Το ιδιοφυές φεμινιστικό κιτς της Lana Del Rey

Το ιδιοφυές φεμινιστικό κιτς της Lana Del Rey Facebook Twitter
Η Lana Del Rey στο βίντεο του κομματιού "Venice Bitch" από το νέο της άλμπουμ που έχει τίτλο Norman Fucking Rockwell
0

Σύμφωνα με τον Τσέχο φιλόσοφο, θεωρητικό της εικόνας και συγγραφέα του βιβλίου «Το κιτς και η τέχνη», Tomáš Kulka, τρεις είναι οι συνθήκες δημιουργίας του κιτς. Πρώτον, «το κιτς αναπαριστά αντικείμενα και θέματα έντονα φορτισμένα με συναισθήματα που έχουν ξεμείνει ως απόθεμα». Δεύτερον, «τα αντικείμενα ή θέματα που απεικονίζει το κιτς είναι άμεσα και αβίαστα αναγνωρίσιμα». Και τρίτον, «το κιτς δεν εμπλουτίζει ουσιαστικά τους δεσμούς μας με τα αντικείμενα ή τα θέματα που απεικονίζονται».

Όταν η Lana Del Rey τραγουδούσε «Ο Έλβις είναι ο μπαμπάς μου / η Μέριλιν είναι η μητέρα μου / ο Ιησούς είναι ο κολλητός μου» στο ντεμπούτο άλμπουμ της Born to Die, αυτό ήταν κιτς. Όταν προ μηνών ανακοίνωσε ότι το προσεχές της άλμπουμ (που κυκλοφορεί επίσημα τον Μάρτιο) έχει τίτλο Norman Fucking Rockwell (από το όνομα του πιο παραδοσιακού Αμερικανού ζωγράφου), αυτό ήταν κιτς. Όταν τραγουδούσε «έχω φτερά στα μαλλιά μου / τη βρίσκω με την Beat ποίηση / και με την συλλογή μου σπάνιας τζαζ» στο "Brooklyn Babe", αυτό ήταν μεγαλειώδες κιτς.

Είναι αυτός ο ακατανίκητος συνδυασμός χαμηλής αισθητικής έντασης και υψηλής συναισθηματικής φόρτισης.

Στο τελευταίο της single, με τον περιφραστικό τίτλο "hope is a dangerous thing for a woman like me to have but I have it" (η ελπίδα είναι επικίνδυνο πράγμα να την έχει μια γυναίκα σαν κι εμένα αλλά την έχω) αναφέρεται στον εαυτό της ως μια «24/7 Σίλβια Πλαθ / που γράφω με το αίμα μου στους τοίχους / επειδή το μελάνι δεν γράφει στο σημειωματάριό μου».

Το ιδιοφυές φεμινιστικό κιτς της Lana Del Rey Facebook Twitter
Από την περσινή φωτογράφηση για το περιοδικό L'Officiel

Σε πλήρη συνάρτηση με τις συνθήκες του κιτς σύμφωνα με τον Kulka, η Del Rey συμπυκνώνει αφαιρετικά την Σίλβια Πλαθ στην κατάθλιψη και την «τρέλα» από την οποία εκείνη υπέφερε και τελικά την οδήγησε στην αυτοχειρία, αφαιρώντας την λογοτεχνική και αισθητική αξία της ποιήτριας προς χάρη του μελοδραματικού κιτς πρότζεκτ της 33χρονης ποπ σταρ.

Είναι αυτός ο ακατανίκητος συνδυασμός χαμηλής αισθητικής έντασης και υψηλής συναισθηματικής φόρτισης. Δεν πρόκειται για την πραγματική Σίλβια Πλαθ, αλλά μάλλον για μια νέα εκδοχή της κακόβουλης ατάκας του Άλβι Σίνγκερ, του χαρακτήρα που υποδυόταν ο Γούντι Άλεν στη διάσημη ταινία του Annie Hall (πιο γνωστή στα ελληνικά ως «Νευρικός Εραστής»), σύμφωνα με την οποία η αυτοκτονία της Πλαθ «παρεξηγήθηκε ως ρομαντική στη νοοτροπία των κολεγιοκόριτσων».

