Η Chloé γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Παρίσι. Σπούδασε Νομική και κιθάρα, όμως το 1995 ξεκίνησε να ασχολείται με το DJing, διαγράφοντας σημαντική πορεία με residencies και πάρτι σε σημαντικά κλαμπ της πόλης της.
Πολύ σύντομα η φήμη και το ξεχωριστό στυλ της την έκαναν γνωστή σε παγκόσμιο επίπεδο. Το 2002 μπαίνει ενεργά και στον χώρο της παραγωγής με κυκλοφορίες που άφησαν ένα πολύ δυνατό αποτύπωμα. Κατάφερε να συνδυάσει το όνομά της με την ποιότητα και ο μουσικός Τύπος την περιγράφει ως «αυτήν που μπόρεσε να συγκεντρώσει και να καθοδηγήσει μια ολόκληρη γενιά στη δική της «αυλή» της ηλεκτρονικής μουσικής, που εκτείνεται πολύ πιο πέρα από τα στενά όρια ενός κλαμπ και της house ή της techno.
Ναι, έχει κάνει όλα τα «βασικά», έχει παίξει στα πιο σημαντικά κλαμπ και φεστιβάλ, έχει βγει δουλειά της στα σωστά labels. Τα τρία άλμπουμ που έχει κυκλοφορήσει συγκαταλέγονται επάξια ανάμεσα στα καλύτερα της χρονιάς κυκλοφορίας τους. Όμως η Chloé δεν έχει όρια – με την καλή έννοια.
Πάντα ενθουσιάζομαι όταν ανακαλύπτω ένα τραγούδι ή έναν καλλιτέχνη που δεν γνώριζα μέχρι τότε. Βρίσκομαι σε μια συνεχή αναζήτηση μουσικής, το κάνω τα τελευταία είκοσι χρόνια που υπάρχω στον χώρο και μου αρέσει πολύ η διαδικασία. Ακόμα και σήμερα μου δίνει τεράστια ικανοποίηση η ανακάλυψη ενός καταπληκτικού κομματιού.
Συνθέτει πρωτότυπη μουσική για το θέατρο και τον κινηματογράφο. Της ανατέθηκε από τη Cinémathèque Française να επαναπροσδιορίσει το soundtrack του τελευταίου βωβού φιλμ του Χίτσκοκ, «Blackmail». Το 2011 παρουσίασε στο Centre Georges-Pompidou το «Chasser cross, the surreal and its echo» μια ζωντανή εμφάνιση-ηχητική σπουδή πάνω στον σουρεαλισμό.
Ασχολήθηκε με το ζήτημα της μουσικής ανάλυσης, συνεργαζόμενη με το Icram, το γαλλικό ινστιτούτο για τη μουσική και την επιστήμη του ήχου, και ανέπτυξε μαζί τους ένα πρότζεκτ πάνω στους τρισδιάστατους διαυλικούς ήχους, που κατέληξε σε μόνιμο και εξελισσόμενο installation.
Αεικίνητη και πολυπράγμων, το 2017 συστήνει στο κοινό τη δική της δισκογραφική εταιρεία, τη Lumière Noire, με σκοπό να στεγάσει το προσωπικό της γούστο και να αναδείξει αγαπημένους της καλλιτέχνες, αποφεύγοντας και απέχοντας συνειδητά από τις ετοιματζίδικες φόρμουλες που χρησιμοποιούνται κατά κόρον.
Πριν από λίγο καιρό κυκλοφόρησε η πρώτη συλλογή της Lumière Noire και με τη βοήθεια της Chloé προσπάθησα, μέσα στον λίγο χρόνο που είχα στη διάθεσή μου, να εμβαθύνω στην κοσμοθεωρία και στην πηγή έμπνευσης αυτής της πολύ σημαντικής προσωπικότητας της σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής.
— Τι σε οδήγησε στη δημιουργία της Lumière Noire πέρσι;
Ξεκίνησε ως πάρτι και έγινε δισκογραφική εταιρεία. Το όνομα Lumière Noire σημαίνει «σκοτεινό φως». Για μένα αυτό μεταφράζεται ως η σύνδεση ενός κλαμπ −με τα φώτα και τα black lights που διαταράσσουν το σκοτάδι εκεί μέσα− με τον έξω κόσμο. Αυτό ακριβώς περιγράφει τη μουσική που παίζω συνήθως.
