ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
0
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο.

Ακόμα κι αν το όνομα Ζορζ Ρεμί δεν σας λέει τίποτα, ούτε και το ψευδώνυμο Ερζέ, το οποίο ο σκιτσογράφος δημιούργησε αναγραμματίζοντας τα αρχικά του, δεν υπάρχει περίπτωση να μην έχετε ακούσει τον Τεντέν και να μη γνωρίζετε τη χαρακτηριστική του φάτσα με το ξανθό τσουλούφι. Στον δημιουργό του, τον σπουδαίο Βέλγο σκιτσογράφο που συχνά αναφέρεται ως «ο πατέρας του ευρωπαϊκού κόμικ», είναι αφιερωμένη η μεγάλη έκθεση «Hergé» που ξεκινάει στις 28 Σεπτεμβρίου στο Γκραν Παλέ (Grand Palais) στο Παρίσι και θα διαρκέσει ως τις 17 Ιανουαρίου 2017.


Η αναδρομική έκθεση οργανώνεται σε συνεργασία με το Μουσείο Ερζέ (Musée Hergé) που βρίσκεται στη Louvain-la-Neuve, κοντά στις Βρυξέλλες, όπου εκτίθενται όλα τα έργα του Ερζέ. Η έκθεση ανατρέχει στη δημιουργική προσέγγιση του σκιτσογράφου, που τροφοδοτείται από τον κινηματογράφο, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, τα μυθιστορήματα περιπέτειας και το πάθος του για το σχέδιο, και καταδεικνύει πώς τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα σχέδια του Ερζέ ταιριάζουν απόλυτα με την εποχή του.

Οι 24 περιπέτειες του Τεντέν –με τελευταία την ανολοκλήρωτη Αλφ-Αρτ, που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό του– έχουν μεταφραστεί σε 77 γλώσσες (σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με άλλες πηγές) και εξακολουθούν να πουλάνε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα τον χρόνο.


Ο σκιτσογράφος άντλησε έμπνευση από σύγχρονούς του καλλιτέχνες, όπως ο Ζουάν Μιρό, ο Άντι Γουόρχολ, ο Λούτσιο Φοντάνα και ο Ρόι Λιχτενστάιν, έργα των οποίων περιλαμβάνονται στη συλλογή που δημιούργησε ο Ερζέ με τη βοήθεια δύο φίλων του, του Μαρσέλ Σταλ, σημαντικού συλλέκτη έργων τέχνης ο οποίος διατηρούσε γκαλερί κοντά στο στούντιο του Ερζέ, και του κριτικού τέχνης Πιερ Στεξ. Ένα τμήμα αυτής της συλλογής θα παρουσιαστεί στο Γκραν Παλέ, μαζί με πίνακες του ίδιου του Ερζέ, ο οποίος στις αρχές της δεκαετίας του 1960, ύστερα από πολλές κρίσεις κατάθλιψης και εν μέσω υπαρξιακών αναζητήσεων, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Βέλγο δημιουργό, εκπρόσωπο της αφηρημένης τέχνης, Λουί Βαν Λιντ.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το σπασμένο αυτί, 1956.Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016


Ο Ερζέ εμπνεύστηκε από τη τεχνική του Μιρό, του Πάουλ Κλέε καθώς και του δασκάλου του, αλλά οι πίνακές του δεν τον ικανοποίησαν, με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει τη ζωγραφική και να εξαφανίσει τα έργα του σε μια σοφίτα. Τελικά, πίνακές του παρουσιάστηκαν πρώτη φορά στο κοινό στο Μουσείο Ερζέ το καλοκαίρι που μας πέρασε και τώρα πρόκειται να εκτεθούν στο Παρίσι, μαζί με πρωτότυπα σκίτσα και την αλληλογραφία του καλλιτέχνη.

