Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου

 Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου Facebook Twitter
0

 [Από την Αργυρώ Μποζώνη]

 Λίγα λόγια για τη Μάγια Ανγκέλου Facebook Twitter

 

“Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν”.

 

 Ίσως αυτή είναι η πιο γνωστή φράση της Μάργκεριτ Αν Τζόνσον, της αφροαμερικανής ποιήτριας και πεζογράφου Μάγια Ανγκέλου, που έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 86 ετών. Η Ανγκέλου υιοθέτησε το επώνυμό της το 1951 μετά τον γάμο της με τον με τον 'Ελληνα Anastasios (Tosh) Angelos, πρώην ναυτικό με καλλιτεχνικές ανησυχίες. Έκαναν μαζί εμφανίσεις ως το χορευτικό ντουέτο "Al and Rita". Χώρισαν το 1954 και η Ανγκέλου συνέχισε τις εμφανίσεις της στα κλαμπ τραγουδώντας και χορεύοντας  μουσική Calypso.

 

Αυτή ήταν μια παρένθεση της πλούσιας δραστηριότητας που ανέπτυξε εν ζωή. Η Μάγια Ανγκέλου είναι μια από τις σημαντικότερες μεγαλύτερες μορφές της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Το πιο γνωστό έργο της είναι η επτάτομη αυτοβιογραφία της και ειδικά το πρώτο μέρος του «Ξέρω γιατί Κελαηδάει  το Πουλί στο Κλουβί».  

 


"On the Pulse of Morning". Το ποίημα που απαγγέλει η Μάγια Ανγκέλου στην τελετή ορκωμοσίας του Προέδρου Κλίντον, το 1993.

 

Η Ανγκέλου γεννήθηκε στις 4 Απριλίου του 1928 στο Σεντ Λούις του Μιζούρι και μεγάλωσε στη γενέτειρά της και το Στάμπς του Άρκανσο σε μια εποχή μεγάλων φυλετικών διακρίσεων.


Σε ηλικία μόλις επτά ετών βιάστηκε από τον σύντροφο της μητέρας της και αυτή ήταν η αρχή μιας παιδικής ηλικίας  που σημαδεύτηκε από τραυματικές εμπειρίες. Η υπόθεση του βιασμού της έφτασε στα δικαστήρια και ο βιαστής της ξυλοκοπήθηκε μέχρι θανάτου από το οργισμένο πλήθος. Η Μάγια Ανγκέλου έχασε για έξι χρόνια τη φωνή της και έπαψε να μιλά.

Η δυνατή λογοτεχνική φωνή της στη συνέχεια την κατατάσσουν στην πρώτη σειρά των γυναικών συγγραφέων που αγωνίστηκαν κατά των φυλετικών διακρίσεων.  Πρόκειται για μια από τις πιο σπουδαίες πολιτικές ακτιβίστριες, φίλη και συνοδοιπόρος στους αγώνες των μαύρων με τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Συνολικά έχει γράψει περισσότερα από 30 βιβλία – μεταξύ αυτών δοκίμια, ποιήματα, αλλά και μια σειρά από θεατρικά έργα, σενάρια και τηλεοπτικές σειρές σε διάστημα περισσότερων από 50 ετών. Το 2000 τιμήθηκε με το Εθνικό Μετάλλιο Τεχνών του αμερικανικού National Endowment for the Arts και τo 2011 ο πρόεδρος Ομπάμα της απένειμε το Presidential Medal of Freedom. Γνωστότερα βιβλία της, αυτοβιογραφικού χαρακτήρα, είναι: "I Know Why the Caged Bird Sings", 1969 , "Gather Together in My Name", 1974, "Singin' and Swingin' and Gettin' Merry Like Christmas", 1976, "The Heart of a Woman", 1981, "All God's Children Need Traveling Shoes", 1986 και "A Song Flung Up to Heaven", 2002. Στα ελληνικά έχουν κυκλοφορήσει τα «Τα δυνατά πουλιά της επαγγελίας και Ξέρω γιατί κελαηδάει το πουλί στο κλουβί από τις Εκδόσεις Πατάκη.

 


 Παρόλο που είχε ένα γιό αφιερώνει αυτό το βιβλίο στην κόρη που δεν έχει.

 

Μερικά από τα πιο δημοφιλή της αποφθέγματα είναι: 

H προκατάληψη είναι ένα βαρύ φορτίο που θολώνει το παρελθόν, απειλεί το μέλλον και κάνει το παρόν απρόσιτο.

Η ζωή είναι πόρνη. Πρέπει να βγεις έξω και να τους αλλάξεις τα φώτα.

Αν δεν σου αρέσει κάτι, άλλαξέ το. Αν δεν μπορείς να το αλλάξεις, άλλαξε τον τρόπο που το αντιμετωπίζεις. Μην παραπονιέσαι.

Δεν υπάρχει μεγαλύτερη αγωνία από το να έχεις μέσα σου μια ιστορία ανείπωτη.

