Παίζοντας με τα σύμβολα

Παίζοντας με τα σύμβολα Facebook Twitter
0

Η εμπλοκή του Παρθενώνα σε μια έκθεση με τίτλο «Parthenon Rising», με μια μεγάλη εγκατάσταση που ονομάζεται «Architecture of Good and Evil» («Η αρχιτεκτονική του καλού και του κακού»), γεννά μεγάλες προσδοκίες. Στην Αθήνα του σχεδόν εμφυλιοπολεμικού διχασμού, όπου κάθε λογής σύμβολα έχουν ανασυρθεί για να θρέψουν τα μανιχαϊστικά μας πάθη, η έκθεση του Βασίλη Μπαλάσκα στην γκαλερί Kαλφαγιάν της Αθήνας μοιάζει λιγάκι μετέωρη.

Η εικόνα του Παρθενώνα αναδύεται θαμπή μέσα από ένα ασπρόμαυρο βίντεο και η αρχιτεκτονική του καλού και του κακού αποκτά νόημα μόνο αν έχεις χρόνο και διάθεση να ακολουθήσεις τον καλλιτέχνη στη διανοητική και σημειολογική περιπέτεια που έχει στήσει στον χώρο.

Πάνω στο αντεστραμμένο αντίγραφο ενός ιωνικού κίονα στο κέντρο της γκαλερί υψώνεται, πάντως, ένα πλαστικό λουλούδι, το οποίο φωτίζει η δυνατή λάμπα που κρέμεται από την οροφή. Ίσως αυτό να είναι και το πιο εύκολα αναγνώσιμο στοιχείο της έκθεσης, που υποβάλλει, με σχετική ευκολία, στον θεατή τη σημασία του φτηνού αντίγραφου και την αγωνία της στερεοτυπικής, λειψής αναπαραγωγής του ένδοξου παρελθόντος.

Ο βασικός κορμός της έκθεσης αποτελείται από 172 έργα μικρών διαστάσεων σε χαρτί, τοποθετημένα σε μαύρες, κομψές κορνίζες. Πρόκειται για τα αρχιτεκτονικά σχέδια από δεκάδες αρχαιοελληνικά μνημεία, όπως τα αποτύπωσε το 1957 στην περίφημη έκδοση Greek Architecture o καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Καίμπριτζ A.W. Lawrence. Ο καλλιτέχνης παρουσιάζει αυτούσια τα ασπρόμαυρα σχέδια του Lawrence, με μόνη διαφορά ότι επιλέγει να επιχρωματίσει με μπλε χρώμα ένα μέρος ή μια λεπτομέρεια του σχεδίου, συχνά δυσδιάκριτη.

Για παράδειγμα, στο έργο που αναπαριστά την πλακόστρωση ενός τμήματος του Παρθενώνα, ο Μπαλάσκας επιχρωματίζει με μπλε χρώμα το τετράγωνο ανάμεσα σε δύο κίονες. Τα ίδια μπλε σημάδια εμφανίζονται σε ποικίλα σημεία των αρχιτεκτονικών σχεδίων, σ’ ένα τετράγωνο στην πρόσοψη της υπόστυλης αίθουσας στη Δήλο, σ’ ένα παραλληλόγραμμο στις κολόνες της βάσης του Τρίτου Ηραίου στη Σάμο κ.ο.κ. Χειρονομία που συνθέτει ένα τεράστιο παζλ μπλε σημείων. Η τελετουργική επανάληψη του μπλε ίχνους στο σώμα των ερειπίων παραπέμπει σε μυστική γραφή, σε άγνωστη γλώσσα που πασχίζει να συντάξει κάποιο νόημα, λιγότερο ξεκάθαρο και πιο ενδιαφέρον ίσως από το σχόλιο της πολυσημίας των συμβόλων που εναντιώνονται στη μονοσήμαντη διαμόρφωση εθνικής πολιτισμικής συνείδησης. Η Ακρόπολη κυριαρχεί, με απρόβλεπτο τρόπο, στο βίντεο που προβάλλεται σ’ ένα ήσυχο δωμάτιο της αίθουσας. Η νυχτερινή κινηματογράφηση του μνημείου, με μοναδική πηγή φωτισμού τα φωτογραφικά φλας των επισκεπτών του Ιερού Βράχου τη βραδιά της Πανσελήνου, δημιουργεί μια αλλόκοτη προσέγγιση της εικόνας του συμβόλου: το απόλυτο σκοτάδι εναλλάσσεται με βίαιες αναλαμπές φωτός που παραπέμπουν σε πολεμικές εικόνες νυχτερινού βομβαρδισμού ή σε μια κατάσταση εκστατικού διαλογισμού με τη μνήμη και την Ιστορία. Τολμηρή προσέγγιση που εκτείνεται πέρα από τον προφανή σχολιασμό της νεωτερικής κατασκευής του νεοκλασικού ιδεώδους με επίκεντρο την Ακρόπολη: η θραυσματική εμφάνιση της εικόνας της Ακρόπολης στα μάτια μας ανακαλεί, εκτός των άλλων, και τον άβολο επαναπροσδιορισμό του μέρους εκείνου της ταυτότητάς μας που τώρα, περισσότερο από ποτέ, μοιάζει θρυμματισμένο και μισερό.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του σημαντικού Γερμανού καλλιτέχνη Thomas Schütte στην Αθήνα 

