Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
0



O CHRISTOPHER ROTHKO
δεν μοιάζει στον πατέρα του και δεν έχει και πολλές αναμνήσεις απο εκείνον. Βλέπετε ο διάσημος ζωγράφος αυτοκτόνησε όταν ο γιος του ήταν μόλις έξι ετών. Ωστόσο η βαριά σκιά του πατέρα του κάλυψε την ζωή του και τον οδήγησε να εγκαταλείψει την καριέρα του ως κλινικός ψυχολόγος για να ασχοληθεί με το κληροδότημα του και να δίνει διαλέξεις για το έργο του.

Τώρα, έπειτα από δώδεκα χρόνια πλήρους απασχόλησης στον κόσμο της τέχνης δημοσιεύει την πρώτη συλλογή κριτικών δοκιμίων σχετικά με τους πίνακες του πατέρα του και την έντονη επίδραση που εξακολουθούν να έχουν σε όσους τους κοιτάζουν. Εξαρχής ο γιος του Mark Rothko ξεκαθαρίζει ότι το βιβλίο του "Mark Rothko: From the Inside Out" δεν αφορά όσους περιμένουν ανατριχιαστικές λεπτομέρειες για την προσωπική ζωή του ζωγράφου ή τα εξωφρενικά ποσά που αγγίζουν τα έργα του στις δημοπρασίες (το 2012 ένας πίνακας του 1961 πωλήθηκε στην τιμή ρεκόρ των 87 εκ. δολαρίων). Ο Christopher γράφει: "Δεν διαθέτω απεριόριστες πληροφορίες για προσωπικές συζητήσεις να αποκαλύψω σε ότι αφορά την τέχνη του. Και προφανώς ένα εξάχρονο αγόρι δεν είναι σε θέση να γνωρίζει σκανδαλώδεις λεπτομέρειες για την προσωπική ζώη του πατέρα του, οπότε όσοι αναζητούν κάτι τέτοιο θα απογοητευθούν."

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Πατέρας κι γιός στο σπίτι τους το 1966, τέσσερα χρόνια πριν την αυτοκτονία του ζωγράφου PHOTO: © 2005 KATE ROTHKO PRIZEL AND CHRISTOPHER ROTHKO

Στα 18 δοκίμια του βιβλίου του ο Christopher παρουσιάζει τον ήσυχο και μοναχικό τρόπο που ο πατέρας του εργαζόταν, την εμμονή του με το ορθογώνιο σχήμα και την λατρεία του για τον Μότσαρτ ανάμεσα σε άλλα. Αναλύει πως το έργο του δεν είναι μυώδες και επιθετικό αλλά αντιθέτως αισθητικά ευάλωτο και παραμένει έτσι παρά το ότι πλέον αποτελεί κανόνα και πωλείται σε αστρονομικά ποσά.

Έπειτα από τρεις δεκατίες όμως παρατήρησης και ανάλυσης του έργου του πατέρα του, όντας στο πηδάλιο του κληροδοτήματος αποφάσισε πως ήρθε η στιγμή να στρέψει το ενδιαφέρον του κοινού αμιγώς στους πίνακες και όχι στις λεπτομέρειες της προσωπικής του ζωής που συχνά αγγίζουν τον μύθο κι όχι την πραγματικότητα. "Οι άνθρωποι τον φαντάζονται ως μια τιτάνια φιγούρα, έναν Ολύμπιο θεό του αφαιρετικού εξπρεσσιονιστικού κινήματος που κάπνιζε αρειμανίως και παθιαζόταν με την ιστορία."

Η αυτοκτονία του το 1970 προσέθεσε επιπλέον αναγνώσεις στα κλασσικά τμηματικά έργα του με το τοτεμικό βάρος τους ως δηλώσεις υπαρξιακού σκότους. "Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί ότι ήταν σε βαθιά κατάθλιψη τα τελευταία δύο έτη της ζωής του καθώς η υγεία του επιδεινωνόταν, αλλά ζωγράφισε εντυπωσιακό αριθμό έργων και πειραματιζόταν προς δύο τουλάχιστον νέες κατευθύνσεις. Και μόνο η πράξη του να ζωγραφίζει ήταν ελπιδοφόρα."

