— Έχουν περάσει δέκα μήνες από την τελευταία φορά που μιλήσαμε, λίγο πριν από την έναρξη των «Εν Λευκώ» παραστάσεών σας. Μεσολάβησε η πανδημία, φτιάξατε ένα νέο άλμπουμ, το οποίο δουλεύατε από τότε – το δέκατο κομμάτι, την «Άπνοια», την είχαμε ακούσει στα λάιβ. Ποια ήταν η πορεία του;
Μετά τη «Βαβέλ» είχαμε δυο χρονιές δύσκολες σε επίπεδο συναυλιακό. Είχαμε επιλέξει χώρους που δεν μας ταίριαξαν απόλυτα, και όταν φτάσαμε στο «Εν Λευκώ», είχαμε τρομερή λαχτάρα όλο αυτό το σκοτεινό πράγμα που είχαμε βιώσει να το κάνουμε κάτι πολύ δυναμικό, aggressive, που θα μας οδηγούσε στην επόμενη δουλειά.
— Ήταν συναυλίες «back to basics», το κοινό, νομίζω, συνδέθηκε με τα παλιά σας live.
Έχοντας «καθαρίσει» και έχοντας αφήσει στο παρελθόν πράγματα που μας είχαν δυσκολέψει, ήμασταν έτοιμοι για ένα καινούργιο φως. Και πάνω σε αυτό σκάει η πανδημία. Ακυρώθηκαν περίπου 40 λάιβ, ενώ είχαμε προγραμματίσει, μετά από πολύ καιρό, μια μεγάλη περιοδεία – τελευταία φορά είχαμε βγει με τη «Βαβέλ». Μας βρήκε, λοιπόν, αυτός ο δίσκος στην αμηχανία τού «και τώρα;». Μοιραία πια –το ξέρει και ο κόσμος–, όταν κάνεις μουσική ψυχαγωγικού χαρακτήρα, δουλεύεις για να επιβιώσεις. Βρεθήκαμε σε ένδεια συναισθημάτων, σε δυσκολία οικονομική και έπρεπε όλη αυτή την κατάσταση να την κάνουμε κάτι που να μας ολοκληρώνει, αλλά παράλληλα να μας ανοίγει και μια νέα πόρτα. Νομίζω ότι ο τίτλος που επιλέχθηκε είναι ακριβώς αυτό: η στιγμή που θερίζεις πράγματα που έσπειρες στο παρελθόν και μπορείς, μέσα από τις δυσκολίες, να προχωρήσεις παρακάτω. Όλο αυτό το φωτεινό πράγμα του δίσκου ήρθε να μας καθαρίσει με έναν τρόπο, για δεύτερη φορά.
— Η πρώτη ποια ήταν;
Οι «Μέρες του φωτός». Εγώ θυμάμαι δύο στιγμές έντονες, δύσκολες, όταν τελικά ένα άλμπουμ ήρθε να δώσει κάτι διαφορετικό στη ζωή μου. Και νιώθω ότι εδώ υπήρχε μεγάλη ειλικρίνεια από μέρους μας, δεν μας ένοιαζε να αποδείξουμε τίποτα, σε κανέναν, να κάνουμε κάτι που κάποιος περιμένει. Μας ένοιαζε απλώς να βγει από μέσα μας όλο αυτό που αισθανόμασταν. Έχω την αίσθηση ότι γι' αυτόν τον λόγο ο συγκεκριμένος δίσκος αγγίζει τόσο πολύ τους δικούς μας ανθρώπους που τον έχουν ακούσει, τους φίλους μας, ανθρώπους από τον χώρο που εμπιστευόμαστε. Πέτυχε να περάσει σε αυτούς και για εμάς είναι η μεγαλύτερη ευτυχία.
Δεν ξέρω ποια εντύπωση έχουν για τον πολιτισμό και τι γνωρίζουν πραγματικά γι' αυτόν. Πολιτισμός δεν είναι μόνο τα αρχαία, ούτε η τέχνη που παράγουν τα ιδρύματα και τα φεστιβάλ. Ο πολιτισμός είναι ένα ζωντανό σύνολο που περιλαμβάνει από αυτό που συμβαίνει στον δρόμο μέχρι αυτό που γίνεται στις μεγάλες συναυλίες. Θα πρότεινα να ανοίξουν τα αυτιά τους, να μας δεχτούν, να μας ακούσουν, να μας ρωτήσουν πώς δουλεύουμε.
