Live

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter
0

Σύμφωνα με την σημερινή ειδησεογραφία αυθεντικό χειρόγραφο του ποιητή Κωστή Παλαμά, με το ποίημα «Κύπρος», εξαφανίστηκε από τη δημοτική βιβλιοθήκη Πάφου, όπου φυλασσόταν. Το χειρόγραφο είχε δωρήσει το 1951 ο παλαίμαχος πολιτικός, Νικόλαος. Κλ. Λανίτης, στον τότε δήμαρχο Πάφου, Χριστόδουλο Γαλατόπουλο.

Η είδηση, περιέργως, διαβάστηκε πολύ, αν λάβει κανείς υπ' όψιν ότι το ποίημα είναι ελάχιστα γνωστό στην Ελλάδα και σπάνια αναδημοσιεύεται. Περιλαμβάνεται στη συλλογή "Η πολιτεία και η μοναξιά" που εκδόθηκε το 1912, η πρώτη του όμως δημοσίευση έγινε σ' ένα τεύχος της Εφημερίδας των Κυριών με ημερομηνία 15.04.1901, απ' όπου και το αντιγράφουμε ολόκληρο: 

ΚΥΠΡΟΣ

Καλώς μας ήρθατε, παιδιά! Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη,
Στάζει το μέλι διαλεχτό σαν πρώτα; Ακόμα γίνεται
Τ' ολόγλυκο κρασί;

 

Η χαρουπιά η ολόχλωρη λέει τα παληά και τ' άξια
Της αργυρής εληάς;
Και τ' αηδόνι τραγουδεί στην ευωδιά του λάδανου
Τα πάθη της καρδιάς;


Κ' οι ακρογιαλιές λαχταριστές, τ' αραξοβόλια ολόβαθα
Και τ' ακροτόπια ορθά,
Το καρτερούνε της θεάς το υπέρκαλο ξαγνάντεμα
Και δεύτερη φορά;


Καλώς μας ήρθατε παιδιά! Στην Κύπρο την πολύχαλκη,
Στην καρποφόρα γη,
Ακόμη η Μοίρα της οργής, η Μοίρα όλων των ώμορφων,
Ξεσπάει και καταλεί;


Λυσσάει με την αναβροχιά, με την ακρίδα μαίνεται,
Χτυπάει με τη σκλαβιά;
Στ' ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε;
Πέστε το, εσείς παιδιά!


Καλώς μας ήρθατε παιδιά, και φέρτε, κελαϊδίστε μας
Το ευγενικό νησί.
Μεσ' στη βαθειά της αγκαλιά μητέρα η άσπρη θάλασσα
Να κρύψει εσέ ζητεί.


Του κάκου στεριές πέλαγα, λαοί τρυγύρω σου ήμεροι
Και βάρβαροι λαοί
Σε είδανε, σε ωρέχτηκαν, και κατά σένα χύθηκαν
Ασία και Αφρική.


Ρωμαίους και Σαρακηνούς, Τούρκους και Φράγκους γνώρισες!
Ω, Ροδαφνούσα εσύ,
Από τη Δύσι ο βασιληάς κι' ο Ρήγας σ' ερωτεύτηκαν
Απ' την Ανατολή.


Κι' απ' τον καιρό που σε ηύρανε θαλασσομάχοι Φοίνικες,
Ως τώρα που σοφά
Πατάει σ' εσένα ο Βρεταννός, πολλούς αφέντες άλλαξες.
Δεν άλλαξες καρδιά.


Κ' είνε η καρδιά σου εσέ πιστή, και δένεις με γητέματα,
Και πήραν από σε
Μια ρίζα τα διαβατικά, και μοίρανε τ' αλλότρια
Δική σου χάρη, ω ναι!


Και την Αστάρτη ξέγραψεν η θεία Ποθοκρατόρισσα
Που γέννησαν οι αφροί,
Κι' από της Τύρου το Μελκάρθ, και με τα σπλάγχνα σου έπλασες
Τον Έλληνα Ηρακλή


Κι' αφού πετάξαν οι θεοί, και της Παφίας απόμεινε
Συντρίμματα ο βωμός,
Η Ροδαφνούσα σου έφτασε, και γίνηκε τραγούδι σου,
Και σ' άναψε, καϋμός.


Και του Ηρακλή το ρόπαλον επήρε και κυνήγυσε
Τον ξένο, εκδικητής.
Κ' εσέ λημέρι του έκαμε, το κάλεσμα προσμένοντας
Το μέγα, ο Διγενής.


Κ' εσύ κρυφοζωντάνεψες, ωραίο νησί, και φύλαξες,
Κ' εσύ τα προσκυνάς,
Της Ρωμηοσύνης τα είδωλα. Της Ωμορφιάς το είδωλο
Και της Παλληκαριάς.


