«Paradiso Terrestre». Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Αλέξη Σταμάτη για τη LiFO

«Paradiso Terrestre». Ένα καλοκαιρινό διήγημα του Αλέξη Σταμάτη για τη LiFO Facebook Twitter
Eικονογράφηση: Γιώργος Γούσης/LIFO
0

Ο Θανάσης και οι Σπέτσες. Οι Σπέτσες μπήκαν στη ζωή του Θανάση από την Πεπέτα, τη θεία του, που ήταν κάτι σαν μεγάλη του αδερφή, μια και τον περνούσε μόλις 5 χρόνια.

Μια καλλονή εκείνη την εποχή, είχε στο λιμάνι ένα μαγαζί με φουστάνια που τα επιζωγράφιζε η ίδια και λογίζονταν κάτι σαν τη σταρ του νησιού. Κούκλα, απίστευτο στυλ, περπατούσε κι έτριζε η ντάπια. Εκείνος στα 14, μπουχτισμένος από τα κυριλέ παιδάκια του ιδιωτικού σχολείου όπου φοιτούσε, τα οποία φορούσαν γραβάτα στα πάρτι κι άκουγαν Boney M. και ντίσκο, αναζητούσε μετά μανίας το αλλιώτικο στο «εξωσχολικό». Ήταν η εποχή που πήγαινε στο σχολείο σαν να κατέβαινε σε μάχη. Μακριά μαλλιά, τσάντα με στάμπα Τζιμ Μόρισον, ροκάς κι αριστερός, εντός της «φλωροεπικράτειας», φάνταζε (κι ένιωθε) σαν τη μύγα μέσ' στο γάλα. Ακυβέρνητος. Η αλήθεια ήταν πως δεκαετίες αργότερα, στα επόμενα reunions, ο Θανάσης αναθεώρησε πλήρως. Τα παιδιά ήταν εντελώς διαφορετικά, η ζωή είχε περάσει, είχε γράψει ανεξίτηλα πάνω τους. Τα βρήκανε μια χαρά και πλέον με πολλούς είναι και φίλοι. Εξάλλου, ένα πράσινο Λακόστ στα δεκαπέντε είναι δεσοξυριβοζονουκλεϊνικό οξύ, δεν καθορίζει κι έναν άνθρωπο διά βίου.

Τότε, όμως, το έργο παιζόταν αλλιώς, πιο «καταραμένα» για κάτι παράδοξες, εύθραυστες πλην μανιασμένες ψυχές σαν του Θανάση. Παιδί χωρισμένων γονέων, μεγαλωμένο με διπλά, τριπλά, πολλαπλά μηνύματα, πάνω στην εφηβεία είχε απολέσει και αυγά και πασχάλια και άλλα ψυχικά συμπαρομαρτούντα. Σπέτσες τότε σήμαινε παρέα με μεγαλύτερους, με πιο «αλήτες», με παιδιά της «αληθινής ζωής». Προχώ ροκιές κάθε βράδυ στο Καρνάγιο, πιο ποπ εξορμήσεις στο Twins, αλλά και κάποιες ατασθαλίες με πολυσχιδείς παρέες στην παραλία του Ξενία, βόλτες με μηχανάκια στους χωματόδρομους, τελετουργικές ολονυχτίες, μυητικές πλάκες.

Σπέτσες σήμαινε και ο πρώτος «αληθινός» έρωτας, με τη σωσία της Έλενας Ναθαναήλ, η οποία υπήρξε ο πρώτος «πλατωνικός» του έρωτας - εκεί, γύρω στα επτά, οκτώ. Πάντα θα κυνηγούσε τις εντυπώσεις μίσχου. Τη «μετενσαρκωμένη Έλενα» την έλεγαν Άννα και ήταν ένας εβένινος άγγελος με αγγλική καταγωγή. Σπέτσες, λοιπόν, σήμαινε το πρώτο φιλί με την Άννα στον Άγιο Νικόλα, ενώ κρυμμένος πίσω από τα βράχια ο «μακιαβελικός» Ηλίας (μετέπειτα αρχισυντάκτης του ένθετου μιας μεγάλης εφημερίδας) τους πετούσε πετρούλες, ενοχλώντας τους γλυκά.