— Ακούγοντάς τον, ένιωσα ότι πραγματικά ξεφύγατε από κάθε αγκύλωση, ακόμα και από ενδεχόμενους ενδοιασμούς, π.χ. «πώς θα τα πούμε αυτά στο λάιβ», πώς θα στηθεί μια παράσταση πάνω σε αυτά τα τραγούδια. Φτιάξατε ένα άλμπουμ για εσάς και για εμάς, κάτι που θα ακούμε από την αρχή ως το τέλος στο σπίτι, σε δύσκολες στιγμές που ενδεχομένως να ξανάρθουν. Βέβαια, θα στήσετε και μια παράσταση πάνω σε αυτό το άλμπουμ.
Τα είπες, εν τω μεταξύ, λες και σ' τα ψιθυρίζουμε στο αυτί. Εντάξει, δεν με εντυπωσιάζει, γιατί είσαι ένας άνθρωπος που έχει σχέση με τη μουσική μας και αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί σε αυτό το κοινό απευθυνόμαστε: σε ένα κοινό που είναι, πρώτα απ' όλα, πυρηνικό. Που θέλω εγώ, ως Νατάσσα ‒και πιστεύω και τα αγόρια‒, να το εκπλήξω ξανά, να το κερδίζω κάθε φορά από την αρχή. Η σχέση με τον κόσμο είναι ερωτική, και δεν το λέω με τη γραφικότητα της έκφρασης. Πρέπει τον άλλο να τον καψουρεύεις συνέχεια. Όχι για να σου κάνει εισιτήρια ή για να αγοράζει τα CDs σου, αλλά για να έχεις λόγο να εξελίσσεσαι. Εμάς δεν μας ενδιαφέρει να κάνουμε πετυχημένα πράγματα, αλλά αυτά που θα μας θυμίζουν για ποιον λόγο μπήκαμε στη μουσική, που θα μας ξαναφέρουν κοντά στην πρώτη αθωότητα, στον πρώτο ενθουσιασμό.
— Έχει βάλει, όμως, περίπλοκες ενορχηστρώσεις ο Θέμης (σ.σ.σ Καραμουρατίδης).
Ήρθαν τα παιδιά της μπάντας στο σπίτι και πρώτη φορά είδα τέτοιο ενθουσιασμό. Αισθάνομαι ότι είναι 100% συνδεδεμένα με το υλικό και αυτό με έχει απογειώσει συναισθηματικά. Την Παρασκευή κάναμε μια πρώτη πρόβα στο σπίτι του Θέμη, χωρίς ενισχυτές κ.λπ., και ήταν μαγικά. Αυτό μας έδωσε τεράστια ανάσα και ανακούφιση για το πώς αυτό το πράγμα θα στηθεί λάιβ.
— Τι πλάνο έχετε, λοιπόν, με βάση τις ελάχιστες βεβαιότητες που έχουμε πια για να κάνουμε οποιονδήποτε προγραμματισμό;
Αρχές Νοεμβρίου λέμε να ξεκινήσουμε στο ανανεωμένο Vox, Παρασκευή και Σάββατο, με τις επιχειρήσεις Μαροσούλη, με τις οποίες έχουμε συνεργαστεί άψογα στο παρελθόν, με ανθρώπους που εμπιστευόμαστε, και ελπίζω να αποτυπωθεί όλη η ιδέα όπως πρέπει. Πρέπει να ξέρεις ότι ο χώρος παίζει τεράστιο ρόλο στο τι παράσταση θα κάνεις.
— Δεν είσαι φαν αυτού που ονομάζουμε «μπουζούκια», προφανώς.
Κοίταξε, δεν έχει να κάνει με αυτό. Κάθε άνθρωπος κάνει τη δουλειά του και επιλέγει τη συνθήκη του. Εμείς, μοιραία, λόγω αυτής της περιπλοκότητας αυτού που είμαστε και αυτού που κάνουμε, χρειαζόμαστε μια συγκεκριμένη σκηνική συνθήκη.
