Το όπλο του συγγραφέα

Το όπλο του συγγραφέα Facebook Twitter
0
Hσασταν αυτό που λένε ποδοσφαιρικά το «αουτσάιντερ» για το βραβείο;

Δεν σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να πάρω το Κρατικό Βραβείο. Δεν μπήκα και στη διαδικασία αυτή. Άλλωστε, η μικρή λίστα δεν δημοσιεύθηκε παρά μόνο την ίδια μέρα. Εγώ το έμαθα κατευθείαν από την επιτροπή με ένα τηλεφώνημα.

Η δράση του βιβλίου εκτυλίσσεται στην Ελλάδα του 1956. Τι σας τράβηξε σε αυτή την εποχή;

Η δεκαετία του '50 συμπίπτει με τη δική μου παιδική ηλικία. Είναι μια πάρα πολύ γοητευτική περίοδος. Συμβαίνουν πολλά και αντιφατικά πράγματα ταυτόχρονα. Είναι μια εποχή που οι άνθρωποι έχουν βγει από έναν πόλεμο κι έναν εμφύλιο και υπάρχουν ακόμα ανοιχτές πληγές. Δεν υπάρχει σπίτι χωρίς ένα θύμα στο άμεσο περιβάλλον του. Ο κόσμος προσπαθεί να ξανακερδίσει τον χαμένο χρόνο και να σκεπάσει αυτές τις πληγές γρήγορα. Όπως μπαζώνουνε τα ρέματα. Υπάρχει μια έντονη επιθυμία να γλεντήσουν όσο μπορούν το τώρα και αυτό φαίνεται και στους στίχους των τραγουδιών: «Έλα απόψε να χορέψουμε μαζί, ποιος το ξέρει αύριο αν θα ζει» κ.λπ. Συνεχώς οι άνθρωποι ψάχνουν αφορμή για να γλεντήσουν, όπου γλεντούν πραγματικά όμως. Αυτό που μπορείς να πεις είναι πως γίνονταν καθημερινές, μικρές μεταμορφώσεις. Όσον αφορά τη μικροαστική τάξη, βρισκόμαστε σε μια ακμή της αμερικανικής πολιτιστικής εισβολής. Τα εισπράττουμε όλα από εκεί με πολύ μεγάλη προθυμία και τα κάνουμε δικά μας.

Όπως;

Τα ρούχα μας: είναι χρωματιστά και νάιλον. Οι ρυθμοί, τα τραγούδια. Αυτό, παράλληλα με μια μελαγχολία και μια τάση μερικά πράγματα να παραμείνουν στο σκοτάδι. Υπάρχουν πάρα πολλά μυστικά. Σχεδόν κάθε σπίτι έχει κι ένα μυστικό. Δεν μιλάνε πότε γι' αυτά ή, όταν μιλάνε, το κάνουν με τρόπο υπαινικτικό.

Οικογενειακώς, πού στεκόσασταν εσείς;

Ο πατέρας μου ήταν Αριστερός. Μακρονησιώτης με φάκελο. Κάθε τόσο έπρεπε να δίνει το «παρών» στο γραφείο του νωματάρχη. Επειδή, όμως, έπρεπε να ζήσει, είχε κάνει τους αναγκαίους συμβιβασμούς και τις πιο παράξενες και αστείες συμμαχίες. Ήταν μέλος, όπως και οι περισσότεροι Αριστεροί που ήταν έξω, του εξωραϊστικού συλλόγου. Εμάς μας είχε γράψει στους προσκόπους. Απέφευγε τις πολιτικές συζητήσεις μπροστά μας, αλλά μας έλεγε ότι η δύναμή μας είναι η ψήφος μας. Όλοι ήξεραν, αλλά κανείς δεν μιλούσε γι' αυτά. Άλλη μια οικογένεια με τα μυστικά της.

Όλα αυτά τα μυστικά μάς έχουν κάνει περισσότερο εχέμυθους ή ρουφιάνους;

Έχω την εντύπωση ότι η ρουφιανιά είναι μια πολύ πιο παλιά ιστορία στην Ελλάδα. Εκείνη την εποχή, όμως, υπήρχε μια συντροφικότη- τα, μια αλληλεγγύη. Κυρίως στους κόλπους της Αριστεράς.

Το «Σμιθ» είναι ένα πολιτικό βιβλίο;

Απέφευγα πάντα να το χαρακτηρίσω. Αν σώνει και καλά έπρεπε να του βάλω μια ταμπέλα, θα έλεγα, υπερβάλλοντας ίσως, ότι είναι ερωτικό βιβλίο. Ας γράψει κάποιος, επιτέλους, πως έχει να κάνει και με έρωτα, να πάρει η ευχή.

