Το συγκρότημα Λευκή Συμφωνία, ή η Λευκή Συμφωνία αν θέλετε, υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα της δεκαετίας του '80. Τα άλμπουμ που ηχογράφησε τότε, το «Μυστικοί Κήποι» [ΕΜΙ, 1986] και το «Ηχώ του Πόθου» [ΕΜΙ, 1988], ήταν εντυπωσιακά, για τα δεδομένα της εποχής, καθώς μας έφερναν σε επαφή με μια μπάντα που, υιοθετώντας τα καλύτερα δείγματα του βρετανικού ήχου των late seventies-early eighties (The Cure, Echo and The Bunnymen, Joy Division, Killing Joke, Cocteau Twins κ.λπ.), έφθανε στην «προσωπική» δημιουργία.
Σ' εκείνο είχε συντείνει, φυσικά, και ο στίχος των Λευκή Συμφωνία, που ήταν βαθύς, ποιητικός, ρομαντικός, λυρικός, άψογα γραμμένος και που αποδιδόταν με μεγάλη εκφραστικότητα από τον frontman του γκρουπ, τον Θοδωρή Δημητρίου.
Στη δεκαετία του '90 το συγκρότημα μπορεί να βάρυνε κάπως τον ήχο του, μπορεί να άλλαξαν και ορισμένα βασικά πρωταρχικά μέλη, όμως τίποτα απ' αυτά δεν θα μπορούσε να επηρεάσει την ανοδική εξέλιξή του, καθώς και τα δύο επόμενα LP του, το «Λευκή Συμφωνία» [WEA, 1993] και το «Χρώματα» [FM Records, 1996], υπήρξαν και εκείνα εξαιρετικά, αφήνοντας ανεξίτηλη σφραγίδα στο χώρο και το χρόνο.
Άραγε υπάρχει άλλο ελληνικό συγκρότημα –ας αφήσουμε τα ξένα–, που μετά από 35 χρόνια ζωής να κατάφερε να δώσει μια τέτοιας ποιότητας δουλειά; Όσο και να ψάξω, στο παρελθόν, δεν βρίσκω ούτε ένα.
Κι ενώ τα πράγματα εξελίσσονταν τόσο καλά, από δημιουργικής πλευράς, το συγκρότημα πατάει φρένο, διαλύεται, χάνεται, για να επανεμφανισθεί τα τελευταία χρόνια, με δυνατές live παρουσίες στα τέλη του '18 και τις αρχές του '19 στο Gagarin 205 και στο AN Club, δίνοντας ταυτοχρόνως την υπόσχεση και για μια νέα δισκογραφική επανεμφάνιση.
Και όντως, ο πολυπόθητος από τους φίλους τους νέος δίσκος (ο πέμπτος στη σειρά) ήρθε πριν από λίγο καιρό, επίσημα μέσα στην καραντίνα (10 Απριλίου), έχοντας τίτλο «Σαν τον Ήλιο» [Labyrinth of Thoughts / The LAB Records].
Το άλμπουμ περιλαμβάνει δέκα καινούρια τραγούδια. Ούτε επανεκτελέσεις, ούτε διασκευές, παρά μόνον καινούριο, πρωτότυπο υλικό, που στέκεται σε μεγάλο αισθητικό ύψος – μια πανάξια συνέχεια όλων εκείνων που συνέβαιναν στο παρελθόν.
Στην μπάντα εξακολουθούν να συμμετέχουν δύο μουσικοί από την παλαιά και πρώτη line-up, o τραγουδιστής, στιχουργός και συνδιαμορφωτής των συνθέσεων Θοδωρής Δημητρίου και ο μπασίστας και επίσης συνθέτης Διογένης Χατζηστεφανίδης.
Δίπλα σ' αυτούς τους δύο συναντάμε τους νεότερους στο σχήμα Κώστα Μιχαλό κιθάρα (γνωστός από τις μπάντες του Γιάννη Κότσιρα κ.ά.) και Βαγγέλη Τσιμπλάκη ντραμς (κι αυτός με καλό βιογραφικό, όπως διάβασα στο δίκτυο – σπουδές με Μιχάλη Καπηλίδη, Νίκο Σιδηροκαστρίτη κ.λπ.). Αυτοί οι τέσσερις μουσικοί είναι υπεύθυνοι για ό,τι ακούμε στο «Σαν τον Ήλιο», μαζί βεβαίως με τον Έκτορα Τσολάκη, που έκανε την ηχογράφηση, χαρίζοντας στην μπάντα, αυτόν τον σύγχρονο ροκ (πείτε τον dark-wave, πείτε τον post-punk), γεμάτο και ακατάβλητο ήχο.