Από τα κέδρα του Όλυμπου σκαλίστε γοργοκάραβα,
Ω Ακρίτα! Ω Ροδαφνού!
Ή κάμετε καράβια σας τα ολάνθιστα κ' ολόδροσα
Φτερούγια του Απριλιού!


Και των Ελλάδων τα νεκρά ακρογιάλια γύρα φέρτε τα,
Ξυπνήστε ένα βορειά,
Απλώστε ένα τρικύμισμα, κι' αστράφτε εμπρός και μέσα μας
Τα ωραία, τα δυνατά.


Καλώς μας ήρθατε παιδιά! Σ' εσένα Κύπρο αέρινη,
Ω Μακαρία γη,
Πήγεν ο μέγας Έρωτας και χτύπησε, κι' ανάβρησε
Θαυματουργή πηγή.


Στοιχειό ωργισμένο την πηγή βαθειά την καταχώνιασε.
Ω χέρι ονειρευτό
Που πάντα σε προσμένουμε, ξεσκέπασε, και φέρε μας
Το αθάνατο νερό!


Καλώς μας ήρθατε, παιδιά! Στην Κύπρο την αέρινη,
Στη Μακαρία γη.
Στ' ωραίο πολύπαθο κορμί η αγνή ψυχή δεν έσβυσε.
Και ζη, και ζη, και ζη!

 

 



________________

Να και μια έκδοση του ποιήματος στη Νέα Εστία, συντομευμένη (κλικ για μεγέθυνση).

 

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter

Ολόκληρο το ποίημα του Παλαμά που έκλεψαν στην Κύπρο Facebook Twitter

 

0

Live

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Daily / Πένθος και ανάνηψη: Ο δικός μας Σαββόπουλος

Μια εικοσαετία μετά την πρώτη έκδοση του βιβλίου, κυκλοφορεί ξανά σε αναθεωρημένη μορφή, η ενθουσιώδης, στοχαστική, λυρική μελέτη του έργου του σπουδαίου όσο και «πολωτικού» Έλληνα τραγουδοποιού από τον Δημήτρη Καράμπελα.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΙΤΑΚΗΣ
Ο Γιάννης και η φασολιά

Guest Editors / Ο Γιάννης και η φασολιά

Τέλη ’70, Αθήνα. Ένας νεαρός βουτάει στην ποίηση στη βιβλιοθήκη της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης. Οι στίχοι του Γιάννη Κοντού τον αγγίζουν. Χρόνια μετά, ως συγγραφέας πια, δημιουργεί μια λογοτεχνική σχέση που κρατά δεκαετίες, ανάμεσα σε εκδοτικούς οίκους, ταβέρνες και πρωινά τηλεφωνήματα.
ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΡΑΠΤΟΠΟΥΛΟΣ
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές, ακόμα κι αν αυτό ακούγεται σαν τετραγωνισμός του κύκλου!

Βιβλίο / Ευκλείδης Τσακαλώτος: «Οφείλουμε να είμαστε πιο ριζοσπάστες και ταυτόχρονα πιο ρεαλιστές στην αριστερά»

Μια πολιτική κουβέντα «εφ’ όλης της ύλης» με τον βουλευτή της Νέας Αριστεράς, πανεπιστημιακό και πρώην υπουργό Οικονομικών στο στούντιο της LiFO με αφορμή το «Μανιφέστο για μια βιώσιμη κοινωνία», το τρίτο του συγγραφικό πόνημα τα τελευταία χρόνια.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Βιβλίο / Έχει πέσει στα χέρια σας καμπίσιο κόμικ;

Όταν υπάρχει θέληση, πείσμα και μεράκι, η περιφέρεια «τα σπάει». Ο Μέλανδρος Γκανάς, «ψυχή» των Εκδόσεων του Κάμπου, μιλά για το σπιρτόζικο εκδοτικό πολυ-εγχείρημα από τη Λάρισα που αγαπά τα κόμικς και ό,τι σχετίζεται με αυτά, με αφορμή την επέτειο των 15 χρόνων τους.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Βιβλίο / Λουίς Μπουνιουέλ: Οι κόντρες με τον Νταλί, η αγάπη για τον Λόρκα, η λατρεία για το σινεμά

Οι συμπάθειες και οι αντιπάθειες, ο ερωτικός πόθος που διαπερνούσε κάθε του κίνηση, μια ζωή συνώνυμη με τις μεγάλες αλλαγές του 20ού αιώνα και μια συνταγή για σωστό ντράι Μαρτίνι αποτυπώνονται στην αξεπέραστη αυτοβιογραφία του Λουίς Μπουνιούελ, «Η τελευταία μου πνοή», που κυκλοφορεί σε νέα έκδοση.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Βιβλίο / «Στην Εκκλησία είναι ευπρόσδεκτοι και οι διαζευγμένοι και οι ομοφυλόφιλοι και τα τρανς άτομα»