Πιο εύκολο σάς ήταν να διαμορφώσετε τους αντρικούς ή τους γυναικείους χαρακτήρες του βιβλίου;

Τα παιδιά. Μου είναι πολύ πιο εύκολο και νιώθω και πιο κοντά τους. Τα παιδιά με εκπλήσσουν πάντοτε. Όπως και οι τρελοί, είναι πολύ κοντά στο θαύμα.

Γιατί διαλέξατε μόνο το πρώτο μέρος της ονομασίας του περιστρόφου Smith & Wesson;

Μου άρεσε ως ήχος...

Μπερδεύεται, όμως, κανείς, πιστεύοντας ότι είναι κάποιο πρόσωπο;

Δεν ήθελα να καταλάβει ο αναγνώστης περί τίνος πρόκειται μέχρι τη στιγμή που το παιδί βρίσκει το κουτί με το περίστροφο.

Το περίστροφο συμβολίζει τα δύο πρόσωπα της Ελλάδας, πριν και μετά τον Εμφύλιο;

Ο καθένας διαβάζει το βιβλίο που θέλει.

Εσείς, όμως, γιατί το τοποθετήσατε στην πλοκή;

Καταρχάς, με γοητεύουν οι αντιθέσεις. Μου άρεσε που ένα επικίνδυνο αντικείμενο γίνεται παιχνίδι. Ήταν κάτι που συνέβαινε τότε. Πολλά σπίτια είχαν όπλα. Δεν τα παρέδωσαν όλοι στη Βάρκιζα. Όπως, επίσης, θυμάμαι, είχαμε πάρα πολλά ατυχήματα από χειροβομβίδες που έβρισκαν τα παιδιά, παίζοντας. Μου άρεσε αυτή η αντίθεση: το παιχνίδι, το παιδί, τα παιδικά χέρια, το όπλο. Επίσης, το όπλο το έγραψα κυρίως σε σχέση με τον Θωμά, με τον πατέρα. Δεν ήθελε ούτε να το πετάξει αλλά ούτε και να το βλέπει. Δεν το κρύβει μόνο από τους άλλους, το κρύβει και από τον εαυτό του. Δεν είναι τυχαίο ούτε το μέρος που το κρύβει...

Μαζί με τα βιβλία του.

Ναι, με ό,τι χαρακτηρίζει το παρελθόν του και τις επιλογές του. Γι' αυτά που θα πρέπει να δώσει λόγο και να δείξει τη μεταμέλειά του.

Η επόμενη γενιά, που είναι η δική σας, έχει ν' απολογηθεί για κάτι;

Είμαστε από τις πιο ευνοημένες γενιές. Με την έννοια πως ζήσαμε καταπληκτικά πράγματα, όσον αφορά την τέχνη και τον πολιτισμό. Χαρακτηριστικό εκείνης της εποχής είναι η απέχθεια για τη δικτατορία. Όμως δεν είμαι, όπως και κανείς δεν με έχρισε, εκπρόσωπο καμιάς γενιάς. Κάποιοι άνθρωποι συμβιβάστηκαν και κάποιοι όχι. Δεν είναι ενιαία η γενιά. Δεν μπορεί κανείς να αποδώσει συλλογική ευθύνη.

0

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά

Οθόνες / Η βίβλος του cult ελληνικού σινεμά μόλις κυκλοφόρησε

Τα κείμενα του Φώντα Τρούσα για τις «βαθιά υποτιμημένες ταινίες που απελευθέρωσαν τη ματιά του θεατή από την οικογενειακή τηλεοπτική εικόνα, απενοχοποιώντας περαιτέρω το γυμνό» και για τον underground και τον πειραματικό ελληνικό κινηματογράφο κυκλοφορούν σε ένα μοναδικό, κυριολεκτικά, βιβλίο, από τα LiFO Books.
M. HULOT
Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Βιβλίο / Κανείς δεν ήξερε ότι ήταν μαύρη: Η εξωπραγματική ιστορία της επιμελήτριας του JP Morgan

Υπεύθυνη για τα πιο πολύτιμα αποκτήματα της ιδιωτικής συλλογής του διάσημου τραπεζίτη, η απέριττα κομψή βιβλιοθηκάριος Μπελ ντα Κόστα Γκριν ήταν μαύρη αλλά εμφανιζόταν ως λευκή στον αφρό της υψηλής κοινωνίας μέχρι και τον θάνατό της το 1950.
THE LIFO TEAM
Leslie Absher: «Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι» 