Ασχέτως αν το κάνει απολύτως συνειδητά ή όχι, η δισκογραφία της Lana Del Rey είναι διανθισμένη με φιλολογικές και καλλιτεχνικές φιγούρες τις οποίες συχνά οι άντρες νοιώθουν την υποχρέωση να «εξηγήσουν» στις γυναίκες (η Σίλβια Πλαθ, οι Beat ποιητές, ο Τζιμ Μόρισον, η «Λολίτα» του Ναμπόκοφ, το «Κουρδιστό Πορτοκάλι») – φιγούρες τόσο επενδυμένες με ευσεβισμό που είναι σα να εκλιπαρούν να μεταχειριστούν ως κιτς σύμβολα. Και πάνω απ' όλες βέβαια, η περίπτωση του Νόρμαν Ρόκγουελ, του Αμερικανού ζωγράφου με τις θρησκευτικού τύπου απεικονίσεις μορφών των αρχών του 20ου αιώνα.

Το ιδιοφυές φεμινιστικό κιτς της Lana Del Rey Facebook Twitter
Με τον Τζάρεντ Λέτο στο πρόσφατο ετήσιο γκαλά του Met (Μητροπολιτικού Μουσείου) στη Νέα Υόρκη.

«Είναι μια μεταφορά για τύπους που είναι επιφανείς καλλιτέχνες και νομίζουν ότι είναι θεοί και δεν σταματάνε να μιλάνε για τον εαυτό τους», δήλωσε η Del Rey σε μια πρόσφατη συνέντευξη της με αφορμή την κυκλοφορία του "Venice Bitch", του δεύτερου single από το νέο άλμπουμ: «Καταλήγω διαρκώς με αυτούς τους δημιουργικούς – ας πούμε – τύπους που περιαυτολογούν ακατάσχετα κι εγώ μουρμουρίζω 'ναι, ναι...'».

Στο συβαριτικό σύμπαν της, ο Μπρους Σπρίνγκστιν στέκεται πλάι σε μια Bugatti Veyron και ο Τζέιμς Ντιν απολαμβάνει μια μπουκάλα σαμπάνιας Black Cristal. Στον κόσμο της, οι συγγραφείς και οι δημιουργοί δεν είναι πιο συμβολικοί από φίρμες πολυτελείας.

Η Lana Del Ray μεταχειρίζεται τα είδωλα των αντρών, ακούσια έστω, όπως μεταχειρίζεται ο κόσμος τα αντίστοιχα των γυναικών. Τα απλοποιεί, τα μαγεύει και τα μετατρέπει σε προϊόντα, όπως η Φρίντα Κάλο μετατρέπεται σε έπιπλα και αξεσουάρ. Συνεπώς, δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι όσοι επιλέγουν να πάρουν πολύ σοβαρά και στεγνά τις αναφορές της είναι εκείνοι που ενοχλούνται από τα τραγούδια της.

Με στοιχεία από το άρθρο "The genius kitsch of Lana Del Rey" της Emma Madden που δημοσιεύτηκε στο Dazed

 

Μουσική
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η ξανθιά φιλοδοξία της Sabrina Carpenter

Μουσική / Η Sabrina Carpenter ξέρει ακριβώς τι κάνει στην ποπ

Η πρώτη καλλιτέχνιδα που είχε ταυτόχρονα ένα νο1 άλμπουμ και τρία τραγούδια στην πεντάδα των UK Charts και τρια κομμάτια στην πεντάδα του Billboard Hot 100 –κάτι που είχε να συμβεί από την εποχή των Beatles– δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνεται. Στην πορεία, έχει σπάσει αρκετά στερεότυπα.
ΜΑΡΙΑ ΠΑΠΠΑ
«Ελάχιστοι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με την τέχνη άφησαν παρακαταθήκη»

Οι Αθηναίοι / «Αυτό που λέμε ευτυχισμένη ζωή δεν υπάρχει»

Ο Θέμης Ανδρεάδης γνώρισε τεράστια επιτυχία με το σατιρικό τραγούδι αλλά το ρίσκο να ασχοληθεί με το αγαπημένο του είδος, την μπαλάντα, τον άφησε εκτός μουσικής για σχεδόν είκοσι χρόνια. Η επιστροφή του με ένα δίσκο βινυλίου με συμμετοχές μουσικών από τις νεότερες γενιές ανοίγει ένα νέο, πιο φωτεινό κεφάλαιο στη ζωή του.
M. HULOT
Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Συμφωνική Μουσική - Ιστορίες / Σοστακόβιτς: Ο συνθέτης που έγραψε το σάουντρακ της ρωσικής ιστορίας

Μισός αιώνας συμπληρώνεται φέτος από τον θάνατο του Ντμίτρι Σοστακόβιτς και η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών ερμηνεύει το Κοντσέρτο του για βιολί και ορχήστρα με σολίστα τον Βαντίμ Ρέπιν. Με αυτήν την αφορμή, η Ματούλα Κουστένη ξετυλίγει μια ιστορία ζωής και μουσικής που καθορίστηκε τόσο από την πολιτικές εξελίξεις και το πλαίσιο του σοβιετικού καθεστώτος, όσο και από τις προσωπικές επιλογές του μεγάλου Ρώσου συνθέτη.
ΜΑΤΟΥΛΑ ΚΟΥΣΤΕΝΗ
Το αριστουργηματικό σετ των Pan Pot στην Αθήνα

