Ραμάλα, Δυτική Όχθη. Οι Παλαιστίνιοι έφηβοι που μπαίνουν ο ένας μετά τον άλλο στο True Love, ένα μαγαζί με είδη δώρων που πουλάει και μουσική ζητούν όλοι το ίδιο πράγμα: εθνικιστικά τραγούδια –τα καινούργια. Ο ιδιοκτήτης τους παραδίνει γρήγορα τα CD που έχει στοιβαγμένα στον πάγκο του ταμείου, τα οποία έχουν τίτλο «H Ιερουσαλήμ Αιμορραγεί» και περιέχουν κομμάτια όπως το It’an, It’an- Μαχαίρωσ’ τον, μαχαίρωσ’ τον -με τον ανάλογο απειλητικό ρυθμό να το συνοδεύει. «Όταν ακούω αυτά τα τραγούδια αισθάνομαι ότι βράζω μέσα μου» λέει ένας πελάτης, ο Khader Abu Leil, 15 ετών, εξηγώντας ότι η έντονη μουσική των κομματιών τον βοηθάει να παίρνει κουράγιο στις καθημερινές διαδηλώσεις, όπου πετάει πέτρες στους Ισραηλινούς στρατιώτες.
Οι Παλαιστίνιοι έχουν παράδοση στην μουσική διαμαρτυρίας, η οποία έχει τις ρίζες της στη μουσική που έφτιαχναν την εποχή της εξέγερσης κατά των Βρετανών τη δεκαετία του '30. Υπάρχουν λυπητερά ποιήματα για την απελευθέρωση της γης και βροντεροί ύμνοι για πολιτικά κόμματα που τραγουδούν ουρλιάζοντας σε συλλαλητήρια και κηδείες.
Εμπνευσμένοι από το κύμα των Παλαιστινιακών επιθέσεων του τελευταίου μήνα εναντίον των Ισραηλινών Εβραίων και τις θανατηφόρες συρράξεις με τις δυνάμεις ασφαλείας των Ισραηλινών, οι μουσικοί της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης γράφουν στρατιωτικά και συχνά βίαια κομμάτια. Τα ανεβάζουν στο YouTube και στη συνέχεια κάνουν εκατομμύρια shares, δημιουργώντας το soundtrack της ιντιφάντα, ντύνοντας τα βίντεο με σκηνές από πρόσφατες γενναίες πράξεις. Ένα από αυτά λέγεται «Μαχαίρωσε τους σιωνιστές και πες ο Θεός είναι μεγάλος», ένα άλλο έχει παρόμοιο προκλητικό τίτλο «Άσε τα μαχαίρια να σφάξουν τον εχθρό» κι ένα τρίτο λέγεται «Συνέχισε την ιντιφάντα» και βγάζει και προειδοποίηση ότι το βίντεο δείχνει τη γυναίκα που τράβηξε μαχαίρι σε ένα σταθμό λεωφορείων της Afula και πυροβολήθηκε από ισραηλινούς στρατιώτες. «Αντισταθείτε, πάρτε τα όπλα σας» ξεσηκώνει το τραγούδι, «και γίνετε καλοί μάρτυρες».
Ο Adnan Balaweneh, ο τραγουδιστής και συνθέτης πίσω από το «Συνεχίστε την ιντιφάντα» και τεσσάρων άλλων τραγουδιών που ανέβηκαν αυτές τις μέρες στο YouTube είπε ότι είδε τους στρατιώτες να πυροβολούν το κορίτσι της Afula στην τηλεόραση και αμέσως αισθάνθηκε ότι έπρεπε να γράψει κάτι για να εμψυχώσει τους Παλαιστίνιους. Οι Παλαιστίνιοι έχουν παράδοση στην μουσική διαμαρτυρίας, η οποία έχει τις ρίζες της στη μουσική που έφτιαχναν την εποχή της εξέγερσης κατά των Βρετανών τη δεκαετία του ’30. Υπάρχουν λυπητερά ποιήματα για την απελευθέρωση της γης και βροντεροί ύμνοι για πολιτικά κόμματα που τραγουδούν ουρλιάζοντας σε συλλαλητήρια και κηδείες. Κατά τη διάρκεια του πολέμου του 2014 ανάμεσα στο Ισραήλ και τoυς εθνοφρουρούς της Λωρίδας της Γάζας, οι ενθουσιώδεις εορτασμοί για τις πτώσεις των πυραύλων στο Ισραήλ ακούγονταν στη διαπασών από τα ραδιόφωνα των αυτοκινήτων στην παράκτια περιοχή.
Αρκετοί Παλαιστίνιου μουσικολόγοι λένε ότι η κλίμακα και το στυλ αυτού του νέου μαζικού κινήματος τροφοδοτείται -όπως και η ίδια η επανάσταση- από τα ελεύθερα, ανεξάρτητα μέσα. Κάποιοι βλέπουν τα τραγούδια ως μια δημιουργική και εποικοδομητική μορφή αντίστασης ενάντια στο Ισραήλ, ενώ άλλοι λένε ότι από μουσικής άποψης δεν λένε και πολλά, απλά χρησιμοποιούνται για να προκαλέσουν τον εχθρό.