Ταξιδεύω πολύ και γνωρίζω πολλούς ταλαντούχους παραγωγούς, μου στέλνουν τα κομμάτια τους και μου προτείνουν να τα παίξω. Πολλές φορές άκουγα −και σκεφτόμουν− πως αυτά πρέπει να κυκλοφορήσουν οπωσδήποτε.
Ξέρεις, κάποτε καταντά εγωιστικό. Ως DJ έχεις στη διάθεσή σου όλη αυτήν τη μουσική, λαμβάνεις τόσα τραγούδια, κάποια αξίζουν πολύ και επιβάλλεται να κυκλοφορήσουν, πρέπει να ακουστούν – αυτή ήταν η κεντρική ιδέα για τη δημιουργία της δισκογραφικής μου.
— Άρα, η κεντρική ιδέα είναι η κυκλοφορία αυτής της μουσικής;
Κυρίως αυτό. Ακούς κάτι και πρέπει να το επιστρέψεις με κάποιον τρόπο στο (ευρύ) κοινό. Ως DJ, η μουσική που παίζεις και θέλεις να προωθήσεις αποκαλύπτει την προσωπικότητά σου. Το αν ένας παραγωγός είναι «διάσημος» ή όχι δεν έχει καμία σχέση με την ποιότητα της μουσικής του. Έτσι, είτε στα sets μου είτε μέσω της δισκογραφικής μου, επιλέγω να προωθώ την προσωπική μου άποψη για την ποιότητα.
— Πόσο πολύ συμμετέχεις στις διαδικασίες που απαιτεί μια δισκογραφική; Π.χ. είσαι και η A&R, διαλέγεις εσύ τα κομμάτια που θα κυκλοφορήσουν;
Αναμειγνύομαι πολύ και, ναι, εγώ είμαι η A&R και κάνω την επιλογή. Για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, αυτός ήταν και ο σκοπός της δημιουργίας της. Όταν ακούω και επιλέγω κομμάτια για τα DJ sets μου ψάχνω ακατάπαυστα − αυτό έκανα από την πρώτη μέρα που ξεκίνησα. Το να ανακαλύψεις τη σωστή μουσική είναι κάτι πολύ πιο βαθύ και ουσιαστικό, τουλάχιστον για μένα. Άρα, αυτά που θα παίζω πλέον τα κυκλοφορώ κιόλας.
— Πρόσφατα κυκλοφόρησε και η πρώτη συλλογή της εταιρείας σου.
Ναι, με κομμάτια καλλιτεχνών που εκτιμώ πολύ, που έχω συνεργαστεί ή παίξει μαζί τους, κομμάτια ανθρώπων με τους οποίους έχω πολλά κοινά − δεν ήταν απαραίτητο να έχουν ήδη κάποια κυκλοφορία στη Lumière Noire.
Για παράδειγμα, ο Γάλλος Jonathan Fitoussi κάνει αργόμπιτα και deep κομμάτια με φοβερή ατμόσφαιρα, είναι πολύ ταλαντούχος κι έτσι του ζήτησα να στήσει κάτι γι' αυτό το πρότζεκτ − έχει έναν απίστευτο τρόπο να συνδέει το electro με την techno.
Οι Sutja Gutierrez, Il Est Vilaine, Markus Gibb, είχαν δώσει ήδη δουλειές τους στη LN και θα συνεργαστούμε και σε μελλοντικές κυκλοφορίες. Μ' αυτήν τη συλλογή ήθελα να παρουσιάσω μια ενότητα με μουσική, ήχους και καλλιτέχνες που εκτιμώ, απλώνοντάς την σε ένα ευρύ φάσμα ειδών, από χαλαρή μουσική μέχρι techno.
— Με πας κατευθείαν στην επόμενη ερώτησή μου: ενώ οι περισσότερες δισκογραφικές σήμερα παιανίζουν και μένουν σχεδόν άκαμπτες στην ηχητική εξειδίκευσή τους, εσύ στη Lumière Noire αρνείσαι πεισματικά να κατηγοριοποιηθείς.
