννήθηκε η αγάπη σου για την Ιστορία και πώς αποφάσισες να δημιουργήσεις τη σελίδα;
Απ’ όσο θυμάμαι, δεν πρέπει να υπήρξε κάποιο γεγονός ή ερέθισμα που με έκανε να αγαπήσω την Ιστορία. Μάλλον η αγάπη υπήρξε έμφυτη, κάτι σαν φυσική κλίση. Ενθουσιαζόμουν από παιδάκι με τις ιστορικές ταινίες και τα ντοκιμαντέρ. Τα σχολικά βιβλία της Ιστορίας τα βαριόμουν, αλλά διάβαζα πολλά εξωσχολικά. Κατά καιρούς «κολλούσα» με έναν αρχαίο πολιτισμό και διάβαζα ό,τι έπεφτε στα χέρια μου σχετικά με αυτόν. Τελικά, η αγάπη αυτή με οδήγησε στις ιστορικές και πολιτισμικές σπουδές. Έτσι, αποφάσισα κάποια στιγμή να φτιάξω και τη σελίδα. Μου άρεσε η ιδέα να μιλάω για την Ιστορία και να τη μεταδίδω με έναν διαφορετικό τρόπο, πιο γλαφυρό και ευχάριστο.
— Πότε έγινε το μπαμ με τη σελίδα; Πότε κατάλαβες ότι το ενδιαφέρον του κόσμου γι’ αυτήν ολοένα αυξανόταν και πώς διαχειρίστηκες την επιτυχία της;
Η αλήθεια είναι πως η σελίδα ξεκίνησε καλά από τη αρχή. Μήνα με τον μήνα έβλεπα έκπληκτος τους followers να πολλαπλασιάζονται. Παράλληλα, υπήρχαν πολλά θετικά σχόλια και αντιδράσεις και πολλά μηνύματα που μου έλεγαν να προχωρήσω. Νομίζω, η στιγμή που κατάλαβα ότι ο Trivialist έχει δυναμική και αντίκτυπο ήταν όταν, τον όγδοο μήνα ύπαρξής του, με καλέσαν ως ομιλητή στο TEDx.
— Πιστεύεις ότι η άπειρη πληροφορία με την οποία ερχόμαστε με μεγάλη ταχύτητα σε επαφή στα social media, καθώς και ο τρόπος λειτουργίας τους, μας εμποδίζει να κάνουμε focus κάπου και να αντιληφθούμε ολοκληρωμένα ένα γνωστικό αντικείμενο; Ή έχει σχέση με τον τρόπο που αφήνουμε τον εαυτό μας να αλληλεπιδράσει με αυτά;
Νομίζω πως τα social media δεν προσφέρονται από τη φύση τους για μια πιο εις βάθος και ολοκληρωμένη επαφή με ένα γνωστικό αντικείμενο. Και το Facebook και το Instagram λειτουργούν περισσότερο ως ψηφιακά περιοδικά ποικίλης θεματολογίας που περισσότερο μας κεντρίζουν την περιέργεια. Οι πλατφόρμες αυτές δεν είναι πανεπιστήμιο, μπορούν, όμως, να γίνουν η αφετηρία για περισσότερη έρευνα.