 


 H Μάγια Ανγκέλου στην Όπρα

Μάγια Αγγέλου, Το άγγιγμα ενός αγγέλου
 
Εμείς, ασυνήθιστοι στο θάρρος
εξόριστοι της απόλαυσης
ζούμε μαζεμένοι σε καβούκια μοναξιάς
μέχρι ν’αφήσει η αγάπη τον ιερό ναό της
και να εμφανιστεί μπροστά μας
να μας λυτρώσει, να μας βγάλει στη ζωή.
Η αγάπη φτάνει
και πίσω της ακολουθεί η έκσταση
παλιές αναμνήσεις ευχαρίστησης
αρχαίες ιστορίες πόνου.
Όμως, αν είμαστε τολμηροί,
η αγάπη σπάει τα δεσμά του φόβου
απ’τις ψυχές μας.
Αποκοβόμαστε απ’την αιδώ μας
Κάτω απ’τη λάμψη του φωτός της αγάπης
τολμούμε να φανούμε γενναίοι
Και ξαφνικά βλέπουμε
ότι η αγάπη κοστίζει όσο όλο μας το είναι
και όλο μας το μέλλον.
Όμως μονάχα η αγάπη
μας απελευθερώνει.
(μετάφραση: Λητώ Σεϊζάνη)
 
Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Νικόλας Κουτσοδόντης: «Όλα τα ανθρώπινα συναισθήματα χωράνε στην ποίηση. Ακόμα και τα πιο ποταπά»

Βιβλίο / «Όλα τα συναισθήματα χωράνε στην ποίηση, ακόμα και τα πιο ποταπά»

Ο Νικόλας Κουτσοδόντης, ένας από τους πιο αξιόλογους εκπροσώπους της ελληνικής queer ποίησης, που συνδέει το πολιτικό με το ερωτικό στα γραπτά του, μιλά με αφορμή το τελευταίο βιβλίο του «Ίσως φύγεις στο εξωτερικό».
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Μεσσαλίνα, μια παρεξηγημένη γυναίκα της αρχαίας ιστορίας

Βιβλίο / Μεσσαλίνα, μια παρεξηγημένη γυναίκα της αρχαίας ιστορίας

Το όνομά της μέχρι σήμερα είναι συνώνυμο με μια γυναίκα αδίστακτη, σεξουαλικά ακόρεστη και δολοπλόκα, μια γυναίκα επικίνδυνη για όσους την πλησιάζουν. Ωστόσο, ένα νέο βιβλίο έρχεται να ανατρέψει αυτόν τον μύθο.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
CHECK Μοχσίν Χαμίντ «Ο απρόθυμος φονταμενταλιστής»

Το Πίσω Ράφι / Η χειμαρρώδης εξομολόγηση ενός απρόθυμου φονταμενταλιστή

Ο Μοχσίν Χαμίντ έγραψε με νηφαλιότητα για κάτι που γνωρίζει πολύ καλά. Γι' αυτό το βιβλίο του βρέθηκε στη βραχεία λίστα Booker, μοσχοπουλήθηκε και μεταφράστηκε σε περισσότερες από είκοσι γλώσσες.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η (απόλυτα) μυθιστορηματική ζωή του Μίλο Μανάρα

Γεννήθηκε Σαν Σήμερα / Η (απόλυτα) μυθιστορηματική ζωή του Μίλο Μανάρα

Βγαλμένη από άλλη εποχή, η «Αυτοπροσωπογραφία» του Μίλο Μανάρα φέρνει στο φως την Ιταλία του Παζολίνι και του Φελίνι, τους σπουδαίους κομίστες της εποχής και μια ζωή γεμάτη τέχνη και περιπέτεια.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Οι 10 σημαντικότερες εκδόσεις του φετινού χειμώνα

Βιβλίο / Οι 10 σημαντικότερες εκδόσεις του φετινού χειμώνα

Παζολίνι, μια ροκ αυτοβιογραφία, ο πιο συντριπτικός σύγχρονος Γάλλος συγγραφέας και ένα βιβλίο - απάντηση στον Τόμας Μαν από μια νομπελίστρια βρίσκονται ανάμεσα στις πιο πολυαναμενόμενες εκδόσεις των επόμενων μηνών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Η σκοτεινή πλευρά της αγοράς έργων τέχνης: Τα δύο αστυνομικά μυθιστορήματα του Όλιβερ Μπανκς

Βιβλίο / Η σκοτεινή πλευρά της αγοράς έργων τέχνης: Τα δύο αστυνομικά μυθιστορήματα του Όλιβερ Μπανκς

Βρόμικα παιχνίδια που στήνονται γύρω από διάσημους πίνακες και διαχρονικά ζητήματα του χώρου της τέχνης περνούν μέσα στις δύο ιστορίες με τρόπο οικείο και διαφωτιστικό.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΔΟΥΛΟΣ
Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους

Βιβλίο / Απολογία για τις γυναίκες που εγκατέλειψαν τα παιδιά τους

Από την Ίνγκριντ Μπέργκμαν στην Τζόνι Μίτσελ κι από την Ντόρις Λέσινγκ στη Μίριελ Σπαρκ, ένα νέο βιβλίο καταγράφει τις περιπτώσεις των διάσημων γυναικών που άφησαν τα παιδιά τους χωρίς να κοιτάξουν πίσω.
THE LIFO TEAM
Ποιο είναι το μονοπάτι για μια καλύτερη ζωή;

Βιβλίο / Ποιο είναι το μονοπάτι για μια καλύτερη ζωή;

Ο δημοφιλής καθηγητής του Χάρβαρντ, Μάικλ Πιούετ, μιλά στη LiFO με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου του και εξηγεί πώς η κινεζική φιλοσοφία βοηθά τους ανθρώπους να βελτιώσουν τον εαυτό τους και την κοινωνία τους. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
ΕΠΕΞ Λακαριέρ

Βιβλίο / Ο Λακαριέρ, αυτός ο «ξένος» που εκτίμησε βαθιά τη φτωχική πλευρά του ελληνικού καλοκαιριού

Δεν ήταν ο αστός που είδε την Ελλάδα ως χώρα εξωτική, ταξίδεψε κατάστρωμα γιατί δεν είχε ποτέ λεφτά. Γνώρισε την Ανάφη των εξόριστων και την αφιλόξενη Σέριφο, κατέγραψε το δικό του ελληνικό καλοκαίρι σε ένα απαραίτητο βιβλίο Ιστορίας.
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