1
Joseph Roth
Οι εκατό μέρες
Μτφρ.: Μαρία Αγγελίδου
Εκδόσεις Άγρα
Ο Γιόζεφ Ροτ φαντάζεται τις τελευταίες ένδοξες μέρες του Ναπολέοντα, αφότου κατάφερε να δραπετεύσει από τη νήσο Έλβα ως την τελειωτική του ήττα στο Βατερλό. Τοποθετημένη στο πρώτο εξάμηνο του 1815 κυρίως στο Παρίσι, η αφήγηση γίνεται από δύο διαφορετικές οπτικές, του Ναπολέοντα και της αφοσιωμένης πλύστρας του παλατιού Αντζελίνα Πιέτρι, που του 'χει δώσει οριστικά την καρδιά της. Ο Ροτ καταφέρνει να εκφράσει με αριστοτεχνικό τρόπο τη βαθιά θλίψη που συνδέει τη μοίρα τους. Παρόντα εδώ τα χαρακτηριστικά της γραφής του Ροτ, η λυρική κομψότητα και οι υποβλητικές ατμοσφαιρικές λεπτομέρειες, που συνδυάζονται με τη λεπτή και ταυτόχρονα ωμή κατάδυση στην κρυφή πλευρά του Ναπολέοντα, τη στραμμένη προς το σκοτάδι και την αυτοκαταστροφή. Το πιο επιτυχημένο τέχνασμα του συγγραφέα είναι ότι αντιστοίχισε τη μοιραία πορεία του Ναπολέοντα με εκείνη της άσημης Πιέτρι, μίας εκ των αναρίθμητων γυναικών που «όπως όλες οι γυναίκες της χώρας (ίσως κι όλες οι γυναίκες όλης της γης) αγαπούσαν τον αυτοκράτορα». Στο τέλος θα φανεί πως οι δύο μοίρες κατά κάποιον τρόπο συγκλίνουν στην απόγνωση και σε μια πεισματική αφοσίωση. Το μυθιστόρημα συνοδεύεται από ένα δοκίμιο του Κλαούντιο Μάγκρις για τον συγγραφέα.
2
Roger Robinson
Ένας φορητός παράδεισος
Μτφρ.: Χαράλαμπος Γιαννακόπουλος
Εκδόσεις Κείμενα
Ο τίτλος της συλλογής δηλώνει την υποκείμενη φιλοσοφία που εκφράζεται μέσα από αυτά τα ποιήματα: ότι η επίγεια ευτυχία είναι, ή θα έπρεπε να είναι, εφικτή, αλλά μας την αρνούνται ο ρατσισμός, ο μισογυνισμός, η βία και η καταπίεση από την κορυφή της ταξικής πυραμίδας. Ο Φορητός Παράδεισος δεν αντιπροσωπεύει τη ματαιότητα της συσσώρευσης υλικών αγαθών αλλά τη χαρά της ανοιχτότητας των ανθρώπων, τους τόπους, τις απολαύσεις των αισθήσεων και τις ανταμοιβές από τις τέχνες του λόγου, του ήχου και της εικόνας, εν ολίγοις μια «ακόρεστη πείνα» για τη ζωή. Τα ποιήματα αποτυπώνουν έναν έντονο θυμό ενάντια στην αδικία, όπως και την αγάπη του Roger Robinson για τους ανθρώπους, το χιούμορ, την περιέργεια και τη γενναιοδωρία του πνεύματός τους. Η συλλογή Ένας φορητός παράδεισος τιμήθηκε το 2019 με το υψηλού κύρους βραβείο για την ποίηση «T. S. Eliot».
