Μαρτυρίες / Ντοκουμέντα /Βιογραφίες, ΙI

Μαρτυρίες / Ντοκουμέντα /Βιογραφίες, ΙI Facebook Twitter
0

Ο εστέτ της οδύνης: Κάθε βιβλίο, κάθε κείμενο, κάθε λέξη του Ρολάν Μπαρτ (1915-1980) αποτελεί μύηση στη λεπταισθησία, στην ακρίβεια, στην επεξεργασμένη (ώστε να μην είναι ενοχλητική ή αλαζονική) οξύνοια. Από τον Βαθμό μηδέν της γραφής και τις Μυθολογίες μέχρι την Απόλαυση του Κειμένου και τον Φωτεινό Θάλαμο, περνώντας από τα συναρμολογημένα καλειδοσκοπικά αριστουργήματα, όπως τα Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου και Ο Ρολάν Μπαρτ από τον Ρολάν Μπαρτ, ο Γάλλος στοχαστής άλλο δεν κάνει από το να γράφει το τεθλασμένο μυθιστόρημα της μεταπολεμικής σπαρασσόμενης, αλλά πάντα γενναίας και πολύτιμης ευαισθησίας. Κάθε του πόνημα κι ένα κεφάλαιο στο Βιβλίο της ευαίσθητης ανησυχίας (και της Ανήσυχης Ευαισθησίας) του δεύτερου ημίσεος του20ού αιώνα. Στα Ημερολόγια Πένθους (μτφρ. Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη), ο Μπαρτ κεντάει λεπταίσθητα το πένθος του για την απώλεια της λατρεμένης του μητέρας. Μια περιπλάνηση στην οδύνη και μια αυτοψία του χαμού μέσα από φράσεις-σπαράγματα για τον σπαραγμό. Αλλεπάλληλα χαϊκού της θλίψης και μαζί σαϊτιές ενάντια στον ασχημομούρη χάροντα.

«Απελπισία: η λέξη είναι υπερβολικά θεατρική, αποτελεί κομμάτι της γλώσσας. Μια πέτρα», γράφει στις 3 Απριλίου του 1978 ο Μπαρτ. Και μια βδομάδα μετά, σχολιάζοντας τι του προκάλεσε μια σκηνή της ταινίας Οι μικρές αλεπούδες με την Μπέτι Ντέιβις: «Όλη μου η παιδική ηλικία ξανάρχεται. Η Μαμά. Το κουτί με την πούδρα από ρύζι. Όλα είναι εδώ, παρόντα. Είμαι εδώ – Το Εγώ δεν γερνάει». Και στις 24 Ιουνίου, υπογραμμίζοντας συγκλονιστικά την πιο επονείδιστη αναπηρία των καιρών μας, την αναπηρία να πενθήσεις, και συνεπώς να αντιληφθείς την έννοια του χρόνου, ο Μπαρτ σημειώνει: «Στο εσωτερικευμένο πένθος δεν υπάρχουν σημεία. Είναι η πραγμάτωση της απόλυτης εσωτερικότητας. Όλες οι σοφές κοινωνίες, ωστόσο, επιτάσσουν και κωδικοποιούν την εξωτερίκευση του πένθους. Δυσφορία στη δική μας κοινωνία, στον βαθμό που αρνείται το πένθος».

 