— Πώς είναι να βρίσκεσαι σε νέα δισκογραφική και να σου δίνουν το ελεύθερο να κυκλοφορήσεις έναν δίσκο τόσο προσωπικό;
Εμείς, τα τελευταία χρόνια, είχαμε με τη Feelgood μια σχέση αγάπης. Περάσαμε υπέροχα, αλλά δυστυχώς η εταιρεία δεν κατόρθωσε να συνεχίσει, λόγω των οικονομικών συγκυριών, των συνθηκών της δισκογραφίας και της επιλογής που είχαν κάνει να φτιάξουν μια πιο «μπουτίκ» εταιρεία. Βρεθήκαμε μετέωροι. Στο πρώτο ραντεβού που κάναμε με την Cobalt ήμουν σίγουρη ότι εκεί ήθελα να πάω. Βρήκαμε ένα κοινό σημείο επικοινωνίας, μας έχουν φερθεί άψογα, δεν αισθανθήκαμε στιγμή αμηχανία, κατάλαβαν το υλικό, μας ήξεραν. Υπάρχει και το πρόσωπο-κλειδί, ο παραγωγός μας (σ.σ. ο Χρήστος Κορτσέλης), ο οποίος τυγχάνει να είναι άντρας μου, αλλά στη δουλειά δεν υπάρχει αυτό. Ήταν πιο εύκολο να φτιαχτεί η αλυσίδα.
— Παράλληλα, από κει που σε ρωτούσα γιατί δεν βλέπουμε περισσότερα βιντεοκλίπ από σένα, ήρθε το πλήρωμα του χρόνου και έφτασες στο άλλο άκρο, δηλαδή σε ένα ολοκληρωμένο conceptual άλμπουμ με δέκα βιντεοκλίπ, ένα για κάθε τραγούδι.
Είμαστε ή του ύψους ή του βάθους. «Το πρόβλημά μου, η υπερβολή μου» ‒ ευτυχώς το έγραψε ο Γεράσιμος (σ.σ. Ευαγγελάτος) το 2007 και μπόρεσα να «ξεπλυθώ». Κοίτα, εγώ είχα μεγάλη κόμπλα με την εικόνα, από την άποψη ότι δεν είχα δει κλιπ να με ερεθίζει για να κάνω κάτι αντίστοιχο. Θεωρούσα ότι χρειάζεται ταλέντο και πολλά χρήματα, και αυτά τα χρήματα προτιμούσα ενδεχομένως να επενδυθούν στη μουσική. Μέχρι που φτάσαμε στην «Εποχή του θερισμού».
Καθόμουν μια Κυριακή εδώ, στο σπίτι, και βάζει ο Χρήστος τον καινούργιο δίσκο του Νικ Κέιβ, το «Ghosteen», που είχε αυτό το καταπληκτικό εικαστικό στο δάσος. Το προβάλλει στην τηλεόραση και αρχίζω να ακούω τον δίσκο βλέποντας αυτή την εικόνα. Με επηρέασε τόσο πολύ συναισθηματικά αυτό που έβλεπα, ταξίδεψα, άκουσα τους στίχους με άλλον τρόπο και συνειδητοποίησα ότι ακόμα κι εγώ, που είμαι ένα τελείως old-school άτομο, έχω ανάγκη, την ώρα της ακρόασης, να βλέπω κάτι. Θεώρησα πως αν μια εικόνα γίνει με έναν τρόπο συναισθηματικό, εικαστικό, με τους σωστούς ανθρώπους και μπορέσει να αποτυπώσει το αίσθημα του δίσκου, θα είναι βοηθητική για τον ακροατή-θεατή. Έτσι έπεσε η ιδέα στο τραπέζι και η Cobalt την αγκάλιασε. Βρήκαμε έναν εξαιρετικό σκηνοθέτη, 23 χρονών, και την ομάδα του, τους Kelloggs For Breakfast, από άλλη σκηνή, ράπερ, με άλλη ματιά, που ήρθαν να κάνουν έναν έντεχνο δίσκο.
— Θα σε δούμε ακόμα και μέσα σε μια μπανιέρα. Νομίζω ότι ξεπέρασες τον εαυτό σου.
