H INNER EAR συνεχίζει ακάθεκτη την πορεία της στη δισκογραφία, προσφέροντας συνεχώς άλμπουμ τα οποία δεν γίνεται να τ’ αγνοήσεις. Η τελευταία, δε, σοδειά της είναι πρώτης τάξεως, κάτι που δείχνει και τη δυναμική της εταιρείας, μα και το υψηλό επίπεδο των καλλιτεχνών (της) και των συγκροτημάτων.
METAMAN: Vs Doctor Rave
[Inner Ear, 2024]
O Metaman είναι ένας τύπος που παίζει πλήκτρα, παράγοντας και προάγοντας beats και συνθέτοντας electro-pop tracks – που μπορεί να φέρνουν στη μνήμη πολλά και διάφορα (και ελληνικά), διαθέτοντας, όμως, τη δική του σφραγίδα.
Το «Αίθουσα αναμονής», που ανοίγει το άλμπουμ του “Vs Doctor Rave”, μπορεί να είναι ένα... νοσταλγικό βαλσάκι, που κάτι θέλει να πει εκεί στην αρχή, με την ευφράδεια και την απλότητά του, αλλά στην πράξη είναι η γέφυρα για να περάσουμε στο πρώτο κομμάτι του δίσκου με λόγια (Στέλιος Λαλούσης), που είναι τέλος πάντων το κάπως techno 5λεπτο «Ναυάγια», που με αυτή την απλή και κατακερματισμένη «πίσω» μελωδία, και το ωραίο σπηκάρισμα, έχει τον τρόπο να σε παρασύρει. Ντανσικό κομμάτι, με κάτι εξωστρεφές και ατμοσφαιρικό συνάμα, που εύκολα σε κερδίζει.
Η συνέχεια με το “KAN”, που είναι επίσης δυνατό, με τα πρωτεία εδώ να τα έχουν τα λόγια (Sci-Fi River) – με το κομμάτι να ισορροπεί ανάμεσα στo γρήγορο ραπάρισμα (ελληνικός ο στίχος, και καλός) και τα electro beats και breaks, που είναι συνεχή «γεμίζοντας» τη σύνθεση. Η πλευρά θα ολοκληρωθεί με το “Bulat” (στο οποίο κάποια Sandra σπηκάρει στίχους του σοβιετικού τραγουδοποιού και άλλα διάφορα Bulat Okudzhava!). Το κομμάτι βγάζει κάτι το εξώκοσμο και το παγερό, μέσα στην ατμοσφαιρικότητά του. Οπωσδήποτε σαν σύνθεση «λέει» εκεί στο τέλος της Side A δημιουργώντας ένα σασπένς σε σχέση με το τι μας περιμένει στην άλλη μεριά του δίσκου.
Η συνέχεια με το “KAN”, που είναι επίσης δυνατό, με τα πρωτεία εδώ να τα έχουν τα λόγια (Sci-Fi River) – με το κομμάτι να ισορροπεί ανάμεσα στo γρήγορο ραπάρισμα (ελληνικός ο στίχος, και καλός) και τα electro beats και breaks, που είναι συνεχή «γεμίζοντας» τη σύνθεση.
Το “Dr. Rave” δεν έχει λόγια και διαρκεί περί τα τρία λεπτά. Ασαφές, ως προς την χρησιμότητά του, track, που παίζει μάλλον ως «εισαγωγή» για ό,τι ακολουθήσει. Και τι ακολουθεί; Το «Τιγράκι», που μπορεί να έχει στίχους απαιτητικούς, με κοινωνικά αντικρίσματα (Σεμέλη Ελένη Καμτσίκη), αλλά η μουσική είναι και πάλι συναρπαστική, μέσα πάντα στην απλότητά της. Εννοώ πως προσδίδει στο κομμάτι μια κρυφή ομορφιά (που δεν την έχουν από μόνοι τους οι στίχοι). Ο συνδυασμός είναι που, τελικώς, «σκοτώνει».
Στο προτελευταίο κομμάτι, που τιτλοφορείται «Τίποτα δεν ομορφαίνει», ακούμε λόγια του Wilhelm Reich από το «Άκου, Ανθρωπάκο!». Πρόκειται για ένα μονότονο, από ρυθμικής άποψης, track, με πειραγμένες φωνές, που έχει ένα μικρό ανέβασμα πίσω (από τα πλήκτρα), χωρίς πάντως να «φεύγει». Το “Vs Doctor Rave” θα ολοκληρωθεί με το «Εμείς οι 2 θα γεράσουμε μαζί». Από ρυθμικής πλευράς το κομμάτι στέκεται καλά –νομίζω πως αποτίνει κάπου κι ένα φόρο τιμής στην Λένα Πλάτωνος– και πάντως στην εξέλιξή του έχει μια feel good προοπτική, κλείνοντας με θετικό πρόσημο έναν ούτως ή άλλως πολύ ευχάριστο δίσκο. Μεγάλο ατού αυτό στις μέρες μας.