Σπέτσες σήμαινε, επίσης, και η πρώτη επαφή του Θανάση με το υγρόν πυρ: το πρώτο μεθύσι με ρετσίνα στον Άγιο Μάμα, οπού γνώρισε την έννοια οχτάρι. Υπήρξε, όμως, ένα άλλο μεθύσι, πολύ πιο άγριο αυτήν τη φορά, που κορυφώθηκε στα μπουζούκια του Τζώρτζη, όπου ο μπερδεμένος νεαρός που κάπου έψαχνε την απούσα αληθινή ζωή χόρεψε το μοναδικό στη ζωή του σόλο ζεϊμπέκικο ενώπιον κοινού (ο θεός να το κάνει το κοινό κοινό και το ζεϊμπέκικο ζεϊμπέκικο). Ένα τραγελαφικό τελετουργικό, το οποίο παραλίγο ν' αποβεί μοιραίο για τη ζωή του, αν δεν ξυπνούσε τυχαία ο γιατρός παππούς του τη νύχτα, για να τον ανακαλύψει λιπόθυμο στην τουαλέτα, δευτερόλεπτα πριν από την αναρρόφηση... Την επομένη η οικογένεια τον έστειλε άρον-άρον στην Αθήνα, για να ξαναγυρίσει σκαστός μετά από δυο-τρεις μέρες... Η βουλιμία κυριαρχούσε.

Σπέτσες σήμαινε η γοητεία του απρόβλεπτου, της έξαψης, το Paradiso Τerrestre της εφηβείας. Στις Σπέτσες τα πρώτα αμήχανα γυμνά μπάνια, στις Σπέτσες οι μάτσο ανταγωνισμοί με τον Σταύρο για το ποιος είναι ο πιο «μάγκας» της παρέας, στις Σπέτσες μπάλα στην Κοργιαλένειο -ντόπιοι εναντίον παραθεριστών-, στις Σπέτσες και τα «γλυκόθυμα μεζεδάκια», οι ρεμβασμοί στο αριστοκρατικό Ποσειδώνιο, ένα ξενοδοχείο βγαλμένο από σκηνικό του Λουκίνο Βισκόντι....

Οι Σπέτσες στα τέλη της δεκαετίας του εβδομήντα είχαν ένα κοσμοπολίτικο άρωμα, ένα φυσικό laissez aller που ακόμα και τις μέρες που φαγοποτιού του grande bοuffe που ακολούθησε, στην εποχή της χλιδοοευετυχίας, της αρπαχτής, της ξαπλώστρας και του ελληνάδικου, δεν το 'βρισκες πουθενά.

Βέβαια, σήμερα τα πράγματα είναι κι εκεί πολύ αλλιώτικα. Σήμερα, ντεμί αστός, ντεμί μεσήλιξ, ντεμί γενικώς, παντρεμένος με δύο παιδιά, όταν τα ανακαλεί όλα αυτά ο Θανάσης στο μυαλό του σκάνε σκόρπιες εικόνες, βλέπει κυβιστικά νεφελώματα, βλέπει Άντι Γουόρχολ αντανακλάσεις.

Για παράδειγμα, θυμάται ένα βράδυ όταν πέρασε από μπροστά του η περίφημη Γερμανίδα κόμισσα Βερούσκα φον Λέντορφ, ένα δίμετρο μοντέλο μ' ένα πρόσωπο κι ένα σώμα που σήμερα δεν κατασκευάζονται με καμιά εντολή φώτοσοπ. Θα τη θαύμαζε στη σινεφίλ εποχή που άμεσα ακολούθησε, στο Blow Up του Αντονιόνι, στη μνημειώδη σκηνή του πάρτι να απαντά στον Ντέιβιντ Χέμινγκς: «But I am at Paris».

Αλλά Σπέτσες, φυσικά, σήμαινε και η περίφημη ντάπια -η πιάτσα ακριβώς πάνω απ' το λιμάνι- με τις απίθανες πάστες, όπου ο Θανάσης και η παρέα του περνούσαν όλο το μεσημέρι σχολιάζοντας απαξάπαντα τα θηλυκά που πηγαινοέρχονταν (πόσο αθώα του φαίνονταν τότε). Σπέτσες και το καταπληκτικό «μυστήριο», το γεμιστό μπιφτέκι με τυρί που έτρωγε επί καθημερινής βάσεως και που είκοσι τόσα χρόνια μετά, όταν ξαναεπισκέφτηκε οικογενειακώς τον νεανικό του παράδεισο για να τον συστήσει στον μεγάλο του γιο, το ξαναβρήκε στην ίδια ταράτσα, οικτρά παραλλαγμένο.