«Για μένα το να πετάς πέτρες στην πρώτη ιντιφάντα ήταν ένας τρόπος έκφρασης» λέει ο Ramzi Aburedwan, ο οποίος ήταν το παιδί που πέταγε την πέτρα στην πολύ γνωστή φωτογραφία του 1988 και τώρα λειτουργεί ένα μουσικό σχολείο στο παλαιστινιακό στρατόπεδο προσφύγων. «Το εργαλείο που στην πρώτη ιντιφάντα ήταν η πέτρα, τώρα είναι η μουσική» λέει. «Ο ήχος και οι στίχοι αντικατοπτρίζουν την κατάσταση. Δεν μπορώ να μιλάω για τη φύση και την ομορφιά και ειρηνικά πράγματα όταν βλέπω κάθε μέρα πάνω από δέκα βίντεο με τις εκτελέσεις νέων ανθρώπων».
Αλλά ο Basel Zayled, ένας συνθέτης, τραγουδιστής και μουσικοθεραπευτής από την Ανατολική Ιερουσαλήμ, κριτικάρει την μουσική των νέων τραγουδιών επειδή χρησιμοποιούνται τα ίδια ρυθμικά αποσπάσματα και απλά τα λουπάρονται, ενώ οι στίχοι τους είναι ανούσιοι, δεν είναι καθόλου εκφραστικοί και οι μόνες λέξεις που χρησιμοποιούνται είναι «σκότωσε», «βομβάρδισε» ή «ανατίναξε». «Όλα αυτά γίνονται σαν αντίδραση και είναι κρίμα, επειδή δίνουν μια πολύ αρνητική εικόνα για τον τρόπο που μπορούν να εκφραστούν οι Παλαιστίνιοι» προσθέτει. «Και δεν πιστεύω ότι όταν φτιάξεις ένα τραγούδι τόσο γρήγορα μπορείς να περάσεις το μήνυμά μας με σωστό τρόπο. Όταν είσαι μέσα σε αυτή την τραυματική κατάσταση δεν καταλαβαίνεις στα αλήθεια τι σου συμβαίνει».
Νέα τραγούδια εμφανίζονται στο ίντερνετ κάθε μέρα, τα περισσότερα από άγνωστους καλλιτέχνες και με πολύ φτωχές παραγωγές και στο YouTube μπορείς να βρεις κομμάτια σαν κι αυτό (το Intifada of Knives, ιντιφάντα από μαχαίρια) με εικόνες βάναυσες και άλλα με λεζάντες με απλοϊκά μηνύματα που προτρέπουν σε σκοτωμούς πάνω από αραβικά κρουστά.
Δημοφιλείς καλλιτέχνες και σταρ όπως ο Μοχαμέντ Ασάφ από τη Γάζα που κέρδισε το αραβικό Idol το 2013 και στη συνέχεα έγινε πρεσβευτής καλής θελήσεως για τα Ηνωμένα έθνη συμμετέχουν στο εθνικιστικό παραλήρημα. Το περασμένο Σάββατο ανέβασε στο YouTube το Ya Yumma, και μέχρι την Πέμπτη είχε πάνω από 400 χιλιάδες views. Το δικό του τραγούδι είναι πιο ήπιο, με πιο προσεκτικούς στίχους, αλλά στο ίδιο κλίμα.
Ακόμα και καλλιτέχνες που έγραφαν ερωτικούς στίχους, τώρα έχουν αλλάξει θεματολογία και έχουν συστρατευτεί στον αγώνα κατά των Ισραηλινών. «Εξαιτίας της παρούσης κατάστασης τα τραγούδια μας χρειάζεται να έχουν περισσότερη δράση, για να κάνουμε το αίμα να βράζει και να κυλάει πιο γρήγορα» λέει ο κ. Balaweneh που γράφει στρατιωτική μουσική. Κι ένας άλλος καλλιτέχνης, ο Quassem al-Najjar στο χωριό Burin της Δυτικής Όχθης λέει «εάν δω μια συγκεκριμένη σκηνή στην τηλεόραση ή ακούσω για κάποιο περιστατικό και με ενοχλήσουν, μπορώ να γράψω ένα τραγούδι σε 15 λεπτά». Το τραγούδι του «Ξέρεις το νόημα της ιντιφάντα;» το οποίο είναι μια κλήση για πολιτική ενότητα είχε σχεδόν μισό εκατομμύριο views την Πέμπτη και το ανέβασε στις 9 Οκτωβρίου.
Ο κύριος τρόπος μετάδοσης αυτής της μουσικής είναι τα social media, αν και πολλά από αυτά παίζονται –μαζί με πιο παραδοσιακά εθνικιστικά- στο παλαιστινιακό ραδιόφωνο και στην τηλεόραση. Οι μαυραγορίτες τα γράφουν αστραπιαία σε CD και τα πωλούν για 10 shekels (περίπου 3 ευρώ) στους δρόμους της Ραμάλας και σε μαγαζιά όπως το True Love. Τα παράδοξο είναι ότι οι νέοι άνθρωποι αγνοούν τα CD με τα κομμάτια των διάσημων τραγουδιστών που πουλούσαν μέχρι τώρα (κυρίως Αιγύπτιων και Λιβανέζων τροβαδούρων ή ημίγυμνων γυναικών που ποζάρουν με τους ώμους έξω στα εξώφυλλα) και ζητούν σχεδόν αποκλειστικά το «Η Ιερουσαλήμ αιμορραγεί».
Ο τελευταίος πελάτης που μπήκε στο μαγαζί, ένας 16χρονος ζήτησε κάτι hardcore και καινούργιο. Οτιδήποτε εθνικιστικό. Έδωσε 20 shekels για δύο CD, τα πήρε και έφυγε…
______
Όλα τα στοιχεία, από ρεπορτάζ των New York Times
σχόλια