ΜΕΤΑΜΑΝ featuring Stelios Lalousis - Ναυάγια (Official Audio)
Ακούστε όλο τον δίσκο στο Bandcamp.
ALEX K. + ΚΤΙΡΙΑ ΤΗ ΝΥΧΤΑ: Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα
[Inner Ear, 2024]
Παράξενη μα τω Θεώ συνεργασία, αλλά και τι μ’ αυτό; Το θέμα είναι αν το άλμπουμ εν τέλει «Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα» αιτιολογεί την βινυλιο-ποίησή του. Και με το παραπάνω, θα έλεγα... έτσι από την αρχή.
Το ποιοι είναι οι Alex K. και Κτίρια τη Νύχτα δεν νομίζω πως υπάρχει λόγος να το πούμε, καθότι οι άνθρωποι βρίσκονται εδώ και δεκαετίες στα πράγματα (ειδικά ο Καλοφωλιάς), με το παρελθόν τους, σε κάθε περίπτωση, να είναι γνωστό σε όλους. Άγνωστο, όμως, είναι το παρόν τους –για να το γράψω έτσι απλά–, αφού εδώ έχουμε να κάνουμε με κάτι μυστήριο, με κάτι που αποτελεί την τομή και των δύο.
Της άοκνης ροκ διάθεσης του Alex K. εννοώ, που εδώ εμφανίζεται και ως ένας ολοκληρωμένος στιχουργός ελληνικού λόγου, και του έκκεντρου πειραματισμού του Κτίρια τη Νύχτα. Και τι καλύτερη εισαγωγή, για να αντιληφθούμε τι ακριβώς συμβαίνει, σ’ αυτή την απρόσμενη συνύπαρξή τους, από την «13η ώρα», που συνδυάζει με δημιουργικό τρόπο αυτά τα δύο, το πείραμα με την ροκ αφήγηση. Φωνή, μπάσο Alex K., κιθάρες, πλήκτρα, σύνθια Κτίρια τη Νύχτα, ντραμς Κώστας Χρυσόγελος.
Ποιήματα γράφει ο Καλοφωλιάς, δεν γράφει στίχους για τραγούδια, και αυτό το ακούμε και στην «Αιώρηση», που έχει ξανά απαγγελία, συν το βιολί του Φώτη Σιώτα κάπου ανάμεσα, συν όλο εκείνο το background, που είναι τρομερά λειτουργικό μέσα στην απλότητά του. Το τρίτο κομμάτι έχει τίτλο «Μια εκτίμηση», σπηκάρει η Κίκα, διαθέτει δυνατά ρυθμικά πατήματα, με το τρίδυμο πλήκτρα-κιθάρες-φυσαρμόνικα να δημιουργεί έναν βαρύ «τοίχο».
Η πλευρά θα κλείσει με τους «Αμπελόκηπους», που έχει μάλλον τους καλύτερους στίχους του Καλοφωλιά (αν έχει κι άλλους τέτοιους αξίζει να τους βγάλει σε βιβλίο), στίχους που συνδέονται με μια δική του πολύ δύσκολη φάση, όταν χρυσαυγίτες είχαν επιχειρήσει να τον ξεκάνουν, το 1998, Χαλκοκονδύλη και 3ης Σεπτεμβρίου, με το κομμάτι να έχει και πάλι... ιπτάμενη συνοδεία , που ανεβαίνει και κατεβαίνει σε ένταση, πριν κλείσει με τη φωνή του Πάνου Κουτρουμπούση κρυμμένη πίσω από τόνους synths και κιθαρών.
Το “Bd Voltaire”, πρώτο κομμάτι της Side B, είναι ορχηστρικό με beats, σύνθια και field recordings από τον Κτίρια τη Νύχτα, βιόλα από τον Σιώτα και κιθάρα από τον Καλοφωλιά. Σαν κομμάτι κυλάει ωραία, και μάλλον έχει το νόημά του εκεί όπου βρίσκεται. Σηματοδοτεί κάτι. Η «Ρωγμή» διαρκεί μόλις 40 δευτερόλεπτα, με την απαγγελία των στίχων από τον Κτίρια τη Νύχτα να καταλαμβάνει τα 20 πρώτα, ενώ πίσω κοντραμπάσο, βιόλα και ηλεκτρονικά υφαίνουν ένα μίνιμαλ, αλλά έντονο «τοπίο».