Πρώτο κομμάτι το «Μέχρι τον θάνατο». Μια πολύ καλή εισαγωγή, με τα μπάσο-ντραμς να κρατάνε γερές θέσεις, και με τη φωνή να πλέει πάνω από τα κιθαριστικά layers. «Το αίμα στάζει απ' τις πληγές μας δηλητήριο γλυκό / Φίλα με απόψε μέχρι τον θάνατο, μέχρι να λυτρωθώ».
Από τα ωραιότερα κομμάτια του άλμπουμ, το «Με μια κραυγή» έχει τον τρόπο να σε παρασύρει. Γρήγορο τέμπο, κιθάρες α λα Cure, παιγμένες με κόλπα, μελετημένα κοψίματα και λόγια σαν και τούτα: «Μόνος / μόνος πάνω απ' την άβυσσο θα σταθώ / Με μια κραυγή / με ένα ποίημα που ακόμα ματώνει / θα κλείσω μέσα μου το δειλινό». Απογειωτικό το ρεφρέν, έχει τη δύναμη να δημιουργεί εκστατικές καταστάσεις.
Με μια κραυγή
Τρίτο κομμάτι στην πλευρά το «Μαύρο φως», που σπέρνει vibes στο ίδιο μήκος κύματος με το προηγούμενό του. Φοβερό δέσιμο σε κιθάρα-μπάσο-ντραμς, πολύ γεμάτος ήχος, και η φωνή πάντα εκφραστική να απλώνει αυτά τα ωραία λόγια, πάνω στα γειωμένα ρυθμικά patterns. «Αν μπορείς να περιμένεις θα με δεις / στον ουρανό σου να περνάω / Θα με δεις / Μην κουραστείς / Και αν μπορείς να περιμένεις θα με δεις / Είμαι ένα μαύρο φως».
Το επόμενο τραγούδι είναι κάτι διαφορετικό, αλλά πλήρως ενταγμένο στην αισθητική της Λευκής Συμφωνίας. Μελοποιείται, εδώ, το διάσημο ποίημα του Έντγκαρ Άλαν Πόε «Όνειρο μέσα σε όνειρο» (σε μετάφραση Στέφανου Μπεκατώρου). Έξοχο το σόλο της κιθάρας στο τελευταίο μέρος, σε στέλνει, αλλά και η μελοποίηση γενικότερα είναι πρώτης τάξεως. Η επωδός, ας την πούμε έτσι, τραγουδιέται επαναληπτικά, αλλά ποτέ δεν χάνει το νόημά της. «Όλα όσα βλέπουμε ή ό,τι φαινόμαστε / όνειρο είναι μονάχα μέσα σε όνειρο;».
Η πλευρά θα κλείσει με το 6λεπτο «Σβήσε τα ίχνη», που είναι το μεγαλύτερο σε διάρκεια track του άλμπουμ. Εδώ η φόρμα είναι περισσότερο progressive, neo-progressive, με την κιθάρα να σκορπάει τα ανάλογα ρίγη στα δικά της μέρη, και με τη φωνή να πατάει γερά, απαγγέλλοντας σχεδόν τα λόγια, πάνω σ' ένα αργό έως μέσο τέμπο. Ένα σύνθετο τραγούδι, που ποτέ δεν χάνει την ορμή του.