Είμαι DJ και έχω ένα προσωπικό στυλ παιξίματος, θα μπλέξω την electronica με τη house και την techno. Υπάρχουν πολλά techno κομμάτια που αγαπώ, αλλά θα ήθελα να τα κυκλοφορήσω; Έχω μια διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα των κυκλοφοριών, κάπως έτσι κάνω και στα sets μου.
Ναι, υπάρχουν κομμάτια που θα έπαιζα την ώρα του πανικού σε ένα κλαμπ, αλλά δεν με χαρακτηρίζουν μόνο αυτά. Επιθυμώ να ανοίξω το πεδίο και σε άλλα είδη, όπως ακριβώς κάνω και όταν γράφω μουσική. Για παράδειγμα, όταν έκανα το περσινό μου άλμπουμ, που ονομάζεται «Endless Revisions», δεν είχα κάποια συγκεκριμένη κατεύθυνση στο μυαλό μου, λειτούργησα κάπως αρχιτεκτονικά.
Ξεκίνησα να χτίζω ένα ηχητικό οικοδόμημα και όλοι οι καλλιτέχνες με τους οποίους συνεργάστηκα γι' αυτό ήθελα να λειτουργήσουν με τη λογική μιας διαφορετικής «εικόνας» πάνω στη δουλειά μου. Αν έκανα όλη την εβδομάδα ακουστικά κομμάτια και τα Σαββατοκύριακα πήγαινα στα κλαμπ για να βαρέσω, θα τρελαινόμουν! (γελάει)
Φυσικά, η μουσική μας είναι λούπες διαφορετικού ύφους, όμως η ηλεκτρονική μουσική έχει πολλά και διαφορετικά στυλ, μπορείς να κάνεις πάρα πολλά πράγματα που σε καθιστούν ανεξάρτητο και σου δίνουν την ευχέρεια να προωθήσεις τη μουσική που σου αρέσει.
Αυτός, λοιπόν, είναι ο δικός μου τρόπος και η ηλεκτρονική μουσική που μου αρέσει και που, απ'ό,τι καταλαβαίνω, αρέσει και σ' εσένα (γελάει).
— Υπάρχουν, πλέον, εκατοντάδες δισκογραφικές εταιρείες, όμως είναι πολύ λίγες αυτές που πραγματικά κάνουν τη διαφορά. Ευτυχώς, η τεχνολογία έδωσε αυτή την καλλιτεχνική διέξοδο σε πολλούς-ές, αφού η δισκογραφία, όπως την ξέραμε, κατέρρευσε. Όμως έχει γίνει, πια, εφιάλτης το να καταφέρεις να ανακαλύψεις ένα σωστό κομμάτι.
Πόσο δίκιο έχεις... Θυμάμαι, όταν ξεκίνησα να παίζω μουσική, πήγαινα στα αγαπημένα μου δισκάδικα και οι άνθρωποι που δούλευαν εκεί και ήξεραν το στυλ που μου αρέσει μου έκαναν συγκεκριμένες προτάσεις και ήταν πολύ ευπρόσδεκτες. Την εποχή του Ίντερνετ αυτή η επιλογή δεν είναι δυνατή.
Είναι σαν να πηγαίνεις κατευθείαν στη διανομή/χονδρική και να έχεις μπροστά σου όλο το υλικό που κυκλοφορεί, χάνεται η προσωπική επαφή, η διαδικασία αποπροσωποποιείται. Γι' αυτό και τα playlists που δημοσιεύουν διάφοροι καλλιτέχνες ή δισκογραφικές βοηθούν αρκετά.
Έχει γίνει περίπλοκη και πολύπλοκη διαδικασία το να βρεις καλά κομμάτια. Προσωπικά, ανατρέχω σε καλλιτέχνες και εταιρείες που μου αρέσουν και από κει μπορείς να ανακαλύψεις κι άλλα. Τελικά, όλο αυτό έχει τα καλά και τα κακά του: είναι καλό το ότι κυκλοφορούν δουλειές που παλιότερα ίσως να μην είχαν δει ποτέ το φως της δημοσιότητας.