Παράξενη αλλαγή με το «Αν ποτέ» και με την Κίκα να μισο-τραγουδά αυτούς τους ωραίους στίχους του Alex K., συν την τρομπέτα της Θάλειας Ιωαννίδου, συν όλα τα υπόλοιπα γνωστά. Αργό, ατμοσφαιρικό κομμάτι, που λειτουργεί... καταπραϋντικά. Το άλμπουμ θα ολοκληρωθεί με το “Bass pulse”, ένα ακόμη... ambient track, υποβλητικό, που οριστικοποιεί και την διαφορετική αυτή β πλευρά, εν σχέσει με την πιο έντονη και ροκάδικη πρώτη. Όπως κι αν έχει το «Alex K. + Κτίρια τη Νύχτα» είναι ένα από τα πιο ξεχωριστά ελληνικά άλμπουμ της χρονιάς.
Alex Κ. + Κτίρια τη Νύχτα - 13η Ώρα (Official Audio)
Ακούστε όλο τον δίσκο στο Bandcamp.
THE CALLAS: Ανατολή
[Inner Ear, 2024]
Οι Callas (Aris Ionas κιθάρες, φωνή, Lakis Ionas μπάσο, Chrysanthi Tsoukala ντραμς, φωνή, Chris Bekiris κιθάρες, συν τον Κώστα Στεργίου σαξόφωνο σε δύο tracks) τραγουδούν ελληνικά. Το έχουν επιχειρήσει, βεβαίως, και στο «Είμαι Ένα Ξενοδοχείο» του 2020, αλλά για να το επαναλαμβάνουν και τώρα σημαίνει πως ήταν ικανοποιημένοι από ’κείνη την αρχική προσπάθειά τους.
Διαβάζω κατ’ αρχάς τους τυπωμένους στίχους των Callas στο innersleeve, του νέου άλμπουμ τους «Ανατολή», και τους βρίσκω κάπως... χύμα (τους στίχους). Άτεχνους εννοώ. Εντάξει, τραγούδια γράφουν οι άνθρωποι, δεν γράφουν μανιφέστα, αλλά από ’κει έως το «άντε γ@μήσου ρε μ@λάκα» υπάρχει μια απόσταση.
Προφανώς, και δεν διαφωνώ με τις ευαισθησίες που δείχνουν οι Callas στα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα, που θίγονται εδώ (ρατσισμός, περιθωριοποίηση, μοναξιά, ζόρικες σχέσεις, κοινωνία στον αυτόματο πιλότο και άλλα τινά), αλλά το ζήτημα είναι, πάντα, πώς θα τα κάνεις όλα αυτά στίχους για τραγούδια. Η δική μου γνώμη είναι πως θα χρειαζόταν μεγαλύτερη προσπάθεια (σε κάποια τουλάχιστον κομμάτια) από τους αδελφούς Ιωνά, ώστε να εκπληρούται και το αισθητικώς ενδιαφέρον, πέρα από το κοινωνικοπολιτικό.
[Inner Ear, 2024]
Από την πρώτη πλευρά τα κομμάτια που ξεχωρίζουν είναι το «Πλύση στομάχου» με τις πολύ ωραίες κιθάρες (με παραπέμπει στο εκπληκτικό “Father’s name is dad” των Fire) και το «Πρωτοχρονιά», που κι αυτό κυλάει ωραία, έχοντας πιασάρικο ρεφρέν.
Η δεύτερη πλευρά ανοίγει με το «Μάνα, πέφτω», που διαθέτει δημοτική εισαγωγή, έχοντας το σαξόφωνο σε ρόλο κλαρίνου. Μ’ αρέσει πολύ ο ήχος των κιθαρών, που στριγγλίζουν και σ’ αυτό το κομμάτι, ενώ και γενικότερα, σαν σύνθεση, το «Μάνα, πέφτω» είναι πολύ καλό (παρότι έχω κάποιες ενστάσεις ως προς τα λόγια). Ωραίο συνθετικά, δηλαδή φοβερό, είναι και το «Όλα παίρνουν φωτιά», με την ερμηνεία όμως, εδώ, κάπως να με ξενίζει. Να μην πείθει. Έχω τη γνώμη, δηλαδή, πως και η φωνή πρέπει και μπορεί να γίνει πιο εκφραστική – κάτι που το διαπιστώνω και στο επόμενο track, την «Ανατολή». Θέλω να πω πως ο τρόπος που θα εκφράσεις στα ελληνικά κάποια θέματα, κάποια νοήματα, έχει μια ιδιαιτερότητα, η οποία δεν μπορεί να είναι η ίδια όταν τραγουδάς, τα ανάλογα, στα αγγλικά (που κι εκείνα έχουν τη δική τους ιδιαιτερότητα).