Εικαστικά / Τραχύτητα και χιούμορ: Μια έκθεση με πρωτότυπα έργα του Thomas Schütte στην Αθήνα 

Μνημειακού τύπου γλυπτά, επιτοίχια κεραμικά, παραμορφωμένα πρόσωπα, λουλούδια και άγγελοι, μια έκρηξη χρωμάτων: Το μικροσύμπαν του σπουδαίου καλλιτέχνη στην γκαλερί Bernier/ Eliades.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Εικαστικά / Ο Νάκης Παναγιωτίδης μάς ζητά να νιώσουμε τα έργα του ακόμα και με κλειστά τα μάτια

Το Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή υποδέχεται την αναδρομική έκθεση ενός διεθνούς φήμης ανένταχτου Έλληνα καλλιτέχνη της διασποράς, γνωστού για το πολύπλευρο και στοχαστικό έργο του.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Ογκίστ Ροντέν: Αυτή είναι η ζωή του καλλιτέχνη που δημιούργησε το γλυπτό ο «Σκεπτόμενος»

Τα ρεαλιστικά γλυπτά του, που εκφράζουν τα ανθρώπινα συναισθήματα αλλά και τις αδυναμίες, εξακολουθούν να είναι σήμερα ιδιαίτερα δημοφιλή και να συγκεντρώνουν πλήθη φιλότεχνων όπου και αν εκτίθενται.
ΚΟΡΙΝΑ ΦΑΡΜΑΚΟΡΗ
Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Εικαστικά / Λεονάρντο, Μικελάντζελο, Ραφαήλ: Αριστουργήματα και καλλιτεχνικές μονομαχίες 

Μια έκθεση στη Royal Academy of Arts του Λονδίνου φέρνει στο προσκήνιο μετά από έξι αιώνες τη θρυλική καλλιτεχνική «μονομαχία» μεταξύ Ντα Βίντσι και Μικελάντζελο με δυο έργα που δεν ολοκληρώθηκαν ποτέ. 
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Φωτογραφία / Ισπανία: Έκθεση αφιερωμένη στο έργο του Ίρβινγκ Πεν στο Ίδρυμα MOP στη Λα Κορούνια

Πορτρέτα διάσημων και σκηνές δρόμου περιλαμβάνονται στην έκθεση «Irving Penn: Centennial» που διοργανώνεται από το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης της Νέας Υόρκης και παρουσιάζεται στην Ισπανία
LIFO NEWSROOM
Tependris vs Tependris

Εικαστικά / Tependris vs Tependris

Μια αναδρομική έκθεση με πίνακες και γλυπτά, εικονογραφήσεις και ηχογραφήσεις, έργα του Κωνσταντίνου Κακανιά από το 1996 μέχρι σήμερα, με θεματικές που εκτείνονται από τα βαθιά παιδικά τραύματα μέχρι το χιούμορ που χαρακτηρίζει τον πολυδιάστατο καλλιτέχνη.
ΝΙΚΟΣ ΤΣΕΠΕΤΗΣ
Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Εικαστικά / Μέσα στη μεγαλειώδη έκθεση των πορτρέτων του Φράνσις Μπέικον

Η National Portrait Gallery του Λονδίνου φιλοξενεί μια από τις κορυφαίες εικαστικές εκθέσεις της χρονιάς παγκοσμίως, μια ρετροσπεκτίβα στο έργο του Βρετανού καλλιτέχνη που άλλαξε την προσωπογραφία, δημιουργώντας μια ανεπανάληπτη ζωγραφική της φιγούρας με σπαραγμό, απελπισία και ευαισθησία.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Ο Τζάκσον Πόλοκ και η επιρροή που είχαν στο έργο του ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες

Πολιτισμός / Ο Πικάσο και οι μεξικανικές τοιχογραφίες στα πρώιμα έργα του Τζάκσον Πόλοκ

Μια μοναδική έκθεση στο Παρίσι παρουσιάζει πίνακές του από τα χρόνια που τον επηρέαζαν οι σουρεαλιστές και ο Καρλ Γιουνγκ, πριν ακόμα γίνει γνωστός για τα αφηρημένα έργα του με την τεχνική «dripping», το 1947.
ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
ΕΠΕΞ Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Εικαστικά / Μια έκθεση για τον Λουκά Σαμαρά με κύβους, τραπεζοειδή και παραισθητικές πύλες

Η μοναδική οπτική του Λουκά Σαμαρά παρουσιάζεται στο μουσείο Dia Beacon της Νέας Υόρκης, στην πρώτη μεταθανάτια έκθεσή του και τελευταία στην οποία συνεργάστηκε ο ίδιος ο καλλιτέχνης.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