Ο χρονικογράφος του περιοδικού: Αφού, το λοιπόν, Φίλες και Φίλοι, ξεκοκάλισα και τις 176 σελίδες του ελληνικού χρονικού Το Τελευταίο Τέταρτο (εκδ. Πόλις) του φίλτατου Τάκη Θεοδωρόπουλου, δεν μπόρεσα παρά να οδηγηθώ στο αδυσώπητο (για μας) συμπέρασμα ότι στα μισά του δρόμου της δεκαετίας του ογδόντα άλλο δεν κάναμε δυστυχώς από το να μεθοκοπάμε νυχθημερόν ανάμεσα στου Μπόκολα και του Ορφανίδη (οι μισοί από εμάς), και ανάμεσα στου Ορφανίδη και του Απότσου (οι άλλοι μισοί), ενώ, παραβιάζοντας κάθε λογής λογική κι ευαισθησία, διαβάζαμε για δεύτερη φορά (οι μισοί) και για τρίτη φορά (οι άλλοι μισοί) το τίγκα στα αδιανόητα τοπία Μυθιστόρημα της κυρίας Έρσης του τότε κάπως γνωστού Πάπα των Ηλεκτρολετριστών Ν.Γ. Πεντζίκη, ενώ ευτυχώς ο μόνος ξεμέθυστος και εχέφρων παρέμενε ο (και πάλι φίλτατος) Τάκης Θεοδωρόπουλος. Το κακό είναι ότι, αλίμονο, τα πράγματα δεν είπαν ν’ αλλάξουν και πολύ έκτοτε, κοντά τριάντα (τ ρ ι ά ν τ α!) χρόνια τώρα!

 

 

 

 

 

Η ερωμένη του Nέλσον Άλγκρεν: Ζηλευτός βίος ο πλούσιος σε εμπειρίες βίος. Και ο ελεύθερος βίος. Φυσικά, η Σιμόν ντε Μποβουάρ δεν υπήρξε μονάχα ερωμένη του συγγραφέα που μας τσάκισε με το σκληρό αριστούργημα Ο άνθρωπος με το χρυσό χέρι και το A walk on the wild side, που ενέπνευσε τον Λου Ριντ, αλλά υπήρξε η σύντροφος της ζωής του Ζαν Πολ Σαρτρ και, κυρίως, μια πολύπτυχη προσωπικότητα, μια γυναίκα με ένταση και χαρακτήρα. Μόλις άρχισα να διαβάζω τη βιογραφία της Μποβουάρ από την Huguette Bouchardeau (Υγκέτ Μπουσαρντώ), την οποία έχει μεταφράσει η Μίνα Πατεράκη-Γαρέφη και κυκλοφορεί από τις επίμονα και θαυμαστά πολυτονικές εκδόσεις Κίχλη. Έσπευσα, βέβαια, δελεαστικό καθώς είναι το πράγμα, να περιπλανηθώ στο Ευρετήριο κύριων ονομάτων, να εντοπίσω εκείνους τους ωραίους τύπους που στάθηκαν στο πλευρό της Μποβουάρ και να απολαύσω τις σελίδες που μιλάνε για τον Μπορίς Βιαν και τον Νέλσον Άλγκρεν. Δυνατή η πένα της Μπουσαρντώ, ξέρει να καταγράφει έρωτες που απογειώθηκαν και αγάπες που έγιναν συντρίμμια στις ξέρες της καθημερινής ζωής, όπως έλεγε κι ο Μαγιακόφσκι: «Ιστορία γεμάτη πάθος αλλά και ατελείωτη οδύνη παρ’ όλη την ευτυχία που χαρίζει, διότι η απειλή του χωρισμού είναι συνεχώς παρούσα: χωρισμός γεωγραφικός (ένας υπερατλαντικός έρωτας), χωρισμός γλωσσικός (ο Άλγκρεν ούτε μιλάει ούτε γράφει γαλλικά), τελεσίδικη δήλωση αδυναμίας εκ μέρους της Μπωβουάρ, η οποία σκέφτεται πάντα τον εαυτό της ως Κάστορα, να συνομολογήσει με άλλον άντρα σύμφωνο πίστης ισχυρότερο από το σύμφωνο με τον Σαρτρ».