Το digital έχει δώσει μεγάλη ελευθερία, ειδικά από τη στιγμή που το κόστος δεν συγκρίνεται με τα παλιότερα φορμάτ, δίνοντας ακόμη και σε μια μικρή δισκογραφική μεγάλη ελευθερία κινήσεων. Το ζητούμενο είναι να βρει ο καθένας τον τρόπο που τον βολεύει. Πάντα ενθουσιάζομαι όταν ανακαλύπτω ένα τραγούδι ή έναν καλλιτέχνη που δεν γνώριζα μέχρι τότε.
Βρίσκομαι σε μια συνεχή αναζήτηση μουσικής, το κάνω τα τελευταία είκοσι χρόνια που υπάρχω στον χώρο και μου αρέσει πολύ η διαδικασία. Ακόμα και σήμερα μου δίνει τεράστια ικανοποίηση η ανακάλυψη ενός καταπληκτικού κομματιού.
H Chloé σε live show στο κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι
— Νιώθεις ποτέ πως η ψηφιοποίηση έχει ευτελίσει κάπως την αξία της μουσικής;
Καταλαβαίνω ακριβώς τι εννοείς. Ναι και όχι. Πάντα υπάρχουν θέματα κόστους λόγω της ψηφιοποίησης. Υπάρχουν πολλοί που δίνουν όλο και λιγότερη προσοχή π.χ. στο mastering, που κανονικά πρέπει να γίνεται από κάποιον εξειδικευμένο επαγγελματία. Πολλές φορές, λοιπόν, δεν κάνουν καν mastering ή γίνεται στους υπολογιστές τους, χρησιμοποιώντας κάποια προγράμματα που κυκλοφορούν.
Αν κάτι έχει φτιαχτεί με χαμηλές προδιαγραφές ποιότητας, δεν θα βγει καλό. Απογοητεύομαι όταν ακούω μουσική μέσω του Spotify ή του Deezer και ο ήχος είναι τόσο πολύ κομπρεσαρισμένος − αυτός είναι συνήθως ο κανόνας σήμερα.
Έτσι, χαίρομαι ιδιαίτερα που στο σπίτι μου έχω ένα καλό ηχοσύστημα και απολαμβάνω τον ήχο. Πραγματικά, καταλαβαίνεις τη διαφορά μεταξύ μιας ποιοτικής δουλειάς και ενός κομματιού που έχει κομπρεσαριστεί σε mp3. Πάντα προσπαθώ να προωθώ το μέγιστο ποιοτικά σε αυτά που κυκλοφορώ και παίζω.
Σε πολλά κομμάτια ίσως να μη μου αρέσει ο ήχος που βγαίνει ως το τελικό αποτέλεσμα, αλλά μπορώ να εντοπίσω την ευστροφία στη σύνθεση και στη μείξη των ήχων, το καλό mastering. Ξέρω, πια, τι να περιμένω και τι όχι ακουστικά.
— Έχεις στο μυαλό σου κάποιο συγκεκριμένο πλάνο για τη Lumière Noire;
Το πλάνο μου είναι σχετικά απλό: θέλω να προωθήσω τη μουσική που μου αρέσει και δεν θα εστιάσω στον εαυτό μου αλλά σε όλους τους ταλαντούχους καλλιτέχνες-ιδες που φτιάχνουν συναρπαστική μουσική αυτήν τη στιγμή κι έτσι θα είναι χαρά μου να αναδείξω κάποιους-ες, αρχικά από τον χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής, αλλά όχι μόνο.
Επιχειρηματικό πλάνο δεν έχω, θα είμαι πολύ ευχαριστημένη αν έχω μια καλή συχνότητα στις κυκλοφορίες, κάποιους ταλαντούχους ανθρώπους να κάνουν remix. Θα μου άρεσε πολύ να δημιουργήσω μια καλλιτεχνική επαφή μεταξύ όλων αυτών των ανθρώπων, θέλω να ψάξω να βρω αυτούς/-ές που δεν είναι οι προφανείς επιλογές, που έχουν κάποιο ενδιαφέρον.
Για παράδειγμα, θα μου άρεσε να γίνει ένα remix από κάποιον που υπηρετεί ένα τελείως διαφορετικό στυλ μουσικά. Θέλω να «χτίσω» τέτοια πρότζεκτ και να στήσω κάποιες βραδιές που θα εστιάζουν στα live με μια ηχητική εικόνα που θα ξεκινά από το electro και θα φτάνει στην techno. Μου αρέσει πολύ αυτή η μείξη, η «συνάντηση» όλων αυτών των beats και των «χρωμάτων».
