Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus with organ player and Cupid, περ. 1555, Μαδρίτη. Museo Nacional del Prado. © Archivo Fotográfico. Museo Nacional del Prado, Μαδρίτη
0

Το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης (Kunsthistorisches Museum) της Βιέννης είναι το μεγαλύτερο μουσείο της Αυστρίας και περιέχει ανεκτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς.

Με πίνακες κυρίως σπουδαίων Ιταλών δασκάλων του 15ου και 16ου αιώνα και έργα φλαμανδικής ζωγραφικής του 15ου-17ου αιώνα, ανάμεσα στα σημαντικότερα εκθέματα, μόλις ανήγγειλε την μεγάλη του έκθεση για το 2021, «Ομορφιά - αγάπη – ποίηση» που εστιάζει στη μορφή των γυναικών όπως τις απεικόνισε ο Τιτσιάνο, ένας από τους σπουδαιότερους ζωγράφους της ανεγέννησης και της σχολής της Βενετίας.

 Λίγο μετά το 1500, ο Τιτσιάνο άρχισε να δημιουργεί αριστουργήματα στη Βενετία που αφήνουν τις γυναίκες να εμφανιστούν σε ένα νέο φως. Η ομορφιά των γυναικών της Βενετίας ήταν θρυλική. Εμπνευσμένοι από την ποίηση και τη λογοτεχνία της εποχής, ο Τιτσιάνο και οι σύγχρονοί του - όπως ο Πάλμα Βέκιο, ο Λορέντζο Λότο, ο Παρίσι Μπορντόνε, ο Τζάκοπο Τιντορέτο και ο Πάολο Βερονέζε - δημιούργησαν ποιητικά -ερωτικά, εξιδανικευμένα πορτρέτα γυναικών, έργα  πρωτοποριακά για την ευρωπαϊκή ζωγραφική στους αιώνες που ακολούθησαν.

Η μεγάλη έκθεση φωτίζει την εικόνα των γυναικών στη Βενετία, με φόντο τα ιδανικά και τις κοινωνικές συνθήκες του 16ου αιώνα. Οι εικόνες των γυναικών όπως τις απεικόνισε ο Τιτσιάνο μέσα σε μεγάλα και πολύπλευρα θέματα εκτός από τα πορτρέτα του γιορτάζουν την αγάπη και την τέχνη.

Μετά την ανακάλυψη των γυναικών ως αντικείμενο στη ζωγραφική πορτρέτου, ο ρεαλισμός της εικόνας υποχωρεί μπροστά στο ιδανικό της γυναικείας ομορφιάς στη Βενετία. Το ζήτημα της ομοιότητας δεν είναι κυρίαρχο, επικρατεί η αντίληψη ότι ο πίνακας πρέπει να εκπέμπει ερωτισμό, ερωτική έλξη.  

Μετά την ανακάλυψη των γυναικών ως αντικείμενο στη ζωγραφική πορτρέτου, ο ρεαλισμός της εικόνας υποχωρεί μπροστά στο ιδανικό της γυναικείας ομορφιάς στη Βενετία. Το ζήτημα της ομοιότητας δεν είναι κυρίαρχο, επικρατεί η αντίληψη ότι ο πίνακας πρέπει να εκπέμπει ερωτισμό, ερωτική έλξη.  

Η έκθεση έχει συγκροτηθεί με δάνεια από τα πιο διάσημα μουσεία και συλλογές στον κόσμο, όπως: από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης στη Νέα Υόρκη, το Λούβρο στο Παρίσι, το Prado στη Μαδρίτη, το Uffizi στη Φλωρεντία, την Εθνική Πινακοθήκη στο Λονδίνο, το Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη, την Gallerie dell'Accademia στη Βενετία, τα Κρατικά Μουσεία στο Βερολίνο , το Bayerische Staatsgemäldesammlung, το Alte Pinakothek στο Μόναχο, το Kunstmuseum Basel και ιδιώτες δανειστές. Μαζί με επιλεγμένα έργα από το Μουσείο Kunsthistorisches, δείχνουν την πολύπλευρη φύση του θέματος και τη θέση αλλά και τις απόψεις που επικρατούσαν για τη γυναικεία ομορφιά.

Ο Τιτσιάνο σφράγισε με την τέχνη του τη ζωγραφική της Αναγέννησης. Πρωταγωνιστική καλλιτεχνική φυσιογνωμία της Βενετίας, επιβλήθηκε ως επίσημος προσωπογράφος των πιο μεγάλων αυλών της βόρειας Ιταλίας και έγινε ο ευνοούμενος ζωγράφος του Κάρολου Ε`. Χαρακτηρίστηκε σαν ο «μεγαλύτερος τεχνίτης της ζωγραφικής», «ποιητής που εκφράζεται με το χρώμα και το φως».