Εγώ γενικά δεν κωλώνω καθόλου. Αν ήξερα ότι πρέπει να κάνω κάτι, που θα καταλάβαινα για ποιον λόγο πρέπει να γίνει, θα μπορούσα να κάνω πολύ ακραία πράγματα. Δεν έχω κανένα ταμπού. Αρκεί να καταλαβαίνω τον λόγο. Σιγά! Δεν με εκμεταλλεύτηκαν καθόλου.
— Τον Μάρτιο έκανες το τελευταίο λάιβ στη Θεσσαλονίκη, μετά προλάβατε να πάτε στο εξωτερικό, έπειτα έγινε lockdown και το επόμενο ήταν πρόσφατα στην Τεχνόπολη, με βάση όλα τα νέα δεδομένα. Στις δικές σου συναυλίες ο κόσμος ήταν πάντα αγκαλιασμένος, υπήρχε συγκίνηση, έφευγαν με δάκρυα στο πρόσωπο. Πόσο έχει αλλάξει η ουσία της δουλειάς σου;
Καταρχάς, έχω να προτείνω και στο κοινό μας αλλά και στους καλλιτέχνες να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν τη μουσική με την ίδια φόρα. Θα αναφερθώ στην Τεχνόπολη γιατί εκεί εμφανιστήκαμε και γιατί είναι ένας χώρος που του αξίζουν συγχαρητήρια, καθώς έδειξε σε όλες τις περιφέρεις και τους δήμους που μας ακύρωσαν τις συναυλίες πώς μπορούν να γίνουν. Εμείς, λοιπόν, είχαμε την επιλογή ή να ανέβουμε πάνω στη σκηνή, γνωρίζοντας ότι το κοινό θα φορά μάσκα, και να είμαστε κομπλαρισμένοι, ή να κάνουμε αυτό που ξέρουμε. Ευτυχώς, ήταν μια συναυλία τρομερά συγκινητική, σαν να είμαστε συνωμότες απέναντι σε μια συνθήκη. Μοιραστήκαμε τη μουσική μας με μια τρυφερότητα, όσο παράξενα κι αν ήταν. Οφείλουμε να κάνουμε τα πάντα για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Ο πολιτισμός είναι απολύτως απαραίτητος. Δεν είναι πολυτέλεια. Είναι πυρηνική η ανάγκη για την τέχνη. Αυτό δεν γίνεται να συμβαίνει διαδικτυακά. Έχει να κάνει με τις ανάσες των ανθρώπων.
— Κάνατε όμως και μια εμφάνιση στο ΚΠΙΣΝ, χωρίς κοινό, που μεταδόθηκε ζωντανά στα social media και ήταν εξίσου φορτισμένη.
Τρομερά, ήταν από τα πιο δύσκολα πράγματα που έχω κάνει.
— Την απεύθυνση, ωστόσο, την καταλάβαμε. Ίσως επειδή ήταν ένα πείραμα;
Γιατί ήταν μία φορά, ήταν κάτι ειδικό. Δεν μπορούμε να περιμένουμε ο πολιτισμός να λειτουργήσει έτσι. Επίσης, οι καλλιτέχνες σεβαστήκαμε απόλυτα την ανάγκη να σταματήσουν όλα. Μείναμε στο σπίτι μας και δείξαμε φοβερή πειθαρχία σε ό,τι ζητήθηκε. Δεν είμαστε ένας κλάδος που δουλεύει με μαύρα λεφτά, όπως βγήκε και είπε ευθαρσώς η υπουργός Πολιτισμού, μετά από όλη αυτή την αδιαφορία και την απαξίωση που μας έχει δείξει. Είμαστε ένας κλάδος που στέκεται πάντα με ευαισθησία δίπλα στους ανθρώπους, που με ευαισθησία σεβάστηκε την υγειονομική ανάγκη και ο οποίος, όταν ήρθε η ώρα να δουλέψει, το έκανε με απόλυτο σεβασμό.