— Ξεκίνησες την καριέρα σου ως DJ. Θεωρείς πως υπήρχαν κάποιες στιγμές/εμπειρίες που σε καθόρισαν ως καλλιτέχνιδα;
Δεν μπορώ να ανακαλέσω κάποιες συγκεκριμένες στιγμές. Αυτό που μπορώ να εντοπίσω είναι το πόσο διαφορετικά ήταν τα πράγματα όταν ξεκίνησα. H ηλεκτρονική μουσική δεν ήταν τόσο δημοφιλής όσο σήμερα. Επίσης, ήταν πολύ πιο πολιτικοποιημένη και πολύ πιο ριζοσπαστική − αυτές οι ποιότητες έχουν εκλείψει. Μου άρεσε που σε ένα πάρτι ή σε ένα rave συναντούσες τόσο διαφορετικό κόσμο, τους gay μαζί με τους straight, ανθρώπους διαφορετικών καταβολών και από διαφορετικές κουλτούρες.
Μόνο η μουσική τούς έβαζε όλους αυτούς στο ίδιο δωμάτιο με καλή διάθεση και αγάπη, μόνο η μουσική μπορούσε να εξαλείψει τις οποιεσδήποτε κοινωνικές διαφορές. Η βασική ιδέα πίσω απ' όλο αυτό ήταν η αποδοχή, η ανεκτικότητα, ο σεβασμός. Αυτός ήταν και ο κύριος στόχος αυτής της μουσικής, η σύνδεση με τον/την DJ να «φέρνει» μέσω των ήχων τη σύμπνοια ανάμεσα σε όλους αυτούς/-ές που ήταν μπροστά του-της.
Αυτός ήταν και ο λόγος που με τράβηξε κοντά της αυτή η κουλτούρα. Βασικό ρόλο έπαιζε η μουσική, αλλά ήταν και όλο αυτό που συγκέντρωνε γύρω της. Μετά από τόσα χρόνια, προσωπικά έχω εξελιχθεί, όπως και όλη αυτή η σκηνή, όμως ακόμα πιστεύω σε αυτά τα ιδανικά, στηρίζω αυτές τις αξίες. Συνεχίζω να δουλεύω με την ίδια ηθική, γιατί στο δικό μου μυαλό αυτή είναι η ουσία της ηλεκτρονικής μουσικής.
— Μα, είναι καταγεγραμμένο και αποδεδειγμένο ιστορικά πλέον ότι οφείλουμε τη house και την techno στους μαύρους, στους gay και στους Λατίνους. Όλο και περισσότερες σημαντικές «φωνές» στον χώρο υποστηρίζουν σήμερα πως αγνοούνται οι ρίζες της και πως έχει εξελιχθεί σε ένα προπύργιο των λευκών ανδρών.
Ναι, ισχύει και είναι λογικό, αφού έτσι είναι και η κοινωνία μας σήμερα. Το να ανήκεις σε ένα γκέτο είναι καλό και κακό. Η house και η techno δημιουργήθηκαν από τους gay και τους μαύρους ως κοινωνικό φαινόμενο και η ηλεκτρονική μουσική τότε δεν ήταν κατανοητή ή αποδεκτή ούτε από τους πολιτικούς, που είχαν διαφορετική νοοτροπία.
Η ηλεκτρονική μουσική εξελίχθηκε βάσει του ότι είναι ανοιχτή σε όλους κι αυτό κολλάει με όσα προανέφερα − δεν υφίσταται, όμως, πια αυτή η λογική. Αυτά τα ιδανικά σήμερα έχουν εξελιχθεί σε μια μπίζνα και στους επιχειρηματικούς κολοσσούς συνήθως δεν ταιριάζουν τα ιδανικά.