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Mark Rothko, Yellow and Blue (Yellow, Blue on Orange), 1955 Carnegie Museum of Art, Pittsburgh
Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Άτιτλο, λάδι σε καμβά, 1957

Στα 18 δοκίμια του βιβλίου του ο Christopher παρουσιάζει τον ήσυχο και μοναχικό τρόπο που ο πατέρας του εργαζόταν, την εμμονή του με το ορθογώνιο σχήμα και την λατρεία του για τον Μότσαρτ ανάμεσα σε άλλα. Αναλύει πως το έργο του δεν είναι μυώδες και επιθετικό αλλά αντιθέτως αισθητικά ευάλωτο και παραμένει έτσι παρά το ότι πλέον αποτελεί κανόνα και πωλείται σε αστρονομικά ποσά. Αν το δει κανείς όπως ο ίδιος ο ζωγράφος θα ήθελε, επιτυγχάνεται μια "πρωτόγονη, προ-λεκτική επικοινωνία" που είναι ιδιαίτερα ουμανιστική, και παρότι τα έργα του θεωρούνται ελιτιστικά, στην ουσία είναι λαϊκά.

Στο πνεύμα αυτό κινήθηκε και η δημόσια διαμάχη και δίκη του κ. Rothko και της μεγαλύτερης αδελφής του Kate Rothko Prizel ενάντια στους εκτελεστές της διαθήκης του Mark Rothko και της Marlborough Gallery, τους οποίους κατηγόρησαν για εξαπάτηση του κληροδοτήματος και τελικά πέτυχαν την απόδοση εκατοντάδων πινάκων στο κληροδότημα και την καταβολή 9 εκ. δολαρίων ως πρόστιμο. Το Κληροδότημα Rothko στην συνέχεια διένειμε πάνω από 1.000 έργα του στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο εξωτερικό. Ο κος Rothko ελπίζει πως το βιβλίο του, προσβάσιμο στον μη ειδικό που ενδιαφέρεται για το έργο του σπουδαίου ζωγράφου, θα παρουσιάσει εκ νέου το τον πατέρα του στον ευρύ κοινό πέρα από την «φασαρία» των χρημάτων και του hype. «Ο πατέρας μου δεν θεωρούσε τον εαυτό του επαναστάτη, θεωρούσε ότι επεκτείνει τις παραδόσεις της ζωγραφικής στην εποχή μας και πιστεύω ότι ζούμε ακόμα σε μια περίοδο που τον χρειάζεται.»

Ο Mark Rothko βαθιά ανθρώπινος και καθόλου ελιτιστής, μέσα από τα μάτια του γιού του Facebook Twitter
Mark Rothko, White cloud over purple, 1957
0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Project Mycelium: Η διάβρωση, η αναγέννηση και τα μανιτάρια που φυτρώνουν σε μια φανταστική τουαλέτα της Κάλλας

Εικαστικά / Μια πρωτοποριακή συνάντηση τέχνης, επιστήμης, ιστορίας και οικολογίας

Στο Project Mycelium, τρία εντυπωσιακά κοστούμια, που θα μπορούσαν να φοράνε η Μαρία Κάλλας, η βασίλισσα Αμαλία και ο Ιωάννης Καποδίστριας, καταβροχθίζονται από ζωντανούς μύκητες.
ΝΤΙΝΑ ΚΑΡΑΤΖΙΟΥ
Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Εικαστικά / Οι αόρατες δυνάμεις στο έργο της Καλλιόπης Παυλίδη

Η 27χρονη εικαστικός μιλά για τη διαδρομή της από την Αθήνα στο Λος Άντζελες, για το πώς το ερωτικό πάθος μεταμόρφωσε την τέχνη της, καθώς και για τη μυστικιστική διάσταση στα έργα της. Για τη γνωριμία της με τη Lana Del Rey απέφυγε να μιλήσει.
ΙΩΝΑΣ ΚΑΛΛΙΜΑΝΗΣ
«Η εμμονή του βλέμματος»: Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

The Review / Μας αφορά η τέχνη του Τέτση σήμερα;

Ποιο είναι το αποκαλούμενο «εθνικό αφήγημα» που υπηρετεί η Εθνική Πινακοθήκη; Ο Χρήστος Παρίδης συζητά με τον δημοσιογράφο και επιμελητή εκθέσεων Δημήτρη Τρίκα για τη νέα επετειακή έκθεση στη μνήμη του Παναγιώτη Τέτση, η οποία μόλις εγκαινιάστηκε στην Εθνική Πινακοθήκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου / Περικλής Βυζάντιος: από το Παρίσι της Μπελ Επόκ στο φως της Ύδρας 

Εικαστικά / Το εξαίσιο ελληνικό φως του Περικλή Βυζάντιου

Μια ανασκόπηση της ζωής και του έργου του ζωγράφου, που ήταν γνωστός για τα ελληνικά τοπία και την Ύδρα, με αφορμή την αναδρομική έκθεση του Περικλή και του Ντίκου Βυζάντιου στο Ίδρυμα Θεοχαράκη.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
 Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Εικαστικά / Μαρία Ελένα Βιέρα ντα Σίλβα: Η Συλλογή Guggenheim επανασυστήνει στο κοινό μια σημαντική ζωγράφο