Στις Σπέτσες υπήρχαν σημεία-οδοδείκτες, όπως το νεκροταφείο, όπου Θανάσης and Company επινοούσαν μακάβριες Έντγκαρ Άλαν Πόε driven ιστορίες, με τα κορίτσια της παρέας να φρικάρουν μ' εκείνον τον μισοσέξι τρόπο που τόσο τους εξίταρε, στις Σπέτσες οι σταρ των δικύκλων έκαναν σούζες στους στενούς δρόμους, στις Σπέτσες οι ξερές στα καφενεία με τον τσιπούρα, στις Σπέτσες οι πρώτες σχέσεις με τις τουρίστριες, στις Σπέτσες η πρώτη μυρωδιά της σάρκας, των οσμών της γυναικείας φυσιολογίας, εκεί και η πρώτη κατάδυση στο ροκ μ' ένα μαγνητοφωνάκι της συμφοράς, στο οποίο ο Θανάσης έβαζε τους φίλους ν' ακούν τα αριστουργήματα του πρώιμου Μπομπ Ντίλαν. Το μαγνητοφωνάκι ήταν τόσο απαρχαιωμένης τεχνολογίας που έκανε τον ούτως ή άλλως ταλαντούχο βραχνοκόκορα ν' ακούγεται λες και τραγουδούσε μέσα από κοτέτσι, με αποτέλεσμα να εισπράττει απαξιωτικά σχόλια για τις επιλογές του απ' όλη την παρέα, πλην του «Βrother in Dylan arms» Ηλία.

Σπέτσες ίσον θραύσματα, εικόνες, μυρωδιές. O Θανάσης ακόμα αναπολεί τη δροσιά από τις λεμονιές όπως ανέβαινε τη μικρή πλατεία μπροστά στο σπίτι της Μπουμπουλίνας να πάει σινεμά για να δει το Γιούπι ντου με ένα κοριτσάκι από το Αίγιο, το αιματώδες ηλιοβασίλεμα από τον Άγιο-Μάμα, τη διαδρομή ως τις Σχολές. Οι Σπέτσες ανακαλούν μια μετόπισθεν ρομαντική εποχή, που διέθετε ωστόσο και τη σκληράδα της, εκείνη τη χαρμολύπη του αναδίδει η μεταιχμιακή φάση ανάμεσα στον έφηβο και τον άντρα, όταν όλα συμπλέουν σε ένα ορμονικό κιαροσκούρο...

Ένα νησί γλυκό, βοτσαλωτό, όμορφο, ερωτικό, ό,τι έπρεπε για το καλωσόρισμα στην εν τέλει «αληθινή» ζωή που πρωτοέζησε στα στενά του σοκάκια.

Όπως εξηγεί συχνά στη γυναίκα του Μαρίνα, η οποία ως φιλόλογος γνωρίζει από ελληνική λογοτεχνία, «οι Σπέτσες ήταν η δική μου Ερόικα».

Πρώτη δημοσίευση στην έντυπη LiFO του Ιούλιο του 2012.

Βιβλίο
0

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ

Η όχι και τόσο ξαφνική μανία με τον Έρμαν Έσε 

Βιβλίο / Η όχι και τόσο ξαφνική μανία με τον Έρμαν Έσε 

Το έργο του Έρμαν Έσε, είτε ως λαμπρού εκφραστή της κεντροευρωπαϊκής παράδοσης, είτε ως σύγχρονου μελετητή της ενδοσκόπησης, αποδεικνύεται πολύ πιο επίκαιρο και επιδραστικό από οποιοδήποτε life coaching, δεσπόζοντας ακόμα στις κορυφές των παγκόσμιων μπεστ σέλερ. Οι εκδόσεις Διόπτρα επανεκδίδουν τα πιο γνωστά βιβλία του με μοντέρνα εξώφυλλα και νέες μεταφράσεις. 
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ
Ο συγγραφέας του Fight Club πιστεύει ότι οι σέκτες και οι αιρέσεις είναι πια εκτός ελέγχου

Βιβλίο / Ο συγγραφέας του Fight Club πιστεύει ότι οι σέκτες και οι αιρέσεις είναι πια εκτός ελέγχου

«Ένα πράγμα μας σώζει», λέει ο Τσακ Πάλανιουκ για τον Ίλον Μασκ στη συνέντευξή του στον Telegraph. «Συνήθως, τέτοια άτομα είτε αποτυγχάνουν οικτρά είτε χάνουν την προσοχή μας».
THE LIFO TEAM
Μπιλ Γκέιτς: «Αν μεγάλωνα σήμερα, θα είχα διαγνωστεί στο φάσμα του αυτισμού»

Tech & Science / Μπιλ Γκέιτς: «Αν μεγάλωνα σήμερα, θα είχα διαγνωστεί στο φάσμα του αυτισμού»

Ο πρώτος τόμος των απομνημονευμάτων του μεγιστάνα της τεχνολογίας που μόλις κυκλοφόρησε φανερώνει πως γεννήθηκε στο σωστό μέρος, την κατάλληλη στιγμή, και φτάνει μέχρι την ίδρυση της Microsoft το 1975.
THE LIFO TEAM
Καρολίνα Μέρμηγκα: «Συγγενής»