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Violante (La Bella Gatta), περ. 1514. Kunsthistorisches Museum, Βιέννη
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Flora, περ. 1517. Φλωρεντία, Galleria degli Uffizi © Galleria delle Statue e delle Pitture degli Uffizi.

Έζησε μέχρι τα 88 του χρόνια και διέτρεξε  όλες τις φάσεις της ζωγραφικής του 16ου αιώνα, από την Αναγέννηση στο Μανιερισμό, αλλά έμεινε πιστός σε έναν «παλλόμενο νατουραλισμό, που αναπήδησε από τη νέα σχέση ανάμεσα στη μορφή και το περιβάλλον».

Μαθητής του Τζιοβάνι Μπελίνι συνεργάστηκε με τον Τζορτζόνε, έναν από τους σύγχρονους ζωγράφους που δραστηριοποιούνταν τότε στη Βενετία. Τα πρώτα του έργα είναι ποτισμένα από την τέχνη του Τζορτζόνε, για να ακολουθήσει, αργότερα, ένα δικό του αναγνωρίσιμο καλλιτεχνικό ιδίωμα, με μια εικαστική γλώσσα που είναι τόσο περιεκτική ώστε να συνδέει έναν λυρικό κόσμο με την ωμή και επιτηδευμένη τεχνοτροπία. Ο Τιτσιάνο βρήκε την αρμονία, μέσα από την κίνηση και την ένταση, την εσωτερική δύναμη, το χαρούμενο οπτιμισμό και τον αισθησιασμό.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus and Adonis, 1555. Αγγλία, ιδιωτική συλλογή. © Ιδιωτική Συλλογή.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Στους πίνακές του, δεν αποδίδει μόνο τα σωματικά χαρακτηριστικά, ή τις ψυχολογικές ιδιαιτερότητες των διαφόρων μορφών. Οι προσωπογραφίες του αποτελούν, επίσης, ιστορικές μαρτυρίες, καθώς ο ζωγράφος δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στα αντικείμενα της περιβολής – ενδυμασία, κοσμήματα, πανοπλίες – που αποκαλύπτουν άμεσα το κοινωνικό επίπεδο των εικονιζόμενων, τον πολιτικό τους ρόλο ή την πολιτική τους σημασία.

Αγαπημένος πορτρετίστας ευγενών της εποχής του, ο Τιτσιάνο ασχολήθηκε και με τη «μυθολογική ζωγραφική», με πίνακες που προέρχονται, ως προς το θέμα τους, από τα κλασικά ποιήματα, εικονογραφώντας τα ποιητικά και μη διστάζοντας να πειραματίζεται με κάθε μέσο, μέχρι το τέλος της ζωής του με μια τεχνική που χαρακτηρίστηκε πρωτοϊμπρεσιονιστική και επηρέασε κορυφαίες προσωπικότητες της τέχνης από τον Θεοτοκόπουλο και τον Τιντορέντο μέχρι τον Ρενουάρ και τον Μπονάρ.

Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Danae, περ. 1545. Νάπολι, Museo di Capodimonte © bpk | Scala - courtesy of the Ministero Beni e Att. Culturali
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Lucretia and her husband, περ. 1515. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie. © KHM-Museumsverband
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Young woman at the toilet, 1515, Παρίσι, Musée du Louvre. Φωτο: © RMN-Grand Palais (musée du Louvre)
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Tarquinius and Lucretia, 1570 -1576. Βιέννη, Academy of Fine Arts © Gemäldegalerie of the Academy of Fine Arts Vienna
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, La Schiavona, 1510/12. Λονδίνο, The National Gallery © The National Gallery, London
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Vanitas (Vanity of the World), περ. 1520. Μόναχο, Alte Pinakothek © bpk I Bayerische Staatsgemäldesammlungen
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Isabella d'Este, Margravine of Mantua (1474-1539), περ. 1534/36 Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie © KHM-Museumsverband
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Tizian, Young woman in fur, περ. 1535. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, © KHM-Museumsverband.
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Young Woman with Feather Hat, 1536-1538. Αγία Πετρούπολη, Hermitage. © The State Hermitage Museum, 2021. Φωτο: Dmitri Sirotkin
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Venus punishes Cupid, περ. 1565. Ρώμη, Galleria Borghese. © Ministero per i beni e le attività culturali - su concessione della Galleria Borghese
Η ιδανική ομορφιά των γυναικών του Τιτσιάνο πρωταγωνιστεί στη Βιέννη Facebook Twitter
Titian, Nymph and Shepherd, περ. 1570/75. Βιέννη, Kunsthistorisches Museum, Gemäldegalerie. © KHM-Museumsverband
Εικαστικά
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Το φεμινιστικό και κουίρ βλέμμα μιας νεαρής εικαστικού