Το τελευταίο κομμάτι του δίσκου, το “Love hate”, που είναι και το μόνο αγγλόφωνο της «Ανατολής» (και είναι πολύ καλό), επανατοποθετεί ένα ζήτημα από την αρχή. Μήπως τα αγγλικά, τελικώς, είναι η γλώσσα που ταιριάζει καλύτερα στα τραγούδια των Callas; Δεν ξέρω... Εξαρτάται και από τους ίδιους... τι θα πράξουν στο μέλλον...
The Callas - Πλύση Στομάχου (Official Audio)
Ακούστε όλο τον δίσκο στο Bandcamp.
JEF MAARAWI: Gospel
[Inner Ear, 2024]
Πάλι μπροστά μας, δηλαδή στ’ αυτιά μας, αυτός ο παράξενος τραγουδοποιός, που ακούει στο ονοματεπώνυμο Jef Maarawi. Τον αποκαλώ «παράξενο» γιατί α. είναι γεννημένος στη Βραζιλία, από σύρο πατέρα και βραζιλιάνα μάνα, β. γιατί ζει στην Ελλάδα και γ. γιατί τραγουδά κυρίως στα αγγλικά (μια γλώσσα που δεν είναι ούτε η μητρική του, ούτε η πατρική του, ούτε της χώρας που ζει). Όλα αυτά, όπως και να το κάνουμε, δεν είναι συνηθισμένα και δεν τα συναντάς κάθε-μέρα στην ελληνική δισκογραφία. Από την άλλη «όλα αυτά» εξάπτουν και το ενδιαφέρον μας για την περίπτωσή του – με τους δύο παλαιότερους δίσκους του να τονίζουν, ασυζητητί, αυτή την ιδιαιτερότητα.
Κάτι που εν πολλοίς συμβαίνει και με το παρόν “Gospel”, ένα τραγουδιστικό LP, με δέκα κομμάτια γραμμένα σχεδόν όλα από τον Maarawi. Το άλμπουμ αυτό ξεχωρίζει κατ’ αρχάς λόγω των ενορχηστρώσεών του, τις οποίες διεκδικούν δέκα μουσικοί – δηλαδή αυτοί που εμφανίζονται και στις ηχογραφήσεις. Λέμε για τους: Jef Maarawi φωνή, κλασική κιθάρα, Vassilis Vlahakos ηλεκτρική κιθάρα, φωνητικά, ντραμς, Aki Rei ηλεκτρική κιθάρα, φωνητικά, ντραμς, Mampre Kasardjian μπάσο, Demian Gomez ντραμς, Sergios Voudris φωνητικά, πιάνο, μπάσο, Aggelos Polychronou κρουστά, Kostas Sidirokastritis ακουστική κιθάρα, φωνητικά, Nefeli Liouta βιολί και Kostas Synodinos hammond.
[Inner Ear, 2024]
Τα τραγούδια του Maarawi είναι πολύ προσωπικά, ερμητικά σχεδόν και δύσκολα αποκρυπτογραφούνται στην ολότητά τους – από στιχουργικής πλευράς κατ’ αρχάς. Με φωνή, που διατηρεί κάποιες «ντυλανικές» επιρροές και με λόγια ποιητικά μέσα στην ιδιομορφία τους, ο Maarawi στηρίζεται στις μουσικές, κατά βάση, προκειμένου όλα αυτά που σκέφτεται να περάσουν προς τον κόσμο.
Οι συνθέσεις του είναι και αυτές ιδιόμορφες, εν τω μεταξύ, αλλά το γεγονός πως ενορχηστρώνονται με τόλμη και με δύναμη τις καθιστά «άνετες» στο αυτί. Σίγουρα, όσοι ακούνε αφηγηματικά τραγούδια, folk κ.λπ., θα νοιώσουν κάποια οικειότητα με τα κομμάτια του Maarawi, ενώ το ίδιο θα νοιώσουν και όσοι έχουν μια επαφή με τη βραζιλιάνικη ψυχεδέλεια, την tropicália δηλαδή, αλλά και με σύγχρονους singer-songwriters τύπου Sufjan Stevens.