Δεν ξέρω ποια εντύπωση έχουν για τον πολιτισμό και τι γνωρίζουν πραγματικά γι' αυτόν. Πολιτισμός δεν είναι μόνο τα αρχαία, ούτε η τέχνη που παράγουν τα ιδρύματα και τα φεστιβάλ. Ο πολιτισμός είναι ένα ζωντανό σύνολο που περιλαμβάνει από αυτό που συμβαίνει στον δρόμο μέχρι αυτό που γίνεται στις μεγάλες συναυλίες. Θα πρότεινα να ανοίξουν τα αυτιά τους, να μας δεχτούν, να μας ακούσουν, να μας ρωτήσουν πώς δουλεύουμε –γιατί, απ' ό,τι έχω καταλάβει, δεν ξέρουν τι εργασία κάνουμε– και η πολιτεία να λάβει μέτρα αν, για οποιονδήποτε λόγο, το υγειονομικό πρωτόκολλο ορίζει ότι πρέπει κάποια πράγματα να σταματήσουν ή να περιοριστούν στον απόλυτο βαθμό. Είμαστε άνθρωποι, δεν είμαστε χομπίστες. Βιοποριζόμαστε και είμαστε επαγγελματίες πολύ σκληρά εργαζόμενοι, γιατί το μυαλό και η ψυχή μας δεν σταματά να προσπαθεί να αποτυπώσει αυτά που συμβαίνουν, 24/7. Να τους βγάλουμε φωτογραφία, να τους δείξουμε πόσα λεφτά έχουμε δώσει στο κράτος οι Έλληνες καλλιτέχνες. Εκτός αν περιορίζεται το μυαλό τους σε μια ομάδα που κάνει κάτι συγκεκριμένο.
Νομίζω ότι τους καλλιτέχνες μας έχει γονατίσει συνολικά η προσπάθεια να σταθούμε στα πόδια μας μέσα στην κρίση, να μπορέσουμε να δουλέψουμε, να δημιουργήσουμε, να επενδύσουμε.
Κοίτα με
— Σε προσωπικό επίπεδο, πόσο σε έχει επηρεάσει η πανδημία;
Είμαι αμήχανη. Δεν μπορώ να πω ότι με μελαγχόλησε ψυχολογικά η καραντίνα, ότι τραυματίστηκα από το κλείσιμο. Με επηρεάζουν συναισθηματικά και πνευματικά όλες οι συνέπειες. Ως πολίτη και ως άνθρωπο με επηρεάζει η λαίλαπα που ήδη βιώνουμε και πρόκειται να βιώσουμε τον επόμενο καιρό και ψάχνω έναν τρόπο να πάρω θέση. Γι' αυτό ασχολούμαι και με τα συνδικαλιστικά.
— Σε τρομάζει ο περιορισμός και ο αυτοπεριορισμός λόγω της πανδημίας; Το ότι τα πάντα κλείνουν στις 12, ακόμα και τα περίπτερα στην Αττική;
Κοίταξε, δεν είμαι επιστήμονας και πιστεύω πάρα πολύ στην επιστήμη. Θεωρώ ότι αυτή είναι η δουλειά των ανθρώπων που έχουν σπουδάσει, να βρουν τι κάνει καλό και τι κακό. Υπάρχουν πράγματα, φυσικά, που και για μένα είναι παράξενα και θα ήθελα να μου τα εξηγήσουν καλύτερα για να τα καταλάβω. Όμως οφείλω να τα σεβαστώ, όπως έχω σεβαστεί το μέτρο της μάσκας και τηρώ όσα μας λένε οι επιστήμονες.
Απλώς με απασχολεί ότι όλες αυτές οι συνθήκες μπορούν να γίνουν σημείο εκμετάλλευσης από ανθρώπους που θέλουν η κοινωνία να συντηρητικοποιηθεί, να είναι φοβισμένη. Ξέρουν πια ότι είναι πολύ εύκολο να σε κλείσουν στο σπίτι, να σε φοβίσουν, να ζεις με αυτή την τεράστια αβεβαιότητα. Δεν λέω σε καμία περίπτωση –και το τονίζω αυτό– ότι γι' αυτό μπήκαμε στο σπίτι. Απλώς πιστεύω ότι οι επιτήδειοι, που πάντα υπάρχουν, θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν το αποτύπωμα που έχει αφήσει η πανδημία σε όλους μας. Γιατί έχει αφήσει αποτύπωμα και ψυχικό και κοινωνικο-πολιτικό. Και θα έρθει η ώρα να μαζέψουμε αυτά τα απόνερα, που θα τα φορτωθεί ο λαός, και πρέπει να είμαστε έτοιμοι.