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμη καλλιτέχνες που ασπάζονται αυτές τις ιδέες. Φυσικά και αναμειγνύονται άνθρωποι που αδιαφορούν για όλα αυτά, αλλά υπάρχουν οι δυνατές εξαιρέσεις και το ζήτημα της κοινότητας, που δεν πρέπει να το ξεχνάμε
— Παλιότερα, οι μουσικές τάσεις συμπορεύονταν με κοινωνικές επαναστάσεις ή τις προκαλούσαν. Θα μπορούσε να γίνει αυτό σήμερα;
Υπήρχαν εποχές που το rock and roll ή το punk ήταν underground και ριζοσπαστικά και μετά έγιναν κομμάτια μιας μεγάλης βιομηχανίας. Υπάρχουν μικρές ομάδες στον χώρο της ηλεκτρονικής μουσικής που σήμερα κάνουν τη διαφορά και γνωρίζουμε όλοι πού ανήκουμε. Δεν θα ήθελα να γενικεύσω, αλλά, θεωρώντας δεδομένη την πραγματικότητα σήμερα, μπορείς ακόμα να ανακαλύψεις αυτές τις «κοιτίδες» που κάνουν τη διαφορά.
— Γυρνώντας σε εσένα, πώς αποφάσισες να κάνεις στροφή στις live εμφανίσεις;
Ο λόγος ήταν ότι ξεκίνησα να συστήνω στο κοινό μουσική που δεν εστίαζε σε αυτήν που συνηθίζεται στα κλαμπ κι έτσι ήθελα να επαναπροσδιορίσω τις δυνατότητες έκφρασής μου. Ναι, αυτή η μουσική μπορεί να παιχτεί σε ένα κλαμπ, αλλά δεν είναι άλλο ένα DJ set. Το DJ set είναι για μένα πιο πρακτικό, ενώ το live είναι ένας συνδυασμός της δουλειάς που κάνω στο στούντιο και ενός set.
Γνωρίζω πώς πρέπει να χτίσω την ατμόσφαιρα και μια διαδοχή κομματιών ως DJ, αυτό είναι κάτι ενδιάμεσο, ουσιαστικά «χτίζω» το ίδιο το κομμάτι σύμφωνα με τον χώρο στον οποίο βρίσκομαι αλλά και τη διάθεση του κοινού.
Αυτή η διαδικασία με ωθεί να προχωρώ μουσικά και να αναπτύσσω κάποιες ιδέες, τη στιγμή που ένα DJ set θα φαινόταν σχετικά περιοριστικό. Όμως πρέπει να πω πως λατρεύω υπερβολικά τα live. Επειδή παίζω μουσική και ως DJ, μου αρέσει να βρίσκω αυτή την ισορροπία. Βάζω διαφορετική ενέργεια και ιδέες στο καθένα.
— Σε ικανοποιούν και τα δύο εξίσου;
Μου αρέσουν και τα δύο, αλλά δεν μου αρέσουν η επανάληψη και η ρουτίνα. Αν έπρεπε να παίζω μόνο και συνεχώς ως DJ, θα βαριόμουν λίγο. Έτσι όπως τα έχω ρυθμίσει, έχω τα live μου, τα DJ sets μου, τα άλλα live μου με τη Vassilena Serafimova –έχουμε φτιάξει ένα ντουέτο−, την παραγωγή μουσικής για το θέατρο και τον κινηματογράφο, τη δική μου μουσική... όλα με κάνουν ευτυχισμένη.
Αν είχα εστιάσει μόνο σε ένα απ' όλα αυτά πιστεύω πως κάποια στιγμή δεν θα είχα έμπνευση. Χρειάζομαι την πρόκληση, χρειάζομαι το ρίσκο για να εμπνευστώ. Να, το DJing είναι ένα συνεχές ρίσκο, αλλά αυτό είναι και το διασκεδαστικό στοιχείο του. Προσωπικά, πιστεύω πως το βασικό είναι να περνάς καλά, να είσαι ευτυχισμένος με ό,τι κάνεις, άρα αυτό προσπαθώ να πετύχω με όλα όσα κάνω.
Γενικά, δημιουργώ πρότζεκτ, τα τρέχω, κλείνουν οι διάφοροι κύκλοι της ζωής τους και δημιουργώ, προχωρώ σε κάτι άλλο.
— Έχεις μια απίστευτη καριέρα και πολλές μοναδικές δουλειές, όμως δεν τα επιδεικνύεις καθόλου, ενώ θα μπορούσες. Αν το πηγαίναμε, δε, στο ζήτημα των κοινωνικών δικτύων, του ρόλου που παίζουν στην προώθηση ενός καλλιτέχνη σήμερα και της παρουσίας σου σ' αυτά, είσαι τελείως αντιστάρ. Δεν βλέπω φωτογραφίες και check in σε αεροδρόμια, επικές φωτογραφίες με το κοινό σε παραλήρημα, αλλά πανέμορφες φωτογραφίες της φύσης από τα μέρη όπου ταξιδεύεις.