Τα πρώτα ταξίδια του Τεν Τεν

Ο Ερζέ γεννιέται στις 22 Μαΐου 1907 στο Έτερμπεεκ του Βελγίου. Λίγα χρόνια αφότου τελειώνει το σχολείο, το 1929, ο αβάς Ναρμπέρ Βαλέζ, διευθυντής της καθολικής εφημερίδας Le Vingtième Siècle (Εικοστός Αιώνας), του ζητά να σχεδιάσει για το εβδομαδιαίο νεανικό ένθετο «Μικρός Εικοστός» έναν ήρωα για παιδιά· έναν ήρωα που θα γυρίζει τον κόσμο και θα επισκεφθεί την ΕΣΣΔ για να γνωρίσει και να καταγγείλει τα αρνητικά του κομμουνισμού. Έτσι, ο Ερζέ δημιουργεί το κόμικ με πρωταγωνιστή τον Τεντέν, το πρόσωπο του οποίου το εμπνέεται από τον μικρότερο αδερφό του. Δημοσιεύεται σε στριπ η πρώτη περιπέτεια, Ο Τεντέν στη χώρα των Σοβιέτ και ακολουθούν, το 1931, ο Τεντέν στο Κονγκό και ο Τεντέν στην Αμερική.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
O Ερζέ στο σπίτι του το 1937. © DR

Μομφές για τον ανταγωνιστή του προέδρου

Μελανή σελίδα στην καριέρα του Ερζέ υπήρξε η περίοδος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, κατά τη διάρκεια του οποίου ο σκιτσογράφος συνεργάστηκε με την εφημερίδα Le Soir, που πήρε το μέρος των ναζί. Επίσης, είχε κατηγορηθεί για αντισημιτισμό, ο ίδιος όμως πάντα αρνούνταν τη μομφή, παρόλο που είχε υιοθετήσει τον πολιτικό αντισημιτισμό της βελγικής και της γαλλικής Δεξιάς πριν από τον πόλεμο και κατά τη διάρκειά του.

Μετά τον πόλεμο κατά κάποιον τρόπο απαλλάχτηκε από τις κατηγορίες –χάρη στον Τεντέν, σύμφωνα με πολλούς– και εξακολούθησε να είναι ιδιαίτερα δημοφιλής. Χαρακτηριστική είναι η φράση του Γάλλου προέδρου Σαρλ Ντε Γκολ: «Ο μοναδικός διεθνής ανταγωνιστής μου είναι ο Τεντέν».

Αν και κατά καιρούς του κόλλησαν τη «ρετσινιά» του ρατσιστή, ο Ερζέ με το έργο του δείχνει να συμπαθεί καταπιεσμένους λαούς, όπως τους Κινέζους στον Μπλε Λωτό, τους μαύρους μουσουλμάνους της Αφρικής που μεταφέρονται ως σκλάβοι στη Λίμνη με τους Καρχαρίες και τους Τσιγγάνους στα Κοσμήματα της Κασταφιόρε.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και του Μιλού: Ο Μπλε Λωτός. Εικονογράφηση του 1934. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016

Δεξιοτέχνης της καθαρής γραμμής

Ο Ερζέ ήταν ένας από τους πρώτους γαλλόφωνους κομίστες που σχεδίασε σύμφωνα με το αμερικανικό στιλ, με «μπαλονάκια» για τους διαλόγους. Συνέχισε να δημιουργεί τις περιπέτειες του Τεντέν μέχρι τον θάνατό του και με το σχέδιό του καθιέρωσε το ύφος της λεγόμενης «καθαρής γραμμής», με τη φωτεινή κι εκφραστική πινελιά, το οποίο επηρέασε αρκετούς δημιουργούς.

Όπως λέει ο Ένκι Μπιλάλ: «Ο Ερζέ αποτελεί βασικό πυλώνα των κόμικς. Τελειοποίησε ένα σύστημα αφήγησης που δημιουργεί το όνειρο. Στα άλμπουμ του τα συννεφάκια με τα λόγια των ηρώων, η κίνηση του σχεδίου, η λογική της ανάγνωσης, ο ελλειπτικός λόγος, τα πάντα είναι εξαιρετικά δουλεμένα. Όλα τα συστατικά μιας ιστορίας απόλυτα ελεγχόμενης είναι εκεί».

Οι 24 περιπέτειες του Τεντέν –με τελευταία την ανολοκλήρωτη Αλφ-Αρτ, που κυκλοφόρησε μετά τον θάνατό του– έχουν μεταφραστεί σε 77 γλώσσες (σε πάνω από 100 γλώσσες και διαλέκτους, σύμφωνα με άλλες πηγές) και εξακολουθούν να πουλάνε περισσότερα από ένα εκατομμύριο αντίτυπα τον χρόνο.

