ΔΥΣΚΟΛΑ ΞΑΧΝΑ ΚΑΝΕΙΣ ΤΟ «Gosh», αυτό το κολοσσιαίο σινγκλ από το πρώτο άλμπουμ του Jamie xx –κατά κόσμον James Smith–, «In Colour», που κυκλοφόρησε το 2015. Εγώ σίγουρα δεν το έχω ξεχάσει. Ένα από τα σημαντικότερα ηλεκτρονικά κομμάτια των ’10s με ένα επαναλαμβανόμενο φωνητικό μοτίβο, ωδή στις βρετανικές dance εκπομπές του πειρατικού ραδιοφώνου της δεκαετίας του ’90, προσέφερε μια πολύχρωμη νοσταλγική διάθεση που σου προκαλούσε ανατριχίλα.
Η μουσική του Jamie xx δεν χαρακτηριζόταν ποτέ από ένα συγκεκριμένο ηχητικό στυλ, πιο πολύ είχε να κάνει με συγκεκριμένα συναισθήματα, όπως γράφουν στην «Guardian». Αυτό εισέπραττες κυρίως, ένα συναίσθημα γεμάτο λαχτάρα. Δηλαδή ήταν το ακριβώς αντίθετο από το δυσοίωνο και σκοτεινό ηχητικό σύμπαν παραγωγών όπως ο Burial, που μεσουρανούσαν στα ’00s. Το σκοτάδι, όμως, προσφέρεται πάντοτε για πιο ενδιαφέρουσες θεωρίες και τότε η λαμπερή νοσταλγία του Jamie xx δεν θεωρούνταν τόσο αβανταδόρικη ή ότι έκρυβε υψηλά νοήματα.
Γι’ αυτόν τον λόγο, ίσως, παρά τις διθυραμβικές κριτικές και την εμπορική αποδοχή για το ντεμπούτο του ως παραγωγός πάντοτε αντιμετωπιζόταν κάπως ως μπασκλάς. Οι μάζες τον αγαπούσαν, αλλά ήταν κόκκινο πανί για όσους αρέσκονταν περισσότερο στις μουσικές θεωρίες. Ήταν κάτι σαν τον Moby τη δεκαετία του ’90, ως όνομα τον συνδέεις με την πιο εμπορική πλευρά της ηλεκτρονικής μουσικής.
Το «In Colour» κυκλοφόρησε κάπως καθυστερημένα και δεν ήταν καθόλου πειραματικός δίσκος – διπλό το κακό δηλαδή. Επιπλέον, είχε την υπογραφή ενός νεαρού καλλιτέχνη που γνώρισε τεράστια επιτυχία με το γκρουπ του, τους xx, όταν κέρδισαν το βραβείο Mercury το 2010 και η καριέρα τους εκτοξεύτηκε.
Ο Smith, που πλέον πάτησε τα 35, παραμένει χαμηλών τόνων και προτιμά να βρίσκεται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Από την άλλη, ηχητικά δεν θυμίζει τίποτα από το παιδί που στα 20 του δημιουργούσε εσωστρεφή μινιμαλιστικά κομμάτια με τους παιδικούς του φίλους στους xx. Αν μη τι άλλο, στο «In Waves» δείχνει την αυτοπεποίθηση που έχει αποκτήσει τόσα χρόνια ως παραγωγός.
Όλα αυτά είναι απαραίτητο να αναφερθούν πριν μιλήσουμε για τη νέα του δουλειά, το «In Waves», που κάπως ξεκινάει από εκεί που σταμάτησε, πριν από εννιά χρόνια, ένα απολαυστικό άλμπουμ που δεν χορταίνεις να ακούς και να ξανακούς.
Η ’90s νοσταλγία είναι κυρίαρχη και εδώ. Αν το «In Colour» ήταν φτιαγμένο για να το ακούς στο δωμάτιό σου, το «In Waves» έχει στόχο το κλαμπ στην πλειοψηφία του, με ορισμένα κομμάτια «σχεδιασμένα να ακουστούν από τεράστια ηχεία στις 3 το πρωί», γράφει ο Alexis Petridis.
Τέτοιο παράδειγμα αποτελεί η συνεργασία του με τη Honey Dijon στο disco-esque «Baddy on the floor» ή στο ΤikΤok το μελαγχολικό και instant classic με τους κολλητούς του από τους xx, τη Romy Madley Croft και τον Oliver Sim. Μετά έχεις το υπέροχα περίεργο «Dafodil» με τη συμμετοχή των Kelsey Lu, John Glacier και Panda Bear. Σε μία ακόμα πιο απίθανη τροπή, αλλάζει τα φώτα στο «Nights in white satin» των Moody Blues με το «Still Summer», προσαρμόζοντάς το στη νέα χιλιετία, ενώ συνεργάζεται με τους Avalanches στο «All you children». Το άλμπουμ είναι γεμάτο χιτ και γενικά δεν σε αφήνει να πάρεις ανάσα, ενώ έχει την ίδια ακριβώς τρανς ευφορία που ακούει κανείς στις δουλειές των Octo Octa και Eris Drew.
Ο Smith, που πλέον πάτησε τα 35, παραμένει χαμηλών τόνων και προτιμά να βρίσκεται μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας. Από την άλλη, ηχητικά δεν θυμίζει τίποτα από το παιδί που στα 20 του δημιουργούσε εσωστρεφή μινιμαλιστικά κομμάτια με τους παιδικούς του φίλους στους xx. Αν μη τι άλλο, στο «In Waves» δείχνει την αυτοπεποίθηση που έχει αποκτήσει τόσα χρόνια ως παραγωγός.
Με τη Romy και τον Oliver Sim γνωρίστηκαν για πρώτη φορά στο σχολείο όταν ήταν 13-14 χρονών και τους έφερε κοντά η αγάπη τους για τη μουσική, τις ταινίες και το skate. Όταν οι Romy και Sim σχημάτισαν τους xx το 2005, ο Smith αρνήθηκε να γίνει ο ντράμερ τους και κατέληξε να παίζει συνθεσάιζερ επειδή δεν ήθελε να καπελώνει με τόσο θόρυβο τις όμορφες φωνές τους, όπως είπε πρόσφατα. Άργησε κάπως να γράψει τραγούδια σε σχέση με τους άλλους δύο. Οι γονείς του άκουγαν πιο κλασικά πράγματα. Η μητέρα του ήταν δασκάλα και αγαπούσε τη Stax Records, έναν από τους ναούς της soul μουσικής στα ’60s, ενώ ο πατέρας του ήταν κάποια στιγμή στα ’70s ντράμερ σε φολκ ροκ μπάντες. Μία από τις μπάντες που έχει παίξει είναι οι Spriguns of Tolgus στο υπερσπάνιο άλμπουμ «Jack with a feather».
Τo «In Waves» δεν έχει πάρει τόσο καλές κριτικές όσο το ντεμπούτο του, αλλά ίσως είναι ο καταλληλότερος δίσκος να ακούσει κανείς αυτή την περίοδο, ίσως περισσότερο ακόμη και από το «brat». Σε έναν δίκαιο κόσμο θα το υποδέχονταν ως αριστούργημα. Ένα κλασικός dance δίσκος χωρίς μαγκιές και χωρίς να υπηρετεί κανένα τρανταχτό αφήγημα πέρα από αυτό της εκστατικής ευφορίας που νιώθει κανείς όταν χορεύει χωρίς να σκέφτεται το αύριο.
Jamie xx - Breather