Βιβλίο / Κόρη κατασκόπου, queer κορίτσι, συγγραφέας

Η Αμερικανίδα δημοσιογράφος Leslie Absher μάς ξεναγεί στο «Σπίτι με τα μυστικά», εκθέτοντας ταυτόχρονα την προσωπική της πορεία προς την απελευθέρωση, την «ελληνική» της εμπειρία και τις εντυπώσεις της από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. 
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
«Πολυτεχνείο - Ένα παραμύθι που δεν λέει παραμύθια»

Βιβλίο / Το Πολυτεχνείο έγινε κόμικ: Μια νέα έκδοση για μια μονίμως επίκαιρη εξέγερση

Παραμονές της φετινής επετείου της εξέγερσης του Πολυτεχνείου, οι εκδόσεις Red ‘n’ Noir κυκλοφόρησαν ένα έξοχο κόμικ αφιερωμένο σε αυτή, που το υπογράφουν ο συγγραφέας Γιώργος Κτενάς και ο σκιτσογράφος John Antono.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Γιατί δεν θα ξεχάσουμε ποτέ τον Μάλκολμ Λόουρι και το «Κάτω από το ηφαίστειο»

Βιβλίο / Το μεγαλόπνοο «Κάτω από το ηφαίστειο» του Μάλκολμ Λόουρι, μια προφητεία για την αποσύνθεση του κόσμου

Οι αναλογίες μεταξύ του μυθιστορηματικού βίου του Βρετανού συγγραφέα και του κορυφαίου έργου του είναι παραπάνω από δραματικές, όπως και αυτές μεταξύ της υπαρξιακής πτώσης του και του σημερινού, αδιέξοδου κόσμου.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Βιβλίο / Ψέμα μέχρι αποδείξεως του εναντίου

Στο νέο του βιβλίο, «Ψέματα που μας έμαθαν για αλήθειες», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα, ο Νικόλας Σμυρνάκης καταρρίπτει 23 μύθους που μας καταπιέζουν, βοηθώντας μας να ζήσουμε ουσιαστικότερα.
ΜΑΡΙΑ ΔΡΟΥΚΟΠΟΥΛΟΥ
Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Βιβλίο / Βασίλης Σωτηρόπουλος: «Έχουν γίνει μεγάλα βήματα στη νομοθεσία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, υπάρχουν όμως ακόμα σημαντικά κενά»

Μια διαφωτιστική συζήτηση με τον γνωστό δικηγόρο παρ’ Αρείω Πάγω και συγγραφέα με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του ΛΟΑΤΚΙ + Δικαιώματα & Ελευθερίες (εκδ. Σάκκουλα), ένα μνημειώδες όσο και πολύτιμο βοήθημα για κάθε ενδιαφερόμενο άτομο.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Βασιλική Πέτσα: «Αυτό που μας πάει μπροστά δεν είναι η πρόοδος αλλά η αγάπη»

Βιβλίο / Η Βασιλική Πέτσα έγραψε ένα μεστό μυθιστόρημα με αφορμή μια ποδοσφαιρική τραγωδία

Η ακαδημαϊκός άφησε για λίγο το βλέμμα του κριτή και υιοθέτησε αυτό του συγγραφέα, καταλήγοντας να γράψει μια ιστορία για το συλλογικό τραύμα που έρχεται να προστεθεί στις ατομικές τραγωδίες και για τη σημασία της φιλικής αγάπης.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Μιχάλης Γκανάς: Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

Απώλειες / Μιχάλης Γκανάς (1944-2024): Ο ποιητής της συλλογικής μας μνήμης

«Ό,τι με βασανίζει κατά βάθος είναι η οριστική απώλεια ανθρώπων, τόπων και τρόπων και το ανέφικτο της επιστροφής». Ο σημαντικός Έλληνας ποιητής έφυγε σήμερα από τη ζωή σε ηλικία 80 ετών.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
«Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Βιβλίο / «Queer»: Το μυθιστόρημα της στέρησης που πόνεσε τον Μπάροουζ

Μια αναδρομή στην έξοχη, προκλητική όσο και «προφητική» νουβέλα του Ουίλιαμ Μπάροουζ στην οποία βασίστηκε η πολυαναμενόμενη ταινία του Λούκα Γκουαντανίνο που βγαίνει σύντομα στις κινηματογραφικές αίθουσες.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