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Βιογραφίες: Aπό τον Γκαρσία Μάρκες στην Άγκελα Μέρκελ

Βιβλίο / Πώς οι βιογραφίες, ένα όχι και τόσο δημοφιλές είδος στη χώρα μας, κατάφεραν να κερδίσουν έδαφος

Η απόλυτη επικράτηση των βιογραφιών στη φετινή εκδοτική σοδειά φαίνεται από την πληθώρα των τίτλων και το εύρος των αφηγήσεων που κινούνται μεταξύ του autofiction και των βιωματικών «ιστορημάτων».
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
ΕΠΕΞ Λευτέρης Αναγνώστου, ένας μεταφραστής

Λοξή Ματιά / Λευτέρης Αναγνώστου (1941-2024): Ένας ορατός και συγχρόνως αόρατος πνευματικός μεσολαβητής

Ο Λευτέρης Αναγνώστου, που έτυχε να πεθάνει την ίδια μέρα με τον Θανάση Βαλτινό, ήταν μεταφραστής δύσκολων και σημαντικών κειμένων από τη γερμανική και αυστριακή παράδοση.
ΝΙΚΟΛΑΣ ΣΕΒΑΣΤΑΚΗΣ
Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Βιβλίο / Κυκλοφόρησε η πιο διεξοδική μελέτη της δεκαετίας 1910-1920, μια τρίτομη επανεκτίμηση της «μεγαλοϊδεατικής» πολιτικής του Βενιζέλου

Ο Ιωάννης Στεφανίδης, καθηγητής Διπλωματικής Ιστορίας στη Νομική του ΑΠΘ και επιμελητής του τρίτομου έργου του ιστορικού Νίκου Πετσάλη-Διομήδη, εξηγεί γιατί πρόκειται για ένα κορυφαίο σύγγραμμα για την εποχή που καθόρισε την πορεία του έθνους.
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Βιβλίο / Μανώλης Ανδριωτάκης: «Δεν φοβάμαι τις μηχανές, τους ανθρώπους φοβάμαι»

Με αφορμή το τελευταίο του μυθιστόρημα «Ο θάνατος του συγγραφέα» ο δημοσιογράφος μιλά για την τεχνητή νοημοσύνη, την εικονική πραγματικότητα και την υπαρξιακή διάσταση της τεχνολογίας.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Άλαν Χόλινγκερστ: «Η γραμμή της ομορφιάς»

Το πίσω ράφι / Η γραμμή της ομορφιάς: Η κορυφαία «γκέι λογοτεχνία» του Άλαν Χόλινγκχερστ

Ο Χόλινγκχερστ τοποθέτησε το βραβευμένο με Booker μυθιστόρημά του στα θατσερικά '80s και κατάφερε μια ολοζώντανη και μαεστρική ανασύσταση μιας αδίστακτης δεκαετίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Βιβλίο / Η συγγραφέας που έδωσε στον Στάινμπεκ το υλικό για «Τα σταφύλια της οργής» καταδικάζοντας το δικό της βιβλίο στην αφάνεια

Η Σανόρα Μπαρμπ είχε περάσει πολύ καιρό στους καταυλισμούς των προσφύγων από την Οκλαχόμα που είχαν πληγεί από την Μεγάλη Ύφεση και την ξηρασία, προκειμένου να γράψει το μυθιστόρημά της. Έκανε όμως το λάθος να δείξει την έρευνά της στον διάσημο συγγραφέα, ο οποίος την πρόλαβε.
THE LIFO TEAM
Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι σπουδαιότερες μορφές του 19ου αιώνα

Βιβλίο / Μαρξ - Βάγκνερ - Νίτσε: Oι παρεξηγημένοι του 19ου αιώνα

Το βιβλίο του Γερμανού θεωρητικού και πανεπιστημιακού Χέρφριντ Μίνκλερ αναλαμβάνει να επαναπροσδιορίσει το έργο τους, που άλλαξε τα δεδομένα του αστικού κόσμου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Βιβλίο / Νίκος Ψιλάκης: Mια ζωή αφιερωμένη στην καταγραφή της κρητικής παράδοσης και κουζίνας