Μουσική / Pan Pot: Πόσο καταπληκτική μουσική παίζει αυτό το δίδυμο;

Δεν είναι πλέον εικοσάρηδες, αλλά δεν καταφεύγουν μονάχα σε νοσταλγικούς ήχους. Συνεχίζουν να καθορίζουν ηχητικά το μέλλον της techno, κάτι που απέδειξαν και στο extended σετ τους στην Αθήνα.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΟΥΡΛΑΚΟΣ
«Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Lifo Videos / «Στην αρχή με ενοχλούσαν τα σχόλια για το Ozempic, όχι όμως πια»

Η Marseaux, μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της σύγχρονης ελληνικής ποπ σκηνής μιλά για την τυχαία της συνάντηση με το τραγούδι αλλά και για τις προσωπικές δυσκολίες που έχει αντιμετωπίσει και την έφεραν μέχρι το σήμερα.
ΣΩΤΗΡΗΣ ΒΑΛΑΡΗΣ
Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Μουσική / Το νέο ντοκιμαντέρ για τους Led Zeppelin αφήνει απ’ έξω την σκοτεινή πλευρά τους

Το Becoming Led Zeppelin εξερευνά τις συνθήκες δημιουργίας του θρυλικού συγκροτήματος αγνοώντας την ακολουθία από σατανιστικές τελετουργίες, γκρούπις, ηρωίνη, όργια και κακοποιήσεις που σημάδεψαν την μετεωρική τους διαδρομή
THE LIFO TEAM
H ψευδαίσθηση της «ανακάλυψης» μουσικής στις επιμελημένες playlists του Spotify

Μουσική / Ανακαλύπτουμε πράγματι μουσική στο Spotify ή ζούμε μια ψευδαίσθηση;

Αρχικά, τις επιμελημένες playlists της δημοφιλούς πλατφόρμας τις έφτιαχναν επαγγελματίες, που προσλαμβάνονταν για το γούστο και την κρίση τους. Όμως, πια τα πράγματα δεν λειτουργούν έτσι. Και παρότι μας περιβάλλει ένας ωκεανός ήχων, το Spotify αρκείται στο να μας κρατά αποκλεισμένους στο νησί μας.
THE LIFO TEAM
Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι (1840-1893)

Μουσική / Τσαϊκόφσκι: Πώς μπορεί ο κορυφαίος συνθέτης να ενοχλεί τη σημερινή Ρωσία;

Στη Ρωσία θεωρούν αδιανόητο το να φέρει η εθνική τους κληρονομιά ομοφυλοφιλική ταυτότητα, ακόμα κι αν πρόκειται για τον συνθέτη της «Λίμνης των κύκνων» και του «Καρυοθραύστη», καθώς και της «Παθητικής συμφωνίας», η οποία ίσως προμηνύει τη φημολογούμενη κρατική δολοφονία του. Με αφορμή την παράσταση που ανεβαίνει στην Εθνική Λυρική Σκηνή ανατρέχουμε στα νέα στοιχεία για τη ζωή του.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Μουσική / Λουκιανός Κηλαηδόνης (1943-2017): Μια ζωή

Σαν σήμερα πεθαίνει ο «φτωχός και μόνος κάου-μπόυ», που την εποχή της επικράτησης του πολιτικού τραγουδιού στη χώρα μας πρότεινε την επανασύνδεση με τον Αττίκ και τον Κώστα Γιαννίδη, αλλά και την αμερικανική τζαζ, country και σουίνγκ μουσική.
ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪ́ΤΗΣ
Βασίλης Λούρας: «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Μουσική / «Η Κάλλας θα είναι πάντα ένα σύμβολο δύναμης για τους φοβισμένους»

Το ντοκιμαντέρ «Μαίρη, Μαριάννα, Μαρία: Tα άγνωστα ελληνικά χρόνια της Κάλλας» που έγραψε και σκηνοθέτησε ο Βασίλης Λούρας -και θα κυκλοφορήσει σύντομα στους κινηματογράφους από το Cinobo- είναι μια συναρπαστική ταινία για την Κάλλας που αποκαθιστά την αλήθεια για τα χρόνια της στην Ελλάδα αλλά και για τη θυελλώδη σχέση της με τη χώρα που η μεγάλη ντίβα θεωρούσε πατρίδα.
M. HULOT