Από τα δέκα κομμάτια του LP τα οκτώ έχουν αγγλικό στίχο, ένα είναι γραμμένο στα πορτουγκέζικα, ενώ ένα ακούγεται στα ελληνικά. Το πορτουγκέζικο, το “Língua”, είναι ένα από τα καλύτερα της πρώτης πλευράς, ενώ αρκετά καλό είναι και το Α5 “Babossa”.
Η δεύτερη πλευρά τώρα, που ανοίγει με το συμπαθές ελληνικό “Dimitra”, συνεχίζει ακόμη περισσότερο εντυπωσιακά – με όλα τα (αγγλόφωνα) κομμάτια να είναι πολύ καλά, πάντα απαιτητικά, κινούμενα σ’ ένα χώρο ανάμεσα στο rock, κάπως old school προδιαγραφών, και το folk-rock, αποδεικνύοντας πως ο Jef Maarawi είναι ένας αληθινά ταλαντούχος τραγουδοποιός, ο οποίος αξίζει την προσοχή όλων μας.
Jef Maarawi - Língua (Official Lyric Video)
Ακούστε όλο τον δίσκο στο Bandcamp.
AORIS: In Existence
[Same Difference Music, 2024]
Ένας άγνωστος σ’ εμένα μουσικός, υπό το όνομα Aoris, εμφανίζεται τώρα στο «δύσκολο» label της Inner Ear, την Same Difference Music, με το πρώτο, υποθέτω, προσωπικό άλμπουμ του. Ο τίτλος του είναι “In Existence”, περιλαμβάνοντας πέντε και τέσσερα κομμάτια ανά βινυλιακή πλευρά, τα οποία αποδίδονται βασικά από τον Aoris (όπως διαβάζω στο back cover μόνο σ’ ένα κομμάτι συμμετέχει ένας ακόμη μουσικός – ο μπασίστας Γιώργος Μπαβέλας στο Α3).
Το “In Existence” είναι ένα ορχηστρικό LP. Η μουσική που ακούμε είναι βεβαίως συντεθειμένη από τον Aoris, εξελίσσεται κάπως σαν... θωπεία και αναπτύσσεται μ’ έναν εντελώς φυσικό τρόπο. Είναι, επίσης, πηγαία, αβίαστη, minimal και cool μέσα στην απλότητά της.
[Same Difference Music, 2024]
Θα μπορούσες, επίσης, να την αποκαλέσεις περιβαλλοντική, ambient, με τα πλήκτρα να παίζουν τον πιο βασικό ρόλο στην παραγωγή της. Τέτοια μουσική παράγεται σήμερα, κατά κόρον, στη βόρεια Ευρώπη –προφανώς ευνοεί και το εκεί κλίμα– και μια συνθέτρια, που αναμφισβήτητα ξεχωρίζει, πάνω σ’ αυτό το μοτίβο, είναι οπωσδήποτε η Hania Rani. Αν την ξέρει ο Aoris τότε, σίγουρα, τον έχει επηρεάσει.
Πέρα από τη Rani, εγώ θα ανέφερα και τους Portico Quartet σε κάποια tracks (σαν το “Wavering”) ως μιαν αναφορά, την nordic jazz ακόμη, το «κλίμα ECM», όψεις της electro-jazz, τους e.s.t., πιθανώς την 4AD (σε κάποιες διαστάσεις της) και βεβαίως την new classical. Υπάρχει επίσης πολύ πιάνο εδώ, και ακόμη ηλεκτρικό πιάνο (ήχος από wurlitzer), σύνθια βεβαίως, υπάρχουν tracks που συνδυάζουν διαφορετικά ύφη, tempi κ.λπ., με τις μελωδίες να ακούγονται πάντα θεσπέσιες – δείχνοντας πως ο Aoris είναι ένας συνθέτης, που έχει τον τρόπο να δημιουργεί με τη μουσική του εικόνες.
Είναι κι αυτό ένα βασικό γνώρισμα του “In Existence”, ενός άλμπουμ που ξετυλίγεται μέσα σ’ ένα παγερό και αμετάβλητο θάμπος. Κάτι παράξενο, όσο να ’ναι, για μια ελληνική παραγωγή – αν και αυτό, στην πράξη, δεν έχει καμία σημασία.
Wavering