Σοφία Ροζάκη / Το φεμινιστικό και κουίρ βλέμμα μιας νεαρής εικαστικού

Η νεαρή εικαστικός Σοφία Ροζάκη μάς ξεναγεί στην έκθεσή της «that’s what she said», στην οποία διερευνά εναλλακτικές αφηγήσεις γύρω από το σώμα, το φύλο, τη μνήμη, το τραύμα και τη σεξουαλικότητα.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση με τον θεατρικό και σουρεαλιστικό κόσμο των ρούχων της Ελένης Καββάδα

Εικαστικά / Tα ρούχα που σχεδιάζει η Ελένη Καββάδα είναι σαν έργα τέχνης

Οι δημιουργίες της ελληνίδας σχεδιάστριας παρουσιάζονται ως εκθεσιακά γλυπτά στην Intermission. Ογκώδη, σουρεαλιστικά, ποιητικά, ξεπερνούν τα όρια της μόδας και αγγίζουν την τέχνη. Πρόκειται με διαφορά για ό,τι πιο ενδιαφέρον έχει να παρουσιάσει η Ελλάδα στον χώρο της μόδας και αξίζει μια βόλτα στον Πειραιά για να τα δείτε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά

Εικαστικά / Ο κόπος του καλλιτέχνη μέσα από το έργο του Γιάννη Παππά

Μια έκθεση εργαστηριακού χαρακτήρα με εκθέματα καλούπια, εργαλεία, προπλάσματα, ημιτελή έργα, σχέδια αλλά και ολοκληρωμένα έργα που για πρώτη φορά βγαίνουν από το εργαστήρι του γλύπτη Γιάννη Παππά.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ψυχαναλύοντας το σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς

Pulp Fiction / Ψυχαναλύοντας το σινεμά του Ντέιβιντ Λιντς

Ο Θοδωρής Κουτσογιαννόπουλος μιλά με τον ψυχίατρο, δραματοθεραπευτή και σκηνοθέτη Στέλιο Κρασανάκη για το αθέατο σύμπαν του ασυνείδητου στο σινεμά, το οποίο υπηρέτησε και απογείωσε ο Λιντς μέσα από το απαράμιλλο έργο του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΚΟΥΤΣΟΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Θόδωρος, γλύπτης: Αντί αναδρομικής» στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης

Εικαστικά / Ο γλύπτης Θόδωρος παίρνει επιτέλους την αναδρομική έκθεση που του αξίζει

Ήταν ένας από τους βασικούς υποστηρικτές της δημιουργίας ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης στην Ελλάδα. Σήμερα, στον δεύτερο όροφο του ΕΜΣΤ, το ανατρεπτικό του έργο, που ξεπερνά κατά πολύ τα όρια της παραδοσιακής γλυπτικής, παρουσιάζεται μέσα από έντεκα ενότητες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Εικαστικά / Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ: Ο «μάγος του ρομαντισμού» κατακτά την Αμερική

Η πρώτη μεγάλη αναδρομική έκθεση στην Αμερική αφιερωμένη στο έργο του Γερμανού ζωγράφου που στους πολλούς είναι γνωστός για τον πίνακα «Περιπλανώμενος πάνω από τη θάλασσα της ομίχλης».
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Η Αφρική ανάμεσά μας*

Εικαστικά / «Χρησιμοποιούμε τα αντικείμενα για να ακουστούν ιστορίες ανθρώπων»

Στο Μουσείο Μπενάκη, η έκθεση «Η Αφρική ανάμεσά μας» αποτελεί έναν ζωντανό διάλογο ανάμεσα σε αντικείμενα, φωνές και μνήμες της ελληνο-αφρικανικής κοινότητας στην Ελλάδα, φωτίζοντας ταυτότητες, κληρονομιές και διασταυρώσεις πολιτισμών.
M. HULOT
Στη Νέα Υόρκη με τον Γκόντφρεϊ Ρέτζιο

Εικαστικά / Το θρυλικό «Koyaanisqatsi» αναβιώνει στη Νέα Υόρκη μέσω της τεχνητής νοημοσύνης