Το Πίσω Ράφι / «Συγγενής»: Ένα ταξίδι αυτογνωσίας με μια μεγάλη ανατροπή

Εκείνο που προσεγγίζει η Καρολίνα Μέρμηγκα στο βιβλίο της είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, όπως αυτές ορίζονται από τα δεσμά της οικογένειας, τις υπαρξιακές μας ανάγκες, τις κοινωνικές συμβάσεις.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Σελίν Κιριόλ «Φωνή χωρίς ήχο»

Το πίσω ράφι / «Ένα από τα πιο ιδιοφυώς γραμμένα μυθιστορήματα της σύγχρονης λογοτεχνίας»

Έτσι είχε γράψει ο Πολ Όστερ εξαίροντας τη γραφή της Σελίν Κιριόλ στο «Φωνή χωρίς ήχο» για την οικονομία, τη συμπόνια και τις χιουμοριστικές πινελιές της, για τον τρόπο που προσεγγίζει μια γυναίκα αποξενωμένη σε μια απέραντη μεγαλούπολη.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Μαίρη Κουκουλέ

Οι Αθηναίοι / Μαίρη Κουκουλέ (1939-2025): Η αιρετική λαογράφος που κατέγραψε τη νεοελληνική αθυροστομία

Μοίρασε τη ζωή της ανάμεσα στην Αθήνα και το Παρίσι, υπήρξε σύντροφος ζωής του επίσης αιρετικού Ηλία Πετρόπουλου. Ο Μάης του ’68 ήταν ό,τι συγκλονιστικότερο έζησε. Πέθανε σε ηλικία 86 ετών.
ΘΟΔΩΡΗΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ
Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Βιβλίο / Ο Στρατής Τσίρκας και οι Ακυβέρνητες Πολιτείες

Σε ποια εποχή γράφτηκε η φημισμένη τριλογία; Πώς διαβάζουμε σήμερα αυτό το σημαντικό μυθιστόρημα; Ποιοι είναι οι ήρωές του; Αυτά και πολλά ακόμα αναλύει με εξαιρετικό τρόπο η Κωνσταντίνα Βούλγαρη σε τρία ηχητικά ντοκιμαντέρ. 
THE LIFO TEAM
Θανάσης Σκρουμπέλος, συγγραφέας

Οι Αθηναίοι / «Δεν μπορεί να κερδίζει συνέχεια το δίκιο του ισχυρού»

Στο Λονδίνο, ο Θανάσης Σκρουμπέλος έλεγε ότι είναι «απ’ τον Κολωνό, γείτονας του Σοφοκλή». Έχοντας βγει από τα σπλάχνα της, ο συγγραφέας που έγραψε για την Αθήνα του περιθωρίου, για τη γειτονιά του και τον Ολυμπιακό, πιστεύει ότι η αριστερά που γνώρισε έχει πεθάνει, ενώ το «γελοίο που εκφράζει η ισχυρή άρχουσα τάξη» είναι ο μεγαλύτερός του φόβος.
M. HULOT
Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή

Πέθανε Σαν Σήμερα / Σπύρος A. Ευαγγελάτος: Μια μεγάλη διαδρομή στο ελληνικό θέατρο

Το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης κυκλοφόρησε έναν τόμο 535 σελίδων, αφιερωμένο στον σπουδαίο σκηνοθέτη, φιλόλογο, συγγραφέα και ακαδημαϊκό που άφησε ανεξίτηλη τη σφραγίδα του στην ιστορία του ελληνικού θεάτρου.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΑΡΙΔΗΣ
Μέριλιν Γιάλομ: «H ιστορία της συζύγου»

Το Πίσω Ράφι / H ιστορία της συζύγου από την αρχαιότητα έως τον 20ό αιώνα

Η φεμινίστρια συγγραφέας και ιστορικός Μέριλιν Γιάλομ εξερευνά τη διαδρομή της συζυγικής ταυτότητας, αποκαλύπτοντας πώς η έννοια του γάμου μεταλλάχθηκε από θρησκευτικό καθήκον σε πεδίο συναισθηματικής ελευθερίας.
ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ ΠΑΠΑΣΠΥΡΟΥ
Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Βιβλίο / Ο γενναιόδωρα οργισμένος Τζορτζ Όργουελ

Η έκδοση με τα κριτικά κείμενα του Τζορτζ Όργουελ για τη λογοτεχνία και την πολιτική με τον τίτλο «Ό,τι μου κάνει κέφι» μας φέρνει ενώπιον ενός τρομερά οξυδερκούς και ενίοτε γενναιόδωρα οργισμένου στοχαστή.
ΤΙΝΑ ΜΑΝΔΗΛΑΡΑ