— Στα ποστ σου υπάρχουν πληροφορίες, δοσμένες όμως με δομή απλή και cool τρόπο που τις κάνει να διαβάζονται εύκολα. Πώς αποφασίζεις τις θεματικές που θα παρουσιάσεις και πόση δουλειά σού παίρνει η προετοιμασία;
Αντλώ τις θεματικές μου από διάφορες πηγές. Οι σπουδές μου αποτελούν, ασφαλώς, το πλαίσιο και την πρωταρχική πηγή. Από κει και πέρα, οι πληροφορίες έρχονται σ’ εμένα με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα, μπορεί να ψάχνω για την έπαυλη του Αδριανού στο Τίβολι και να πέφτω στο άγαλμα που δώρισε ένας εκνευρισμένος Πάπας σε κάποιον απερίσκεπτο Γάλλο βασιλιά. Εφόσον θα μου κεντρίσει το ενδιαφέρον, θα γράψω ποστ γι’ αυτό! Άλλες φορές, πάλι, τις ιδέες μού τις δίνουν οι αναγνώστες που μου ζητάνε να γράψω για κάτι συγκεκριμένο ή με προκαλούν, για παράδειγμα, να περιγράψω ένα απρεπές θέμα, δίχως να φαίνεται χυδαίο. Όσον αφορά τη διαδικασία από την προετοιμασία μέχρι τη δημοσίευση, αυτή περιλαμβάνει διασταύρωση πηγών, συμπύκνωση πληροφοριών, έρευνα για κατάλληλες εικόνες που θα συνοδεύουν το κείμενο, διαφορετικό format για το Facebook και το Instagram. Όπως καταλαβαίνετε, όλα αυτά απαιτούν πολλές ώρες και καθημερινή ενασχόληση.
— Πιστεύεις ότι ο τρόπος που μαθαίνει ένα παιδί Ιστορία στο σχολείο σήμερα το βοηθάει να κατανοήσει εις βάθος τις πληροφορίες που του δίνονται προκειμένου να κατακτήσει αυτές τις γνώσεις;
Δυστυχώς, όχι! Τυχαίνει να συζητώ και με δασκάλους, οι οποίοι μου λένε ότι τα σχολικά εγχειρίδια εξακολουθούν να είναι κακογραμμένα. Το είδα κι εγώ πρόσφατα, που με είχαν καλέσει σε δημοτικό σχολείο για να μιλήσω στα παιδιά. Δεν νομίζω πως είναι ευχάριστο για κανέναν, πόσο μάλλον για ένα παιδί, να μελετά την Ιστορία μέσα από άπειρα γεγονότα, ονόματα και ημερομηνίες. Από το εκπαιδευτικό υλικό λείπει η ουσία και σίγουρα η φαντασία, ενώ από τα σχολεία και τους εκπαιδευτικούς λείπουν τα μέσα. Είναι κρίμα ένα τόσο σημαντικό μάθημα να προσφέρεται με τόσο βαρετό και ξεπερασμένο τρόπο, ενώ θα μπορούσε να γίνει διαδραστικό και πολύ ευχάριστο.
— Ποια θεωρείς ότι είναι η σχέση των νέων ανθρώπων με την Ιστορία σήμερα και τι την έχει διαμορφώσει σε μεγάλο βαθμό;
Το παράξενο είναι ότι υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον. Το λέω αυτό γιατί η εμπειρία των περισσοτέρων είναι δυσάρεστη – ειδικά όσων έπρεπε να αποστηθίσουν ολόκληρο το βιβλίο της Ιστορίας για τις Πανελλήνιες. Βλέπω πολλούς χρήστες να σχολιάζουν και να προσθέτουν πληροφορίες κι αυτό είναι ενθαρρυντικό. Επίσης, βλέπω πολλούς άλλους που παραδέχονται πως δεν γνωρίζουν και πολλά, αλλά δείχνουν γνήσιο ενδιαφέρον και πολλές φορές γκουγκλάρουν για περισσότερες πληροφορίες.
— Πόσο σημαντικό είναι να δημιουργούμε στα social media εκπαιδευτικές «κοινότητες», αξιοποιώντας θετικά τα εργαλεία που αυτά μας προσφέρουν; Στην Ελλάδα βλέπουμε όλο και περισσότερες προσπάθειες να ανθίζουν και τον κόσμο να τις αγκαλιάζει.
Οι εκπαιδευτικές σελίδες είναι μια παγκόσμια τάση που αυτήν τη στιγμή δείχνει να έχει τρομερή άνθιση και στην Ελλάδα. Θεωρώ πως τέτοιες σελίδες αποτελούν όαση μέσα στο χάος των αρνητικών ειδήσεων και των hoaxes. Όλοι μας έχουμε ανάγκη από λίγη χαλάρωση και διασκέδαση. Στο χέρι μας είναι, λοιπόν, να γεμίσουμε το newsfeed μας με ωραίες και ενδιαφέρουσες πληροφορίες.