Άσχετα από την πανδημία, νομίζω ότι οδεύουμε προς μια απίστευτη συντηρητικοποίηση της κοινωνίας, γι' αυτό η καλύτερη ευχή που μπορώ να δώσω σε έναν άνθρωπο που διαβάζει αυτήν τη συνέντευξη ή σε έναν άνθρωπο που έρχεται και κάθεται δίπλα μου, είναι η αντίσταση. Αντίσταση σε ό,τι μας γυρνά στο παρελθόν.
— Γενικότερα έχουμε δει στην Ιστορία ότι σε περιόδους μεγάλων κρίσεων η τέχνη κάνει θαύματα. Πιστεύεις ότι θα ζήσουμε μια δημιουργική έκρηξη το επόμενο διάστημα;
Πιστεύω ότι στη χιπ-χοπ και τη ραπ σκηνή (δεν μιλάω για την τραπ, που τη θεωρώ χυδαία) δημιουργείται το πολιτικό τραγούδι του δρόμου. Στήνει έναν μεγεθυντικό φακό στον πραγματικό πυρήνα της κοινωνίας. Είναι η έκφραση μιας τάξης και γι' αυτό ταυτίζονται και συγκινούνται τόσο πολλοί άνθρωποι. Έτσι το αισθάνομαι, γι' αυτό ακούω αυτήν τη μουσική. Εκεί βγαίνει μια οργή, που είναι χρήσιμη στις αλλαγές. Μέσα από αυτή την οργή λέγονται πράγματα που αντικατοπτρίζουν αυτό που συμβαίνει στην εποχή.
Απλώς, επειδή αυτό το είδος τείνει να κατακλύσει όλα τα πεδία, περιμένω με αγωνία αυτή η γόνιμη κρίση να φέρει νέα πράγματα και σε άλλες φόρμες του τραγουδιού. Δεν είμαι ευχαριστημένη από αυτό που παράγεται εκεί. Ανυπομονώ να ακούσω τους νέους ανθρώπους να λένε τα πράγματα με το όνομά τους. Έχω ανάγκη να με εμπνεύσουν, να με κάνουν καλύτερη. Όλα αυτά περιορίζονται σε αυτό που θεωρώ ψυχαγωγικό είδος τραγουδιού με προβληματισμό και ουσία. Γι' αυτό εξαιρώ την τραπ και άλλα είδη που έχουν άλλο στόχο, ο οποίος δεν με αφορά ως ακροάτρια και ως καλλιτέχνιδα, δεν μπορώ να τα σχολιάσω.
— Πρόσφατα, με αφορμή τη διαδικτυακή Athens Pride Week, πήρες μέρος σε μια συζήτηση για τη θέση της γυναίκας στη μουσική βιομηχανία.
Είμαστε αγκυλωμένοι στο σαφώς ανδροκρατούμενο περιβάλλον που είναι η μουσική βιομηχανία. Η γυναικεία φωνή συμβολίζει τη γέννηση, αλλά η θέση της είναι σίγουρα σε δεύτερη μοίρα. Χρειάζεται οι γυναίκες να συσπειρωθούμε, να γίνουμε πιο μαχητικές, από τα μεροκάματα που διεκδικούμε και από τον τρόπο που απευθυνόμαστε στους ανθρώπους μέχρι το πόσο επιτρέπουμε να μας κολλάνε σεξιστικές ρετσινιές που ακόμα δεν έχουν φύγει. Εγώ έχω αναγκαστεί να γίνω πολύ μεγάλο τσαμπούκι πολλές φορές –που δεν είναι κάτι που μου αρέσει– για να μπορέσω να διεκδικήσω τον χώρο μου και τον σεβασμό.
— Νομίζω ότι μεγάλο μέρος των επιθέσεων που έχεις δεχτεί όλα αυτά τα χρόνια είναι επειδή είσαι γυναίκα και λες αυτά που λες.