3
Γιόκο Ογκάουα
Η αστυνομία της μνήμης
Μτφρ.: Χίλντα Παπαδημητρίου
Εκδόσεις Πατάκη
Σ' ένα νησί χωρίς όνοµα, διάφορα πράγµατα χάνονται το ένα µετά το άλλο· αποφασίζεται να εξαφανιστούν από τη ζωή των ανθρώπων και όλοι οφείλουν να τα ξεχάσουν για πάντα. Όσοι δεν συµµορφώνονται, κινδυνεύουν να συλληφθούν από την αστυνοµία της µνήµης. Όταν µια νεαρή συγγραφέας ανακαλύπτει ότι ο επιµελητής της κινδυνεύει να συλληφθεί –επειδή εκείνος δεν ξεχνά και του είναι πολύ δύσκολο να κρύβει τις αναµνήσεις του–, θα κάνει τα πάντα για να τον σώσει. Μαζί, καθώς ο φόβος και η απώλεια σχηµατίζουν ασφυκτικό κλοιό γύρω τους, θα προσκολληθούν στη λογοτεχνία ως τον τελευταίο τρόπο διατήρησης του παρελθόντος. Τι θα γίνει όµως όταν αρχίσουν να εξαφανίζονται και τα βιβλία; Ποιος ξέρει τι θα εξαφανιστεί στη συνέχεια; Ένα βιβλίο για τη δύναµη της µνήµης και το τραύµα της απώλειας, µια αλληγορική ιστορία, ένα αιχµηρό σχόλιο για τους σκοτεινούς κρατικούς µηχανισµούς παρακολούθησης και επιτήρησης. «Ακόµα κι αν εξαφανιστεί το χαρτί, οι λέξεις θα παραµείνουν».
4
John Dos Passos
Manhattan Transfer
Μτφρ.: Τρισεύγενη Παπαϊωάννου
Εκδόσεις Μεταίχμιο
Το χρονικό της πόλης της Νέας Υόρκης στις αρχές του 20ού αιώνα, όπου ο συγγραφέας ανατέµνει τις ζωές των πλούσιων χρηµατιστών και των µεταναστών, παρακολουθώντας από κοντά τους αγώνες τους να ενταχθούν στη «νέα» µοντέρνα κοινωνία, πριν αυτή τους καταπιεί. Χρησιµοποιώντας τεχνικές, που δανείζεται από τον κινηµατογράφο, και ενσωµατώνοντας τεχνουργήµατα της λαϊκής κουλτούρας της δεκαετίας του '20, ο Dos Passos συνθέτει µια λαµπρή εικόνα της Νέας Υόρκης, η οποία αποτελεί συγχρόνως κοινωνιολογική καταγραφή της εποχής αλλά και ένα καινοτόµο κείµενο µυθοπλασίας. Δεν είναι τυχαίο που ο Jean-Paul Sartre είπε για τον συγγραφέα: «Ο Dos Passos έχει εφεύρει μόνο ένα πράγμα, μια αφηγηματική τέχνη. Αυτό όμως αρκεί για να δημιουργήσει ένα ολόκληρο σύμπαν». Ούτε και το ότι σήμερα θεωρείται, μαζί με τον Φιτζέραλντ και τον Χέμινγουεϊ, ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους της «Χαμένης Γενιάς» των Αμερικανών πεζογράφων που κατέγραψαν με σπάνια ευαισθησία και πειστικότητα την τραγική διάψευση του μεσοπολεμικού ανθρώπου. Σχεδόν εκατό χρόνια από την πρώτη του έκδοση, το βιβλίο εξακολουθεί να αποτελεί ένα αριστούργηµα της σύγχρονης λογοτεχνίας και έναν διαρκή φόρο τιµής στις δύο όψεις του αµερικανικού ονείρου.