— Σε τι επίπεδο πιστεύεις ότι βρισκόμαστε αναφορικά με τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τα social media και την τοξικότητα που μερικές φορές αυτά παρουσιάζουν; Πώς πιστεύεις ότι χρησιμοποιούνται από τις νεότερες γενιές;
Η διαδικτυακή μας συμπεριφορά δεν αποτελεί παρά μια ψηφιακή προβολή του εαυτού μας. Από την άποψη αυτή, υπάρχουν τόσοι τρόποι χρήσης των social media όσοι και οι χρήστες του. Οι επιλογές είναι άπειρες και ο καθένας μπορεί να επιλέγει το ψηφιακό περιβάλλον που του ταιριάζει – τοξικό ή ψυχαγωγικό. Πιστεύω, πάντως, πως όλο και περισσότεροι χρήστες, ειδικά οι νεότεροι, αποφεύγουν την αρνητικότητα και επιλέγουν πιο δημιουργικούς τρόπους χρήσης τους, όπως είναι οι εκπαιδευτικές σελίδες.
— Πες μου για τη σχέση που έχεις με το κοινό σου. Υπάρχει συνεχής αλληλεπίδραση; Σου έρχονται μηνύματα με προτάσεις ή σχόλια, διαφωνίες πάνω σε γεγονότα ιστορικά ή πλευρές αυτών που μοιράζεσαι; Υπάρχουν άνθρωποι που σου έχουν πει ότι αγάπησαν την Ιστορία μέσα από τη σελίδα σου;
Μπορώ να σας πω ότι καθημερινά έχω μηνύματα στο messenger με ιδέες για νέα ποστ. Πολλά μηνύματα είναι ενθαρρυντικά. Αναγνώστες αισθάνονται την ανάγκη να μου πουν πόσο αγαπούν τη σελίδα και τον τρόπο που πραγματεύομαι την Ιστορία. Όντως, κάποιοι μου λένε πως άρχισαν να αγαπάνε την Ιστορία διαβάζοντας The Trivialist. Αυτή είναι η μεγαλύτερη επιβράβευση. Κάποιες φορές υπάρχουν και διαφωνίες. Και είναι ευπρόσδεκτες, όταν υπάρχει ευγένεια και καλοπροαίρετη διάθεση για συζήτηση.
— Υπάρχει κάποιο ποστ που ξεχωρίζεις ως το αγαπημένο σου;
Αγαπώ τα θέματα που σχετίζονται με την καθημερινότητα των ανθρώπων και, σίγουρα, γοητεύομαι από τις πιο εκκεντρικές και παράξενες ιστορίες. Από τις αγαπημένες μου είναι εκείνη με το κεράσι, την Κερασούντα και τον Ρωμαίο στρατηγό Λούκουλλο, καθώς και εκείνη με το ρωμαϊκό βαζάκι κρέμας από το Λονδίνο. Για το τελευταίο, μάλιστα, είχα πλέξει και μια ιστοριούλα που θύμιζε πολύ το αγαπημένο μου κόμικ, τον «Αστερίξ».
— Τι περιμένουμε από τον Trivialist στο μέλλον;
Έχω, πραγματικά, πάρα πολλά πρότζεκτ στο μυαλό μου. Πέρα από αυτά που ήδη τρέχω, όπως η σελίδα, στην οποία θα συνεχίσω να αφιερώνω μεγάλο κομμάτι της καθημερινότητάς μου, έχω ξεκινήσει και κάποιες συνεργασίες με σχολεία, δήμους και χώρους πολιτισμού. Παράλληλα, ετοιμάζω και πολλά άλλα πράγματα που δεν θα σας αποκαλύψω, αλλά θα τα μάθετε σύντομα.
Facebook: the.trivialist.gr
Instagram: the.trivialist