Ο Νίκος Ψιλάκης ερευνά και μελετά την κρητική παράδοση εδώ και τέσσερις δεκαετίες. Τα βιβλία του είναι μνημειώδεις εκδόσεις για το φαγητό, τις λαϊκές τελετουργίες και τα μοναστήρια της Κρήτης που διασώζουν και προωθούν τον ελληνικό πολιτισμό.
M. HULOT
«Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Βιβλίο / «Δυστυχώς ήταν νυμφομανής»: Ανασκευάζοντας τα στερεότυπα για τις γυναίκες της αρχαίας Ρώμης

Ένα νέο βιβλίο επιχειρεί να καταρρίψει τους μισογυνιστικούς μύθους για τις αυτοκρατορικές γυναίκες της Ρώμης, οι οποίες απεικονίζονται μονίμως ως στρίγγλες, ραδιούργες σκύλες ή λάγνες λύκαινες.
THE LIFO TEAM
Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Βιβλίο / Γιώργος Συμπάρδης: «Ήθελα οι ήρωές μου να εξαφανίζονται, όπως οι άνθρωποι στη ζωή μας»

Σε όλα τα έργα του πρωταγωνιστούν οι γυναίκες και μια υπόγεια Αθήνα, ενώ ο ίδιος δεν κρίνει τους ήρωές του παρά το αφήνει σε εμάς: Μια κουβέντα με τον χαμηλόφωνο συγγραφέα του «Άχρηστου Δημήτρη» και της «Πλατείας Κλαυθμώνος».
ΑΡΓΥΡΩ ΜΠΟΖΩΝΗ
Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που δεν βλέπεις σχεδόν κανέναν να διαβάζει ένα βιβλίο στο μετρό»   

Βιβλίο / Ρίτα Κολαΐτη: «Με θυμώνει που σχεδόν κανείς δεν διαβάζει βιβλίο στο μετρό»   

Η πολυβραβευμένη μεταφράστρια μιλά για την προσωπική της διαδρομή στον χώρο της λογοτεχνίας, για το στοίχημα της καλής μετάφρασης και εξηγεί τι σημαίνει να δουλεύεις πάνω σε κορυφαία έργα του Φλομπέρ, του Καμί, του Μαρκήσιου ντε Σαντ και της Ανί Ερνό. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Βιβλίο / «Ρουφιανεύοντας τον εαυτό μου»: Τα απομνημονεύματα του Αλ Πατσίνο

Ο 84χρονος ηθοποιός κοιτάζει προς τα πίσω και βλέπει τα δύσκολα παιδικά χρόνια, την καταθλιπτική μητέρα του, τον Τσέχoφ, τις σχέσεις που δεν έφτασαν ποτέ στον γάμο, τις έντονες αναταράξεις μιας πολυκύμαντης διαδρομής.
THE LIFO TEAM
Πέτρος Τατσόπουλος: «Η οργή σε κάποιες περιπτώσεις επιβάλλεται γιατί είναι απελευθερωτική»

Πέτρος Τατσόπουλος / «Δεν τα έχω με τους πιστούς αλλά με τους απατεώνες ρασοφόρους»

Μια χειμαρρώδης συνέντευξη με τον γνωστό συγγραφέα, δημοσιογράφο, παρουσιαστή και πρώην βουλευτή Πέτρο Τατσόπουλο, με αφορμή το τελευταίο του βιβλίο «Το παιδί του διαβόλου - Μια αληθινή ιστορία», όπου εστιάζει στη μεγάλη δύναμη της Εκκλησίας στην Ελλάδα, στη διαπλοκή της με την πολιτεία και στις σκοταδιστικές απόψεις που κατά κανόνα πρεσβεύει καθώς και στην ιδιαίτερα επικερδή «μπίζνα» που έχει στηθεί γύρω από ιερά λείψανα, ιερά κειμήλια, «άγιους» γέροντες και «θαύματα» για κάθε χρήση.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