Η Side B θα ξεκινήσει μ' ένα από τα ωραιότερα τραγούδια του δίσκου, που είναι το «Σαν τον ήλιο» (το track, που δίνει και τον τίτλο στο άλμπουμ). Την διαφορά μπορεί να την κάνουν τα λόγια του Ρώμου Φιλύρα (1898-1942) από το «Δεν έφθασα ψηλά», του τρανού ρομαντικού ποιητή του Μεσοπολέμου, που πέθανε κλεισμένος στο Δρομοκαΐτειο ψυχιατρείο, όμως υπάρχει κι ένα ρεφρέν ανάμεσα, γραμμένο από τον Θοδωρή Δημητρίου, που δίνει στο τραγούδι άλλο ξεπέταγμα. «Με τα λειψά μου τα φτερά, αχ δεν ανέβηκα ψηλά / δεν έζησα πλατιά, γοερά, δεν έκραξα στ' αστέρια / δεν πέταξα σ' άλληνε γη, δεν άκουσα να μου μιλά / κάποιο πουλί που φώναζε σ' ουρανικά λημέρια. Δεν έκρουσα την άρπα μου σ' ουράνιους σκοπούς / δε ρύθμισα το στίχο μου σε νότα μαγεμένη / και δεν απόσταξα χυμούς από καρπούς κι οπούς / που σύνθεση πρωτόφαντη να φτιάξω ονειρεμένη». Μεγάλο τραγούδι!
Σαν τον ήλιο
Το «Χρόνια σιωπηλά» στηρίζεται σ' ένα απλό ρυθμικό σχήμα, με ευθείες παραπομπές στα βρετανικά early 80s, με στίχους στο ίδιο πάντα ρομαντικό, ποιητικό πλαίσιο και με τις κιθάρες πάντα έτοιμες να προσφέρουν το κάτι-παραπάνω. Το απαραίτητο κάτι-παραπάνω. Και αυτό το track μαγεύει στην εξέλιξή του.
Το «Μήνυμα» έχει μουσική, στίχους και ερμηνεία από τον Θοδωρή Δημητρίου. Είναι το δεύτερο κομμάτι του άλμπουμ σε μουσική Δημητρίου, μετά το εισαγωγικό «Μέχρι τον θάνατο», καθώς όλα τα υπόλοιπα, ως συνθέσεις, ανήκουν από κοινού στους Δημητρίου / Χατζηστεφανίδη. Και αυτό το τραγούδι κινείται σε πολύ υψηλό επίπεδο, με τις κιθάρες να εκμεταλλεύονται όλες τις σύγχρονες τεχνικές-στουντιακές δυνατότητες, προσφέροντας έναν ήχο γνήσιο, βαθύ, σοβαρό, σημερινό. Οι κιθάρες θαμμένες, συχνά, από τα σύγχρονα ροκ γκρουπ, χάνουν τον lead ρόλο τους, καθώς μετατρέπονται όλο και περισσότερο σε όργανα «ατμοσφαιρών». Εδώ, στο «Σαν τον Ήλιο» ακούς κιθάρες σε ποικίλους ρόλους και, αληθινά, τις απολαμβάνεις.
Προτελευταίο τραγούδι το «Δάκρυ». Ακόμη ένα ρομαντικό τεχνούργημα, με ρεφρέν που σε συνεπαίρνει, φευγάτα guitar-breaks, εντάσεις, κοψίματα, αλλαγές. Καταπληκτικό τραγούδι. Δεν ακούς τέτοια κομμάτια σήμερα ούτε από καινούρια συγκροτήματα, ούτε από τα παλιά, που στις περισσότερες των περιπτώσεων έχουν αποσυρθεί και εγκαταλείψει.
Δάκρυ
Το «Σαν τον Ήλιο» θα ολοκληρωθεί με το «Εκεί που ο άνεμος ρωτάει για σένα». Ένα τραγούδι-επίλογος, κάπως τελετουργικό, αφηγηματικό, που έχει τον τρόπο να σε τραντάζει, όπως και όλα τα προηγούμενα.
Καθώς τελειώνει αυτό το πέμπτο άλμπουμ της Λευκής Συμφωνίας, καθώς κυλάνε οι τελευταίες στροφές του, μου περνάει απ' το μυαλό η εξής σκέψη.
Άραγε υπάρχει άλλο ελληνικό συγκρότημα –ας αφήσουμε τα ξένα–, που μετά από 35 χρόνια ζωής να κατάφερε να δώσει μια τέτοιας ποιότητας δουλειά; Όσο και να ψάξω, στο παρελθόν, δεν βρίσκω ούτε ένα. Κι αυτό είναι κάτι που κάνει, για έναν επιπλέον και σπάνιο λόγο, το «Σαν τον Ήλιο» μοναδικό.
Επαφή: www.labyrinthofthoughts.gr
σχόλια