«Ο Ερζέ ήταν εξαιρετικός σκιτσογράφος, με μεγάλο ταλέντο και δεξιοτέχνης της αφήγησης και της αρχιτεκτονικής της. Είμαστε όλοι παιδιά, εγγόνια ή δισέγγονα του Ερζέ», γράφει ο συγγραφέας και σεναριογράφος Μπενουά Πέτερς στη βιογραφία του Ερζέ που έχει τον εύγλωττο τίτλο Ερζέ, ο γιος του Τεν Τεν.

Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν και η Αλφ Αρτ, 1978-1982.Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Εικονογράφηση στο εξώφυλλο του Petit Vigtieme, 1938.Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το μαύρο νησί (ασπρόμαυρη έκδοση), 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Τα σπασμένα αυτιά, 1956.Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Το καβούρι με τις χρυσές δαγκάνες, 1942. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 20161938
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ναός του ήλιου, 1946. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Αποστολή στη Σελήνη. Εξώφυλλο που δημοσιεύθηκε στις 30 Μαρτίου του 1950. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016.
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Μακέτα του διαστημόπλοιου που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία των κόμικ στη Σελήνη. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Εξερευνητές στη Σελήνη, 1954. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο Τεν Τεν στο Κονγκό, 1943. Collection Studios Hergé © Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
Οι περιπέτειες του Τεν Τεν: Ο ρεπόρτερ της Petit Vingtième στο κράτος των Σοβιετικών, 1930. Collection Studios Hergé© Hergé/Moulinsart 2016
Ο δημιουργός του Τεν Τεν στο Γκραν Παλέ Facebook Twitter
H αφίσα της έκθεσης
0

ΜΑΡΑΘΩΝΙΟΣ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Εικαστικά / Το πέρασμα του Χατζηκυριάκου-Γκίκα από τη Δύση στην Ανατολή μέσα από μια μνημειώδη έκθεση

Tο Μουσείο Μπενάκη, με αφορμή την επέτειο 30 χρόνων από τον θάνατό του σπουδαίου Έλληνα καλλιτέχνη, διοργανώνει μια έκθεση αφιερωμένη στο ταξίδι του από τη Δύση στην Ανατολή το 1958. Ένα ταξίδι κυριολεκτικό και μεταφορικό.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Εικαστικά / Μια νέα γκαλερί τέχνης άνοιξε στην οδό Χαλκοκονδύλη στην Ομόνοια

Η Χριστίνα Ανδρουλιδάκη μετέφερε τη γκαλερί CAN από το Κολωνάκι στην Ομόνοια και μιλά για τη γοητεία του κέντρου και για την αρμονική συνύπαρξη με τις προκλήσεις της σύγχρονης τέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Στην Tate Modern και Tate Britain, στα έργα της δωρεάς Δ. Δασκαλόπουλου

Εικαστικά / «Η τέχνη έχει νόημα μόνο όταν βρίσκεται σε συνδιαλλαγή»: Η Tate υποδέχεται τα έργα της δωρεάς Δασκαλόπουλου

Έργα των Louise Bourgeois, Βλάση Κανιάρη, Martin Kippenberger, Damien Hirst και πολλών ακόμα μεγάλων ονομάτων της σύγχρονης τέχνης περιλαμβάνονται στη δωρεά του Δημήτρη Δασκαλόπουλου και φιλοξενούνται πλέον σε νέες εκθέσεις στην Tate Modern και στην Tate Britain.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Τι δουλειά έχει ένα ρομπότ στην οδό Κριεζώτου;

Εικαστικά / Τι δουλειά έχει ένα ρομπότ στην οδό Κριεζώτου;

Η γκαλερί Ζουμπουλάκη εγκαινιάζει τη φθινοπωρινή της βιτρίνα με ένα ρομπότ εντυπωσιακών διαστάσεων, φιλοδοξώντας να ανοίξει μια νέα συζήτηση για το αποτύπωμα της τεχνητής νοημοσύνης σε πεδία δημιουργίας.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Anna Boghiguian: Μια ακάματη ταξιδεύτρια επιστρέφει με νέα έκθεση στην Ελλάδα

Εικαστικά / Το εκπληκτικό ταξίδι της Anna Boghiguian καταλήγει στην Αθήνα ― μια συνέντευξη

Με αφορμή τη νέα της έκθεση στον Πειραιά, η σπουδαία καλλιτέχνις, που παρουσιάζει παράλληλα μια εκπληκτική εγκατάσταση στην Tate Modern, μας μίλησε για τις εμπειρίες μιας ζωής και για όσα τη συνδέουν με τον Καβάφη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