Στην αυτοβιογραφία του ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται στα παιδικά του χρόνια, στους πειρασμούς, στον Αλέξη Τσίπρα, στο ποδόσφαιρο αλλά και στις ταινίες και τα βιβλία που τον καθόρισαν. 
ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΑΝΤΑΖΟΠΟΥΛΟΣ
«Yellowface»: «Κλέφτες» συγγραφείς, τα άπλυτα της εκδοτικής βιομηχανίας και τα προσωπεία στον δρόμο προς τη δόξα

Βιβλίο / Ένα μυθιστόρημα για τα «άπλυτα» και τα μυστικά της εκδοτικής βιομηχανίας

Το «Yellowface» της Ρεμπέκα Κουάνγκ είναι μια καυστική σάτιρα της εποχής μας που, πέρα από τα κακώς κείμενα στην εκδοτική βιομηχανία, σχολιάζει και ασκεί κριτική και σε άλλες όψεις της σύγχρονης ζωής, όπως η cancel culture, οι υπερβολές της πολιτικής ορθότητας, το hate speech στο ίντερνετ, η δολοφονία χαρακτήρων, το πώς κατασκευάζονται και προωθούνται συγκεκριμένα αφηγήματα και φαλκιδεύεται η αλήθεια.
ΕΙΡΗΝΗ ΓΙΑΝΝΑΚΗ
Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Βιβλίο / Όταν τα «υποψιασμένα κορμιά» κυριαρχούσαν στους ομοφυλόφιλους έρωτες 

Η κυκλοφορία του βιβλίου-ντοκουμέντου «Ανδρικές ομοερωτικές σχέσεις στη μεταπολεμική Ελλάδα» πυροδότησε μια συζήτηση με τον Κώστα Γιαννακόπουλο για έναν «αλλιώτικο» έρωτα, που παρέμενε ισχυρός ακόμα και σε καιρούς όπου κανείς δεν τολμούσε να προφέρει το όνομά του.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Βιβλίο / Ποιοι ήταν στ' αλήθεια οι Ρωμαίοι αυτοκράτορες;

Η πανεπιστημιακός και «celebrity historian» Μαίρη Μπίαρντ αλλάζει τον τρόπο που βλέπουμε τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, αποκαλύπτοντας άγνωστες λεπτομέρειες – όπως ότι ο Νέρωνας, που έχει μείνει στην ιστορία ως πυρομανής και μεγαλομανής, ήταν επίσης ριζοσπάστης φιλότεχνος.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Πάτρικ Λι Φέρμορ «Η εποχή της δωρεάς»

Το πίσω ράφι / Το «χωριατόπουλο χωρίς χαλινάρι» που εξελίχθηκε σε ρομαντικό ταξιδιωτικό συγγραφέα

Ο Πάτρικ Λι Φέρμορ και το συναρπαστικό χρονικό της νεανικής του περιπλάνησης στην Ευρώπη, πριν αρχίσει να ακούει στο όνομα «Μιχάλης» στην Κρήτη και «Παντελής» στη Μάνη, προτού γίνει ο «ξένος» που διαφήμισε την Ελλάδα όσο ελάχιστοι.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
H «Διεθνής» της Alt-right, τα γνωρίσματα, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Βιβλίο / H «Διεθνής» της Alt-right, τα μέσα, οι στόχοι και το αποτύπωμά της στην Ελλάδα  

Οι διαστάσεις του αντιεμβολιαστικού αντι-κινήματος, η πολιτικοποίηση της θρησκείας, ο ακροδεξιός κυβερνοχώρος, οι αντιδράσεις απέναντι στη λεγόμενη woke ατζέντα: Μια επίκαιρη συζήτηση με τους συγγραφείς του βιβλίου «Η Εναλλακτική Δεξιά στην Ελλάδα».
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Βιβλίο / «Δεν μπορεί να μην υπήρχαν queer επαναστάτες ή αγωνιστές. Πού είναι αυτές οι ιστορίες;»

Το βιβλίο της «Εκείνοι που δεν έφυγαν» μπήκε στις λίστες με τα καλύτερα του 2024. Η Αταλάντη Ευριπίδου έγραψε εφτά ιστορίες-χρονικά ανθρώπων στο περιθώριο της Ιστορίας, queer ατόμων, γυναικών και εθνικών και θρησκευτικών μειονοτήτων, σε μια συλλογή που συνδυάζει τη μαγεία του παραμυθιού και τη λαϊκή παράδοση με τη σύγχρονη ματιά για τον κόσμο.
M. HULOT