Σαφώς, δεν το συζητώ. Είναι οι επιθέσεις που έχω δεχτεί στο κοινωνικό μου προφίλ. Και στο καλλιτεχνικό, γιατί είναι πολύ εύκολο να γράψει κάποιος από κάτω «άντε μωρή, κλαψομούνα». Αυτό είναι πολύ συγκεκριμένο, πολύ σεξιστικό, αφορά καθαρά το φύλο μου και πολλές φορές, ίσως περισσότερες, θα το γράψει μια γυναίκα.
Μιλάω όμως καθαρά για το θέμα του χώρου μας, το πώς μας αντιμετωπίζει ο επιχειρηματίας όταν φέρνουμε τον ίδιο κόσμο με έναν άντρα, αλλά αυτός παίρνει μεγαλύτερο μεροκάματο. Για το πόσο δύσκολο είναι για μια γυναίκα να ζητήσει ή να διαπραγματευτεί το μεροκάματό της – και πολλές φορές δεν θα το κάνει η ίδια, θα βάλει έναν φίλο της να το κάνει. Το πώς μια κοπέλα θα μπει σε μια μπάντα με πέντε αγόρια και θα είναι η γκόμενα. Το πώς θα πρέπει να τους κατακτήσει, να τους γοητεύσει με την εμφάνισή της, γιατί δεν φτάνει μόνο η φωνή της και το καλλιτεχνικό της κύρος.
Όλα αυτά είναι απόλυτα παρόντα κι εγώ έχω προσπαθήσει να κρατηθώ έξω από οποιαδήποτε συνθήκη θα με κάνει να πρέπει να αποδείξω το παραμικρό – γι' αυτό κιόλας όλα αυτά τα χρόνια έχω μείνει σε ένα κλειστό περιβάλλον, με τον κόσμο μου, την μπάντα μου, το σύμπαν μου, τους συνεργάτες μου, γιατί δεν άντεχα να δίνω συνεχώς μάχες να επιβληθώ. Ακόμα και σήμερα όμως, που έφτασα να κάνω τη φάση μου, υπάρχουν πολλές φορές που θα βρεθώ σε ένα ξένο περιβάλλον και θα πρέπει να δώσω μια τέτοια μάχη.
— Επτά χρόνια μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα και λίγες μέρες πριν από την απόφαση στη Δίκη της Χρυσής Αυγής τι περιμένεις;
Δεν είμαστε νομικοί και υπάρχουν κάποια πράγματα που ενδεχομένως δεν μπορούμε να τα καταλάβουμε. Θεωρώ ότι αυτήν τη στιγμή έχει πέσει ένα τεράστιο βάρος στη Δικαιοσύνη να μπορέσει να ανακοινώσει ένα αποτέλεσμα που θα μας καλύπτει και ηθικά και νομικά. Ελπίζω να κατορθώσουν να τα παντρέψουν και το αποτέλεσμα να μας δικαιώσει –γιατί το ηθικό ζήτημα είναι τεράστιο–, αλλά να έχει και νομικό υπόβαθρο.
Ολόκληρη η video playlist με τα τραγούδια της «Εποχής του θερισμού» - Τα βίντεο κάνουν πρεμιέρα ανά μία ώρα
— Επιστρέφοντας στην «Εποχή του θερισμού», θα μου πεις ένα συναίσθημα, μια σκέψη για καθένα από τα κομμάτια του δίσκου;
Κοίτα με: Ο πρώτος εφηβικός έρωτας, η πρώτη επαφή. Έχει όλον αυτόν τον ενθουσιασμό, την αμηχανία και το μεγαλειώδες όταν δύο άνθρωποι και δύο σώματα έρχονται κοντά.
Η εποχή του θερισμού: Όταν άκουσα το τραγούδιν ήταν λες και κάποιος μου έσκασε ένα τεράστιο χαστούκι στη μούρη. Συνοψίζει όλη την αγωνία των ανθρώπων που ψάχνουν διέξοδο, τρόπους αντίστασης. Αυτό που βράζει στην κοινωνία έχει αποτυπωθεί στον στίχο «στον καιρό του στοχασμού / βρες μια λέξη να μιλάς».