5
Hans Fallada
Λύκος ανάμεσα σε λύκους
Μτφρ.: Ιωάννα Αβραμίδου
Εκδόσεις Gutenberg
To Βερολίνο θυμίζει ανατολίτικο παζάρι και οίκο ανοχής. O νεαρός Βόλφγκανγκ Πάγκελ, αξιωματικός στον Α' Παγκόσμιο, άνεργος πλέον, προσπαθεί να επιβιώσει σαν λύκος ανάμεσα σε λύκους, ρισκάροντας τα πάντα στο καζίνο και τη ζωή. Πώς ξεκίνησε η σταδιακή διάβρωση μιας ολόκληρης χώρας από τη ναζιστική ιδεολογία; Πώς κατέρρευσε η κοινωνία, ο πολιτισμός και η οικονομία έπειτα απ' την ταπεινωτική ήττα της Γερμανίας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και τη Συνθήκη των Βερσαλλιών; Ένα θρίλερ και μαζί ιστορική μυθιστοριογραφία, βασισμένη στις εμπειρίες του συγγραφέα που υπήρξε ευαίσθητος παρατηρητής και δέκτης των κοινωνικών και πολιτικών αναταράξεων της περιόδου του Μεσοπολέμου, βιώνοντας δραματικά τις συνέπειες της γερμανικής συντριβής. Γι' αυτό το έργο του, που συμπληρώνεται από το Και τώρα, ανθρωπάκο;, τον Πότη και το Μόνος στο Βερολίνο, αποτελεί μια πολύτιμη λογοτεχνική μαρτυρία που καταγράφει τον τρόπο που εκκολάφθηκε το αυγό του φιδιού.
6
Γ. Χ. Ώντεν
Η ασπίδα του Αχιλλέα
Μτφρ.: Ερρίκος Σοφράς
Εκδόσεις Αντίποδες
Ο Γουίσταν Χιου Ώντεν υπήρξε ο σημαντικότερος ποιητής της γενιάς του. Εισήγαγε την καθημερινή γλώσσα στην αγγλική ποίηση γράφοντας στίχους πολιτικούς και στοχαστικούς, δραματικούς και τολμηρούς. Μαρξιστής αρχικά κι έπειτα χριστιανός, παραδοσιακός και ριζοσπάστης, άπατρις και οικουμενικός, αταλάντευτα αντιφασίστας, ο Ώντεν υπήρξε δημιουργός κατεξοχήν ηθικός. Έζησε στο μεσοπολεμικό Βερολίνο, συμμετείχε στον Ισπανικό Εμφύλιο και από το 1939 εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη. Σε συνεχή εγρήγορση, αντιρομαντικός και στοχαστικός, υπήρξε, πάνω απ' όλα, ποιητής με απαράμιλλη τεχνική, αφού μελέτησε εξαντλητικά όλα τα είδη, τις φωνές και τις μορφές της αγγλικής στιχουργικής παράδοσης αλλά και το ύφος των τραγουδιών του αγγλικού μιούζικ χoλ και του βερολινέζικου καμπαρέ, των αμερικανικών μπλουζ και του μπρεχτικού θεάτρου. Η έκδοση περιλαμβάνει 19 αντιπροσωπευτικά ποιήματα από το σύνολο του έργου του Ώντεν, μεταφρασμένα από τον Ερρίκο Σοφρά, με τη γλωσσική και υφολογική ακρίβεια και με τη συναισθηματική ένταση που χαρακτηρίζει όλες του τις μεταφραστικές εργασίες.
7
Φρηντριχ Χαίλντερλιν
Ποιήματα
Μτφρ.: Θανάσης Λάμπρου
Εκδόσεις Αρμός
Από τα τέλη του 19ου αιώνα επικράτησε για αρκετές δεκαετίες η πεποίθηση πως η ποίηση του Φρήντριχ Χαίλντερλιν είναι ιδεαλιστική, με έντονα ρομαντικά χαρακτηριστικά και έχει ως μέτρο και οδηγό την αρχαία Ελλάδα. Εμβαθύνοντας κανείς, ωστόσο, στο έργο του ποιητή, θα διαπιστώσει πως η ποίησή του, όπως και ολόκληρο το έργο του, μιλούν με έναν άμεσα σημερινό τρόπο, βλέποντας καθαρά όσα αδυνατούμε να δούμε εμείς σήμερα. Γι' αυτό παραμένει επίκαιρος όσο κανείς άλλος και δεν έχει την παραμικρή σχέση με τον ρομαντισμό και τον νεοκλασικισμό, την αρχαιολατρία και την ελληνολατρία της εποχής του. Στην ανά χείρας δίγλωσση έκδοση συγκεντρώνονται τα γνωστότερα και σπουδαιότερα ποιήματα απ' όλες τις δημιουργικές περιόδους του ποιητή, από τα νεανικά μέχρι αυτά των τελευταίων χρόνων της ζωής του. Πολλά από τα ποιήματα, όπως και τα αποσπάσματα από την εποχή της τρέλας, μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Επιστολές του ποιητή, σχόλια, πραγματολογικά στοιχεία και σημειώσεις ζητούν να αναδείξουν τη σπουδαιότητα και τη διαχρονικότητα του ποιητικού έργου του μεγαλύτερου, όπως αναγνωρίζεται ομόφωνα σήμερα, Γερμανού λυρικού ποιητή και λάτρη της Ελλάδας.