Το ψηφιακό έργο του Τζον Φιτζέραλντ «The Vivid Unknown», μια από τις φετινές συμμετοχές του Ιδρύματος Ωνάση στο φεστιβάλ «Under the Radar», συνομιλεί εκ νέου με την εμβληματική ταινία του Γκόντφρεϊ Ρέτζιο.
ΒΑΡΒΑΡΑ ΔΟΥΚΑ
Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Εικαστικά / Ο υφασμάτινος κόσμος προσευχών της Ελένης Κρίκκη

Στο εικαστικό της έργο τα τόπια γίνονται τοπία, οι κλωστές υφαίνουν τη μνήμη και η γεωγραφία ανάγεται σε κάτι βαθιά προσωπικό που αφορά τη συναισθηματική σχέση και οικειότητα της καλλιτέχνιδας με τον κόσμο του υφάσματος.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Χρήστος Μποκόρος, εικαστικός

Οι Αθηναίοι / Χρήστος Μποκόρος: «Η τέχνη δεν είναι θέαμα, πρέπει να σε αφορά και να σε πονάει»

Όταν βρέθηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών, ένιωσε ότι ναυάγησαν όλα του τα όνειρα και οι επιθυμίες. Αν και έχει ζωγραφίσει χιλιάδες κεράκια, ακόμα αισθάνεται αρχάριος, γιατί το καθένα είναι διαφορετικό, όπως και οι άνθρωποι. Για εκείνον, η τέχνη είναι ένα μνημείο, και κάθε φορά με τα έργα του ακουμπά εκεί που πονάει, για να παίρνει δύναμη.
M. HULOT
CHECK Έκθεση Ephemeral Party

Εικαστικά / Ephemeral Party: Μια έκθεση εικαστικών σε ένα πάρκινγκ στη Βασιλίσσης Σοφίας

Οι χώροι στάθμευσης αποτελούν μόνιμο θέμα συζήτησης για τους Αθηναίους. Και τώρα, ένας τέτοιος χώρος θα συζητηθεί έντονα για εντελώς άλλους λόγους από τους γνωστούς και συνηθισμένους.
ΖΩΗ ΠΑΡΑΣΙΔΗ
Ανεκτίμητα έργα ισλαμικής τέχνης απ’ τα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου 

Αποστολή στην Τζέντα / Ταξίδι στην Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών

Η LIFO ταξίδεψε στη Σαουδική Αραβία και επισκέφθηκε τη δεύτερη Μπιενάλε Ισλαμικών Τεχνών, μια έκθεση που γεφυρώνει το χθες με το σήμερα και αναδεικνύει την καλλιτεχνική έκφραση της ισλαμικής κληρονομιάς.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ψυχοπαίδης

Εικαστικά / Ο Γιάννης Ψυχοπαίδης έφτιαξε μια πόλη από αναγεννημένα ερείπια στην γκαλερί Ζουμπουλάκη

Από ένα μακρινό ή πρόσφατο παρελθόν ξεβρασμένα στο σήμερα, τα σπασμένα αυτά κομμάτια μάς κάνουν να ανακαλούμε με τη φαντασία μας την προϊστορία τους, μια αλλοτινή ζωή που κάποτε υπήρξε.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το νέο μουσείο του Έντβαρντ Μουνκ στο Όσλο μαγνητίζει

Πέθανε Σαν Σήμερα / Έντβαρντ Μουνκ: Αυτό το μουσείο στο Όσλο φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του

Ένα κάπως αμφιλεγόμενο αλλά σίγουρα εντυπωσιακό κτίριο-ορόσημο, δημιούργημα των Estudio Herreros, φιλοξενεί τη μεγαλύτερη συλλογή έργων ενός από τους σπουδαιότερους και πλέον επιδραστικούς καλλιτέχνες των μοντέρνων καιρών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

Εικαστικά / «Los Caprichos»: Ο σκωπτικός Γκόγια στην Εθνική Πινακοθήκη

80 χαρακτικά που σατιρίζουν τη διαφθορά, τη θρησκευτική υποκρισία, την απληστία, την αμάθεια και τη δεισιδαιμονία. Έργα που μπορεί να αποτέλεσαν μια οικονομική καταστροφή για τον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο, αλλά θεωρούνται πρόδρομοι της μοντέρνας τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη

Εικαστικά / Αξίζει να τους προσέξετε: Νέα ονόματα στη σύγχρονη τέχνη που δείχνουν τη δουλειά τους τώρα

Οι αθηναϊκές γκαλερί και οι ανεξάρτητοι χώροι μοιάζουν αυτή την περίοδο να βρίσκονται σε μια διαρκή περίοδο δοκιμών, θέλοντας να προτείνουν και νεότερους καλλιτέχνες.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