(Γελάει δυνατά) Έλα, κάποιες φορές έχω κάνει κι εγώ stories με κόσμο! Αλλά είναι αλήθεια, προ κοινωνικών δικτύων, όταν ταξίδευα, είχα μαζί μου μια φωτογραφική μηχανή για να τραβάω κάποιες φωτογραφίες από τοπία. Μετά ήρθε το Facebook κι εμένα δεν μου άρεσε και τόσο, αλλά ακολούθησε το Instagram και μου φάνηκε πολύ κουλ, γιατί μου άρεσε να υπάρχει ένα μέσο του οποίου η κεντρική ιδέα είναι οι φωτογραφίες.
Έτσι, βασικά ποστάρω αυτό που βλέπω γύρω μου, εκφράζω την προσωπική μου ευαισθησία. Δεν κατηγορώ αυτούς που ανεβάζουν φωτογραφίες με κόσμο από τα πάρτι τους, μάλλον βοηθάει (την καριέρα τους), εγώ είμαι αυτή που δεν νιώθει και τόσο άνετα μ' αυτές τις πρακτικές.
Είναι θέμα χαρακτήρα και προσωπικότητας το πώς θα τα διαχειριστείς όλα αυτά. Μάλλον δεν είμαι και τόσο καλή σ' αυτό (γελάει). Το προηγούμενο Σαββατοκύριακο έπαιζα live και πριν από εμένα έπαιζαν δύο άλλοι καλλιτέχνες. Τους πόσταρα σε story, γιατί μου άρεσε η δουλειά τους.
Το βρίσκω και λίγο βαρετό να ποστάρω συνέχεια. Η δουλειά μας είναι πολύ μοναχική, γιατί να ποστάρω συνέχεια τον εαυτό μου; Το να εστιάζουμε τόσο πολύ στον ίδιο μας τον εαυτό καταντά λίγο τρομακτικό!
— Φέτος έπαιξες στο Burning Man. Οι περισσότεροι καλλιτέχνες που εμφανίζονται εκεί μιλούν μετά για «μια απίστευτη εμπειρία που τους άλλαξε τη ζωή». Ισχύει αυτό;
(Γελάει) Εδώ και πολλά χρόνια έρχομαι πολύ συχνά σε επαφή με τη φύση, πηγαίνω για πεζοπορία στα βουνά, κι έτσι για μένα δεν ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία. Δεν χρειάζεται να πάω στο Burning Man για να ανακαλύψω τον εαυτό μου μέσω της φύσης ή για να νιώσω μέρος μιας κοινότητας.
Ήταν, όμως, πολύ ενδιαφέρον, γιατί ποτέ στη ζωή μου δεν είχα ζήσει στην έρημο για μία εβδομάδα. Αυτό που ένιωσα ήταν ότι όλοι οι άνθρωποι ήταν υπερβολικά χαρούμενοι που βρίσκονταν εκεί μαζί, που μοιράζονταν αυτή την εμπειρία, η οποία συνδυάζεται με τη μουσική και την τέχνη – παρεμπιπτόντως, κάποια ήταν πολύ καλά, άλλα όχι.
Όλοι τους ήταν πολύ ευγενικοί και καλοί μεταξύ τους, αυτό μου άρεσε πολύ. Από την άλλη, πρέπει να περιμένεις αυτήν τη συγκεκριμένη στιγμή για να φερθείς έτσι; Καταλαβαίνω αυτούς που λένε ότι τους άλλαξε η συγκεκριμένη εμπειρία, κανονικά θα έπρεπε αυτός να είναι ο κανόνας και ο τρόπος συμπεριφοράς καθημερινά στη ζωή μας.