8
Κοσμάς Πολίτης
Λεμονοδάσος
Επιμέλεια: Αγγέλα Καστρινάκη
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης
H ιστορία του έρωτα ανάμεσα στον Παύλο και στη Βίργκω, δυο νέων που διαφέρουν πολύ μεταξύ τους, αγαπούν με πάθος ο ένας τον άλλον και τον παιδεύουν εξίσου. Η ιστορία διαδραματίζεται στην αστική Αθήνα και στον κοσμικό Πόρο τη δεκαετία του 1920, με άρωμα εποχής και προβληματισμούς που παραμένουν επίκαιροι. Να παντρευτεί κανείς το πρόσωπο που αγαπά ή να μη διασύρει τον έρωτά του μες στη σκόνη της καθημερινότητας; Μήπως η ευτυχία έγκειται «στα όνειρά μας που μένουν ανέπαφα από τη φθορά της ζωής;». Η μελέτη της Αγγέλας Καστρινάκη επιχειρεί να αποκαλύψει το κρυμμένο υπόστρωμα του έργου, το πυκνό συμβολικό του δίχτυ. Σταδιακά η συγγραφέας φέρνει στην επιφάνεια τη δεύτερη σημασία των ονομάτων, των τόπων, των πράξεων των ηρώων. Το ταξίδι του ήρωα για την απόκτηση του «καστανόμαλλου δέρατος», που συμβολίζει την αναζήτηση της τελειότητας, γίνεται ταυτόχρονα και μια περιπλάνηση στους μύθους και στα σύμβολα του ανθρώπινου πολιτισμού.
9
Paul Stathern
Η ιστορία του κόσμου σε 10 αυτοκρατορίες
Μτφρ.: Φωτεινή Πίπη
Εκδόσεις Διόπτρα
Η χαρτογράφηση της Ιστορίας του κόσμου από την Ακκαδική Αυτοκρατορία ως τη σύγχρονη Αμερική, μέσα από τις ιστορίες των δέκα μεγαλύτερων αυτοκρατοριών του. Συνδυάζοντας το εντυπωσιακό εύρος γνώσης και την ακρίβεια των στοιχείων με την αριστοτεχνική γραφή, ο συγγραφέας εντοπίζει συσχετισμούς μέσα σε τέσσερις χιλιετίες, ρίχνοντας φως σε σημαντικούς πολιτισμούς, είτε παλιότερους, όπως οι Μογγόλοι και η Δυναστεία των Γιουάν, οι Αζτέκοι και οι Οθωμανοί, είτε πιο σύγχρονους, όπως οι μεγάλες αυτοκρατορίες, η βρετανική, η ρωσική, και κατόπιν σοβιετική, και η αμερικανική. Πάνω απ' όλα, το βιβλίο αποκαλύπτει πώς η ανθρώπινη φιλοδοξία για αυτοκρατορικό μεγαλείο εκπορεύεται πάντα από τη φαντασίωση μιας ουτοπίας και από το όνειρο για αθανασία. Και εφόσον κάθε αυτοκρατορία εμπεριέχει τους σπόρους της ίδιας της καταστροφής της, σε τι συνίσταται η όποια κοινωνική πρόοδος; Ποιος ωφελείται και ποιος ζημιώνεται από αυτήν; Ο Paul Stathern μας υπενθυμίζει ότι η πρόοδος της ανθρωπότητας προσλαμβάνει πολλές και διάφορες μορφές και ότι τα συστήματα που θεωρούμε σήμερα δεδομένα δεν προδιαγράφουν απαραίτητα τη μελλοντική πορεία του πολιτισμού.