Μικρά παιδιά: Είναι η ενηλικίωση του «Η καρδιά πονάει όταν ψηλώνει». Σήμερα, τώρα, που είμαστε ένα βήμα πριν από τα 40.
Ιθάκη: Είναι η ιστορία ενός ανθρώπου που φεύγει. Πραγματικά, μεταφυσικά ή κυριολεκτικά από τη ζωή. Ενός ανθρώπου που ψάχνει να βρει την ελευθερία, την Ιθάκη.
Εκατοστό: Η ιστορία της ζωής μας. Της δικής μου, του Θέμη και του Γεράσιμου. Είναι το πιο αυτοβιογραφικό τραγούδι που έχω τραγουδήσει ποτέ.
Φολέγανδρος: Ο ύμνος που έπρεπε να έχουμε τραγουδήσει εδώ και πολλά χρόνια γι' αυτό το μαγικό νησί. Είναι και η καταγραφή ενός πολύ μεγάλου έρωτα.
Για πάντα: Για μένα είναι το αντίθετο από αυτό που λέει. Εγώ πιστεύω στο «για πάντα» και νομίζω ότι πολλά από αυτά που κάνω στη ζωή μου τα κάνω γι' αυτό το ιδανικό.
Άλλη μία διαδρομή: Μου θυμίζει ένα παλιό τραγούδι, που θα μπορούσε να είναι μια καντάδα ενός τροβαδούρου. Σαν να υπήρχε πάντα μες στο αυτί μου.
Αν ήταν όλα δίκαια: Ένα μανιφέστο απολύτως προσωπικό, ένα δηλωμένο όραμα για έναν δίκαιο κόσμο, για μια ουτοπία, που μας περιμένει σε μια επόμενη στροφή, που τραγουδιέται και ακούγεται σε μια παρέλαση, όπου οι άνθρωποι με ευαισθησίες και τρυφερότητα θέλουν να περπατούν στον δρόμο.
Άπνοια: Η προσευχή. Αν μπορούσα να κάνω μια προσευχή, θα έλεγα τα λόγια της «Άπνοιας».
— Σε ποια φάση της ζωής σας σάς βρίσκει ως τριάδα, ως παρέα, ως καλλιτέχνες αυτό το άλμπουμ;
Πιο σίγουρους, πιο ώριμους από ποτέ, πιο δεμένους.
— Στην ακρόαση μάς είπατε πως νιώθετε ότι είναι το καλύτερό σας μέχρι τώρα.
Όχι πως τα υπόλοιπα δεν τα αγαπάμε. Απλώς εδώ δεν θα αλλάζαμε τίποτα, ούτε νότα. Κι έχει περάσει αρκετός καιρός που είναι έτοιμο, είχαμε πολύ χρόνο να το δουλέψουμε. Ενώ, ας πούμε, στη «Βαβέλ» θα άλλαζα 100 πράγματα – που δεν γινόταν να αλλάξουν. Εγώ δεν ακούω ποτέ τα άλμπουμ μου, δεν αντέχω να με ακούω. Εδώ δεν νιώθω αμήχανα και κομπλεξικά την ώρα που με ακούω κι αυτό δεν μου έχει ξανασυμβεί ποτέ. Ίσως επειδή είναι η πρώτη φορά, μετά το «Μέχρι το τέλος», που κάναμε ένα άλμπουμ χωρίς να μας βιάζει τίποτα. Όλη αυτή η παύση –και αυτό ήταν μάλλον το μόνο θετικό που άφησε– μας έδωσε τον χρόνο και τον χώρο να δημιουργήσουμε με νηφαλιότητα, που είναι πολύ μεγάλο όπλο.
Creative Director Φωτογράφισης: Δημήτρης Τσακούμης
Η «Εποχή του θερισμού» κυκλοφορεί την 1/10 από την Cobalt.
Την ίδια μέρα, από τις 12:00, θα κάνει πρεμιέρα ένα βίντεο κάθε ώρα στο κανάλι της Cobalt στο YouTube, ενώ στις 21:00 το κοινό θα μπορεί να επικοινωνήσει ζωντανά με τη Νατάσσα, τον Θέμη και τον Γεράσιμο στο Instagram: @natassabofiliouofficial και @cobaltmusicgr
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
σχόλια