Ζούμε σε μεγαλουπόλεις και αδιαφορούμε για τον διπλανό μας. Θα έπρεπε να είμαστε πιο χρήσιμοι και εξυπηρετικοί. Ίσως το Burning Man να γίνεται γι' αυτό, για να μάθουμε να βοηθάμε τους άλλους, να προσφέρουμε «δώρα» και να μη χρειαζόμαστε τα χρήματα. Αυτή θα ήταν μια «πόλη» στην οποία θα λατρεύαμε να ζούμε καθημερινά. Χαίρομαι πολύ που κάποιοι ένιωσαν έτσι, εγώ είμαι ήδη κοντά στη φύση.
— Παρακολουθείς την επικαιρότητα, σε ανησυχούν κάποια νέα που φτάνουν καθημερινά στ' αυτιά μας;
Ναι, παρακολουθώ τα νέα και βλέπω όλα αυτά που γίνονται. Δεν είμαι αφελής και προσπαθώ να τηρώ μια στάση. Θυμάσαι τον χαμό που είχε γίνει πριν από λίγο καιρό με το θέμα της lgbt κοινότητας στη Ρωσία; Κάποιοι καλλιτέχνες, λοιπόν, αποφάσισαν να μην κάνουν εμφανίσεις στη Ρωσία ως μια μορφή διαμαρτυρίας ενάντια στον συγκεκριμένο νόμο/κατάσταση.
Κάποιοι αποφάσισαν να πάνε, αφού αυτοί που τους καλούν είναι lgbt οργανώσεις ή διοργανωτές που κάνουν τη συγκεκριμένη εκδήλωση με σκοπό να διαμαρτυρηθούν! Δεν είναι δεδομένο πως σε μια χώρα όλοι ανεξαιρέτως συμφωνούν με τους νόμους που θεσπίζονται και τους πολιτικούς που τους κυβερνούν.
Ο καλλιτέχνης έχει την ευθύνη να αποφασίσει και πρέπει να ξέρει γιατί προβαίνει σε συγκεκριμένες πράξεις. Ξέρω πολύ καλά πως αυτό το θέμα έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις και υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν σθεναρά ότι οι καλλιτέχνες δεν πρέπει να πηγαίνουν σ' αυτές τις χώρες.
Εγώ, ως καλλιτέχνις, θα αποφασίσω να πάω κάπου έχοντας ενημερωθεί σχετικά με αυτόν που με καλεί και τον σκοπό, τα κίνητρά του. Συνήθως δεν υπάρχει αυτού του είδους η επαφή με τον booker, αλλά θα έπρεπε, πριν επικυρωθεί η εμφάνισή μας κάπου. Είναι μια κουβέντα που θα 'πρεπε να γίνεται αποκλειστικά μεταξύ του καλλιτέχνη και του booker, όχι μέσω της εταιρείας με την οποία συνεργάζεσαι για τα κλεισίματα. Είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζεις από πριν πού πας και γιατί το κάνεις.
— Θεωρείσαι πρωτοποριακή, ιδεαλίστρια και οραματίστρια στην τέχνη σου.
Σε ευχαριστώ πολύ, με τιμά αυτό που μου λες. Εγώ δε νιώθω έτσι (γελάει). Απλά κάνω τη δουλειά μου.
— Τι έχεις προγραμματίσει για το άμεσο μέλλον;
Θα ταξιδέψω σε πολλά μέρη για live εμφανίσεις αλλά και για DJ sets. Θα κυκλοφορήσω ένα live άλμπουμ τον Ιανουάριο με διαφορετικές, ζωντανές εκτελέσεις των κομματιών μου. Ένα κομμάτι μου θα κυκλοφορήσει στη συλλογή της Permanent Vacation. Στη Lumière Noire κυκλοφορήσαμε μόλις την πρώτη μας συλλογή και έχουμε συνθέσει κάποια κομμάτια με το ντουέτο που προανέφερα − μάλλον θα κυκλοφορήσουμε ένα άλμπουμ στο τέλος της επόμενης χρονιάς.
— Ελπίζω να καταφέρουμε να σε δούμε live και στην Ελλάδα άμεσα.
Το ελπίζω κι εγώ, θα το ήθελα πολύ!
Info
Η συλλογή "Lumière Noire Presents From Above Vol. I" κυκλοφορεί από τη Lumière Noire και μπορείτε να πάρετε μια ιδέα εδώ:
https://lumierenoirerecords.bandcamp.com/album/lumi-re-noire-presents-from-above-vol-i