10
Rutger Bregman
Ανθρωπότητα
Μτφρ.: Μιχάλης Μακρόπουλος
Εκδόσεις Κλειδάριθμος
Υπάρχει µια πεποίθηση βαθιά ριζωµένη στη δυτική σκέψη, που ενώνει όλους: µαθαίνουµε ότι οι άνθρωποι είναι από τη φύση τους εγωιστές και ιδιοτελείς. Σε αυτό το βιβλίο προτείνεται ένα νέο επιχείρηµα: ότι είναι ρεαλιστικό και συνάµα επαναστατικό να θεωρούµε πως οι άνθρωποι είναι καλοί. Το ένστικτο της συνεργασίας, αντί για τον ανταγωνισµό, της εµπιστοσύνης, αντί για τη δυσπιστία, έχει µια εξελικτική βάση που φτάνει έως την απαρχή του είδους µας. Το να πιστεύουµε το χειρότερο για τους άλλους δεν επιδρά µόνο στο πώς τους βλέπουµε αλλά και στην πολιτική και την οικονοµία. Ο Rutger Bregman παίρνει µερικές από τις πιο γνωστές µελέτες και τα πιο διάσηµα γεγονότα στον κόσµο βλέποντας με νέα οπτική τα τελευταία 200.000 χρόνια της ανθρώπινης ιστορίας και δείχνοντάς μας πώς το να πιστεύουµε στην ανθρώπινη καλοσύνη και στον αλτρουισµό µπορεί όχι μόνο να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόµαστε αλλά και να αποτελέσει το θεµέλιο για να αλλάξουµε πραγµατικά την κοινωνία µας. Είναι καιρός για µια νέα άποψη για την ανθρώπινη φύση.
11
Ζοζέ Σαραμάγκου
Η χρονιά θανάτου του Ρικάρντο Ρέις
Μτφρ.: Αθηνά Ψυλλιά
Εκδόσεις Καστανιώτη
Ο Ρικάρντο Ρέις, ποιητής και γιατρός, ύστερα από πολυετή αυτοεξορία στη Βραζιλία επιστρέφει στην πατρίδα του, τη Λισαβόνα, που, μουντή και άχρωμη, φαντάζει χιμαιρική. Αντί να δέχεται ασθενείς, περιπλανιέται στους δρόμους της πόλης. Λαχταρά την άπιαστη Μαρσέντα, μια δεσποινίδα της οποίας το αριστερό χέρι έχει μυστηριωδώς παραλύσει, αλλά πλαγιάζει με τη Λίντια, την καμαριέρα του ξενοδοχείου όπου έχει καταλύσει. Ώσπου τον επισκέπτεται ένας παλιός του φίλος, ο Φερνάντο Πεσσόα, φορώντας ακόμη το κοστούμι με το οποίο είχε ταφεί μερικές εβδομάδες νωρίτερα. Βρισκόμαστε στις αρχές του 1936, της χρονιάς που είναι και η πραγματική πρωταγωνίστρια αυτού του μυθιστορήματος, καθώς στο μεταξύ γράφεται και η ιστορία της εποχής, με την άνοδο του φασισμού στη Γερμανία, στην Ιταλία και στην Πορτογαλία αλλά και τη μάχη της ασταθούς δημοκρατίας στην Ισπανία. Ο Ρέις, ένας από τους ετερώνυμους του Πεσσόα, θα μπει στον πειρασμό να ζήσει και να δράσει, θα παραμείνει όμως θεατής. Ένα από τα αριστουργήματα του νομπελίστα Ζοζέ Σαραμάγκου σε νέα μετάφραση και έκδοση.
Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην έντυπη LiFO.
Το νέο τεύχος της LiFO δωρεάν στην πόρτα σας με ένα κλικ.
σχόλια