Με αφορμή την αναδρομική έκθεση στη Συλλογή Peggy Guggenheim στη Βενετία, έφτασε η στιγμή να ανακαλύψουμε τη ζωγράφο που θεωρείται εθνικός θησαυρός για την Πορτογαλία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Εικαστικά / Ματίς και Μαργκερίτ: Βλέποντας τον ζωγράφο μέσα από τα μάτια της κόρης του

Μια νέα έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στο Παρίσι με πορτρέτα της κόρης του Ανρί Ματίς, Μαργκερίτ, προσφέρει μια νέα οπτική στο έργο του μεγάλου Γάλλου καλλιτέχνη.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που ξεκινούν τον Απρίλιο

Εικαστικά / Μια άνοιξη γεμάτη τέχνη: 15 σημαντικές εκθέσεις που αξίζει να δείτε

Αφρικανική τέχνη, κριτική στην αποικιοκρατία, έργα για τα δικαιώματα των ζώων και εμπνευσμένα από διαστημικά ταξίδια, νέοι καλλιτέχνες και αναδρομικές εκθέσεις σε μουσεία και γκαλερί της Αθήνας.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Τέσσερις σημαντικοί διεθνείς καλλιτέχνες αποτελούν τον προπομπό της μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ

Εικαστικά / ΕΜΣΤ: Τέσσερις διεθνείς καλλιτέχνες και μία θεματική έκθεση για τα ζώα που δεν έχει ξαναγίνει ποτέ

Δύο ατομικές εκθέσεις και δύο μεγάλης κλίμακας in situ εγκαταστάσεις φωτίζουν τη σχέση μας με τα ζώα και τις οικολογικές συνέπειες της αποικιοκρατίας ενώ αποτελούν προπομπό μιας μεγάλης έκθεσης που έρχεται τον Μάιο στο ΕΜΣΤ.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
«Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Εικαστικά / «Μιλώντας για τα ζώα σε υποταγή μιλώ για όλα τα υποταγμένα σώματα»

Στην υποβλητική της έκθεση στο ΕΜΣΤ, η εικαστικός Τζάνις Ράφα αναδημιουργεί ένα φανταστικό περιβάλλον άδειων στάβλων για να μιλήσει για τη σχέση του ανθρώπινου και του ζωικού κόσμου, ενώ μας προκαλεί να σκεφτούμε τις έννοιες της φροντίδας και της αγάπης, αλλά και την ανάγκη μας για κυριαρχία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Εικαστικά / Λάκης Παπαστάθης: Ένας ανήσυχος καλλιτέχνης, ένας υπέροχος άνθρωπος

Το Μουσείο Μπενάκη τιμά με μια σημαντική έκθεση τη μνήμη του σκηνοθέτη, διανοούμενου, ιστοριοδίφη και ερευνητή του λαϊκού μας πολιτισμού, συνδημιουργού του θρυλικού «Παρασκηνίου». Ο επιμελητής της έκθεσης, Γιώργος Σκεύας, μας μιλά γι’ αυτήν.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Η μεγάλη έκθεση του Steve McQueen για τα κινήματα που διαμόρφωσαν τη Μεγάλη Βρετανία

Εικαστικά / Η Μεγάλη Βρετανία που αντιστάθηκε υπάρχει ακόμα στις φωτογραφίες αυτής της έκθεσης

Από τις σουφραζέτες των αρχών του 20ού αιώνα μέχρι τις διαμαρτυρίες για τον πόλεμο στο Ιράκ, η έκθεση σε επιμέλεια του Steve McQueen συγκεντρώνει τις πιο δυνατές εικόνες μιας χώρας που βγήκε πολύ συχνά και πολύ δυνατά στους δρόμους.  
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Αρχαιολογία & Ιστορία / Πώς η τεχνολογία αποκαθιστά το σημαντικότερο έργο της κλασικής ζωγραφικής 23 αιώνες μετά;

Η αρχαιομετρία, η τεχνητή νοημοσύνη και η καλλιτεχνική δημιουργία συνεργάστηκαν σε μια καινοτόμο μελέτη αποκατάστασης της τοιχογραφίας με το κυνήγι από τον τάφο του Φιλίππου στις Αιγές, ανοίγοντας νέους ορίζοντες στην αναβίωση της αρχαίας τέχνης.
M. HULOT